ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku ÃkrhðíkoLkþe÷ ËwrLkÞk{kt ÷kufkuLku «¼krðík fuðe heíku fhþku yLku MkV¤ fuðe heíku Úkþku

zu÷ fkhLkuøke

zkÞ{tz çkwõMk www.diamondbook.in

© «fkþfkÄeLk «fkþf VkuLk

: zkÞ{tz Ãkkìfux çkwõMk («k.) r÷.

X-30, yku¾÷k $zrMxÙÞ÷ yurhÞk, VuÍ-II, Lkðe rËÕne-110020 : 011- 40712200

R-{uR÷ : [email protected] ðuçkMkkRx : www.diamondbook.in

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku (zu÷ fkhLkuøke)

Tame Pan Leader Bani Shako Chho (Gujarati) Translation of English Book 'The Leader in You' By - Dale Carnegie

Mk{Ãkoý {khk çkk¤fku - ‘suMke ÷uðkRLk, yìr÷ÍkçkuÚk yLku rLkfku÷ ¢ku{’Lku, su{Lkk rÃkíkk ¾qçk ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe fkÞohík hÌkk. {khe ÃkíLke- LkuLMke ¢ku{ (suLkku MknÞkuøk õÞkhuÞ ykuAku Lkk ÚkÞku) yLku nurhÞx ÷uðkRLk (suLke Qòo yLku MktøkXLkkí{f «rík¼kyu yk ÃkwMíkfLku Mkkfkh fhðk{kt {ËË fhe)Lku Mk{ŠÃkík.

MkV¤ ÷kufkuLke Lkshku{kt yk ÃkwMíkf ‘‘yk ÃkwMíkf{kt fþwt Ãký srx÷, hnMÞ{Þ fu {w~fu÷ LkÚke. íku{ Aíkkt yk ÃkwMíkf ík{Lku yk srx÷, {w~fu÷ yLku nt{þ u kt hnMÞ{Þ MktMkkh{kt ÷ezh çkLkkðe þfu Au. ÷ezhrþÃk MkV¤íkkLke [kðe Au.’’ - su. ðkìÕxh Úkkì{MkLk çkxo {u®Lkøk [uh{uLk yLku MkeEyku ‘‘zu÷ fkhLkuøkeLke ÃkhtÃkhk Ãkh [k÷íke yk ÃkwMíkf çkíkkðu Au fu, ÷kufku {kxu yMkhËkh ÷ezhrþÃkLke f¤k rðfrMkík fhðe fux÷e Mkh¤ Au, su {kuxk¼køkLkk ÷kufku{kt sL{òík nkuÞ Au. yk ÃkwMíkf «íÞuf yu rçkÍLkuMk{uLku ðkt[ðe òuEyu, su yrLkrùík ÃkrhÂMÚkríkyku{kt MkV¤íkk «kó fhðk RåAu Au.’’ - zkì. RhrðLk yì÷.fu÷Lkh, [eV RfkuLkkìr{Mx fur{f÷ çku®Lføk fkìÃko. ‘‘Mkðo©c u ÷kufku ÃkkMkuÚke þe¾ðkLkku yLkku¾ku yðMkh : «íÞuf ûkuºkLkk MkV¤ ÔÞÂõík ÃkkuíkkLke ÔÞÂõíkøkík ðkíkkoyku yLku MkV¤íkkLke y[qf hýLkeríkyku MkkiLku çkíkkðu Au. nwt yk ÃkwMíkfLku 10{ktÚke 10 Lktçkh ykÃkwt Awt.’’ - {uhe ÷kW huxLk ‘‘÷ezhrþÃk ÷kufku ÃkkMkuÚke rðïkMk yLku WíMkknLke MkkÚku ÞkuøÞ Mk{Þ Ãkh ÞkuøÞ fk{ fhkððkLke ÞkuøÞíkk Au. ÃkwMíkf ‘ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku’ «uhf, ÃkXLkeÞ yLku ¾qçk s WÃkÞkuøke Au. ÃkwMíkf yu þe¾ðkzu Au fu, ík{u fkuE Ãký ÃkË Ãkh hneLku, ÃkkuíkkLke Lkuík]íð ûk{íkkLku fuðe heíku rðfrMkík fhe þfku Aku.’’ - ÷kìhuLMk çkkìMkLk, «urMkzuLx yLku MkeEyku, yìMkSyìMk-Úkkì{MkLk {kR¢kuR÷uõxÙkìrLkõMk, $f.

