Bo sa sinti manera cos cu bo a perde caminda y cu bo mester di guia? Hesucristo ta e Lider duna pa Dios cu tur hende tin mester. El a bisa: Ami ta e

“BIN, SIGUI M I” Bo sa sinti manera cos cu bo a perde caminda y cu bo mester di guia? Hesucristo ta e Lider duna pa Dios cu tur hende tin mester. El

10 downloads 73 Views 3MB Size

Recommend Stories


Considerando cu ta esencial pa promove desaroyo di relacion amistoso entre e nacionnan;
DECLARACION UNIVERSAL DI DERECHO HUMANO Preambulo Considerando cu reconocemento di e dignidad inherente y di e derechonan igual y inalienabel di tur m

Pa medio di e buki aki, director y personal di Colegio Cristo Rey ta presenta na bo e Guia pa Mayor
COLEGIO CRISTO REY Scol basico catolico asocial na Unesco Brazil 39 B – Aruba Tel/Fax: (297)-5847386 Email: [email protected] www.colegi

2014 (BO
Res. SC 231/14 Ref. Dumping - Vacunas para la medicina veterinaria (NCM 3002.30.10, 3002.30.90, 3002.30.40 y 3002.30.50), de Francia y EE.UU. - Apertu

Cana pa bo salud y pa un bon causa
Notario Yarzagaray a haci entrega di un re-produccion di El Papiamento gratiS Nos Director Victor (Toko) Winklaar, tabatin a haya un bishita masha g

Tratado tocante Derecho di Persona cu Discapacidad
1 Tratado tocante Derecho di Persona cu Discapacidad NACIONNAN UNI 2 TRATADO TOCANTE DERECHO DI PERSONA CU DISCAPACIDAD Preambulo E Estadonan cu

02 BO N 24484
LEY 12875 REGIMEN PREVISIONAL ESPECIAL PARA SOLDADOS CONSCRIPTOS EX COMBATIENTES DE LAS FUERZAS ARMADAS Y DE SEGURIDAD (TEATRO DE OPERACIONES MALVINAS

Story Transcript

“BIN, SIGUI M I”

Bo sa sinti manera cos cu bo a perde caminda y cu bo mester di guia? Hesucristo ta e Lider duna pa Dios cu tur hende tin mester. El a bisa: “Ami ta e bon wardado; y mi conoce esnan cu ta di mi, y esnan cu ta di mi, conoce mi.” (Juan 10:14) Di berdad bo conoce e Bon Wardador? Bo conoce su cualidadnan, su mensahe y trabou, su celo, su amor? E buki aki ˜ lo yuda bo sina conoce Hesus mas intimamente cf-PAA

y siguie mas estrechamente.

“BIN,

SIGUI MI”

“BIN, SIGUI M I”

Bo sa sinti manera cos cu bo a perde caminda y cu bo mester di guia? Hesucristo ta e Lider duna pa Dios cu tur hende tin mester. El a bisa: “Ami ta e bon wardado; y mi conoce esnan cu ta di mi, y esnan cu ta di mi, conoce mi.” (Juan 10:14) Di berdad bo conoce e Bon Wardador? Bo conoce su cualidadnan, su mensahe y trabou, su celo, su amor? E buki aki ˜ lo yuda bo sina conoce Hesus mas intimamente cf-PAA

y siguie mas estrechamente.

“BIN,

SIGUI MI”

“BIN,

SIGUI MI” E BUKI AKI TA PROPIEDAD DI

5 2007 WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF PENNSYLVANIA Tur Derecho Reserva “Bin, Sigui Mi” Editornan WATCHTOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF NEW YORK, INC. Brooklyn, New York, U.S.A. Imprimi na 2007 E publicacion aki ta ser haci disponibel como parti di un trabou mundial di educacion biblico sosteni dor di donacion voluntario. A menos cu tin otro indicacion, texto di Bijbel cita den e buki aki ta for di Beibel Santu. Caminda tin BPK tras di un cita, esei ta indica cu e texto ta for di Beibel na papiamentu koriente. Caminda tin NW tras di un cita, esei ta indica cu e texto ta traduci for di e Traduccion di Mundo Nobo di e Santo Scritura (Cu Referencia) na Ingles. Credito pa Potret: Pagina 39: Kaft di e buki: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA; pagina 87: 5 Tim Lynch/Index Stock Imagery “Come Be My Follower” Papiamento (Aruba) (cf-PAA) Made in the United States of America Produci na Merca

Kerido Lector, “Bin, sigui mi.” (Marco 10:21) En realidad, cu e palabranan ei Hesucristo ta invita nos pa siguie. Abo ta reaccionando riba su yamada? Si bo ta haci esei, lo e tin un impacto profundo riba bo bida. Dicon? Jehova a manda su Yiu unigenito na mundo pa duna su bida como un rescate. (Juan 3:16) Banda di esei, e Yiu ei a mustra nos con pa hiba nos bida. Den tur loke el a haci, el a mantene su integridad y a haci curason di su Tata contento. Tambe Hesus a mustra nos con nos por ta mescos cu su Tata. E palabranan y accionnan di e Yiu a refleha perfectamente e manera di actua y e boluntad di e Tata.—Juan 14:9. Bijbel ta bisa cu Hesus ta ‘un ehempel pa nos sigui den su pasonan.’ (1 Pedro 2:21) Si nos kier hala mas cerca Jehova, si nos kier tin for di awor un bida cu berdadero proposito y si nos kier keda riba e caminda cu ta hiba na bida eterno, nos tin cu sigui den e pasonan di Cristo cu sumo cuidou y atencion. Pa cuminsa e trayecto aki, nos tin cu familiarisa nos mes cu Hesus su bida riba Tera. Pues, ta bale la pena pa studia cuidadosamente e descripcion di Hesus cu tin conserva den Bijbel. Algo cu lo yuda nos mira mas cla con nos por sigui Hesus ta di medita riba e cosnan cu el a bisa y haci, y considera con nos por imit’e den palabra y accion. Nos ta spera cu e publicacion aki lo yuda bo crece den bo amor pa Hesus y pa Jehova. Y laga e amor ei motiva bo pa sigui den e pasonan di Hesus cu sumo cuidou y atencion di manera cu abo por haci Jehova su curason contento awor y pa semper. E Editornan

Contenido Capitulo

Pagina

1 Kico Hesus Tabata Kiermen cu “Sigui Mi”? 2 “E Caminda, y e Berdad, y e Bida”

SECCION 1 3 4 5 6 7

“Bin y Mira” e Cristo

“Mi Ta . . . Humilde di Curason” “Mira, e Leon Cu Ta di e Tribu di Juda” “Tur e Tesoronan di Sabiduria” ˜ “El A Sina Obediencia” Considera Esun Cu A Persevera

SECCION 2

“Pa e Proposito Aki Mi A Wordo Manda” “Bai y Haci . . . Discipel” “Ta Para Skirbi” “Nunca un Hende No A Papia Manera e Homber Aki” 12 “E No A Papia Nada cu Nan sin Uza Parabola”

13 14 15 16 17 18

25 35 46 56 66

˜ El A “Sina . . . y Proclama e Evangelio”

8 9 10 11

SECCION 3

5 15

77 87 98 108 118

“E Amor di Cristo Ta Obliga Nos”

“Mi Ta Stima e Tata” “Multitudnan Grandi A Bin Cerca Dje” El “A Tene Compasion” “Hesus . . . A Stima Nan te na Fin” “Ni Un Hende No Tin Amor Mas Grandi cu Esaki” “Keda Sigui Mi”

129 139 150 161 172 182

C A P I T U L O

1

Kico Hesus Tabata Kiermen cu “Sigui Mi”? CUA ta e mihor invitacion cu bo a yega di haya? Podise tabata e biaha cu bo a haya un invitacion pa asisti na un ocasion special, kisas e casamento di dos hende cu bo tin hopi ˜ carino p’e. Of lo bo por pensa riba e dia cu bo a haya e invitacion pa acepta un trabou importante. Si bo a yega di haya e tipo di invitacionnan ei, sin duda bo a sinti bo masha emociona, asta honra, di a haya nan. Pero echo ta cu bo a haya un invitacion hopi mas mihor. Cada un di nos a haya e invitacion ei. Anto e manera cu nos ta reacciona riba dje lo tin un efecto profundo riba nos. Ta e decision di mas importante cu nos lo tuma den bida. 2 Cua invitacion esei ta? E ta bin di Hesucristo, e Yiu unigenito di Dios Todopoderoso, Jehova, y e ta para skirbi den Bijbel. Na Marco 10:21 nos ta lesa e palabranan aki di Hesus: “Bin, sigui mi.” En realidad, ta un invitacion cu Hesus ta extende na cada un di nos. Ta bon pa nos puntra nos mes: ‘Con lo mi reacciona riba e invitacion ei?’ Podise bo ta pensa cu e contesta mester ta bisto. Ta ken lo nenga ˜ un invitacion maraviyoso asina? Pa strano cu por parce, mayoria di hende ta neng’e. Dicon? 3 Ban wak e ehempel di un homber cu a haya e invitacion ˜ ei directamente for di Hesus un 2.000 ana pasa. E tabata un homber masha respeta. E tabatin por lo menos tres cos 1, 2. Cua ta e mihor invitacion cu un hende por haya, y ki pregunta nos lo por haci nos mes? 3, 4. (a) Kico hende lo por a haya envidiabel di e homber cu a acerca Hesus pa puntr’e tocante bida eterno? (b) Ki bon cualidadnan Hesus lo a mira den e hoben gobernante rico?

“Kico mi mester haci pa hereda bida eterno?”

5

6

“BIN, SIGUI MI”

cu hende sa considera deseabel, asta envidiabel: hubentud, rikesa y poder. Segun e relato biblico, e tabata un “hoben”, tambe e tabata “masha rico mes” y e tabata un “gobernante.” (Mateo 19:20; Lucas 18:18, 23) Sinembargo, e yoncuman aki tabatin un cualidad mas importante ainda. El a tende di e Gran Maestro, Hesus, y el a gusta loke el a tende. 4 Mayoria di gobernante den e tempo ei no a duna Hesus e respet cu el a merece. (Juan 7:48; 12:42) Pero e gobernante aki si a actua diferente. Bijbel ta conta nos: “Ora cu [Hesus] tabata sali bai pa sigui su caminda, un homber a core bin cerca dje y a cai na rudia su dilanti y a puntr’e: ‘Bon Maestro, kico mi mester haci pa hereda bida eterno?’ ” (Marco 10:17) Bo a nota con ansioso e homber aki tabata pa papia cu Hesus? El a core bin cerca Hesus den publico, mescos cu cualkier hende pober y di condicion humilde kisas lo a haci. Es mas, el a hinca rudia respetuosamente dilanti di Cristo. Pues e tabatin un grado di humildad y tabata conciente di su necesidad spiritual. Hesus a aprecia e tipo di bon cualidadnan ei. (Mateo 5:3, NW; 18:4) Ta di compronde anto cu ‘ora Hesus a wak e, el a stim’e.’ (Marco 10:21) Con Hesus a contesta e pregunta di e homber hoben aki?

Un Invitacion Unico Hesus a mustra e homber cu su Tata a duna informacion caba riba e pregunta importante ei tocante con pa haya bida eterno. Hesus a referi na e Scritura, y e homber a confirma cu e tabata obedece e Lei di Moises fielmente. Pero Hesus, cu su comprondemento penetrante extraordinario, a ripara algo mas profundo. (Juan 2:25) El a ripara cu e gobernante aki tabatin un problema spiritual, anto un problema serio. P’esei Hesus a bis’e: “Un cos bo falta.” Kico e “un cos” ei tabata? Hesus di cu ne: “Bai y bende tur loke bo 5

5. Kico Hesus a contesta e homber hoben y rico, y con nos por sa cu e “un cos” cu e tabata falta no a nifica cu e mester tabata pober? (Wak tambe e nota na pia di pagina.)

KICO HESUS TABATA KIERMEN CU “SIGUI MI”?

7

tin, y duna na hende pober.” (Marco 10:21) Acaso Hesus tabata kiermen cu un persona mester ta completamente bashi pa e por sirbi Dios? No.1 Cristo kier a revela algo di gran importancia. 6 Pa saca na cla kico e homber tabata falta, Hesus a ofrec’e un oportunidad maraviyoso: “Bin, sigui mi.” Djis imagina: E Yiu di e Dios Haltisimo a invita e homber ei personalmente pa siguie! Tambe Hesus a primintie un recompensa inimaginabel. Hesus a bis’e: “Lo bo tin tesoro den shelo.” E hoben gobernante rico a probecha di e oportunidad aki, e invitacion magnifico aki? E relato ta bisa: “E palabranan aki a hacie bira masha aflihi, y el a bai tur tristo, pasobra ˜ e tabata dono di hopi propiedad.” (Marco 10:21, 22) Pues Hesus su palabranan inespera a revela un problema den e homber aki su curason. Su curason tabata mucho pega na su propiedad y, sin duda, pega na e poder y prestigio cu rikesa ta trece cu ne. Lamentablemente, su amor pa e cosnan ei a surpasa e amor cu e tabatin pa Cristo. Pues anto, e “un cos” cu e tabata falta ta amor di henter su curason pa Hesus y Jehova, un amor di sacrificio propio. Como cu e homber hoben tabata falta e amor ei, el a rechasa e mihor invitacion di su bida! Pero, kico esaki tin di aber cu abo? 7 Hesus su invitacion no tabata limita na e homber ei; tampoco e tabata pa solamente un par di hende. Hesus a bisa: “Si un hende kier bin mi tras, lag’e . . . sigui mi.” (Lucas 9:23) Tuma nota cu “un hende” por ta un siguido di 1 Hesus no a pidi tur hende cu a siguie pa deshaci di tur nan propiedadnan. Anto a pesar cu el a comenta cu ta masha dificil pa un persona rico drenta e Reino di Dios, el a agrega: “Tur cos ta posibel cerca Dios.” (Marco 10:23, 27) De echo, tabatin algun hende rico cu a bira siguido di Cristo. Nan a haya conseho specifico den e congregacion cristian, pero no a pidi nan duna tur nan rikesa na hende pober.—1 Timoteo 6:17.

