เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม จัดทำโดย

นางสาวณัฐชา อ่อนแก้ว ม.4/10 เลขที่5

เสนอ คุณครูสุวาลี จุลเอียด เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ชีววิทยา (31290)

1).หนูขนสีดำผสมกับหนูขนสีขาว ได้หนูขนสีดำทุกตัว เมื่อนำหนูในรุ่นนี้ไปผสมกับ หนูขนขาวได้รุ่นหลาน40ตัวในจำนวนนี้ควรมีหนูขนสีดำประมาณกี่ตัว B=ดำ b=ขาว

P : BB X bb B b F1

Bb ขนดำ

F1 x ขาว Bb x bb Bb b Bb : bb (40) ดำ=20 / ขาว=20 1:1

2).ยีนที่ควบคุมตาสีน้ำตาล เป็นลักษณะเด่นต่อยีนตาสีฟ้า หากพ่อแม่มีจีโนไทป์ของสีตา เป็น Heterozygous แต่งงานกันจะมีโอกาสได้ลูกตาสีฟ้า2คน ตาสีน้ำตาล1คนเป็นเท่าใด B=น้ำตาล b=ฟ้า

Bb x Bb 1/4BB : 2/4Bb: 1/4bb 3/4น้ำตาล : 1/4ฟ้า 1 2 3 1/4ฟ้า x 1/4ฟ้า x 3/4น้ำตาล =3/64 1/4ฟ้า 3/4น้ำตาล 1/4ฟ้า =3/64 3/4น้ำตาล 1/4ฟ้า 1/4ฟ้า =3/64

ดังนั้น ลูกตาฟ้า2 ตาน้ำตาล1 = 9/64

3).สามีภรรยาลักษณะปกติ ให้กำเนิดฝาแฝดชายหญิงคู่หนึ่ง แฝดชายเป็น ธาลัสซีเมีย โอกาสที่แฝดหญิงจะเป็นธาลัสซีเมียเป็นร้อยละเท่าใด พ่อ Tt ชาย

x

แม่ Tt หญิง

tt Tt x Tt 3/4 ปกติ : 1/4 ธาลัสซีเมีย ดังนั้น โอกาสที่แฝดหญิงจะเป็นธาลัสซีเมียเป็นร้อยละ25

4).ในการผสมตัวเองของถั่วลันเตาเม็ดเรียบ ปรากฎได้ลูกมีเมล็ดย่นเกิดขึ้นด้วย จง คำนวณหาจำนวนที่มีลักษณะเมล็ดเรียบแบบ Homozygous จากลูกทั้งหมด1,024เมล็ด Homozygous = RR เมล็ดเรียบ = RR,Rr

Rr

x

Rr

1/4 RR : 2/4 Rr : 1/4rr

1/4 x 1,024=256 เมล็ด ดังนั้น มีถั่วลันเตาที่มีลักษณะเมล็ดเรียบ 256เมล็ดจาก 1,024เมล็ด

5).จากการผสมระหว่าง AaBBCcDd กับ AabbCcDD โอกาสที่จะได้ลูกมี ฟีโนไทป์เด่นทั้งหมดเท่าใด AaBBCcDd x AabbCcDD (แยกคิดทีละคู่)

Aa x Aa 3/4 เด่น : 1/4 ด้อย

BB x bb 1Bb เด่น

Cc x Cc 3/4 เด่น 1/4ด้อย

ดึงเอาโอกาส phenotype เด่น มา x กันทั้ง4ลักษณะ ดังนั้น ลูกจะมี phenotype เด่นทั้งหมด

Dd x DD DD : Dd 1 เด่น

6).หญิงที่มีตาปกติแต่มีพ่อตาบอดสี แต่งงานกับชายตาบอดสี โอกาส ที่ลูกในครรภ์เกิดมาจะตาบอดสีร้อยละเท่าใด ยีนด้อย x=xc