yk¼kh yk ÃkwMíkf {kºk yuf-çku ÷kufkuLke {nuLkíkLkwt Ãkrhýk{ Lkk nkuE þfu. nfefík{kt, fux÷kÞ økwýe ÷kufkuLkk WËkh MknÞkuøkLkk fkhýu s yk ykx÷e W¥k{ ÃkwMíkf çkLke þfe Au, su{kt su. ykur÷ðh ¢ku{, yhLkkìÕz su. røkxku{h, {kfo fu. sLkLk, furðLk yì{. {uõøkkÞh, hursLkk yì{.fkhÃkUxh, {uhe çkxoLk, SLk yì{. LkkÁfe, rzÞkLk Ãke. {u¬kÚkeo, nu÷uLkk Mxk÷, rð÷e sUzh, ßÞkUMkwRMk ðuLk zkìLkuo, £uzrhf zÕÃk. rnÕMk, {kMkuo÷k çkøkoh, ÷kìheLk fkìLku÷e yLku yìr÷Mk nurLkfLk Mkk{u÷ Au. y{u yk MkkiLkk yk¼khe Aeyu. y{u Ãkqhk zu÷ fkhLkuøke VkWLzuþLk íkhVÚke {¤u÷k ¾qçk s yrÄf Mk{ÚkoLkLke Ãký «þtMkk fheyu Aeyu. «kÞkusfku, {uLkusMko, «rþûkfku, õ÷kMkLkk MkËMÞku yLku nku{ ykìrVMkLke xe{ íkhVÚke y{Lku ¾qçk MknÞkuøk {éÞku. ytík{kt, yk ÃkwMíkf ËwrLkÞkLkk fux÷kf MkkiÚke MkV¤ ÷ezMkoLkk MkíÞ yLkw¼ðku Ãkh ykÄkrhík Au. yk ÷kufku y÷øk-y÷øk ûkuºkkuLkk Au, su{kt rçkÍLkuMk, rþûký søkík, {LkkuhtsLk yLku Mkhfkhe ûkuºk Mkk{u÷ Au. yu Mkkiyu y{Lku ÃkkuíkkLkku Mk{Þ, ÃkkuíkkLke ÞkËku yLkku ÃkkuíkkLkwt ¿kkLk WËkhíkkÃkqðof ykÃÞwt. yk ÃkwMíkfLkku ©uÞ yu{Lkk Vk¤u s òÞ Au.

rð»kÞ Mkq[e «MíkkðLkk : ÷kuf ÔÞðnkh ¢ktrík

.......9

1.

ÃkkuíkkLke ytËh AwÃkkÞu÷k Lkuík]íðLke þkuÄ

.....21

2.

MktðkËÚke MkV¤íkk

.....33

3.

÷kufkuLku «urhík fhðk

.....47

4.

çkeòyku{kt Mkk[e Ár[ çkíkkðku

.....63

5.

Mkk{uðk¤kLke ÂMÚkríkLku Mk{òu

.....77

6.

çkeòykuÚke Mkkt¼¤eLku þe¾ku

.....89

7.

xe{ ðfoÚke MkV¤íkk {u¤ðku

...105

8.

çkeòykuLkwt MkL{kLk fhku

...121

9.

MkL{kLk, «þtMkk yLku ÃkwhMfkh

...137

10. ¼q÷ku, VrhÞkËku yLku yk÷ku[LkkLkku Mkk{Lkku fuðe heíku fhþku?

...153

11. ÷ûÞ Lk¬e fhku

...167

12. yufkøkúíkk yLku yLkwþkMkLk

...180

13. Mktíkw÷Lk «kó fhku

...191

14. Mkfkhkí{f árü rðfrMkík fhku

...202

15. ®[íkk Akuzku

...213

16. òuþ (swMMkk)Lke þÂõík

...228

rLk»f»ko : ykLku Mkkfkh fhku

...239

-------------------------***------------------------ÃkrhðíkoLk {kxu ÃkkuíkkLkk {ÂMík»fLku Ëhuf Mk{Þu íkiÞkh hk¾ku. ÃkrhðíkoLkLkwt Mðkøkík fhku. yuLku yk{trºkík fhku. ÃkkuíkkLkk yr¼«kÞ yLku rð[khkuLke íkÃkkMk fhðe íkÚkk ðkhtðkh íkÃkkMk fhíkk hnuðkÚke s ík{u rðfkMk fhe þfku Aku. - zu÷ fkhLkuøke -------------------------***-------------------------