6. Ki invitacion Hesus a extende na e hoben gobernante rico, y kico su reaccion a revela tocante su curason? 7. Dicon nos por tin sigur cu Hesus su invitacion ta inclui nos awe?

8

“BIN, SIGUI MI”

Cristo si di berdad e “kier.” Dios ta hala e tipo di personanan ei di curason honrado na su Yiu. (Juan 6:44) No ta hende rico so, ni hende pober so, ni esnan di cierto rasa of nacion so ni tampoco esnan cu a biba den e tempo ei so, sino tur hende ta haya e oportunidad pa acepta Hesus su invitacion. Pues e palabranan di Hesus, “Bin, sigui mi”, en berdad ta aplica na abo tambe. Pakico lo bo kier sigui Cristo? Y kico precies esei ta ensera?

Pakico Sigui Cristo? Tin un berdad cu nos mester reconoce: Como hende, nos tin e necesidad basico di haya bon liderato. No ta tur hende ta admiti cu nan tin e necesidad aki, pero e t’ei si. Jehova a inspira su profeta Jeremias pa skirbi e berdad eter˜ no aki: “O SENOR, mi sa cu e caminda di hende no ta di dje mes; tampoco no ta keda na hende pa dirigi su pasonan.” (Jeremias 10:23) Hende no tin ni e capasidad ni e derecho di goberna nan mes. En realidad, gran parti di historia humano ta un registro di mal liderato. (Eclesiastes 8:9) Den tempo di Hesus, e lidernan a oprimi e pueblo, abusa di nan ˜ y engana nan. Hesus a duna un bon descripcion di hende comun ora el a bisa cu nan tabata “manera carne sin wardado.” (Marco 6:34) Awe humanidad ta den mesun situacion. Como grupo y como personanan individual, nos tin mester di liderato cu nos por confia y respeta. Hesus ta satisface e necesidad ei? Ban considera varios motibo pakico e contesta ta si. 9 Na prome luga, ta Jehova Dios a scohe Hesus. Mayoria lider humano ta ser scohi pa otro hende imperfecto, ken˜ denan hopi biaha ta ser engana y ta inclina pa husga cosnan robes. Hesus ta un otro tipo di lider. E titulo cu e tin mes ta indica esei. E palabra “Cristo”, mescos cu e palabra 8

8. Ki necesidad tur hende tin, y dicon? 9. Kico ta distingui Hesus for di tur otro lider?

KICO HESUS TABATA KIERMEN CU “SIGUI MI”?

9

“Mesias”, ta nifica “Ungi.” Y esun cu a ungi Hesus—es decir, dun’e un nombramento special na un posicion sagra˜ do—ta netamente e Senor Soberano di universo. Jehova Dios a bisa di su Yiu: “Ata mi sirbidor cu mi a scohe, mi stima, den kende mi alma tin goso; lo mi pone mi spirito riba dje.” (Mateo 12:18) No tin ningun otro persona cu sa mihor cu nos Creador ki tipo di lider nos mester. Jehova su sabiduria ta infinito, pues nos tin suficiente motibo pa confia e persona cu el a scohe.—Proverbionan 3:5, 6. 10 Na di dos luga, Hesus a pone un ehempel perfecto pa nos, un ehempel cu ta inspira nos. E mihor tipo di lider tin cualidadnan cu su subditonan por admira y imita. E ta dirigi hende mediante su ehempel, y ta inspira nan pa bira mihor hende. Cua ta e cualidadnan cu lo bo admira mas den un lider? Curashi? Sabiduria? Compasion? Kico di perseverancia ora e ta confronta dificultad? Segun cu bo ta studia e registro di Hesus su bida riba Tera, lo bo descubri cu e tabatin tur e cualidadnan ei, y asta mas! Siendo cu Hesus tabata un refleho perfecto di su Tata celestial, e tabatin tur cualidad divino a la perfeccion. E tabata di berdad un hende perfecto den tur sentido. Pues den tur loke el a haci, den delaster un palabra cu el a expresa, den delaster un sintimento cu el a revela, nos ta haya algo cu ta bale la pena pa nos imita. Bijbel ta bisa cu el a ‘laga un ehempel pa bo sigui den su pasonan’ cu sumo cuidou y atencion.—1 Pedro 2:21. 11 Na di tres luga, Cristo a cumpli cu su afirmacion: “Ami ta e bon wardado.” (Juan 10:14) Pa hende den tempo biblico, e comparacion di wardado tabata basa riba algo conoci. Wardadonan tabata traha duro pa cuida e carnenan cu tabata na nan encargo. Un “bon wardado” tabata pone e siguridad y bienestar di su tou prome cu di dje mes. Por ehempel, Hesus su antepasado David tabata un wardado 10. Dicon Hesus su ehempel ta e mihor ehempel pa hende sigui? 11. Con Hesus a duna prueba di ta “e bon wardado”?

10

“BIN, SIGUI MI”

tempo cu e tabata hoben, y na mas cu un ocasion, el a risca su bida pa defende su carnenan contra atake di bestia feros. (1 Samuel 17:34-36) Hesus a bai asta mas leu na fabor di su siguidonan humano. El a entrega su bida pa nan. (Juan 10:15) Cuanto lider tin tal actitud di sacrificio propio? 12 Hesus tabata “e bon wardado” den un otro sentido tambe. Referiendo na e carnenan, el a bisa: “Mi conoce esnan cu ta di mi, y esnan cu ta di mi, conoce mi.” (Juan 10:14) Medita un rato riba Hesus su ilustracion. Pa un observado casual, un tou di carne lo por parce simplemente un boshi di lana riba otro. Sinembargo, e wardado conoce cada un di su carnenan. E sa cua embra pronto lo tin mester di su yudansa ora di werp, cua ta e lamchinan cu ainda e tin cu carga pasobra nan ta mucho chikito y suak pa cana riba nan mes forsa, y cua carne recientemente tabata malo of herida. E carnenan tambe conoce nan wardado bon. Nan ta reconoce su bos, y nunca ta bruha kere cu ta bos di un otro wardado. Ora e bos di e wardado tin un tono di alerta of ta indica cu tin algo urgente, nan ta reacciona rapidamente. Caminda e dirigi nan, nan ta siguie. Anto e wardado sa precies unda e tin cu hiba nan. E sa unda tin yerba berde na abundancia, unda tin awa limpi y refrescante, unda tin sabana fuera di peliger. Segun cu e ta vigila e carnenan, nan ta sinti cu nan ta sano y salvo.—Salmo 23. 13 Abo no ta anhela un liderato asina? E Bon Wardador tin un registro incomparabel di ta trata su siguidonan precisamente asina. E ta priminti di guia bo for di awor na un bida felis cu ta duna satisfaccion y tambe na un futuro eterno! (Juan 10:10, 11; Revelacion 7:16, 17) P’esei nos mester sa kico precies sigui Cristo ta ensera. 12, 13. (a) Den ki sentido un wardado conoce su carnenan, y den ki manera nan conoc’e? (b) Dicon abo lo kier ta bou di e liderato di e Bon Wardador?

KICO HESUS TABATA KIERMEN CU “SIGUI MI”?

11

Loke Ta Nifica Sigui Cristo Awe, miyones y miyones di hende probablemente ta sinti cu nan a acepta Cristo su invitacion. De echo, nan ta yama nan mes cristian. Podise nan ta pertenece na e religion den cua nan mayornan a batisa nan. Of kisas nan ta pretende cu nan tin un laso emocional cu Hesus y ta acept’e como nan Salbador personal. Pero acaso esei ta haci nan siguido di Cristo? Ta esei Hesus tabatin na mente ora el a invita nos pa bira su siguido? Esaki ta ensera hopi mas cos. 15 Considera e mundo di cristiandad, esta, e nacionnan caminda mayor parti di nan ciudadanonan ta pretende di ˜ ta siguido di Cristo. Cristiandad ta practica e sinansanan di Hesucristo? Of nos ta mira den e paisnan ei e mesun odio, opresion, criminalidad y inhusticia cu nos ta haya den e resto di mundo? E lider hindu respeta Mohandas Gandhi a yega di bisa: “Mi no sa di ningun hende cu a haci mas pa humanidad cu Hesus. Pa bisa berdad, no tin nada malo cu cristianismo.” El a agrega: “E problema ta cu boso, ˜ cristiannan. Boso no ta ni aplica boso mes sinansanan.” 16 Hesus a bisa cu su berdadero siguidonan lo ta conoci principalmente pa nan accionnan y no simplemente a base di loke nan ta bisa of e nomber cu nan ta duna nan mes. Por ehempel, el a bisa: “No ta tur hende cu bisa mi: ˜ ˜ ‘Senor, Senor’, lo drenta e reino di shelo; ma esun cu haci e boluntad di mi Tata cu ta den shelo.” (Mateo 7:21) Dicon asina tanto hende cu ta pretende cu Hesus ta nan Se˜ nor no ta haciendo e boluntad di su Tata? Corda riba e hoben gobernante rico. Hopi biaha, tin ‘un cos cu ta falta’ 14

14, 15. Pa un hende ta un siguido di Cristo, dicon no ta basta pa e djis declara cu e ta un cristian of pa e forma un laso emocional cu Hesus? 16, 17. Kico ta falta hopi biaha den e hendenan cu ta pretende di ta cristian, y kico ta distingui nan for di berdadero siguidonan di Cristo?

12

“BIN, SIGUI MI”

den e hendenan cu ta pretende di ta cristian. Esei ta amor di henter nan alma pa Hesus y pa Esun cu a mand’e. 17 Con esei por ta? E miyones di hendenan cu ta yama nan mes cristian no ta pretende tambe di ta stima Cristo? Indudablemente cu si. Pero amor pa Hesus y pa Jehova ta ensera mas cu simpel palabra. Hesus a bisa: “Si un hende ta stima mi, e lo warda mi palabra.” (Juan 14:23) Anto papiando como wardado, el a bisa un biaha mas: “Mi carnenan ta tende mi bos, y mi conoce nan, y nan ta sigui mi.” (Juan 10:27) Si, e berdadero prueba di nos amor pa Cristo no ta simplemente loke nos ta bisa ni loke nos ta sinti sino principalmente loke nos ta haci. 18 Sinembargo, nos accionnan ta origina for di algo. Nan ta refleha e persona cu nos realmente ta di paden. Ta einan nos trabou mester cuminsa. Hesus a bisa: “Esaki ta bida eterno, cu nan por conoce bo, e unico Dios berdadero, y Hesucristo, kende bo a manda.” (Juan 17:3) Si nos adkiri conocemento exacto tocante Hesus y medita riba dje, esei lo tin efecto riba nos curason. Nos lo bin stim’e mas y mas, y cultiva den nos mes un deseo cada bes mas grandi pa siguie diariamente. 19 Ta esaki ta e proposito di e buki aki. Su meta no ta pa duna un resumen completo di e bida y ministerio di Hesus, sino pa yuda nos mira den un forma mas cla con nos por sigui Hesus.1 E buki aki ta prepara di tal manera cu e ta yuda nos wak den e spil di e Scritura y puntra nos mes: ‘Di berdad mi ta siguiendo Hesus?’ (Santiago 1:23-25) 1 Pa un resumen completo y cronologico di e sucesonan di Hesus su ´ bida y ministerio, wak e buki E homber mas importante cu hamas a biba, publica pa Testigonan di Jehova.

˜ 18, 19. (a) Ki efecto loke nos ta sina tocante Hesus mester tin riba nos? (b) Kico ta e proposito di e buki aki, y con lo e beneficia personanan cu ya pa hopi tempo ta considera nan mes siguido di Cristo?

KICO HESUS TABATA KIERMEN CU “SIGUI MI”?

13

Invitacionnan Cu e Yiu Unigenito di Dios A Extende Imagina bo cu Hesus ta extendiendo e siguiente invitacionnan na bo personalmente. Con lo bo reacciona, y dicon?

“Sigui mi!”—Mateo 9:9; Lucas 9:59; Juan 1:43. “Si un hende kier bin mi tras, lag’e nenga su mes . . . y sigui mi.”—Mateo 16:24. “Bin cerca mi tur cu ta cansa y carga, y lo mi duna boso ˜ sosiego. Tuma mi yugo riba boso, y sina di mi.”—Mateo 11:28, 29. “Si un hende tin sed, lag’e bin cerca mi y bebe.”—Juan 7:37.

Podise ya pa hopi tempo bo ta considera bo mes un carne cu ta sigui e guia di e Bon Wardador. Sinembargo, bo no ta di acuerdo cu semper nos por haya maneranan pa mehora? Bijbel ta urgi nos: “Samina boso mes pa wak si boso ta den e fe; samina boso mes!” (2 Corintionan 13:5) Ta bale la pena pa nos haci sigur cu en berdad nos ta ser guia pa nos amoroso Bon Wardador, Hesus, kende Jehova mes a nombra pa guia nos. 20 Nos ta spera cu bo estudio di e buki aki lo yuda bo fortalece bo amor pa Hesus y pa Jehova. Segun cu e amor ei ta guia bo den bida, lo bo haya e pas y satisfaccion di mas grandi cu ta posibel den e mundo bieu aki. Ademas, lo bo biba pa alaba Jehova pa semper pa e echo cu el a percura e Bon Wardador pa nos. Claro cu nos estudio di Cristo mester ta basa riba e fundeshi corecto. P’esei ta na su luga cu den Capitulo 2 nos lo bai analisa Hesus su papel den Jehova su proposito universal. 20. Kico nos lo considera den e siguiente capitulo?