C c Xx C

c

x C

xy c

c c

c

Xx:Xy:xx:xy 2/4 = 50%

ดังนั้น ลูกในครรภ์เกิดมาจะตาบอดสีร้อยละ 50

7).ผู้ชายหมู่เลือดเอ ตาสีฟ้า แต่งงานกับหญิงหมู่เลือดบี ตาสีน้ำตาลซึ่งมีพ่อตาสีฟ้า โอกาสที่สามี ภรรยาคู่นี้จะมีลูกที่มีหมู่เลือดโอ และตาสีฟ้าเป็นร้อยละเท่าใด (ตาสีน้ำตาลเป็นลักษณะเด่น) A ตาฟ้า B ตาน้ำตาล (พ่อตาฟ้า) =bb B -ใช้แยกคิดทีละคู่ I i bb x I i Bb -โอกาสของO , ตาฟ้ามา x กัน O ตาฟ้า ii bb bb x Bb B Bb : bb 1/2 A

A

Ii x Ii AB

A

B

II:Ii:Ii:ii

1/4

ดังนั้น 1/4ii x 1/2bb = 1/8 O ตาฟ้า

8).พ่อมีเลือดหมู่B แม่มีเลือดหมู่A มีลูกชายหมู่เลือดO จะมีโอกาสได้ลูกสาวที่มีเลือดหมู่O เท่าใด

พ่อ เซลล์สืบพันธุ์

ลูก

B

A

แม่

Ii x Ii A B I,i I,i B

AB A

Ii,II,Ii,ii

หมู่เลือด 1/4 B 1/4 AB 1/4 A 1/4 O ลูกมีโอกาสเกิดลูกหมู่ O เป็น1/2 และมีโอกาสเกิดลูกสาว = 1/2 ดังนั้น พ่อแม่คู่นี้มีโอกาสได้ลูกสาวหมู่เลือด O เป็น 1/2 x 1/4 = 1/8

9).หญิงหมู่เลือดA มีลูกหมู่เลือดO ซึ่งหญิงคนนี้อ้างว่าเป็นลูกของชายที่มีหมู่เลือด AB ชาย ผู้นี้สามารถปฏิเสธข้อกล่าวหานี้ได้หรือไม่ AB

ลูกชายของชายคนนี้ไม่มีโอกาสเกิดหมู่เลือดO เพราะชายคนนี้มีจีโนไทป์ I I ไม่มี i ลูกของชายคนนี้มีโอกาสเกิด หมู่A,B หรือAB เท่านั้น ในกรณีนี้

พ่อA B แม่ A II x Ii A A B เซลล์สืบพันธุ์ I , I I,i AA A AB B II Ii II Ii หมู่A หมู่A

หมู่AB หมู่B

ดังนั้น ไม่มีโอกาสเกิดหมู่เลือดO

10).ยีน A มีลักษณะตาสีน้ำตาล ข่มยืนa ที่นำลักษณะตาสีฟ้าได้อย่างสมบูรณ์ จากการแต่งงานระหว่าง หญิง ชายมีจีโนไทป์แบบ Heterozygous ทั้งคู่ มีลูก3คน โอกาสที่ลูกสองคน จะมีตาสีน้ำตาล และลูก อีก1คนจะมีตาสีฟ้าคืออย่างไร A : ตาสีน้ำตาล ชาย , หญิง Heterozygous พันธุ์ทาง Aa x Aa a :ตาสีฟ้า

AA Aa Aa aa AA : Aa : aa 1:2:1 ตาสีน้ำตาล : ตาสีฟ้า 3:1

11).ในหนูลักษณะขนหยาบ (R) ข่มต่อลักษณะขนเรียบ (r) ลักษณะขนสีดำ (B) ข่มต่อลักษณะขนสีขาว (b) ถ้าผสมระหว่างหนูพันธุ์แท้ขนหยาบสีดำกับพันธุ์แท้ขนเรียบสีขาว จงหาphenotype ของรุ่นF2