8 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

«MíkkðLkk

÷kuf ÔÞðnkh ¢ktrík ¼rð»Þ{kt ÃkkuíkkLkk yÂMíkíðLku ò¤ðe hk¾ðk {kxu MkV¤ MktøkXLkkuLku, ¼÷u íku ÔÞkðMkkrÞf nkuÞ, Mkhfkhe fu rçkLk-÷k¼fkhe nkuÞ, yu{Lku Ãký ¾qçk s ðÄkhu ÃkrhðíkoLk{ktÚke ÃkMkkh Úkðwt Ãkzþu. yufðeMk{e MkËe{kt MktMkkh{kt ¾qçk s ðÄkhu ÃkrhðíkoLk ÚkE hÌkk Au. WÚk÷ÃkkÚk÷ yLku y¼qíkÃkqðo rðfkMkLke «r¢Þk{kt Úkkuzk s ð»kkuo{kt ykÃkýu ÃkkuMx$zrMxÙÞ÷ Mk{ksLkku WËÞ, Mkq[Lkk ÞwøkLkku «kht¼, fkìBÃÞwxhkRÍuþLkLke ËeðkLkøke, çkkÞkuíkfrLkfeLkku sL{ yLku yux÷wt s {kuxtw ÃkrhðíkoLk ÷kuf ÔÞðnkh ¢ktrík{kt òuÞtw Au. þeík ÞwØ ÃkAe, ðuÃkkh søkík{kt ¾qçk s «ríkMÃkÄko ÚkE. «ríkMÃkÄko ðÄkhu ðirïf yLku íkeûý çkLke [wfe Au. yksu xìfTLkku÷kìS fux÷kÞ økýe økríkÚke rðfkMk fhe hne Au. nðu fkuEÃký ftÃkLke ÃkkuíkkLkk økúknfkuLke sYrhÞkíkkuLku LkshytËks LkÚke fhe þfíke. yksu fkuE {uLkush ykËuþ ykÃkeLku, yu ykþk LkÚke fhe þfíkku fu, f{o[khe Mk{ßÞk-rð[kÞko ðøkh yuLkwt yLkwMkhý fhþu. ÔÞÂõíkøkík MktçktÄkuLku yýòuÞk LkÚke fhe þfkíkk. ftÃkLkeyku MkwÄkh{kt Úkkuze Ãký Ze÷ LkÚke ykÃke þfíke. su{ Ãknu÷kt {kLkðeÞ MksoLkkí{fíkkLkwt þku»ký Úkíkwt níkwt, nðu rçk÷fw÷ Ãký MknLk LkÚke fhe þfkíkwt. ¼rð»Þ{kt ÃkkuíkkLkk yÂMíkíðLku ò¤ðe hk¾ðk {kxu MkV¤ MktøkXLkkuyu, ¼÷u íku ÔÞkðMkkrÞf nkuÞ, Mkhfkhe fu rçkLk-÷k¼fkhe nkuÞ, yu{Lku Ãký ¾qçk s ðÄkhu ÃkrhðíkoLk{ktÚke ÃkMkkh Úkðwt Ãkzþu. yu{Lkk{kt fk{ fhLkkhkykuyu ðÄkhu ÍzÃkÚke rð[khðwt Ãkzþu, ðÄkhu Lkðe heíkÚke fk{ fhðwt Ãkzþu, ðÄkhu {kuxk 9 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

MkÃkLkk òuðk Ãkzþu yLku yuf-çkeòLke MkkÚku ¾qçk s y÷øk yLku ©uc heíkkuÚke yuf MkkÚku òuzkððwt Ãkzþu. MkkiÚke sYhe Au fu, yk MkktMf]ríkf ÃkrhðíkoLk {kxu yuf íkÆLk Lkðk s «fkhLke Lkuík]íð ûk{íkkLke sYh Ãkzþu, su MkkiÚke y÷øk nþu, su{ fu ykÃkýk{ktÚke ½ýk ÷kufku ftEf çkLke økÞk Au. nðu fkuE ftÃkLkeLku {kºk [kçkwf yLku ¾whþeLkk Mknkhu LkÚke [÷kðe þfkíke. ÃkkuíkkLkk MktøkXLkkuLku ðkMíkrðf ¼rð»Þ-árü yLku SðLk{qÕÞkuLkku ÃkkÞku ¼rð»ÞLkk ÷ezMkoyu ykÃkðku Ãkzþu. yk ÷ezMkoyu yíkeíkLkk ÷ezMkoLkk {wfkçk÷u ðÄkhuyMkhËkh ZtøkÚke MktðkË yLku «urhík fhðk Ãkzþu. ÃkrhðíkoLkþe÷ ÂMÚkrík{kt, yu{ýu ÃkkuíkkLkk {ÂMík»fLku Mktíkwr÷ík hk¾ðwt Ãkzþu. yk Lkðk ÷ezMkoyu ÃkkuíkkLkk MktøkXLk{kt MkuÕMk{uLkÚke ÷ELku yìõÍeõÞwrxð furçkLk MkwÄe- WÃkÂMÚkík ÞkuøÞíkk yLku MksoLkkí{fíkkLkku «Þkuøk fhðku Ãkzþu. su{ fu ík{u òýku Aku, rîíkeÞ rðï ÞwØ ÃkAe yuðe WÚk÷-ÃkkÚk÷ ðÄkhu òuðk {¤u Au. ÞwØ ÃkAe y{urhfe ftÃkLkeyku Mkíkík Mk{]Ø ÚkE. yu{Lku yu ðkíkÚke fkuE Vhf Ãkzíkku Lk níkku fu, yu{Lkwt «çktÄLk fuðwt níkwt. ÞwØÚke ÞqhkuÃk yLku yìrþÞkLke yÚkoÔÞðMíkkyku çkhçkkË yLku f{òuh ÚkE níke yLku íÞkhu ËwrLkÞkLkk rðfkMkþe÷ Ëuþ ykŠÚkf árüÚke fkuE ¾kMk {n¥ðÃkqýo çkLÞk Lk níkk. y{urhfe ftÃkLkeykuyu {kuxk {sqh MktøkXLkku yLku {kuxe MkhfkhLke {ËËÚke Mkki fkuE {kxu {kÃkËtz Lk¬e fhe ËeÄk. yk ftÃkLkeykuLkwt «çktÄLk W¥k{ LkÚke fne þfkíkwt, Ãkhtíkw yu{Lku yuLke sYh Ãký Lk níke. yu{Lke «íÞuf ©uýeçkØíkkyku yu{Lkk rLkrùík fkÞo rððhýkuLkk fkhýu Mk{]Ø, ¾wþ yLku ðÄkhu{kt ðÄkhu LkVkÚke ¼hu÷e níke. {kuxe ftÃkLkeykuyu f{o[kheykuLku ÃkkuíkkLke MkkÚku hk¾ðk {kxu MkwhûkkLkk MkÃkLkk çkíkkÔÞk! Mkkhe fkìÃkkuho þ u Lk{kt Lkkufhe fhðkLkku yÚko níkku fu, ykSðLk Lkkufhe, su Mkhfkhe Lkkufhe fhíkkt ðÄkhu y÷øk Lk níke. y÷çk¥k, yu{kt Ãkøkkh W¥k{ yLku ðÄkhkLkk ÷k¼ Ãký ðÄkhu níkk. Atxýe? yu ÷kufkuLke Atxýe rðþu fkuýu Mkkt¼éÞwt níkw,t su þqx sufxu fu MkS÷k Ãkkuþkf ÃknuheLku Lkkufhe fhðk ykÔÞk níkk? Vuõxhe{kt fk{ fhíkk {sqhkuLke Atxýe íkku ÚkE þfíke níke, Ãkhtíkw {uLkushkuLke fuðe heíku ÚkE þfíke níke? 10 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