C A P I T U L O

2

“E Caminda, y e Berdad, y e Bida” BO A yega di perde caminda? Kisas bo ta corda un biaha cu bo tabata bai bishita un amigo of famia y bo no por a haya e adres. Segun cu bo tabata bai riba un caminda desconoci, bo a para y puntra un hende con pa yega? Imagina bo con lo bo a sinti si, en bes di djis bisa bo cua caminda pa sigui, un persona bondadoso a bisa: “Djis sigui mi. Lo mi hiba bo einan.” Esta un alivio lo bo a sinti! 2 Den un sentido, Hesucristo ta haci algo similar pa nos. Riba nos mes, lo ta imposibel pa yega cerca Dios. Debi na imperfeccion y pica hereda, mundo di humanidad a dual y ta “exclui di e bida di Dios.” (Efesionan 4:17, 18) Nos tin mester di yudansa pa haya e caminda pa yega cerca Dios. Hesus, nos bondadoso Gran Ehempel, no ta djis duna conseho y instruccion; e ta haci mas. Manera nos a mira den Capitulo 1, Hesus ta invita nos, bisando: “Bin, sigui mi.” (Marco 10:21) Sinembargo, e ta duna nos motibo combencente tambe pa acepta e invitacion ei. Na un ocasion Hesus a bisa: “Ami ta e caminda, y e berdad, y e bida; ni un hende no ta bin cerca e Tata, sino pa medio di mi.” (Juan 14:6) Laga nos analisa algun motibo dicon ta pa medio di e Yiu so nos por yega cerca e Tata. Anto cu e motibonan ei na mente, nos lo considera con Hesus en berdad ta “e caminda, y e berdad, y e bida.” 1, 2. Dicon lo ta imposibel pa nos yega cerca Jehova riba nos mes, y kico Hesucristo a haci pa nos relaciona cu esaki?

“Sigui mi”

15

16

“BIN, SIGUI MI”

Un Papel Hopi Importante den e Proposito di Jehova 3 Na prome luga, pa yega cerca Dios nos mester pasa via Hesus pasobra Jehova a haya cu ta bon pa duna su Yiu e papel sumamente importante ei.1 E Tata a hacie e personahe central den e realisacion di tur Su propositonan. (2 Corintionan 1:20; Colosensenan 1:18-20) Pa por compronde e papel sumamente importante cu e Yiu tin, nos mester considera loke a pasa den hofi di Eden, caminda e prome pareha humano a join Satanas den su rebelion contra Jehova.—Genesis 2:16, 17; 3:1-6. 4 E rebelion den Eden a lanta un cuestion di importancia universal: Jehova Dios ta goberna su criaturanan na e manera corecto? Pa resolve e cuestion sumamente importante aki, Jehova a dicidi cu un yiu spiritual perfecto mester a baha na Tera. No por tabatin un mision mas importante, esta, e yiu lo mester a entrega su bida pa vindica Jehova su soberania y fungi como un rescate pa salba humanidad. Kedando fiel te na morto, e yiu scohi lo a haci posibel pa resolve tur e problemanan cu Satanas su rebelion a crea. (Hebreonan 2:14, 15; 1 Juan 3:8) Pero Jehova tabatin miles di miyones di yiu spiritual perfecto. (Daniel 7:9, 10) Cua di nan el a scohe pa cumpli cu e asignacion sumamente importante aki? Jehova a scohe su “Yiu unigenito”, esun cu despues a bira conoci como Hesucristo.—Juan 3:16. 5 E escohencia cu Jehova a haci mester sorprende nos? Definitivamente cu no! E Tata tabatin tur confiansa den 1 E Yiu su papel ta asina importante cu Bijbel ta dun’e varios nomber y titulo profetico.—Wak e cuadro na pagina 23. 3. Dicon nos mester pasa via Hesus pa yega cerca Dios? 4. E rebelion den Eden a lanta cua cuestion, y kico Jehova a dicidi di haci pa resolve e cuestion ei? 5, 6. Con Jehova a demostra cu e tabatin confiansa den su Yiu, y riba kico e confiansa aki tabata basa?

“E CAMINDA, Y E BERDAD, Y E BIDA”

17

su Yiu unigenito. Siglonan prome cu yegada di su Yiu riba Tera, Jehova a profetisa cu e Yiu aki lo keda fiel a pesar cu lo e pasa den tur sorto di sufrimento. (Isaias 53:3-7, 10-12; Echonan 8:32-35) Considera kico e echo cu Jehova a profetisa tur esei a indica. E Yiu tabatin boluntad liber y por a scohe su propio rumbo, mescos cu tur otro criatura inteligente. Sinembargo, Jehova tabatin asina tanto confiansa den dje cu el a profetisa cu e Yiu lo a keda fiel na dje. Riba kico e confiansa aki tabata basa? Den un solo palabra: conocemento. Jehova conoce su Yiu intimamente y e sa cuanto su Yiu kier agrad’e. (Juan 8:29; 14:31) E Yiu stima su Tata, y Jehova na su turno tambe ta stima su Yiu. (Juan 3:35) E amor cu Tata y Yiu tin pa otro ta forma entre nan un laso di union y confiansa cu ta inkebrantabel.—Colosensenan 3:14. 6 En bista di e papel importante di e Yiu, e confiansa cu e Tata tin den dje y e amor cu ta uni e Tata cu e Yiu, no ta ˜ nada strano cu ta pa medio di Hesus so nos por yega cerca Dios. Pero tin un otro motibo mas pakico ta e Yiu so por hiba nos na e Tata.

Ta e Yiu So Conoce e Tata Plenamente Pa nos por haya acceso na Jehova tin cierto rekisitonan cu nos mester cumpli cu ne. (Salmo 15:1-5) Ken por sa mas mihor cu e Yiu kico ta necesario pa cumpli cu e normanan di Dios y haya Su aprobacion? Hesus a bisa: “Tur cos a wordo entrega na mi dor di mi Tata; y ningun hende no conoce e Yiu [“plenamente”, NW ], sino e Tata so; ni ningun hende no conoce e Tata [“plenamente”, NW ], sino e Yiu so, y esun na kende e Yiu kier revel’e.” (Mateo 11:27) Laga nos wak dicon Hesus por a bisa, corectamente y sin exagera, cu ningun hende no conoce e Tata plenamente “sino e Yiu so.” 7

7, 8. Dicon Hesus por a bisa corectamente cu ningun hende no conoce e Tata plenamente “sino e Yiu so”?

18

“BIN, SIGUI MI”

8 Como “e primogenito di henter creacion”, e Yiu tin un intimidad unico cu Jehova. (Colosensenan 1:15) Imagina bo e relacion intimo cu a desaroya entre Tata cu Yiu ˜ durante e miyones y miyones di ana cu nan dos so tabata existi, for di principio di creacion te ora cu a crea e otro criaturanan spiritual. (Juan 1:3; Colosensenan 1:16, 17) Djis pensa riba e oportunidad precioso cu e Yiu tabatin na lado di su Tata, familiarisando su mes cu e pensamen˜ tonan di su Tata y sinando Su boluntad, normanan y manera di actua. De echo, no ta un exageracion pa bisa cu Hesus conoce su Tata mas mihor cu cualkier otro persona. E intimidad aki sigur a haci posibel cu Hesus por a revela e personalidad di su Tata na un manera unico. Ningun otro persona lo por a hacie mescos. ˜ 9 E sinansanan di Hesus a demostra cu e tabata bon na haltura di e manera cu Jehova ta pensa y sinti y kico Jehova ta rekeri di Su adoradonan.1 Pero Hesus a revela con su Tata ta den un otro manera mas cu ta masha profundo. El a bisa: “Esun cu a mira mi a mira e Tata.” (Juan 14:9) Hesus a imita su Tata perfectamente den tur loke el a bisa y haci. P’esei ora nos ta lesa den Bijbel tocante Hesus—e palabranan potente y agradabel cu el a uza den ˜ su sinansa, e compasion cu a motiv’e pa cura otro hende y e empatia cu a pon’e yora—ta facil pa nos imagina cu Jehova lo a bisa y haci precies mescos. (Mateo 7:28, 29; Marco 1:40-42; Juan 11:32-36) E manera di actua y e boluntad di e Tata ta ser revela perfectamente den e palabranan y accionnan di e Yiu. (Juan 5:19; 8:28; 12:49, 50) Pues, pa nos por tin Jehova su aprobacion, nos mester

1 Wak por ehempel, e palabranan di Hesus na Mateo 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40. 9, 10. (a) Den ki maneranan Hesus a revela e personalidad di su Tata? (b) Pa nos por tin Jehova su aprobacion, kico nos tin cu haci?

“E CAMINDA, Y E BERDAD, Y E BIDA”

19

˜ haci caso di e sinansanan di Hesus y sigui su ehempel. —Juan 14:23. 10 Como cu Hesus conoce Jehova intimamente y ta imit’e perfectamente, no ta un sorpresa cu Jehova a dicidi cu ta e Yiu ta e medio pa yega cerca e Tata. Awor cu nos tin e base pa compronde dicon nos por yega cerca Jehova solamente pa medio di Hesus, laga nos considera e nificacion di e palabranan di Hesus: “Ami ta e caminda, y e berdad, y e bida; ni un hende no ta bin cerca e Tata, sino pa medio di mi.”—Juan 14:6.

“Ami Ta e Caminda” ˜ Nos a sina caba cu hende no por yega cerca Dios si no ta pa medio di Hesus. Ban wak kico specificamente esaki ta nifica pa nos. Hesus ta “e caminda” den e sentido cu ta pa medio di dje so nos por drenta den un relacion aproba cu Dios. Dicon ta asina? Hesus a keda fiel te na morto y asina el a duna su bida como un sacrificio di rescate. (Mateo 20:28) Sin e provision di rescate aki, lo tabata imposibel pa nos tin acceso na Dios. Pica ta crea un barera entre hende y Dios pasobra Jehova ta santo, y p’esei nunca e no por aproba pica. (Isaias 6:3; 59:2) Pero e sacrificio di Hesus a elimina e barera; e sacrificio ei a provee loke tabata necesario pa expia, es decir, pa cubri pica. (Hebreonan 10:12; 1 Juan 1:7) Si nos acepta loke Dios a provee pa medio di Cristo y pone fe den esei, nos por haya Jehova su fabor. Simplemente no tin un otro manera pa nos “reconcilia cu Dios.”1—Romanonan 5:6-11. 11

1 Na Juan 14:6, uzo di e pronomber personal “ami” hunto cu e articulo defini “e” ta enfatisa cu Hesus su posicion ta unico, cu e ta e caminda, e unico persona pa medio di ken nos por yega cerca e Tata. 11. (a) Dicon ta pa medio di Hesus so nos por drenta den un relacion aproba cu Dios? (b) Con e palabranan na Juan 14:6 ta enfatisa Hesus su posicion unico? (Wak nota na pia di pagina.)

20

“BIN, SIGUI MI”

12 Hesus ta “e caminda” pa loke ta trata oracion. Pa medio di Hesus so nos por acudi na Jehova den oracion cu e siguransa cu nos peticionnan sincero lo ser scucha faborablemente. (1 Juan 5:13, 14) Hesus mes a bisa: “Kico cu boso pidi e Tata, e lo duna boso den mi nomber . . . Pidi, y boso lo ricibi, pa boso goso por ta completo.” (Juan 16:23, 24) P’esei ta na su luga cu den nomber di Hesus, nos por acerca Jehova den oracion y yam’e “nos Tata.” (Mateo 6:9) Hesus ta “e caminda” den un otro sentido mas—pa medio di su ehempel. Manera a keda menciona caba, Hesus a imita su Tata perfectamente. Pues Hesus su ehempel ta mustra nos con pa hiba nos bida di e manera cu ta agrada Jehova. Pa yega cerca Jehova, anto, nos tin cu cana den e pasonan di Hesus.—1 Pedro 2:21.

“Ami Ta . . . e Berdad” Hesus semper a papia e berdad tocante e palabra profetico di su Tata. (Juan 8:40, 45, 46) Hamas a haya mentira den Hesus su boca. (1 Pedro 2:22) Asta su opositornan ˜ a reconoce cu el a sina “e caminda di Dios den berdad.” (Marco 12:13, 14) Sinembargo, ora Hesus a bisa cu “ami ta . . . e berdad”, e no tabata referi simplemente na e echo cu el a haci e berdad conoci ora cu el a papia, predica y ˜ sina hende. Esei a ensera hopi mas cos, mas cu papia so. 14 Corda cu siglonan di antemano, Jehova a inspira escritornan biblico pa registra hopi profesia tocante e Mesias of Cristo. E profesianan aki a papia di detayenan di su bida, ministerio y morto. Ademas, e Lei di Moises a con˜ tene sombra, of patronchinan profetico, cu a senala na e Mesias. (Hebreonan 10:1) Acaso Hesus lo a demostra di ta fiel te na morto, y asina cumpli cu tur loke a ser profe13

12. Den ki otro sentido mas Hesus ta “e caminda”? 13, 14. (a) Con Hesus a papia e berdad? (b) Pa Hesus por ta “e berdad”, kico e tabatin cu haci, y dicon?