P: F1

RRBB x rrbb RrBb ทุกตัว =ขนหยาบสีดำ

F1 x F1 RrBb x RrBb 9:3:3:1 Phenotype F2 Rr x Rr Bb x Bb 3/4 หยาบ : 1/4 เรียบ 3/4 ดำ : 1/4 ขาว 3/4 ดำ —> 9/16 หยาบ ดำ 3/4 ขนหยาบ 1/4 ขาว —> 3/16 หยาบ ขาว 3/4 ดำ —> 3/16 เรียบ ดำ 1/4 ขนเรียบ 1/4 ขาว —> 1/16 เรียบ ขาว

12).ถ้าลักษณะหนึ่งถูกควบคุมด้วย multiple alleles ซึ่งประกอบด้วย 4 alleles ดังนั้น ประชากร จะมีจำนวนจีโนไทป์ และเฉพาะ Homozygous อยู่เท่าใดตามลำดับ

4 alleles = R , R , r , r

ใช้สูตร n/2 (n+1) = 4/2 (4+1) = 10 genotype

ดังนั้น Homozygous = R R , R R , r r , rr = 4แบบ

13).ลักษณะถนัดขวา (R) ข่มลักษณะถนัดซ้าย ชายถนัดขวาคนหนึ่งแต่งงานกับหญิงถนัดซ้าย ได้ลูก คนแรกถนัดขวา ลูกคนที่สองถนัดซ้าย จงเขียนGynotype ของทุกคนในครอบครัวนี้ Rr x rr ถนัดขวา ถนัดซ้าย ลูกถนัดขวาและซ้าย

Rr x rr

Rr Rr rr rr ดังนั้น จีโนไทป์ของครอบครัวนี้คือ Rr Rr rr rr

14).ในลักษณะหนังตาหนัก (P) ข่มลักษณะหนังตาปกติ หญิงหนังตาหนักคนหนึ่งมีพ่อหนังตาหนักแต่แม่ หนังตาปกติ หญิงคนนี้แต่งงานกับชายหนังตาปกติ จงบอกลักษณะของลูกที่จะเกิดขึ้นจากชายหญิงคู่นี้ ว่าจะมีโอกาสแสดงหนังตาหนักหรือไม่ร้อยละเท่าใด

พ่อตาหนัก x แม่ตาปกติ Pp x pp ลูกสาวตาปกติ

Pp Pp pp pp

หนัก หนัก ปกติ ปกติ

Pp x pp ชายตาปกติ

Pp Pp pp pp ดังนั้น ลูกที่เกิดจากชายหญิงคู่นี้มีโอกาสจะแสดงหนังตาหนัก ร้อยละ 2/4

15).ในคน ลักษณะผิวเผือกถูกควบคุมโดยยีนa และผิวปกติถูกควบคุมโดยยีน A ชายหญิง คู่หนึ่งต่างมี Genotype เป็น Heterozygous แต่งงานกัน จงบอกลักษณะของลูกที่จะเกิดขึ้น

Aa

x

Aa

AA Aa Aa aa

ปกติ ปกติ ปกติ เผือก ลูกผิวปกติ = 3/4 ลูกผิวเผือก 1/4

16). ถั่วลันเตาเมล็ดกลมสีเหลืองพันธุ์แท้ (RRYY) ผสมกับต้นเมล็ดขรุขระสีเขียว ความน่าจะเป็น ที่รุ่นF2 จะเป็นเมล็ดกลมสีเขียว (Rryy) P

