คำแนะนำ HAD High Alert Drug สำหรับผู้ป่วยที่กลับบ้าน ฝึกประสบการณ์ 2 จัดทำโดย นางสาวศรุตตา วิเชียรสร้าง นางสาวสรารัตน์ เจ๊ะมุสอ

ที่มาและความสำคัญ ยาที่มีความเสี่ยงสูง (High Alert Drug: HAD) เป็นยาที่สามารถก่อให้เกิด

อันตรายรุนแรงแก่ผู้ป่วย ซึ่งอาจอันตรายถึงชีวิต และเป็นยาที่เสี่ยงต่อการผิดพลาด

ในกระบวนการ การรักษา จำเป็นต้องมีการเฝ้าระวังการใช้ยาเป็นพิเศษ เพื่อลด

โอกาสการเกิดความผิดพลาดและอันตรายที่อาจเกิดจากการใช้ยานั้ น จึงได้จัดทำ

สื่อความรู้ High Alert Drug ขึ้นเพื่อเป็นความรู้ให้ผู้คนได้ตระหนั กถึงการใช้ยาที่มี

ความเสี่ยงสูง

วัตถุประสงค์ 1.เพื่อส่งเสริมความรู้ในการใช้ยาที่มีความเสี่ยงสูง

สารบัญ เรื่อง -ยาHigh Alert ประจำปี 2564

หน้า Drugที่มีใช้ในโรงพยาบาลกระบี่

2-3

ยา High Alert Drug ที่ได้ยกมาให้คำแนะนำ -Digoxin 0.25mg -Warfarin 2 mg,3 mg,5 mg Tab -Enoxaparin inj. 60mg/0.6ml -Clozapine 100mg Tab -Phenytoin 50mg Tab/ SR 100mg Cap -insulin (RI) inj./Insulin Glaritus inj/insulin NPH inj./ insulin Mixtard inj./Insulin Novomix inj.

6 8 14 16 18 20

High Alert Drug

HAD

ยาที่มีความเสี่ยงสูง (High Alert Drug: HAD) เป็น

ยาที่สามารถก่อให้เกิด อันตรายรุนแรงแก่ผู้ป่วย ซึ่งอาจ

อันตรายถึงชีวิต และเป็นยาที่เสี่ยงต่อการผิดพลาดใน

กระบวนการการรักษา จำเป็นต้องมีการเฝ้าระวังการใช้

ยาเป็นพิเศษ เพื่อลดโอกาสเกิดความผิดพลาดและ

อันตรายที่อาจเกิดจากการใช้ยานั้ น 1

ยา High Alert Drug ที่มีใช้ใน โรงพยาบาลกระบี่ ประจำปี 2564

2

ยา High Alert Drug ที่มีใช้ใน โรงพยาบาลกระบี่ ประจำปี 2564

3

ยา High Alert Drug ที่ได้ยกมาให้

คำแนะนำ มี 3 กลุ่ม 6 รายการ ดังต่อไปนี้ กลุ่ม Cardiovascular system 1.Positive inotropic drug

-Digoxin 0.25 mg Tab

2.Anticoagulant

-Warfarin 2 mg,3 mg,5 mg Tab -Enoxaparin inj. 60mg/0.6ml

4

กลุ่ม Central nervous system 1.Antipsychotic drug

-Clozapine 100mg Tab

2.Antiepileptics

-Phenytoin 50mg Tab -Phenytoin SR 100mg Cap

กลุ่ม Endrocrine system 1.Insulins

-Soluble insulin (RI) inj. -Insulin glargine (Glaritus) inj. -Isophane insulin (NPH) inj. -Biphasic isophane insulin (Mixtard) inj. -Insulin aspart+Insulin aspartnprotamine

Novomix inj.

5

Digoxin

HAD

0.25 mg Tab

กลุ่มยา : Positive inotropic drug ยาที่ใช้เพิ่มแรงหดตัวของกล้ามเนื้ อหัวใจ

ข้อบ่งใช้ เพื่อรักษาภาวะหัวใจล้มเหลว เพื่อรักษาและป้องกันโรคหัวใจห้องบนเต้นผิดจังหวะ 6

ผลข้างเคียง : ปวดหัว

เบื่ออาหาร

อาเจียน

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : มองเห็นภาพเป็นสีเขียวเหลือง หัวใจเต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ หายใจลำบาก

กล้ามเนื้ ออ่อนแรง

คำแนะนำในการใช้ยา : ไม่ควรเพิ่ม ลด หรือหยุดยาเอง รับประทานยาตอนท้องว่าง 7

Warfarin

HAD

2mg, 3mg, 5mg Tab

Warfarin 2mg

Warfarin 3mg

Warfarin 5mg

8

กลุ่มยา : Anticoagulant ยาต้านการแข็งตัวของเลือด

ข้อบ่งใช้ที่สำคัญ

-ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ -โรคลิ้นหัวใจ -โรคลิ้นหัวใจตีบ -ภาวะเส้นเลือดในสมองอุดตัน

9

ผลข้างเคียง : เป็นจ้ำเลือดตามตัว เกิดรอยช้ำ ขาบวม

เลือดออกตามไรฟัน

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : เกิดเนื้ อตาย ฝ่าเท้าหรอนิ้ วเท้าเป็นสีม่วง ไอเป็นเลือด

10

การติดตามผลการใช้ยา : ผู้ป่วยจะถูกเจาะเลือดเมื่อมาพบแพทย์เพื่อติดตามค่าการแข็งตัว

ของเลือด หรือค่า INR และแพทย์จะใช้ค่านี้ ในการพิจารณาปรับ

ยาต่อไป ข้อควรปฏิบัติของผู้ป่วย : ทานยาอย่างต่อเนื่ อง และสังเกตอาการผิดปกติ มาตรวจตามแพทย์นั ด เพื่อติดตามค่าการแข็งตัวของเลือด