“E CAMINDA, Y E BERDAD, Y E BIDA”

21

tisa tocante dje? Ta e ora ei numa Jehova lo a ser vindica como e Dios di berdadero profesia. E responsabilidad inmenso ei tabata riba Hesus su lomba. Na e manera cu Hesus a biba—tur loke el a papia y tur loke el a haci—el a duna prueba cu e patronchinan profetico ei tabata berdad. (2 Corintionan 1:20) Pues, Hesus tabata “e berdad.” Ta como si fuera e berdad di Jehova su palabra profetico a bira realidad cu e yegada di Hesus.—Juan 1:17; Colosensenan 2:16, 17.

“Ami Ta . . . e Bida” Hesus ta “e bida”, pasobra ta pa medio di dje so nos por haya bida, esta, e “bida berdadero.” (1 Timoteo 6:19) Bijbel ta bisa: “Esun cu kere den e Yiu tin bida eterno; ma esun cu no obedece e Yiu lo no mira bida, ma e furia di Dios ta keda riba dje.” (Juan 3:36) Kico ta nifica kere den e Yiu di Dios? Esei ta nifica cu nos tin e conviccion cu nos no por haya bida sin dje. Es mas, e ta nifica cu nos ta demostra nos fe pa medio di nos obranan, cu nos ta ˜ keda sina for di Hesus y cu nos ta haci nos best pa sigui ˜ su sinansanan y ehempel. (Santiago 2:26) Pues, kere den e Yiu di Dios ta hiba na bida eterno, esta, bida spiritual inmortal den shelo pa un “tou chikito” di cristiannan ungi pa spirito santo y bida humano perfecto den un paradijs riba Tera pa “un multitud grandi” di ‘otro carne.’—Lucas 12:32; 23:43; Revelacion 7:9-17; Juan 10:16. 16 Kico di e hendenan cu a muri caba? Hesus ta “e bida” pa nan tambe. Poco prome cu Hesus a lanta su amigo Lazaro for di morto, el a bisa Marta, ruman muher di Lazaro: “Ami ta e resureccion y e bida; esun cu kere den mi lo biba, maske e muri.” (Juan 11:25) Jehova a confia su 15

15. Kico kere den e Yiu ta nifica, y na kico esei por hiba? 16, 17. (a) Con Hesus lo resulta di ta “e bida” asta pa hende cu a muri? (b) Ki confiansa nos por tin?

22

“BIN, SIGUI MI”

Yiu cu “e yabinan di morto y di Hades”, dunand’e poder pa resusita hende. (Revelacion 1:17, 18) Cu e yabinan ei, Hesus glorifica lo habri e portanan di Hades y asina libra tur e hendenan preso den e graf comun di humanidad. —Juan 5:28, 29. 17 “Ami ta e caminda, y e berdad, y e bida.” Cu e declaracion simpel aki, Hesus a resumi e proposito di su bida y ministerio riba Tera. E palabranan ei ta yen di nificacion pa nos awe. Corda cu despues di e declaracion ei Hesus a sigui bisa: “Ni un hende no ta bin cerca e Tata, sino pa medio di mi.” (Juan 14:6) Hesus su palabranan ta mes relevante awe cu nan tabata tempo cu el a expresa nan. P’esei nos por tin e pleno confiansa cu si nos sigui Hesus, nunca nos lo no perde caminda. Ta Hesus so lo mustra nos e caminda pa “bin cerca e Tata.”

Con Lo Bo Reacciona? En bista di e papel sumamente importante cu Hesus tin y su conocemento intimo di e Tata, nos tin bon motibo pa sigui e Yiu. Manera nos a mira den e capitulo anterior, ser un berdadero siguido di Hesus ta ensera accion, no simplemente palabra of sintimento. Sigui Cris˜ to ta ensera hiba nos bida segun su sinansa y ehempel. (Juan 13:15) E buki di estudio aki cu bo ta lesando por yuda bo den esaki. 19 Den e capitulonan cu ta bai sigui, nos lo studia Hesus su bida y ministerio cuidadosamente. E capitulonan aki ta parti den tres seccion. Den e prome seccion nos lo haya un bista general di su cualidadnan y manera di actua. Den e di dos, nos lo analisa su ehempel celoso di predica ˜ y sina hende. Den e di tres, nos lo considera con el a ma18

18. Kico ser un berdadero siguido di Hesus ta ensera? 19, 20. Kico e buki di estudio aki ta contene cu por yuda bo den bo esfuerso pa sigui Cristo?

“E CAMINDA, Y E BERDAD, Y E BIDA”

23

Algun Titulo Aplica na Hesucristo E Amen (cu ta nifica “sea asina” of “siguramente”). E ta Esun den ken Dios su promesanan lo cumpli sigur.—2 Corintionan 1:19, 20. Tata Eterno. Jehova a dun’e poder y autoridad pa duna hende e chens di haya bida eterno den perfeccion riba Tera.—Isaias 9:6. Sumo Sacerdote. E por limpia nos di pica y libra nos for di e efectonan mortal di pica.—Hebreonan 3:1; 9:13, 14, 25, 26. Rei di reinan. Como un Rei celestial apunta pa Dios, Hesus ta hopi mas poderoso cu cualkier gobernante riba Tera.—Revelacion 17:14. Prins di Pas. Como e Gobernante di e Reino di Dios, Hesus lo establece pas mundial riba Tera, un pas cu lo no caba nunca. —Isaias 9:6. Consehero Maraviyoso. Hesus su conseho semper ta practico y perfecto. Si nos sigui su liderato, esei ta hiba na salbacion. —Isaias 9:6; Juan 6:68. E Palabra. E ta e Vocero di Jehova.—Juan 1:1.

nifesta amor. Cuminsando cu Capitulo 3, tin un cuadro ˜ di sinansa titula “Con Bo Por Sigui Hesus?” E textonan biblico y e preguntanan den e cuadro aki ta special pa yuda nos medita riba e manera cu nos por imita Hesus cu echo y palabra. 20 Cu Jehova Dios su yudansa, bo no tin nodi sigui dual, exclui di tin un bon relacion cu ne debi na pica hereda. Haciendo un sacrificio grandi, Jehova amorosamente a manda su Yiu pa mustra nos e caminda pa yega den un relacion aproba cu Dios. (1 Juan 4:9, 10) Nos ta spera cu lo bo ser conmovi, si impulsa, pa reacciona riba e gran amor ei dor di acepta y actua riba Hesus su invitacion: “Sigui mi.”—Juan 1:43.

S E C C I O N

1

“BIN Y MIRA” E CRISTO ˜ Hesus a biba como hende un 2.000 ana pasa, y sinembargo te ainda ta posibel pa nos awe “bin y mira” e Yiu di Dios. (Juan 1:46) E relatonan di Evangelio ta pinta un cuadro bibo di su personalidad, actitud y manera di actua. E seccion aki lo duna un bista general di Hesus su cualidadnan sobresaliente.

24

C A P I T U L O

3

“Mi Ta . . . Humilde di Curason” DEN Jerusalem tabata reina un ambiente di entusiasmo. Un gran homber tabata biniendo! Pafo di e stad, hendenan a bai para cant’i caminda. Nan tabata ansioso pa duna e homber aki bonbini, pasobra tabatin hende ta bisa cu e homber aki ta un heredero di Rei David y e Gobernante legitimo di Israel. Basta hende a bin cu rama di palma pa waya como saludo, ˜ otronan a habri pana y rama di mata abou pa haci e caminda mas suave p’e. (Mateo 21:7, 8; Juan 12:12, 13) Hopi hende lo tabata puntra nan mes con lo el a haci su entrada den e stad. 2 Tin hende kisas a spera un entrada masha luhoso y magnifico. Casi sigur nan tabata sa di hombernan importante cu a haci un entrada mahestuoso. Por ehempel, David su yiu homber Absalon a proclama su mes como rei y a laga 50 homber core dilanti di su garoshi. (2 Samuel 15:1, 10) E gobernante Romano Julio Cesar tabata kier mas buya ainda; un biaha el a encabesa un procesion triunfal te na e capitolio ˜ Romano, compana pa 40 olifanti cu lampi carga! Sinembargo, e hendenan di Jerusalem tabata spera un homber hopi mas prominente. Sea cu e multitud di hende tabata plenamente conciente di esei of no, esaki tabata e Mesias, e homber mas importante cu hamas a biba. Pero ora cu e futuro Rei aki a drenta e stad, algun hende lo a keda sorprendi. 3 Nan no a mira ningun garoshi di guera, ningun coredo, ningun cabai, y sigur ningun olifanti. No, Hesus a bin riba un simpel bestia di carga, un burico.1 Ni e ni e bestia riba cua 1 Un buki di consulta cu a papia di e suceso aki ta bisa cu e bestianan aki “ta criaturanan inferior”, y a agrega: “Nan ta lento, terco, e bestianan di trabou tipico di hende pober, y no masha atractivo.”

1-3. Den ki manera Hesus a haci su entrada den Jerusalem, y dicon algun hende den e multitud di mirones lo a keda sorprendi?

26

“BIN, SIGUI MI”

˜ e tabata core no tabata dorna cu pananan luhoso. En bes di ˜ un siya costoso, tabatin algun pana cu e siguidonan intimo di Hesus a pone riba lomba di e burico. Dicon Hesus a scohe pa drenta Jerusalem na un manera asina humilde, mientras cu hombernan mucho menos prominente a insisti pa haci un entrada cu mucho mas splendor y ceremonia? 4 Hesus tabata cumpli cu un profesia: “Regociha grandemente . . . Grita cu hubilo, o yiu muher di Jerusalem! Ata bo rei ta bin cerca bo; e ta husto y ta trece salbacion, humilde y sinta riba un burico.” (Zacarias 9:9) E profesia aki a mustra cu e Ungi di Dios, e Mesias, lo a revela su mes un dia na e pueblo di Jerusalem como e Rei apunta pa Dios. Ademas, e manera cu e lo a hacie—incluso e bestia cu e lo a scohe pa core ariba—lo a revela un bunita cualidad di su curason, esta, humildad. 5 Hesus su humildad ta un di su cualidadnan di mas atractivo, uno cu ta conmove nos profundamente ora nos pensa riba dje. Manera nos a trata den e capitulo anterior, ta Hesus so ta “e caminda, y e berdad, y e bida.” (Juan 14:6) Ta bisto cu ningun di e miles di miyones di hendenan cu a yega di biba riba e mundo aki a yega di ta dje importante ei manera e Yiu di Dios. Sinembargo, nos no ta haya den Hesus ni sikiera un rastro di e orguyo of arogancia cu tin den masha hopi hende imperfecto. Pa nos por ta siguido di Cristo, nos tin cu lucha contra e tendencia di ta orguyoso. (Santiago 4:6) No lubida cu Jehova ta odia aro˜ gancia. Pues anto, ta masha importante pa nos sina imita Hesus su humildad. 4. Kico Bijbel a profetisa tocante e manera cu e Rei Mesianico lo a drenta Jerusalem? 5. Kico ta haci e humildad di Hesus asina conmovedor, y dicon ta ˜ importante pa nos sina imita Hesus den esaki?

“Ata bo rei ta bin cerca bo”

28

“BIN, SIGUI MI”

Un Registro Largo di Mustra Humildad Humildad ta un virtud cu ta net lo contrario di orguyo of arogancia. E ta un cualidad cu ta origina den un persona su curason y ta ser manifesta na su manera di papia, di comporta su mes y di trata cu otro hende. Con Jehova por tabata sa cu e Mesias lo ta humilde? E tabata sa cu su Yiu a refleha su propio ehempel perfecto di humildad. (Juan 10:15) Ademas, Jehova a mira e humildad di su Yiu den accion. Con asina? 7 E buki di Judas ta revela un ehempel fascinante: “E arcangel Miguel, ora cu e tabata pleita cu Diabel y tabata discuti tocante di e curpa di Moises, no a tribi pronuncia un ˜ huicio di maldicion contra dje, ma a bisa: ‘SENOR reprende bo.’ ” (Judas 9) Miguel ta un nomber cu ta ser aplica na Hesus—tanto prome como despues di su bida riba Tera—den su papel como arcangel, of hefe di Jehova su ehersito celestial di angel.1 (1 Tesalonicensenan 4:16) Pero tuma nota con Miguel a atende e confrontacion aki cu Satanas. 8 E relato di Judas no ta bisa nos kico Satanas kier a haci cu e curpa di Moises. Pero nos por tin sigur cu Diabel tabatin cualkier proposito malicioso na mente. Podise e kier a uza e restonan mortal di e homber fiel ei pa fomenta adoracion falso. Aunke Miguel a resisti Satanas su plan malicioso, el a demostra a la bes un dominio propio remarcabel. Satanas siguramente a merece un reprendemento. Pero Miguel, kende na momento di e discusion cu Satanas ainda no a ricibi “tur huicio” of autoridad pa husga, a sinti cu ta for di Jehova Dios so tal huicio lo mester a bin. (Juan 5:22) Como arcangel, Miguel tabatin hopi autoridad. Pero toch humildemente 6

1 Pa mas prueba cu Miguel ta Hesus, wak pagina 218-19 di e buki ˜ Kico Bijbel Ta Sina Realmente? publica pa Testigonan di Jehova.

6. Kico ta humildad, y con Jehova por tabata sa cu e Mesias lo ta humilde? 7-9. (a) Con Miguel a demostra humildad den su confrontacion cu Satanas? (b) Con cristiannan lo por imita Miguel den mustra humildad?

