Х И Ч Э Э Л № 3 Химийн урвал

Сэргээн санах Дараах химийн нэгдлүүдийг нэрлээрэй. 1) Ca(OH)2- ............................................................................ 2) CaF2 - ................................................................................. 3) Cl2O7 -................................................................................. 4) BaCO3 -............................................................................... 5) Cu(OH)2 -............................................................................ 6) NO2 -.................................................................................... 7) Li2SO4 -..литийн сульфат ...................... Na2SO3 натрийн сульфит 8) H2MnO4 -............................................................................. 9) Cu2O -.................................................................................. 10) MnO2 -................................................................................. 11) KMnO4-............................................................................... 12) Cr(OH)3 -............................................................................. 13) H2CO3 -................................................................................ 14) PbS - хар тугалганы сульфид 15) AgNO3 –мөнгөний нитрат NaNO2 натрийн нитрит

Дараах бодисуудын томьёог бичээрэй. 1) Натрийн карбонат -Na 2) Магнийн нитрат3) Калийн иодид4) Кальцийн фторид5) Хөнгөнцагааны фосфат6) Хром(III)-ийн гидроксид7) Натрийн сульфит8) Аммоны фосфат - 9) Хөнгөнцагааны сульфат10) Магнийн сульфит-

Физик үзэгдэл Бодисын төлөв байдал, хэлбэр, хэмжээ өөрчлөгдөн явагдах үзэгдлийг физик үзэгдэл гэнэ. Жишээ нь: Мөс хайлах, ус уурших, лааны тос хайлуулахад тухайн бодисын төлөв байдал өөрчлөгдөж байна. Цаас хайчлах, урах, хадаас муруйх зэрэгт тухайн бодисын хэлбэр, хэмжээ өөрчлөгдөж байгаа учир эдгээр нь физик үзэгдэл юм. Уусах үзэгдэл, диффузийн үзэгдэл, хатуу бодисыг жижиглэх, нунтаглах зэрэг нь мөн физик үзэгдэлд орно. Давс усанд уусах, агаарт үнэртэй бодисын үнэр тархах, нуурын давс (хоолны давс), сахарыг нунтаглаж жижиглэх зэрэг нь физик үзэгдлийн жишээ юм. Физик үзэгдлийн үед тухайн бодисын химийн шинж чанар хэвээр хадгалагдана.

Бодисын физик шинж Бодисын төлөв байдал Өнгө Үнэр Нягт Цахилгаан, дулаан дамжуулах чанар Хайлах буцлах цэг Усанд уусан эсэх

Химийн үзэгдэл Бодис шинж чанараа бүрэн өөрчилж өөр шинэ бодис үүсгэх үзэгдлийг химийн үзэгдэл гэнэ. № Химийн урвалын гадаад илрэл Жишээ 1 Өнгө өөрчлөгдөх Төмөр зэврэх 2 Гэрэл, дулаан ялгарах Бүх шатах урвал 3 Үнэр гарах Мах муудах 4 Хий ялгарах Тараг исэх 5 Тунадас үүсэх Сүү гашлах Усанд муу уусдаг химийн нэгдлийг тунадас (↓) гэнэ.

Химийн урвалыг үгэн тэгшитгэлээр илэрхийлэх Химийн урвалд орж байгаа бодисыг эх бодис, урвалаас шинээр үүссэн бодисыг бүтээгдэхүүн бодис гэнэ. Химийн урвал явагдаж байгааг урвалын эх болон бүтээгдэхүүн бодисуудын нэрийг ашиглан илэрхийлэн бичсэн тэмдэглэгээг химийн урвалын үгэн тэгшитгэл гэнэ.

Cl2 → NaCl

H2O

Cu

H2O

Хлор→ CaCl2

Дараах даалгаварыг гүйцэтгэнэ үү. Азот(V)- ийн оксид: Азот(V)-ийн оксид 1 Томьёо зохиох N2O5 2 Молекул масс олох 3 Байгуулалтын томьёо зохиох 4 Хэдэн элементийн хэдэн атомаас тогтох 5 Найрлага дахь азотын эзлэх хувь 6 Химийн дуудлагаар нь бичих

Натрийн сульфат давсны хувьд дараах даалгаварыг гүйцэтгэээрэй. 1) Томьёо бичих 2) Химийн дуудлагаар нь бичих 3) Байгуулалтын томьёо бичих 4) Хүчлийн үлдэгдлийг нэрлэх 5) Харьцангуй молекул масс олох 6) Элемент тус бүрийн эзлэх хувь олох