÷kufku nt{uþkt ‘‘MkV¤íkkLke Mkeze’’ rðþu ðkík fhíkk níkk yLku yu Ãký fu, íkuyku fE heíku ÃkkuíkkLke fkhrfËeo{kt yuf-yuf ÃkøkrÚkÞwt [ZeLku rðfkMk fhþu. yu{Lke rðfkMkLke økrík Lk¬e níke yLku yk yu{Lke WÃkh-Lke[uLkk ÷kufku fhíkkt Lkk íkku ðÄkhu økríkÚke ÚkE þfíke níke, Lkk íkku ðÄkhu Äe{e økríkÚke. Ãk÷xkELku òuðk Ãkh ykÃkýu òuEþwt fu, yu Mkh¤ ÄLkLkk rËðMk níkk, su{Lku õÞkhuf Lku õÞkhuf íkku Mk{kó ÚkðkLkwt s níkwt. y{urhfk ßÞkhu ÞwØ ÃkAe ÞwØLkk Ãkrhýk{kuLkku ykLktË ÷E hÌkwt níkw,t íÞkhu òÃkkLke ÷kufku ¼rð»Þ {kxu ®[ríkík níkk. yu{Lke yÚkoÔÞðMÚkk çkhçkkË ÚkE [wfe níke. yu{Lkwt {kuxk¼køkLkwt RL£kMxÙõ[h çkhçkkË ÚkE [wõÞwt níkwt. òÃkkLkeykuyu MkkiÚke Ãknu÷k yu{ktÚke çknkh Lkef¤ðkLkwt níkw.t yu WÃkhktík, òÃkkLku ÃkkuíkkLke yu AkÃkÚke Ãký çknkh ykððkLkwt níkwt, suLkk fkhýu yuLku ¾hkçk ðMíkwykuLkk WíÃkkËLk yLku ¾hkçk økúknf Mkuðk {kxu ËwrLkÞk¼h{kt yku¤¾ðk{kt ykðíkwt níkwt. òÃkkLke ÷kufku yux÷k fü WXkðe [wõÞk níkk fu, íkuyku Ëhuf ÂMÚkrík{kt ÃkkuíkkLke ¼q÷ku{ktÚke þe¾ðk {kxu Ãkqhe heíku íkiÞkh níkk. ykÚke, yu{ýu MkkiÚke Mkkhk Mk÷knfkh þkuæÞk. yu{Lkk{ktÚke zkì. zçÕÞq. yìzðzTMko zu®{øk, suyku ÞwØ Ëhr{ÞkLk y{urhfe MkuLkkLkk økwýð¥kk rLkÞtºký fkÞko÷Þ{kt MxuÂMxrþÞLk níkk. zu®{øku òÃkkLkeykuLke Mkíkík {nuLkíkÚke «¼krðík ÚkELku òÃkkLkeykuLku yufðkh fÌkwt, ‘‘{kuxe y{urhfe fkìÃkkuohuþLMkLkk srx÷ íktºkkuLke Lkf÷ Lkk fhku. òÃkkLke yuf Lkðk «fkhLke ftÃkLke çkLkkðu. yuðe ftÃkLke, su f{o[kheyku MkkÚku òuzký, økwýð¥kk MkwÄkh yLku økúknf Mktíkwrü «rík Ãkqhe heíku Mk{ŠÃkík nkuÞ yLku çkÄk f{o[kheykuLku yk ÷ûÞku «rík yufswx ÚkELku fk{ fhðk {kxu «urhík fhu.’’ Äe{u-Äe{u òÃkkLke yÚkoÔÞðMÚkkLkku ÃkwLksoL{ ÚkE økÞku. òÃkkLk íkfLkefe Lkðk[kh{kt yøkúýe çkLke økÞwt yLku òÃkkLke ðMíkwyku íkÚkk MkuðkykuLke økwýð¥kk ykfkþ Ãkh ÃknkU[e økE. ÃkkuíkkLkk Lkðk WíMkknLkk fkhýu òÃkkLke ftÃkLkeyku, Lkk {kºk rðËuþe ftÃkLkeykuLke çkhkçkhe MkwÄe ÃknkU[e, çkÕfu fux÷kÞ {n¥ðÃkqýo Wãkuøkku{kt íkku íkuyku ykøk¤ Ãký Lkef¤e økE. òÃkkLkeykuLke Lkðe LkeríkLku ÷kufr«Þ Úkðk{kt ðÄkhu Mk{Þ Lkk ÷køÞku. yk s{oLke, MfUrzLkurðÞk, MkwËqh Ãkqðo yLku ÃkurMkrVf ykih{Lkk rfLkkhk MkwÄe Vu÷kE økE. 11 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