“MI TA . . . HUMILDE DI CURASON”

29

el a laga e asunto den man di Jehova en bes di purba podera di mas autoridad. Fuera di humildad, el a demostra tambe di ta modesto, es decir, conciente di su limitacionnan. 9 Judas a ser inspira pa skirbi tocante e incidente aki pa un motibo. Tabatin algun cristian den tempo di Judas cu lamentablemente no tabata humilde. Cu arogancia nan tabata “papia malo di tur loke nan no [a] compronde.” (Judas 10) Como hende imperfecto, ta masha facil pa laga nos orguyo domina nos! Con nos ta reacciona ora nos no ta compronde algo cu ta ser haci den e congregacion cristian, kisas algo cu tin di aber cu un decision cu e cuerpo di anciano a tuma? Si nos cuminsa papia cosnan negativo y critico, sin cu nos por ta na haltura di tur e factornan tras di tal decisionnan, nos lo no ta demostrando falta di humildad? Na luga di haci esei, laga nos imita Miguel, esta Hesus, y abstene di husga asuntonan pa cua Dios no a duna nos e autoridad. 10 Dios su Yiu a demostra humildad tambe dor di acepta e asignacion pa bin na Tera. Pensa riba loke e tabatin cu laga atras. E tabata e arcangel. E tabata tambe “e Palabra”, es decir, e Vocero di Jehova. (Juan 1:1-3) E tabata biba den shelo, den Jehova su “habitacion santo y glorioso.” (Isaias 63:15) A pesar di tur esei, e Yiu “a bandona su mes gloria, tumando forma di un sirbidor, siendo traha den e semehansa di hende.” (Filipensenan 2:7) Anto pensa riba loke su asignacion riba Tera a ensera! Su bida a ser transferi na e matris di un birgen Hudiu, caminda el a desaroya durante nuebe luna pa bira un baby humano. El a nace como un criatura indefen˜ so den cas di un carpinte pober. E mester a sina cana como baby y pocopoco crece bira un mucha chikito, despues un teenager. Aunke e mes tabata perfecto, durante henter su hubentud e mester a keda sumiso na mayornan humano imperfecto. (Lucas 2:40, 51, 52) Ki un humildad extraordinario! 10, 11. (a) Kico ta remarcabel di e echo cu Dios su Yiu tabata dispuesto pa acepta e asignacion pa bin na Tera? (b) Con nos por imita Hesus su humildad?

30

“BIN, SIGUI MI”

Nos por imita Hesus su humildad y acepta di buena gana asignacionnan di sirbishi cu tin biaha por parce inferior? Por ehempel, nos asignacion di predica e bon nobo di e Reino di Dios por parce inferior ora cu hende ta reacciona na un manera indiferente, cu bofon of agresivo. (Mateo 28:19, 20) Pero si nos persevera den e trabou aki, nos por yuda salba ˜ bida. Asta si no yega asina leu, nos lo sina manifesta mas humildad, y nos lo ta siguiendo e pasonan di nos Shon, Hesucristo. 11

Hesus Su Humildad Como Hende Hesus su ministerio riba Tera, for di cuminsamento te final, tabata caracterisa pa humildad. El a demostra su humildad den e manera cu el a dirigi tur alabansa y gloria na su Tata. Tabatin biaha cu hende a elogia Hesus pa e sabiduria di su palabranan, pa e poder di su milagernan, asta pa su caracter bondadoso. Pero bes tras bes, na luga di acepta e gloria ei, Hesus a dirigie na Jehova.—Marco 10:17, 18; Juan 7: 15, 16. 13 Hesus a demostra humildad den e manera cu el a trata hende. De echo, el a splica bon cla cu el a bin na Tera, no pa wordo sirbi, ma pa sirbi otronan. (Mateo 20:28) El a mustra humildad den su manera suave y rasonabel di trata cu hende. Ora cu su siguidonan a desapunt’e, e no a zundra nan; el a sigui purba di yega na nan curason. (Mateo 26:39-41) Ora cu e multitudnan a strob’e den su intento di busca un tiki trankilidad, sosiego y privasidad, e no a manda nan bai; ˜ el a sigui duna di su mes, y a sina nan “hopi cos.” (Mar˜ co 6:30-34) Ora cu un senora no Israelita tabata blo rog’e pa cura su yiu muher, el a indica na prome instante cu e no kier a haci esei. Sinembargo, e no a nenga na un manera rabia; 12

12-14. (a) Con Hesus a demostra humildad ora cu hende a elogi’e? (b) Den ki maneranan Hesus a trata humildemente cu otro hende? (c) Kico ta mustra cu Hesus su humildad no tabata djis un formalidad of cortesia?

“MI TA . . . HUMILDE DI CURASON”

31

al final el a hacie toch en bista di e muher su fe extraordinario, manera nos lo bai trata den Capitulo 14.—Mateo 15: 22-28. 14 Den masha hopi manera mes, Hesus a cumpli cu loke el a bisa tocante su mes: “Mi ta manso y humilde di curason.” (Mateo 11:29) Su humildad no tabata superficial, un simpel formalidad of cortesia. El a sali for di fondo di su curason. P’esei ta di compronde cu Hesus a duna un prioridad halto ˜ na sina su siguidonan pa nan ta humilde! ˜ Hesus Ta Sina Su Siguidonan pa Ta Humilde 15 Hesus su apostelnan tabata slow den cultiva humildad. ˜ Hesus a hay’e obliga ta purba bes tras bes pa sina nan humildad. Por ehempel, na un ocasion Santiago cu Juan a laga nan mama pidi Hesus pa priminti cu lo e duna nan un puesto halto den e Reino di Dios. Modestamente, Hesus a contesta: “Pa sinta na mi man drechi y na mi man robes, esaki no ta keda na mi pa duna, ma ta pa esnan pa kendenan mi Tata a prepara esei.” E dies otro apostelnan a tuma Santiago cu Juan “masha na malo.” (Mateo 20:20-24) Con Hesus a atende e problema aki? 16 El a reprende nan na un manera bondadoso, bisando: “Boso sa cu e gobernantenan di e paganonan tin dominio riba nan, y nan shon grandinan ta eherce autoridad riba nan. Entre boso no t’asina, ma ken cu kier bira grandi entre boso lo ta boso sirbidor, y ken cu kier ta esun di prome entre boso lo ta boso esclabo.” (Mateo 20:25-27) E apostelnan probablemente a yega di mira con arogante, ambicioso y egoista “e gobernantenan di e paganonan” por ta. Hesus a mustra cu su siguidonan mester ta diferente for di e tiranonan hambra pa poder ei. Nan mester tabata humilde. E apostelnan a capta e punto? 15, 16. Ki contraste Hesus a menciona entre e actitud di gobernantenan di mundo y e actitud cu su siguidonan mester cultiva?

32

“BIN, SIGUI MI”

Esei no tabata facil pa nan. No tabata ni prome ni ultimo ˜ biaha cu Hesus a sina nan e les ei. Mas prome, ora cu nan tabata discuti tocante cua di nan ta mas grandi, el a pone un mucha meimei di nan y a bisa nan pa nan ta mas manera mucha, ya cu mucha por lo general no tin e orguyo, ambicion y interes pa haya puesto cu ta asina comun entre adultonan. (Mateo 18:1-4) Sinembargo, asta riba e anochi bispo di su morto el a mira cu su apostelnan te ainda tabata lucha ˜ cu orguyo. E ora ei el a sina nan un les masha memorabel. El a mara un serbete na su cintura y a haci e trabou di mas humilde, algo cu normalmente ta crianan tabata haci den e tempo ei pa bishitantenan di un cas. Hesus a laba pia di cada un di su apostelnan, incluso pia di Judas, kende tabata a punto di traicion’e!—Juan 13:1-11. 18 Hesus a yuda nan compronde e punto tocante humildad ora cu el a bisa nan: “Mi a duna boso un ehempel.” (Juan 13:15) E les aki porfin a yega na nan curason? Wel, mas lat e anochi ei, nan a bolbe cuminsa discuti tocante cua di nan tabata esun di mas grandi. (Lucas 22:24-27) Pero Hesus a sigui ˜ tene pasenshi cu nan y a sina nan humildemente. Despues el a duna nan e les di mas impactante: “El a humilia su mes dor di bira obedecido te na morto, asta morto na un [staca].” (Filipensenan 2:8) Hesus voluntariamente a somete su mes na un morto humiliante, condena eroneamente como un criminal y un blasfemado. Cu esei e Yiu di Dios a demostra cu e ta unico, pasobra di tur e criaturanan di Jehova, e ta esun cu a duna e ehempel sublime y perfecto di humildad. 19 Podise ta esaki—e ultimo les di humildad cu Hesus a ˜ sina otronan tempo cu e tabata hende—a graba e cualidad di humildad permanentemente den curason di su fiel apostelnan. Bijbel ta bisa nos cu e hombernan aki a sigui traha 17

17-19. (a) Bispo di Hesus su morto, den ki manera memorabel el a ˜ sina su apostelnan un les tocante humildad? (b) Cua tabata e les di ˜ mas impactante di humildad cu Hesus a sina otronan tempo cu e tabata hende?

“MI TA . . . HUMILDE DI CURASON”

33

˜ humildemente pa ananan, asta decadanan, despues. Kico di nos?

Abo Lo Sigui e Ehempel Cu Hesus A Pone? Pablo a conseha cada un di nos: “Laga tin den boso e actitud aki cu tabatin tambe den Cristo Hesus.” (Filipensenan 2:5) Mescos cu Hesus, nos mester ta humilde. Con nos por sa si nos tin un curason humilde? Wel, Pablo a recorda nos cu nos no mester “haci nada cu un actitud di egoismo of orguyo, ma cu humildad laga cada un di [nos] considera e otro mas importante cu [nos] mes.” (Filipensenan 2:3) Pues e factor clave ta con nos ta mira otro hende na comparacion cu nos mes. Nos tin cu mira nan como superior, como mas importante cu nos. Abo lo aplica e conseho ei? ˜ 21 Hopi ana despues di Hesus su morto, apostel Pedro taba˜ ta pensa ainda riba e importancia di humildad. Pedro a sina superintendentenan cristian pa cumpli cu nan debernan humildemente, y nunca eherce dominio riba e carnenan di Jehova. (1 Pedro 5:2, 3) Responsabilidad no ta hustifica orguyo. Al contrario, responsabilidad ta aumenta e necesidad di berdadero humildad. (Lucas 12:48) Claro cu e cualidad aki ta masha importante no solamente pa superintendentenan sino tambe pa tur cristian. 22 Un cos ta sigur, Pedro nunca mas a lubida e anochi ei cu Hesus a laba su pia, a pesar cu Pedro mes no tabata kier! (Juan 13:6-10) Pedro a skirbi na e cristiannan: “Boso tur, bisti boso mes cu humildad pa cu otro.” (1 Pedro 5:5) E expresion “bisti boso mes” ta duna e idea di un cria cu ta bisti un delantal (schort) pa cumpli cu trabou humilde. E frase aki probablemente ta recorda nos di e ocasion cu Hesus a mara un serbete na su cintura prome cu el a hinca rudia pa haci e tarea di laba pia di su apostelnan. Si nos ta sigui Hesus, lo por tin cualkier asignacion cu Dios ta duna nos cu nos lo considera 20

20. Con nos por sa si nos ta humilde? 21, 22. (a) Dicon superintendentenan cristian mester ta humilde? (b) Con nos por demostra cu nos a bisti nos mes cu humildad?

34

“BIN, SIGUI MI”

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘

Ora bo ta sinti bo tenta pa gaba tocante bo logronan, con e ehempel di Hesus lo por guia bo?—Mateo 12:15-19; Marco 7:35-37.

˘

Con lo bo por imita e ehempel di Hesus dor di haci trabou humilde na fabor di bo rumannan spiritual?—Juan 21:1-13.

˘

Con lo bo por beneficia di e ehempel di Hesus si bo ta sinti bo tenta pa busca prominencia y exito den e sistema di cosnan aki?—Juan 6:14, 15.

bou di nos nivel? E humildad di nos curason lo mester ta bisto pa tur hende, como si fuera nos tin e bisti. 23 Arogancia ta manera veneno. E efectonan por ta devastador. Arogancia ta un cualidad cu por pone e persona di mas talentoso bira inutil den bista di Dios. Di otro banda, humildad por haci asta e persona di mas menos bira masha util pa Jehova. Cultiva e cualidad precioso aki diariamente dor di haci esfuerso pa cana humildemente den e pasonan di Cristo. Ki maraviyoso lo ta pa medita riba e bendicion cu esei lo trece cu ne. Pedro a skirbi: “Humilia boso mes anto bou di e man poderoso di Dios, pa e por halsa boso na e tempo apropia.” (1 Pedro 5:6) Jehova definitivamente a halsa Hesus pa e echo cu el a humilia su mes completamente. Nos Dios di igual manera lo tin deleite den recompensa bo pa bo humildad. 24 Lamentablemente, algun hende ta pensa cu humildad ta ˜ un senal di debilidad. Hesus su ehempel ta yuda nos mira ki robes e pensamento ei ta, pasobra e homber di mas humilde tabata tambe esun cu mas curashi. Esaki lo ta e topico di e siguiente capitulo. 23, 24. (a) Dicon nos mester resisti cualkier inclinacion pa ta arogante? (b) Ki idea eroneo tocante humildad e siguiente capitulo lo yuda corigi?