11

ปัจจัยที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด มะม่วงสุก

ยา ผักใบเขียว

บุหรี่+แอลกอฮอล์

โสม

12

พฤติกรรมที่ต้องหลีกเลี่ยง งดกิจกรรมอันตราย

ระวังการลื่นล้ม

งดการดื่มแอลกอฮอล์

งดการบีบ การนวด

งดการสูบบุหรี่

13

Enoxaparin

HAD

60mg/0.6ml

กลุ่มยา : Anticoagulant ยาต้านการแข็งตัวของเลือด

ข้อบ่งใช้ :

ภาวะลิ่มเลือดอุดตันเส้นเลือดในปอด ภาวะเส้นเลือดดำอุดตันจากลิ่มเลือด เส้นเลือดสมองอุดตันจากลิ่มเลือด ภาวะการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ

14

ผลข้างเคียง : เลือดออกเล็กน้ อยบริเวณที่ฉีด

คัน

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : เกิดจ้ำเลือด จุกเสียด

ยอดอก

ผื่นแดง

หายใจ

ลำบาก

คำแนะนำ : ฉีดยาเวลาเดิมในทุกๆวัน ก่อนและหลังฉีดอาจจะประคบน้ำแข็งบริเวณที่ฉีด เก็บยาที่อุณหภูมิห้อง 25 องศาเซลเซียส ไม่ควรเก็บยาในตู้

เย็น

15

Clozapine

HAD

100mg

กลุ่มยา : Antipsychotic ยารักษาทางจิตเวช

ข้อบ่งใช้ เพื่อรักษาอาการทางจิต 16

ผลข้างเคียง : ท้องผูก มีน้ำลายไหลมากผิดปกติ คลื่นไส้ สั่น

ไข้ เจ็บคอ คล้ายไข้หวัด

ง่วงซึม วิงเวียนศีรษะ

ปากแห้ง

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : ชัก อ่อนเพลีย ไม่มีแรง หัวใจเต้นเร็ว หายใจติดขัด ไม่สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายได้ 17

Phenytoin

HAD

-50mg Tab -SR 100mg Cap

กลุ่มยา : Antiepileptics ยากันชัก

ข้อบ่งใช้

50mg Tab เพื่อรักษาอาการชัก

SR 100mg Cap 18

ผลข้างเคียง : ท้องผูก ผม หรือขนขึ้นมากผิดปกติ

ง่วงซึม วิงเวียนศีรษะ

คลื่นไส้ อาเจียน หงุดหงิด หรือมีปัญหา เกี่ยวกับการนอนหลับ

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : ไข้ เจ็บคอ มีเลือดไหลผิดปกติ หรือมีจ้ำเขียวตามตัว เกิดอาการชักถี่ขึ้นผื่นผิวหนั ง ผื่นลมพิษ หรือเม็ดพุพองบนผิวหนั ง มีอาการสับสนมาก พูดไม่รู้เรื่อง ไม่สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของตา และร่างกายได้ ตัวเหลือง ตาเหลือง เหงือกบวม/หนาขึ้นอย่างมาก

เหงือกบวม

19

Insulins

HA

D

กลุ่มยา : Insulins ยารักษาเบาหวาน

ข้อบ่งใช้

เพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือด 20

ยา Insulins มีดังนี้ -Soluble insulin (RI) inj. -Insulin glargine (Glaritus) inj. -Isophane insulin (NPH) inj. -Biphasic isophane insulin (Mixtard) inj. -Insulin aspart+Insulin aspartnprotamine

Novomix inj.

Insulin Novomix inj.

Insulin Mixtard inj.

Insulin RI inj.

Insulin Glaritus inj.

Insulin NPH inj.

21

ผลข้างเคียง : ปวด บวมแดง ระคายเคือง คัน ผื่นนูน บริเวณที่ฉีด

อาการรุนแรงที่ควรหยุดยาและกลับมาโรงพยาบาล : ทำให้น้ำตาลในเลือดต่ำผิดปกติได้ เช่น -มีอาการหน้ ามืด เหงื่อแตก -รู้สึกหิว คลื่นไส้ ปวดหัว -มือสั่น ใจสั่น โดยเฉพาะเมื่อเลื่อนเวลาหรืองดมื้ออาหาร หรือออกกำลังกายมากเกินปกติ *ควรกินอาหาร อมลูกอม หรือดื่มน้ำหวานทันที หากยังไม่ดีขึ้นภายใน 15-20 นาที

ควรรีบมาพบแพทย์

22

คิวอาร์โค้ด ข้อมูลยาเพิ่มเติม

Digoxin รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว

Clozapine ยาจิตเวช

Warfarin ยาต้านการแข็งตัว ของเลือด

Phenytoin ยากันชัก

Enoxaparin ยาต้านการแข็งตัวของเลือด

Insulin ยารักษาเบาหวาน

23

อ้างอิง

Digoxin.(2561) สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565 จาก : หนังสือข้อมูล ยาประชาชน Mims.(ไม่ปรากฎปี).Warfarin.สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565.จาก : https://www.mims.com/thailand/drug/search?q=Warfarin Enoxaparin.(2561) สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565 จาก : หนังสือ ข้อมูลยาประชาชน Mims.(ไม่ปรากฎปี).Clozapine.สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565.จาก : https://www.mims.com/thailand/drug/search?q=Clozapine Mims.(ไม่ปรากฎปี).Phenytoin.สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565.จาก : https://www.mims.com/thailand/drug/search? q=Phenytoin%2050mg Insulin.(2561) สืบค้นวันที่ 23 เมษายน 2565 จาก : หนังสือข้อมูล ยาประชาชน 24