Ëw¼koøÞÚke, yuLku y{urhfk MkwÄe ÃknkU[ðk{kt ðÄkhu Mk{Þ ÷køke økÞku yLku yk {kuzwt MkkiÚke {kU½wt Mkkrçkík ÚkÞwt. ßÞkhu ÄLkLke økkzeLkwt ÃkuxÙku÷ Mk{kó ÚkÞwt, íkku yuLkku fkuELku ynuMkkMkþwØk Lk níkku. 1960 yLku 1970Lkk Ëþf{kt ÞwØ ÃkAeLke yÚkoÔÞðMÚkkLkku nÕ÷ku yux÷ku íkus níkku fu, õÞkhuf-õÞkhuf Ä{kfk Mkt¼¤kíkk s Lk níkk. Ãkhtíkw ÃkhuþkLkeykuLkk Mktfuík Lkshu Ãkzðk ÷køÞk níkk, suLku LkshytËks fhðk «ríkrËðMk {w~fu÷ Úkíkwt sE hÌkwt níkwt. {wÿkMVerík yLku ÔÞks Ëhku ykfkþLku yktçkðk ÷køÞk. suLkkÚke íku÷ {kU½wt ÚkE økÞwt. «ríkMÃkÄko {kºk «økríkþe÷ òÃkkLke fu s{oLk ftÃkLkeykuÚke s {¤e hne Lk níke. sÕËe s íkuyku sLkh÷ {kuxMko, surLkÚk, ykEçkeyu{, fkuzf yLku fux÷eÞ yLÞ rËøøks ftÃkLkeykuLkk {kfuox þuh ÷qtxðk ÷køÞk. yÚkoÔÞðMÚkkLkk Ãkrhá~Þ{kt íký¾÷kt çkhkçkh zÍLkku Ëuþ ÃkkuíkkLke Lkðe «ríkMÃkÄko, ÞkuøÞíkkykuLkk Ë{ Ãkh y[kLkf xufLT kku÷kìSLke MkhnËku Ãkh ÃknkU[e økÞk. rhÞ÷ yìMxux MkuõxhLke ÂMÚkrík ¾qçk ¾hkçk níke. 1980Lkk ËþfLkk {æÞ{kt yk rLkhtíkh ðÄe hnu÷e Mk{MÞkLku hkufðe {w~fu÷ ÷køkðk ÷køÞwt. ftÃkLkeykuLkwt }ý yLku hk»xÙeÞ LkwfMkkLk VwøøkkLke su{ Vq÷e hÌkk íkk. 1990Lkk ËþfLke þYykík{kt {tËe AðkE økE, fu{ fu þuh çkòh ySçk nhfíkku fhe hÌkwt níkwt, suLkkÚke MkkiLku MÃkü ¾çkh Ãkze økE fu, ËwrLkÞk fux÷e çkË÷kE hne Au! yk ÃkrhðíkoLk r{MkkR÷ sux÷e økríkLke ðå[u VMkkÞu÷k ÷kufku {kxu ykÔÞwt. òu ftÃkLkeyku rð÷Þ fu yrÄøkúný{kt ÷køke Lk níke, íkku íku rhMxÙõ[®høk fhe hne níke yÚkðk Ëuðkr¤ÞkÃkýkLke yËk÷ík{kt Mktfku[kE hne níke. Atxýeyku ÚkE hne níke. f{o[kheykuLku Lkkufhe{ktÚke fkZðk{kt ykðe hÌkk níkk. ÃkrhðíkoLk rLkËoÞe níkwt. «kuVuþLkÕMk yLku yìõÍeõÞwrxÔMkLku Ãký ÃkkuíkkLkwt ¼rð»Þ ytÄfkh{Þ Lkshu ykððk ÷køÞwt níkwt yLku yu{Lku Mk{s{kt ykðe hÌkwt Lk níkwt fu, íkuyku þwt fhu? yk ¾qçk íkus økríkÚke ÚkE hÌkwt níkwt yLku nðu yk {kºk {sqhkufu Lke[÷k ðøkoLkk f{o[kheyku MkwÄe s {ÞkorËík Lk níkwt. ykx÷k {kuxk yLku íkeðú ÃkrhðíkoLku ÷kufkuLku ÃkkuíkkLkk yLku ÃkkuíkkLkk ¼rð»Þ rðþu rð[khðk {kxu {sçkqh fhe ËeÄk. yuLkk fkhýu Ãkqhe yÚkoÔÞðMÚkk{kt yMktíkku»k yLku zhLke y¼qíkÃkqðo ÷nuh ÃkuËk ÚkE. 12 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