C A P I T U L O

4

“Mira, e Leon Cu Ta di e Tribu di Juda” UN MULTITUD violento tabata busca Hesus pa aresta. Nan ˜ tabata arma cu spada y klop y acompana pa solda. Como si fuera cu un solo proposito maligno na mente, nan a cana dor di e cayanan scur di Jerusalem y a pasa den Rooi Kedron rumbo pa Sero di Oleifi. Tabata luna yen, y toch nan tabatin flambeu y lanterna. Acaso nan tabatin esakinan pasobra e nubianan a tapa e claridad di luna? Of nan a kere cu e persona cu nan tabata busca lo a bai sconde den scuridad? Un cos ta sigur: Ken cu a pensa cu Hesus lo a cobardia no a conoce su caracter. 2 Hesus tabata sa di e peliger cu tabata acerca. Toch el a para warda. E multitud violento a yega cerca dje, guia pa Judas cu anteriormente tabata un amigo di confiansa. Sin ni un clase di berguensa, Judas a traiciona Hesus. El a identifica su shon cu un saludo y un sunchi hipocrita. Pero Hesus a keda trankil. Anto Hesus a bin dilanti di e multitud violento y a puntra nan: “Ta ken boso ta busca?” Nan a contest’e: “Hesus di Nazaret.” 3 Mayoria di hende lo tabata morto spanta dilanti di un multitud violento y arma asina. Podise ta esei tabata loke e multitud aki a spera di e homber nan dilanti. Pero Hesus no ˜ a cobardia, e no a hui bai ni e no a core gana algo. Mas bien, el a bisa simplemente: “Ta ami t’e.” El a reacciona asina calmo, cu asina tanto curashi, cu e hombernan a keda pasma. Nan a hala atras, tambalia y cai abou na suela!—Juan 18:1-6; Mateo 26:45-50; Marco 14:41-46. 4 Kico por a yuda Hesus confronta un peliger asina grandi 1-3. Ki peliger a bin riba Hesus, y con el a reacciona? 4-6. (a) Bijbel ta compara e Yiu di Dios cu kico, y dicon? (b) Cua ta tres manera cu Hesus a desplega curashi?

36

“BIN, SIGUI MI”

cu tanto trankilidad y dominio propio? Den un solo palabra: curashi. Curashi ta un di e cualidadnan mas necesario y mas gusta den un lider, y ningun hende nunca a iguala, mucho menos surpasa, Hesus den esaki. Den e capitulo anterior, nos ˜ a sina con humilde y manso Hesus tabata. Corectamente Bijbel a yam’e “un Lamchi.” (Juan 1:29) Sinembargo, e curashi di Hesus ta pone cu Bijbel ta describie cu completamente un otro nomber. E ta bisa di e Yiu di Dios: “Mira, e Leon cu ta di e tribu di Juda.”—Revelacion 5:5. 5 Leon ta ser liga hopi biaha cu curashi. Abo a yega di topa cara cara cu un leon macho adulto? Wel, muy probablemente tabatin un waya ta proteha bo for di e bestia aki, kisas e waya di su haula den un dierentuin. Asina mes, esei por ta un experencia cu ta pone bo pasa den un susto. Ora bo wak e criatura grandi y poderoso aki stret den su cara y e tambe keda wak bo firmemente bek den bo cara, lo bo no por imagina cu un leon ta core bai di miedo. Bijbel ta papia di “e leon, cu ta esun di mas fuerte entre e bestianan, y cu no ta hala atras pa nada.” (Proverbionan 30:30) Asina e curashi di Cristo tabata. 6 Laga nos ban considera awor tres manera cu Hesus a desplega curashi manera leon: ora el a defende e berdad, ora el a sostene husticia y ora el a enfrenta oposicion. Nos lo mira tambe cu nos tur por imita Hesus den mustra curashi, sea cu di naturalesa nos tin curashi of no.

Cu Curashi El A Defende e Berdad Den un mundo goberna pa Satanas, “e tata di mentira”, hopi bes bo mester tin curashi pa defende e berdad. (Juan 8:44; 14:30) Hesus no a warda te ora el a bira adulto pa haci ˜ esei. Na edad di 12 ana, Hesus y su mayornan a perde otro 7

˜ 7-9. (a) Kico a sosode tempo Hesus tabatin 12 ana, y kico bo ta kere a haci e situacion ei intimidante? (b) Con Hesus a desplega curashi ˜ den su trato cu e sinadonan den tempel?

“MIRA, E LEON CU TA DI E TRIBU DI JUDA”

37

despues di e fiesta di Pasco Hudiu na Jerusalem. Tres dia largo, Maria cu Jose a busca e mucha desesperadamente. Finalmente nan a hay’e den tempel. Anto kico nan a hay’e ta haci ˜ einan? “Sinta meimei di e sinadonan, ta scucha nan y ta haci nan pregunta.” (Lucas 2:41-50) Pensa riba e circunstancia bou di cua e combersacion ei a tuma luga. 8 Historiadonan ta bisa cu algun di e lidernan religioso principal tabatin e custumber di keda na e tempel despues di e ˜ fiestanan y sina hende den un di e verandanan espacioso cu tabatin einan. Hende tabata cai sinta na nan pia pa scucha nan y haci nan pregunta. E maestronan aki tabata homber˜ nan sina. Nan tabata versa den e Lei di Moises y tambe den e gran cantidad di lei y tradicion complica cu hende a traha y ˜ cu a aumenta sin fin atrabes di ananan. Con abo lo a sinti bo sinta meimei di nan? Intimida? Esei lo ta di compronde. ˜ Y kico si bo tabatin apenas 12 ana di edad? Hopi mucha ta timido. (Jeremias 1:6) Tin di nan ta purba tur manera pa no hala atencion di nan maestronan na scol; e hobennan aki tin miedo cu ta pidi nan pa haci of bisa algo, nan tin miedo di haya atencion special, miedo di e posibilidad di ser brongosa of tenta. 9 Sinembargo, aki nos ta haya Hesus, sinta meimei di e ˜ hombernan sina ei, ta haci nan pregunta profundo sin miedo. El a bai asta mas aleu. E relato ta bisa nos: “Tur esnan cu ˜ a tend’e a keda strana di su comprondemento y su contestanan.” (Lucas 2:47, 48) Bijbel no ta conta nos kico el a bisa na e ocasion ei, pero nos por tin sigur cu e no a djis ripiti manera lora e mentiranan cu e maestronan religioso ei tabata promove. (1 Pedro 2:22) No, Hesus a sostene e berdad di e Palabra di Dios, y su oyentenan sigur tabata asombra cu un mucha ˜ homber di 12 ana por a expresa su mes cu asina tanto comprondemento penetrante y curashi. 10 Awe tin cantidad di hoben cristian ta sigui den e pasonan 10. Con hobennan cristian awe ta imita e curashi di Hesus?

38

“BIN, SIGUI MI”

di Hesus. Ta berdad cu nan no ta perfecto manera e hoben Hesus tabata. Pero mescos cu Hesus, nan no ta warda te ora nan bira adulto pa nan defende e berdad. Na scol of den e comunidad caminda nan ta biba, nan ta haci hende pregunta cu tacto, ta scucha nan contesta y cu respet ta comparti e berdad cu nan. (1 Pedro 3:15) Como grupo, e hobennan aki ˜ ˜ a yuda hopi companero di scol, maestro y bisina bira siguido di Cristo. Jehova lo mester ta hopi contento cu nan curashi! Su Palabra ta compara hobennan asina cu serena, algo refrescante, agradabel y numeroso.—Salmo 110:3. 11 Como adulto, Hesus bes tras bes a defende e berdad cu curashi. De echo, su ministerio a cuminsa cu un confrontacion cu hopi hende lo a yama spantoso. Hesus como hende di carni y weso, no como arcangel poderoso, mester a confronta Satanas, e enemigo di mas fuerte y peligroso di Jehova. Hesus a rechasa Satanas y a refuta e manera cu el a troce e Scritura inspira. Hesus a termina e encuentro bisando cu curashi: “Bai for di akinan, Satanas!”—Mateo 4:2-11. 12 Pues asina Hesus a establece e patronchi cu lo el a sigui den su ministerio, esta, di defende e Palabra di su Tata cu curashi contra esfuersonan pa troc’e of aplic’e robes. E tem˜ po ei, mescos cu awor, tabatin hopi engano religioso. Hesus a bisa lidernan religioso di su tempo: ‘Boso ta haci e palabra di Dios bira sin balor dor di boso tradicion cu boso a pasa over pa otronan.’ (Marco 7:13) E pueblo en general tabata venera e hombernan ei masha, pero sin miedo Hesus a denuncia nan como guia ciego y hipocrita.1 (Mateo 23: 13, 16) Con nos por imita e aspecto aki di Hesus su ehempel di curashi? 1 Historiadonan a comenta cu nan tabata venera e grafnan di e rabinan den casi mesun manera cu nan tabata haci cu e grafnan di e profetanan y patriarcanan.

11, 12. Como adulto, con Hesus a defende e berdad cu curashi?

39 13 Naturalmente, nos ta conciente cu nos no tin Hesus su capasidad di lesa curason ni su autoridad di husga. Sinembargo, nos por imita su curashi den defende e berdad. Por ehempel, ora nos ta desenmascara mentiranan religioso—e mentiranan cu asina ˜ hopi biaha nan ta sina hende tocante Dios y su proposito y su Palabra—nos ta trece lus den un mundo cu ta den scuridad debi na propaganda satanico. (Mateo 5:14; RevelaHopi hoben cristian cu curashi ta comparti cion 12:9, 10) Nos ta yuda linan fe cu otro hende bra hende for di sclabitud na ˜ sinansanan falso cu ta yena nan curason cu un miedo insaludabel y cu ta perhudica nan relacion cu Dios. Ki un gran privilegio nos tin di mira e cumplimento di Hesus su promesa: “E berdad lo haci boso liber”! —Juan 8:32.

Cu Curashi El A Sostene Husticia Profesia biblico a bisa di antemano cu e Mesias lo a clarifica pa e nacionnan “kico ta husticia.” (Mateo 12:18, NW; Isaias 42:1) Hesus sigur a cuminsa haci esei tempo e tabata riba Tera. Cu gran curashi el a demostra di ta semper husto y imparcial den su trato cu hende. Por ehempel, el a nenga di 14

13. Kico nos tin cu corda ora nos ta imita Hesus, pero ki privilegio nos tin? 14, 15. (a) Cua ta un manera cu Hesus a clarifica “kico ta husticia”? (b) Ora Hesus a papia cu un muher Samaritano, ki prehuicionan e no a haci caso di dje?

40

“BIN, SIGUI MI”

adopta e prehuicionan y intolerancia cu tabata reina den e ˜ mundo rond di dje y cu tabata contrario na sinansa biblico. 15 Ora cu Hesus a papia cu un muher Samaritano na e pos di Sicar, su discipelnan a keda sorprendi. Dicon? Den e tempo ei, Hudiu en general tabata odia Samaritano; pa hopi siglo caba nan tabatin e desprecio aki. (Esdras 4:4) Ademas, algun rabi tabata mira hende muher cu menosprecio. E reglanan rabinico, cu despues nan a pone por escrito, a descurasha hende homber di combersa cu hende muher; asta nan a sugeri cu hende muher no tabata digno di haya instruccion den e Lei di Dios. Specialmente hende muher Samaritano nan a considera impuro. Hesus no a haci caso di tal prehuicio inhusto ˜ y abiertamente el a sina e muher Samaritano (cu por cierto tabata hiba un bida inmoral), y asta a revela na e muher cu e ta e Mesias.—Juan 4:5-27. 16 Bo a yega di ta den compania di hende cu tin prehuicio masha ofensivo? Podise nan ta conta chiste di menosprecio tocante hende di otro rasa of nacion, ta rebaha e sexo opuesto of ta desprecia hende di otro nivel economico of social. Siguidonan di Cristo no ta aproba tal punto di bista cu ta refleha odio, y nan ta traha duro pa elimina cualkier rastro di prehuicio cu tin den nan propio curason. (Echonan 10:34) Cada un di nos tin cu cultiva curashi pa ta husto den e aspecto aki. 17 Ta curashi tambe a pone Hesus bringa pa tene e pueblo di Dios limpi y pa e areglo di adoracion puro. Na principio di su ministerio, el a drenta den e patio di e tempel na Jerusalem y a keda hororisa di mira comerciante y cambiado di placa ta haci nan negoshi einan. Yen di indignacion husto, Hesus a saca e hombernan golos ei y nan mercancia for di den tempel. (Juan 2:13-17) Mas despues, casi na final di su ministe16. Dicon cristiannan tin mester di curashi pa ta diferente relaciona cu prehuicio? 17. Ki accion Hesus a tuma den tempel, y dicon?

“MIRA, E LEON CU TA DI E TRIBU DI JUDA”

41

rio, el a bolbe haci mescos. (Marco 11:15-18) E accionnan aki sigur a pon’e haya algun enemigo poderoso, toch e no a basila. Dicon? Pasobra for di chikito, el a yama e tempel aki e cas di su Tata, y el a men esei. (Lucas 2:49) E contaminacion di adoracion puro cu tabata tuma luga einan tabata un inhusticia cu hamas lo e por a sera wowo p’e. Su celo a dun’e e curashi pa haci loke tabata necesario. 18 E siguidonan di Cristo awe tambe ta profundamente interesa pa e pueblo di Dios ta limpi y interesa den e areglo di ˜ adoracion puro. Si nan mira cu un companero cristian ta envolvi den malecho serio, nan no ta djis sera wowo pa esei. Cu curashi nan ta papia cu e persona of cu e ancianonan. (1 Corintionan 1:11) Nan ta haci sigur cu e ancianonan di congregacion ta haya sa di e asunto. E ancianonan por yuda e personanan cu ta spiritualmente malo y tambe por tuma accion pa conserva e posicion limpi di e carnenan di Jehova.—Santiago 5:14, 15. 19 Pero nos mester conclui for di esaki cu Hesus a lucha contra inhusticia den mundo en general? Tur rond di dje siguramente tabatin inhusticia. Su pais tabata ocupa pa un potencia stranhero. E Romanonan a oprimi e Hudiunan cu un presencia militar potente, a cobra nan belasting pisa y asta a interferi den nan custumbernan religioso. P’esei no ta un sorpresa cu hopi hende tabata kier pa Hesus drenta den e politica di su tempo. (Juan 6:14, 15) Un biaha mas Hesus mester a demostra curashi. 20 Hesus a splica cu su Reino no tabata parti di mundo. Mediante su ehempel, el a entrena su siguidonan pa nan no mete den e peleanan politico di e tempo ei y pa nan enfoca mas 18. Con cristiannan djawe por demostra curashi den e asunto di tene e congregacion limpi? 19, 20. (a) Ki inhusticianan tabata reina den tempo di Hesus, y ki presion Hesus a confronta? (b) Dicon siguidonan di Cristo ta nenga di mete den politica y violencia, y kico ta un di e recompensanan pa nan posicion?