RRYY

F1

RrYy ทุกต้น

x

rryy RrYy x RrYy หาF2

F2 Rryy

RrYy x RrYy Yy x Yy Rr x Rr 1/4 2/4

ดังนั้น ความน่าจะเป็นเมล็ดกลมสีเขียว 2/16

17).จากการผสมพันธุ์ระหว่างสัตว์ที่มีจีโนไทป์ AABBcc x aabbcc ถ้าการจัดกลุ่มยีนแต่ละคู่ เป็นไปอย่างอิสระ จงหา 17.1) รุ่นF1มีจีโนไทป์อย่างไร

17.2) โอกาสที่รุ่น F2 มีจีโนไทป์ aabbcc เป็นเท่าใด 17.3) โอกาสที่รุ่น F2 จะมีจีโนไทป์เหมือนพ่อและแม่(P) เป็นเท่าใด P AABBcc x aabbcc 3). F2 = AABBcc และ aabbcc 1). F1 AaBbccทุกตัว 1/4 x 1/4 x 1 = 1/16 2). AaBbcc x AaBbcc (F1ผสมกันเอง) aabbcc 1/4 x 1/4 x 1 = 1/16

18).ถ้าผสมสิ่งมีชีวิตที่มีจีโนไทป์ LIMmNN กับ LIMmNN โอกาสของลูกที่มีฟีโนไทป์เด่นใน ยีนทั้ง 3คู่ จะมีเท่าใด LI x LI

LI LI LI II เด่น = 3/4

Mm x mm Mm Mm mm mm

เด่น = 2/4

3/4 x 2/4 x 1 = 6/16

NN x Nn NN Nn NN Nn เด่น = 4/4 = 1

19).ตำแหน่งของดอกถั่ว มีgene ควบคุม1คู่ ถ้า T ควบคุมลักษณะการออกดอกข้างต้นและt ควบคุม ลักษณะออกดอกที่ยอด C ควบคุมการสร้างสีม่วงในดอกถั่ว c ควบคุมการสร้างสีขาว ถ้าผสมถั่วลักษณะ ออกดอกที่นอดดอกสีม่วงที่มี phenotype เหมือนกันระหว่าง Heterozygous กับ Homozygous จง บอกอัตราส่วน Genotype T = ข้างต้น t = ยอด C= ม่วง c = ขาว P ttCc x ttCC F1 tc tc ttCC ttCc จีโนไทป์ = ttCC : ttCc = 1:1 ฟีโนไทป์ออกดอกที่ยอดสีม่วงทุกต้น

20).ลักษณะดอกสีแดง (A) และเมล็ดกลม (R) เป็นลักษณะเด่น ลักษณะดอกสีขาว (a) เมล็ดย่น (r) เป็น ลักษณะด้อย เมื่อผสม AaRr x AaRr ถ้าได้รุ่นลูก800 เมล็ด จะมีลูกพันทางทั้งสองลักษณะจำนวนเท่าไร

AaRr x AaRr

ลูก

AaRr

2/4 x 2/4 = 4/16 = 1/4 = 1/4 x 800 = 200 เมล็ด ดังนั้น จะมีลูกพันทางทั้งสองลักษณะจำนวน 200 เมล็ด

21). |

1

2

ถ้า III-4 แต่งงานกับคนที่เป็น heterozygous ลูกมีโอกาสผิดปกติเท่าใด 1). AA x Aa

|| 1

2

||| Aa

3 1

Aa aa aa ||| AA , Aa

2

4 3

AA AA Aa Aa

4

2). Aa x Aa

AA Aa Aa aa

ดังนั้น ลูกมีโอกาสผิดปกติร้อยละ 1/4

22). ยีนA และ B อยู่ใกล้ชิดกันมาก สิ่งมีชีวิตหนึ่งมี Genotype AaBb ถามว่าจะได้เซลล์ สืบพันธุ์อะไรบ้าง กรณีไม่เกิด crossing over

1). AB/ab เซลล์สืบพันธุ์ AB ab 2). Ab/ab เซลล์สืบพันธุ์ Ab aB

กรณีเกิด crossing over

AaBb เซลล์สืบพันธุ์ AB Ab aB ab