fux÷kf ÷kufkuLkku yu rðïkMk níkku ÷kufku nt{uþkt ‘‘MkV¤íkkLke fu, ËwrLkÞk yk Mk{MÞk{ktÚke çknkh Mkeze’’ rðþu ðkík fhíkk níkk ykððkLkwt fkuE íkfLkefe rLkhkfhý yLku yu Ãký fu, íkuyku fE sYh þkuÄe ÷uþ.u yLku yk ðkíkÚke fkuE heíku ÃkkuíkkLke fkhrfËeo{kt {LkkE LkÚke fhe þfíkwt fu, çkòhLke yuf-yuf ÃkøkrÚkÞwt [ZeLku ©ucíkk{kt xufTLkku÷kìS ¾qçk s {kuxwt rðfkMk fhþu. yu{Lke ÞkuøkËkLk ykÃke hne níke. rðfkMkLke økrík Lk¬e níke ¾kLkøke ðuÃkkh çkUf MkkìLzMko fkìÃko yLku yu yu{Lke WÃkh-Lke[uLkk yìLz ftÃkLkeLkk sLkh÷ ÃkkxoLkh Úkkì{Mk ÷kufku fhíkkt Lkk íkku ðÄkhu yì. MkkìLzMko ík]íkeÞyu fÌkwt níkwt, økríkÚke ÚkE þfíke níke, Lkk ‘‘xufTLkku÷kìSLke {ËËÚke nwt {khe íkku ðÄkhu Äe{e økríkÚke. LÞqÞkìfo ykìrVMk{kt çkuMkeLku yu s zuxkLkku Ãk÷xkELku òuðk Ãkh ykÃkýu WÃkÞkuøk fhe þfwt Awt, suLkku WÃkÞkuøk òuEyu Aeyu fu, yu Mkh¤ òÃkkLk{kt fkuE çkeòu fhe hÌkku Au- Xef ÄLkLkk rËðMk níkk, su{Lku yu s Ãk¤u.’’ ykÃkýu [kuðeMkuÞ f÷kf õÞkhuf Lku õÞkhuf íkku Mk{kó yuf s zuxk rMkMx{ MkkÚku òuzkÞu÷k ÚkðkLkwt s níkwt. Aeyu. ËwrLkÞk{kt «íÞuf søÞkyu ÷kufku yuðk Mkt[kh Lkuxðfo MkkÚku òuzkÞu÷k Au, su fkuELke Ãký fÕÃkLkk fhíkkt ðÄkhu ykÄwrLkf Au. {qze çkòh yLku {wÿk çkòh Mkhfkhe rLkÞtºkýÚke Ãkhu Au yLku {Lku yu çkòhku rðþu òýðk fu çkíkkððk {kxu y¾çkkhLke sYh LkÚke. {nkLk r[rfíMkk þkuÄfíkko zkì. òuLkMk MkkfLkwt fnuðtw Au, ‘‘ík{u fk{{kt rðfkMk fhðkLkk VkÞËk òuE hÌkk Aku. ûk{íkkLku yux÷e ðÄkhe ÷ku fu, ykuAk Mk{Þ{kt ðÄkhu{kt ðÄkhu fk{ fhe þfkÞ. yksu ykÃkýu ðÄkhu ËqhLkk ðÄkhu ÷kufkuLke MkkÚku {¤eLku fk{ fhe þfeyu Aeyu, ykÚke 100 ð»ko Ãknu÷ktLke íkw÷Lkk{kt yksu ykuAk Mk{Þ{kt ðÄkhu fk{ fhðwt Mkt¼ð Au. ík{khe ÃkkMku sux÷k ðÄkhu MktMkkÄLk nþu, ík{u yux÷ku s ðÄkhu rðfkMk fhe þfku Aku.’’ VkuçMko ÃkrºkfkLkk «{w¾ MktÃkkËf {uÕf{ yìMk. VkuçMkoyu fÌkwt Au, ‘‘ík{Lku ÞkË Au, ßÞkhu Ãknu÷eðkh fkìBÃÞwxh Mkk{u ykÔÞk níkk. íku rLkhtfwþ þÂõíkLkk yuðk nrÚkÞkh níkk, su{LkkÚke zh ÷køkíkku níkku. íÞkt s xe.ðe.Úke yu zh 13 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