“MIRA, E LEON CU TA DI E TRIBU DI JUDA”

43

bien riba e predicacion di e bon nobo di e Reino di Dios. (Juan ˜ 17:16; 18:36) El a sina nan un les impactante relaciona cu neutralidad ora cu e multitud violento a bin pa arest’e. Pedro a actua di biaha, y sin pensa el a zuai su spada y herida un homber. Ta facil pa aproba loke Pedro a haci. Si tin un dia mes cu violencia lo por a parce hustifica, lo tabata e anochi ei cu nan a ataca Dios su Yiu inocente. Sinembargo, Hesus na e momento ei a establece e norma pa su siguidonan terenal te cu awe: “Pone bo spada bek na su luga; pasobra tur esnan cu saca spada lo perece pa medio di spada.” (Mateo 26:51-54) Pa e siguidonan di Cristo por a mantene tal posicion pacifico, nan definitivamente tabatin mester di curashi e tempo ei, mescos cu ta e caso awe. Debi cu e pueblo di Dios djawe a tuma un posicion di neutralidad cristian, nan registro ta limpi y nunca nan a envolve nan mes den e cantidad sin fin di guera, holocausto, disturbio y actonan similar di violencia. E registro excelente ei ta un di e recompensanan pa nan curashi.

Cu Curashi El A Enfrenta Oposicion Jehova su Yiu tabata sa di antemano cu lo el a enfrenta oposicion severo aki riba Tera. (Isaias 50:4-7) El a enfrenta hopi menasa di morto cu a culmina den esun describi na comienso di e capitulo aki. Con Hesus a mantene su curashi a pesar di tal peliger? Wel, kico Hesus tabata haci net prome cu e multitud violento a bin pa arest’e? E tabata haci oracion ferviente na Jehova. Anto kico Jehova a haci? Bijbel ta bisa nos cu Hesus “a wordo tendi.” (Hebreonan 5:7) Jehova a manda un angel for di shelo pa fortalece su Yiu balente.—Lucas 22: 42, 43. 22 Un poco despues cu e angel a fortalec’e, Hesus a bisa su apostelnan: “Lanta, laga nos ban.” (Mateo 26:46) Pensa riba 21

21, 22. (a) Ki yudansa Hesus a haya prome cu el a enfrenta su prueba di mas dificil? (b) Con Hesus a demostra di tin curashi te na final?

“Ta ami t’e”

44

“BIN, SIGUI MI”

cuanto curashi tabatin tras di e palabranan ei. El a bisa: “Laga nos ban”, sabiendo cu e lo a pidi e multitud violento pa spar ˜ su amigonan, sabiendo cu tur e companeronan ei lo a hui bai lag’e, y sabiendo cu ta e so lo a bai enfrenta e experencia di mas dificil di su bida. E tabata su so ora el a enfrenta un huicio ilegal y inhusto, tambe bofon, tortura y un morto agonisante. Atrabes di tur esei, su curashi ningun momento so no a lag’e na caya. 23 Acaso Hesus su reaccion tabata un acto descabeya? No; ser descabeya no tin nada di aber cu berdadero curashi. De echo, ˜ Hesus a sina su siguidonan pa ta cauteloso, y aleha prudente23. Splica dicon e manera cu Hesus a enfrenta peliger y menasa di morto no tabata un acto descabeya.

Testigonan di Jehova a demostra curashi a pesar di persecucion

“MIRA, E LEON CU TA DI E TRIBU DI JUDA”

45

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Con e ehempel di Hesus por yuda bo papia cu curashi, asta si hende ta haya e berdadnan cu bo ta comparti ofensivo? —Juan 8:31-59. ˘ Dicon nunca nos no mester laga un miedo spantoso di Sa˜ tanas of di su demononan stroba nos di yuda otro hende? —Mateo 8:28-34; Marco 1:23-28. ˘ Dicon nos mester ta dispuesto pa core e riesgo di ser persigui afin di mustra compasion na hende oprimi?—Juan 9:1, 6, 7, 22-41. ˘ Con Hesus su speransa pa futuro a yud’e enfrenta prueba, y con bo speransa por duna abo curashi?—Juan 16:28; 17:5; Hebreonan 12:2.

mente for di peliger pa nan por sigui haci e boluntad di Dios. (Mateo 4:12; 10:16) Pero den e caso aki Hesus tabata sa cu no tabatin manera pa e kita for di einan. E tabata sa cu esaki tabatin di haci cu e boluntad di Dios. Hesus tabata determina pa mantene su integridad, pues e unico caminda tabata di sigui padilanti, y enfrenta e prueba di su fe directamente. 24 Hopi biaha siguidonan di Hesus a sigui cu curashi den e pasonan di nan Shon! Hopi di nan a para firme a pesar di bofon, persecucion, aresto, encarselacion, tortura y asta morto. Di unda hende imperfecto ta saca tal curashi? Esei no ta sali simplemente di nan mes. Mescos cu Hesus a haya yudansa djariba, asina tambe ta e caso cu su siguidonan. (Filipensenan 4:13, NW ) Pues, nunca tene miedo di loke por bin den futuro. Sea determina pa mantene bo integridad, y Jehova lo duna bo e curashi cu bo tin mester. Sigui saca fortalesa for di e ehempel di nos Lider, Hesus, kende a bisa: “Tene curashi, mi a vence mundo.”—Juan 16:33. 24. Dicon nos por ta sigur cu nos por tin curashi a pesar di cualkier prueba cu surgi?

C A P I T U L O

5

“Tur e Tesoronan di Sabiduria” ˜ TABATA un dia den lente di ana 31 di nos era. Hesucristo tabata pega cu Capernaum, un stad yen di actividad na costa noordwest di Lama di Galilea. Riba un sero den bisindario, Hesus a pasa henter anochi su so ta haci oracion. Ora cu di dia a habri, el a yama su discipelnan y a scohe 12 for di entre nan cu el a duna e nomber apostel. Mientrastanto, gruponan grandi di hende—tin di nan for di luganan basta leu—a sigui Hesus na e sitio aki y a reuni na un luga plat riba e sero. Nan tabata ansioso pa tende kico e tabatin di bisa y pa e cura nan di nan malesanan. Hesus no a desapunta nan.—Lucas 6:12-19. 2 Hesus a acerca e multitud y a cura tur hende cu tabata malo. Finalmente, ora cu ningun di nan no tabata sinti e ˜ dolor di un malesa grave mas, el a cai sinta y cuminsa sina nan.1 E palabranan cu el a papia e dia fresco ei di lente lo mester a sorprende su oyentenan. Nunca nan no a tende un ˜ ˜ hende sina nan manera el a haci. Pa duna peso na su sinansa, e no a referi na tradicionnan oral ni na rabinan Hudiu bon conoci. Mas bien, el a cita bes tras bes for di e Scritura Hebreo inspira. E mensahe cu el a duna tabata stret, cu palabranan simpel y e nificacion tabata bon cla. Ora cu el a caba, e hendenan a keda masha asombra. Y cu bon motibo, 1 E discurso cu Hesus a duna e dia ei a bira conoci como e Sermon Riba Sero. Manera e ta para skirbi na Mateo 5:3–7:27, e ta consisti di 107 versiculo y probablemente lo a dura un 20 minuut so pa present’e.

1-3. Kico tabata e circunstancia na momento cu Hesus a duna e ser˜ mon riba un dia den lente di ana 31, y dicon su oyentenan a keda masha asombra? 46

˜ “E multitudnan a keda asombra di su sinansa”

48

“BIN, SIGUI MI”

ya cu nan a caba di scucha e homber di mas sabi cu a yega di biba!—Mateo 7:28, 29. 3 E sermon ei hunto cu hopi otro cos cu Hesus a bisa y haci ta para skirbi den e Palabra di Dios. Ta bon pa nos investiga kico e registro inspira ei ta bisa di Hesus, pasobra den Hesus tin “tur e tesoronan di sabiduria.” (Colosensenan 2:3) Di unda Hesus a haya e sabiduria ei, esta, e habilidad di aplica conocemento y comprondemento na un manera practico? Con el a desplega sabiduria, y con nos por sigui su ehempel?

“Di Unda e Homber Aki A Haya e Sabiduria Aki?” 4 Durante un di Hesus su recoridonan pa predica, el a bi˜ shita Nazaret, e pueblo caminda el a lanta, y a cuminsa sina hende den e sinagoga cu tin einan. Hopi di su oyentenan a keda masha asombra y a puntra nan mes: “Di unda e homber aki a haya e sabiduria aki?” Nan tabata conoce su famia—su mayornan y su rumannan—y nan tabata sa cu el a bin di un ambiente humilde. (Mateo 13:54-56; Marco 6: 1-3) Sin duda nan tabata sa tambe cu e carpinte elocuente aki no a bai ningun di e scolnan rabinico prestigioso. (Juan 7:15) Pues nan pregunta por a parce logico. 5 E sabiduria cu Hesus a desplega no tabata simplemente producto di su mente perfecto. Mas despues den su mini˜ sterio, ora e tabata sina abiertamente den tempel, Hesus a revela cu su sabiduria tabata di un fuente hopi mas eleva. ˜ E di: “Mi sinansa no ta di mi, ma di esun cu a manda mi.” (Juan 7:16) Si, e Tata, esun cu a manda e Yiu, tabata e berdadero fuente di Hesus su sabiduria. (Juan 12:49) Pero con Hesus a haya sabiduria for di Jehova? 6 Tabata e spirito santo di Jehova cu a obra den Hesus su 4. Ki pregunta e oyentenan di Hesus a haci, y dicon? 5. Segun Hesus, su sabiduria tabata di ki fuente? 6, 7. Den ki maneranan Hesus a haya sabiduria for di su Tata?

“TUR E TESORONAN DI SABIDURIA”

49

curason y mente. Isaias a profetisa di Hesus como e Mesias ˜ priminti: “E spirito di SENOR lo keda riba dje, e spirito di sabiduria y comprondemento, e spirito di conseho y poder, ˜ e spirito di conocemento y temor di SENOR.” (Isaias 11:2) Como cu Jehova su spirito tabata riba dje y a guia su pensa˜ mento- y decisionnan, no ta nada strano cu tur loke Hesus a bisa y haci a refleha un sabiduria excepcional. 7 Hesus a haya sabiduria for di su Tata den un otro manera mas cu ta masha profundo. Manera nos a mira den Capitulo 2, durante Hesus su existencia prehumano—cu a abarca ˜ un periodo inmenso—el a haya e oportunidad di sina mira cosnan for di e punto di bista di Jehova. Nos no por ni imagina con profundo e sabiduria cu e Yiu a haya na lado di su Tata tabata, trahando duro como Dios su “trahado experto” den e creacion di tur otro cos, tanto e cosnan cu tin bida como esnan sin bida. Cu bon motibo anto, Bijbel ta describi e Yiu den su existencia prehumano como sabiduria personifica. (Proverbionan 8:22-31; Colosensenan 1:15, 16) Durante henter Hesus su ministerio, e por a uza e sabiduria cu el a haya na lado di su Tata den shelo.1 (Juan 8:26, 28, 38) P’esei nos no mester keda sorprendi pa e cantidad di conocemento y e profundidad di comprondemento cu e palabranan di Hesus a refleha of pa e sano huicio cu tabata bisto den tur loke el a haci. 8 Como siguido di Hesus, nos tambe tin cu acudi na Jehova como e fuente di sabiduria. (Proverbionan 2:6) Claro cu Jehova no ta duna nos sabiduria milagrosamente. Pero e ta contesta nos oracionnan sincero si den cua nos ta pidi e sabiduria necesario pa trata cu exito cu e dificultadnan di bida. (Santiago 1:5) Pa nos haya e sabiduria ei, nos tin cu haci hopi esfuerso. Nos tin cu sigui busc’e “manera tesoro 1 Aparentemente, Hesus a recorda na su bautismo su existencia prehumano ora cu “e shelonan a wordo habri.”—Mateo 3:13-17.

8. Como siguido di Hesus, con nos por haya sabiduria?

50

“BIN, SIGUI MI”

scondi.” (Proverbionan 2:1-6) Si, nos tin cu sigui coba bai hundo den e Palabra di Dios, caminda su sabiduria ta ser ˜ revela, y pone nos bida na harmonia cu loke nos ta sina. Specialmente e ehempel di Jehova su Yiu ta valioso pa yuda nos haya sabiduria. Laga nos analisa varios area den cua ˜ Hesus a desplega sabiduria y sina con nos por imit’e.