÷køkíkku níkku fu, yuLku ¾kuxk «[khLkwt MkkÄLk Lk çkLkkðe ÷uðk{kt ykðu. Ãkhtíkw ykÄwrLkf xufTLkku÷kìSLkk fkhýu yMkh rçk÷fw÷ WÕxe ÚkE. fkìBÃÞwxh Mkíkík ðÄkhu LkkLkk Úkíkkt [kÕÞk økÞk yLku {uLk£u{Úke ÃkMkoLk÷ fkìBÃÞwxh MkwÄeLkku ykrð»fkh ÚkE økÞku. þÂõík yrðïMkLkeÞ økríkÚke ðÄe Au, ykÚke nðu ík{u çktÄkÞu÷k LkÚke.’’ ‘‘{kR¢kur[Ãk nðu {kýMkLkk {ÂMík»fLke ÃknkU[Lku Xef yu s heíku ðÄkhe hne Au, su heíku ÃkkA÷e MkËe{kt {þeLkkuyu {kýMkLke {ktMkÃkuþeLke ÃknkU[ ðÄkhe níke. yksu Mkkì^xðuÞh Mxe÷Lkk Míkt¼ çkLke hÌkk Au. VkRçkh ykìÂÃxõMk yLku rzrsx÷ MfeLk ÞkíkkÞkíkLke hu÷ðu ÷kRLk yLku hks{køko çkLke hÌkk Au, ßÞkt Mkq[Lkk fk[ku {k÷ Au.’’ VkuçMkoLkwt fnuðtw Au, ‘‘nðu ík{u ÃkkuíkkLkk ¾ku¤k{kt hk¾u÷k çku ÃkkWLzLkk LkkLkk ÷uÃkxkìÃkÚke ËwrLkÞk{kt õÞktÞ Ãký {uMkus {kuf÷e þfku Aku, ík{u fkìBÃÞwxhLkwt çkÄwt fk{ fhe þfku Aku yLku ík{u yk çkÄwt õÞktÞ Ãký fhe þfku Aku, ßÞkt Ãký ík{Lku yuf Ã÷øk fu WÃkøkúnLkwt rMkøLk÷ {¤e òÞ.’’ Ãkrhýk{? ðÄkhu ÷kufku MkwÄe ðÄkhu òýfkhe ÃknkU[e hne Au. ‘‘÷kufku Mkh¤íkkÚke òýe þfu Au fu, çkkfe ËwrLkÞk{kt þwt ÚkE hÌkwt Au! yk ¾qçk s «òíkktrºkf «¼kð Au.’’ çkŠ÷LkLke Ëeðk÷Lkwt ÄhkþkÞe Úkðwt, MkkurðÞík Mkt½Lkwt rð½xLk, [eLk{kt yktËku÷Lk, ÷urxLk y{urhfk yLku furhrçkÞLk{kt «òíktºk {kxu Mkt½»ko, rðfkMkþe÷ søkík{kt ðÄíkwt ykiãkurøkfefhý -yk ‘‘su ftÃkLkeyku ÃkkuíkkLkk çkÄk ÃkrhðíkoLk yuf Lkðe ykiãkurøkf WÆu~ÞLku ykøk¤ ðÄkhLkkhk Mðíktºkíkk yLku yuf Lkðe yku¤¾Lku ÷kufkuLkku Mk{qn çkLkkðe þfu Au, Mktfuík ykÃku Au. yk çkíkkðu Au fu, íku çkeS ftÃkLkeyku fhíkkt nðuÃkqhe ËwrLkÞk yuf Mk{wËkÞ çkLke [wfe ykøk¤ Lkef¤e sþu. yk yu Au. yk ÃkrhðíkoLkkuLku ÔÞkÃkf Mkt[kh ftÃkLkeyku Au, su Mk{su Au fu xufTLkku÷kìSÚke þÂõík «kó ÚkE Au. Mkuðk yLku {kLkðeÞ MktçktÄ yksu Ëw r LkÞk¼h{kt yk MkV¤íkk Lk¬e fhðk{kt ÃkrhðíkoLkLke WÕ÷u¾LkeÞ íkMðehku {n¥ðÃkqýo ¼qr{fk çkíkkððk{kt ykðu Au. [eLke rðãkÚkeo rLk¼kðþu.’’ fu{uhkLke Mkk{u ytøkúuS ¼k»kkLkk çkuLkh 14 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku

÷nuhkðu Au. MkÆk{ nwMkiLk yLku y{urhfe òìRLx [e^Mk ykìV MxkV - çktLkuyu ¾kze ÞwØLke «økrík rðþu MkeyuLkyuLk Ãkh òýfkhe «kó fhe. frXLk Mk{Þ{ktÚke çknkh Lkef¤ðk {kxu {kºk xufTLkku÷kìS s ÃkÞkoó LkÚke. Mkt[khLkk MkkÄLk yksu MkkÄLk yksu Mkns Mkw÷¼ Au, íkku yuLkku yu yÚko rçk÷fw÷ LkÚke fu, ÷kufkuyu Mkkhe heíku MktðkË fu Mkt«u»ký fhðkLkwt þe¾e ÷eÄwt Au. {kuxk¼køkLkk {k{÷kyku{kt yuðwt LkÚke ÚkÞwt. ykÄwrLkf Mk{ÞLke rðztçkLkk Au MktðkË fhðkLke {nkLk ûk{íkk, Ãkhtíkw yuðwt fhe þfðk{kt ¼khu yMkV¤íkk {¤e Au. ykx÷e çkÄe òýfkheLkku þwt VkÞËku, òu ÷kufkuLku yu s LkÚke ¾çkh fu, yuLku çkeòyku MkwÄe fuðe heíku ÃknkU[kzðk{kt ykðu? nkðozo ÞwrLkðŠMkxe{kt økúß u Þwyxì Mfq÷ ykìV rçkÍLkuMku ÃkkuíkkLkk rðãkÚkeoyku, sqLkk rðãkÚkeoyku yLku rh¢qxMkoLke ðå[u yuf Mkðuo fÞkuo. yksu Mkt[khLke ¾qçk ðÄkhu sYrhÞkíkLku òuíkk yuLkk Ãkrhýk{kuÚke fkuE ykùÞo Lkk Úkðwt òuEyu. nkðozo rçkÍLkuMk Mfq÷Lkk «kuVuMkh òìLk yì. õðuÕ[ yLkwMkkh ‘‘ykÃkýLku yu ¾çkh Ãkze hne Au fu, ¼ýðkðk¤k rðãkÚkeo íkfLkefe ûk{íkkÚke ðÄkhu nË MkwÄe Mktíkwü Au.’’ «rík¼kþk¤e Þwðf-Þwðíkeyku MktÏÞkykuLkk økúkVÚke çkòhkuLkwt rð&÷u»ký yLku rçkÍLkuMk Ã÷kLMk íkiÞkh fhe þfu Au, Ãkhtíkw ßÞkt MkwÄe ÷kuf ÔÞðnkh MktçktÄe ÞkuøÞíkkyku þe¾ðkzðkLkku Mkðk÷ ykðu Au, íkku ÂMÚkrík yux÷e Mkkhe LkÚke. yk ûkuºk{kt nkðozo ÃkkuíkkLkk «ÞkMkku ðÄkhðk{kt ÷køke Au. õðuÕ[ fnu Au, ‘‘yk ûkuºk{kt MkwÄkhLke sYh yLkw¼ðkÞ Au fu, {kir¾f yLku ÷ur¾ík MktðkË, xe{ðfo yLku yuðk s yLÞ {kLkðeÞ fkiþ÷.’’ yk s ÞkuøÞíkkyku yk Þwðk rçkÍLkuMk ÷ezMkoLke MkV¤íkkLku Lk¬e fhðk{kt MkkiÚke ðÄkhu {n¥ðÃkqýo Mkkrçkík Úkþu. rçkÍLkuMkLke ËwrLkÞk{kt ykøk¤ ðÄðk {kxu íkfLkefe Ëûkíkk ¾qçk s sYhe Au, Ãkhtíkw ÷kuf ÔÞðnkh MkV¤íkk {kxu sYhe Au. ytík{kt rðsuíkkyku yLku ÃkhkrsíkkuLkwt ytíkh yu{Lkk çkkRxTMk fu hu{Úke Lk¬e Lknª ÚkkÞ. [íkwh yLku h[Lkkí{f ÷ezMkoðk¤k MktøkXLk rðsuíkk Úkþ, su ÷kufku MkkÚku yMkhËkh ZtøkÚke MktðkË fhðk yLku yu{Lku «urhík fhðkLke heík òýíkk nkuÞ - MktøkXLkLke ytËh Ãký yLku çknkh Ãký. ‘‘Mkkhk ÷kuf ÔÞðnkh fkiþ÷{kt ÷kufkuLkk «çktÄLkÚke Lkuík]íð fhðkLke íkf 15 

ík{u Ãký ÷ezh çkLke þfku Aku