Palabranan di Sabiduria Gran cantidad di hende a basha bai cerca Hesus djis pa nan tend’e papia. (Marco 6:31-34; Lucas 5:1-3) Y esaki no ˜ tabata strano, pasobra ora Hesus a habri su boca, palabra˜ nan di sabiduria sin igual tabata sali! Su sinansanan a refleha un conocemento profundo di e Palabra di Dios y un habilidad incomparabel di bai na raiz di un asunto. Su si˜ nansanan ta atrae hende di tur parti di mundo y ta semper valido. Considera algun ehempel di e sabiduria cu nos ta haya den e palabranan di Hesus, kende ta e “Consehero Maraviyoso” profetisa.—Isaias 9:6. 10 E Sermon Riba Sero, menciona na principio, ta e coleccion mas ˜ grandi di sinansa di Hesus sin interupcion di un naracion of di palabranan di otro hende. Den e ser9

˜ 9. Kico a pone cu e sinansanan di Hesus tabata asina sabi? 10. Ki cualidadnan positivo Hesus a urgi nos pa cultiva, y dicon?

Bijbel ta revela e sabiduria di Dios

“TUR E TESORONAN DI SABIDURIA”

51

mon aki, Hesus no a djis conseha nos pa papia loke ta corecto y comporta nos bon. Su conseho ta bai hopi mas profundo cu esei. Como cu Hesus tabata sa cu pensamento y sintimento ta hiba na palabra y accion, el a urgi nos pa cultiva cualidadnan positivo di mente y curason, manera humildad, hamber pa husticia, e inclinacion pa ta misericordioso y pa haci pas, y amor pa otro hende. (Mateo 5:5-9, 43-48) Segun cu nos ta desaroya e tipo di cualidadnan ei den nos curason, nos abla y comportacion lo bira mas sano, locual no solamente ta agrada Jehova sino tambe ta promove bon relacion cu otro hende.—Mateo 5:16. 11 Ora Hesus a duna conseho tocante comportacion pecaminoso, el a bai na raiz di e asunto. E no a djis bisa nos keda leu for di actonan violento. Mas bien, el a spierta nos pa no laga rabia keda herbe den nos curason. (Mateo 5:21, 22; 1 Juan 3:15) Hesus no a prohibi e acto di adulterio so. El a spierta tambe contra e pasion cu ta cuminsa den curason y cu ta hiba na tal traicion. El a spierta nos pa no laga nos wowonan lanta mal deseo y stimula pasion. (Mateo 5:27-30) Hesus a dirigi atencion na e causa, no djis na e sintomanan. El a papia di e actitudnan y deseonan cu ta hiba na actonan pecaminoso.—Salmo 7:14. 12 Ki un gran sabiduria tin den e palabranan di Hesus! ˜ ˜ Nada strano cu “e multitudnan a keda asombra di su sinansa.” (Mateo 7:28) Como su siguido, nos ta mira su conseho sabi como un guia pa nos bida. Nos ta trata na cultiva e cualidadnan positivo cu el a recomenda—entre otro, misericordia, pas y amor—sabiendo cu asina nos ta poniendo un fundeshi pa conducta cu ta agrada Jehova. Nos ta haci esfuerso pa saca e sintimento- y deseonan negativo cu el a spierta contra dje for di nos curason—cosnan manera 11. Ora di duna conseho tocante comportacion pecaminoso, con Hesus a bai na raiz di e asunto? 12. Con siguidonan di Hesus ta mira su conseho, y dicon?

52

“BIN, SIGUI MI”

rabia, amargura y deseonan inmoral—sabiendo cu esei lo yuda nos evita conducta pecaminoso.—Santiago 1:14, 15.

Un Bida Dirigi pa Sabiduria Hesus a desplega sabiduria no solamente cu palabra sino tambe cu echo. Henter su manera di biba—su decisionnan, e manera cu el a mira su mes y su trato cu otro hende—a demostra hopi faseta bunita di sabiduria. Considera algun ehempel cu ta mustra cu “sabiduria sano y discrecion” ta loke a dirigi Hesus su bida.—Proverbionan 3:21. 14 Sabiduria ta inclui sano huicio. Hesus a uza bon huicio ora el a scohe su rumbo den bida. Bo por imagina e clase di bida cu Hesus lo por tabatin—e cas cu e por a traha, e negoshi cu e por a lanta of e fama mundial cu e por a logra? Hesus tabata sa cu un bida dedica na e actividadnan ei “ta banidad y coremento tras di biento.” (Eclesiastes 4:4; 5:10) Un rumbo asina ta bobedad, lo contrario di sabiduria. Hesus a scohe pa tene su bida simpel. E no tabata interesa den traha placa ni acumula pocesion material. (Ma˜ teo 8:20) Na harmonia cu loke el a sina hende, el a tene su wowo simpel, esta, enfoca riba un solo proposito: hacimento di e boluntad di Dios. (Mateo 6:22, NW ) Hesus sabiamente a dedica su tempo y energia na interesnan di Reino, locual ta hopi mas importante y beneficioso cu cosnan material. (Mateo 6:19-21) Pues, el a laga atras un ehempel digno di imita. 15 Siguidonan di Hesus djawe ta mira e sabiduria di tene un wowo simpel. P’esei nan ta evita di carga nan mes cu debe innecesario y cu actividadnan mundano cu ta exigi demasiado tempo y energia. (1 Timoteo 6:9, 10) Hopi di 13

13, 14. Kico ta mustra cu Hesus a uza bon huicio ora el a scohe e rumbo di su bida? 15. Con siguidonan di Hesus por demostra cu nan ta tene nan wowo simpel, y dicon esaki ta e rumbo di sabiduria?

“TUR E TESORONAN DI SABIDURIA”

53

nan a dal paso pa simplifica nan estilo di bida di manera cu nan por dedica mas tempo na e ministerio cristian, podise asta sirbiendo como proclamado di Reino di tempo completo. No tin un rumbo mas sabi pa sigui, pasobra ora nos ta mantene interesnan di Reino na nan debido luga, esei ta resulta den e felicidad y satisfaccion di mas grandi.—Mateo 6:33. 16 Bijbel ta conecta sabiduria cu modestia. Ser modesto ta ensera ser conciente di nos limitacionnan. (Proverbionan 11:2, NW ) Hesus tabata modesto y realistico den loke el a spera di su mes. E tabata sa cu lo e no a comberti tur hende cu a tende su mensahe. (Mateo 10:32-39) El a realisa tambe cu lo e por a predica na un cantidad limita di hende. P’esei sabiamente el a confia e trabou di haci discipel na su siguidonan. (Mateo 28:18-20) Cu modestia el a reconoce cu nan lo haci “obranan mas grandi cu” esnan di dje, pasobra nan lo alcansa mas hende riba un area mas grandi y pa un periodo di tempo mas largo. (Juan 14:12) Ademas, Hesus a reconoce cu e tambe tin mester di yudansa. El a acepta yudansa di e angelnan cu a bin sirbie den desierto y di e angel cu a fortalec’e den Getsemane. Den su momento di mas necesidad, e Yiu di Dios a sclama pa yudansa.—Mateo 4:11; Lucas 22:43; Hebreonan 5:7. 17 Nos tambe mester ta modesto y realistico den loke nos ta spera di nos mes. Definitivamente nos lo kier traha di henter nos curason y haci tur esfuerso den e trabou di predica y haci discipel. (Lucas 13:24; Colosensenan 3:23) Na mes momento, nos tin cu corda cu Jehova no ta compara nos un cu otro, ni nos tampoco no mester haci esei. (Galationan 6:4) Sabiduria practico lo yuda nos fiha metanan realistico di acuerdo cu nos habilidad- y circunstancianan. 16, 17. (a) Den ki maneranan Hesus a demostra cu e tabata modesto y realistico den loke el a spera di su mes? (b) Con nos por demostra cu nos ta modesto y realistico den loke nos ta spera di nos mes?

54

“BIN, SIGUI MI”

Ademas, sabiduria lo guia esnan den puesto di responsabilidad pa reconoce cu nan tin nan limitacionnan y cu de bes en cuando nan tin mester di yudansa y sosten. Modestia lo pone personanan asina acepta e yudansa cu gratitud, reconociendo cu Jehova por uza un ruman den fe pa bira “un encurashamento” pa nan.—Colosensenan 4:11. 18 Santiago 3:17 ta bisa: “E sabiduria di ariba [ta] rasonabel.” Hesus tabata rasonabel y positivo den su trato cu su discipelnan. E tabata bon na haltura di nan faltanan, sinembargo el a busca e bon den nan. (Juan 1:47) E tabata sa cu nan lo a bandon’e e anochi di su aresto, pero e no a duda di nan lealtad. (Mateo 26:31-35; Lucas 22:28-30) Pedro a nenga tres biaha di asta conoce Hesus. Toch Hesus a haci oracion na fabor di Pedro y a expresa confiansa den su fieldad. (Lucas 22:31-34) Riba e ultimo anochi di su bida terenal, Hesus den oracion na su Tata no a enfoca riba e erornan cu su discipelnan a haci. Mas bien, el a papia positivamente di nan manera di anda te cu e anochi ei, bisando: “Nan a warda bo palabra.” (Juan 17:6) A pesar di nan imperfeccionnan, el a encarga nan cu e interesnan terenal di su Reino. (Mateo 25:14, 15; Lucas 12:42-44) E confiansa y fe cu el a expresa den nan sin duda a fortalece nan pa sigui cu e trabou cu el a manda nan haci. 19 Siguidonan di Hesus tin motibo pa imita su ehempel den esaki. Si Dios su Yiu perfecto mes a trata cu pasenshi cu su discipelnan imperfecto, cuanto mas nos como hende pecaminoso mester ta rasonabel ora nos ta trata cu otro! (Filipensenan 4:5, NW ) En bes di enfoca riba e imperfeccionnan di nos rumannan den fe, nos ta haci bon di busca e bon den nan. Ta sabi di nos parti pa corda cu ta Jehova a atrae nan na dje. (Juan 6:44) Pues, siguramente e mester ta 18, 19. (a) Kico ta mustra cu Hesus tabata rasonabel y positivo ora el a trata cu su discipelnan? (b) Dicon nos tin bon motibo pa trata otro na un manera rasonabel y positivo, y con nos por haci esei?

“TUR E TESORONAN DI SABIDURIA”

55

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Si bo ta sinti cu bo a ofende un ruman den fe, kico ta e cos sabi pa haci?—Mateo 5:23, 24. ˘ Si hende insulta bo of provoca bo, con e palabranan di Hesus lo por yuda bo reacciona na un manera sabi?—Mateo 5:38-42. ˘ Con e echo cu bo ta medita riba e palabranan di Hesus por yuda bo tene un punto di bista balansa di placa y pocesion? —Mateo 6:24-34. ˘ Ora di fiha prioridad den bo bida, con lo bo por tuma un decision sabi dor di sigui e ehempel di Hesus?—Lucas 4:43; Juan 4:34.

mira algo bon den nan, y nos tambe mester haci mescos. Un actitud positivo lo yuda nos pa no solamente “laga un ofensa pasa”, sino tambe pa busca den ki area mas nos por elogia otro hende. (Proverbionan 19:11) Ora nos ta expresa confiansa den nos rumannan cristian, nos ta yuda nan haci nan best pa sirbi Jehova y pa haya goso den e sirbishi ei.—1 Tesalonicensenan 5:11. 20 E relatonan di Evangelio tocante e bida y ministerio di Hesus ta realmente un tesoro di sabiduria! Kico nos lo mester haci cu e regalo sumamente valioso aki? Na conclusion di e Sermon Riba Sero, Hesus a urgi su oyentenan pa no djis tende su palabranan sabi sino tambe haci of aplica nan. (Mateo 7:24-27) Si nos moldea of forma nos pensamentonan, motivacionnan y accionnan na harmonia cu e palabra- y accionnan sabi di Hesus, esei lo yuda nos haya e mihor bida cu ta posibel awor y tambe keda riba e caminda cu ta hiba na bida eterno. (Mateo 7:13, 14) Definitivamente no tin un caminda mas mihor of mas sabi pa sigui! 20. Kico nos lo mester haci cu e tesoro di sabiduria cu tin den e relatonan di Evangelio, y dicon?

C A P I T U L O

6

˜ “El A Sina Obediencia” UN TATA para den bentana ta mira su yiu homber chikito ta hunga bala pafo cu algun amiguito. E bala ta sali for di cura y bai cai riba caya. E yiu ta keda wak e bala cu gana di bai su tras. Un di su amiguitonan ta mand’e bai coi e bala, pero e yiu ta sacudi cabes y bisa: “Mi no tin mag di bai riba caya.” E tata ta para smile su so. ˜ 2 Dicon e tata a keda asina contento? Pasobra el a sina su yiu pa no sali riba caya su so. Ora e mucha ta obedece—sin sa cu ˜ su tata ta mir’e—e tata sa sigur cu su yiu a sina obediencia y p’esei e yiu lo ta mas safe. E tata ei ta sinti mescos cu nos Tata celestial, Jehova. Dios sa cu pa nos por keda fiel y na bida pa mira e maraviyoso futuro cu e tin prepara pa nos, nos tin cu ˜ sina confi’e y obedec’e. (Proverbionan 3:5, 6) Pa logra esei, el a manda pa nos e mihor maestro humano den historia. 3 Bijbel ta bisa algo asombroso tocante Hesus: “Aunke cu e ˜ tabata Yiu, el a sina obediencia dor di e cosnan cu el a sufri. Y despues di a wordo haci perfecto, el a bira pa tur esnan cu ta obedec’e, e autor di salbacion eterno.” (Hebreonan 5: 8, 9) E Yiu aki a existi pa masha hopi siglo mes den shelo. El a mira Satanas y e otro angelnan rebelde desobedece Dios, pero e Yiu primogenito nunca a uni cu nan. Profesia inspira a aplica e palabranan aki na Hesus: “Mi no tabata desobe˜ decido.” (Isaias 50:5) Pues anto, con e palabranan “el a sina obediencia” por a aplica na e Yiu perfectamente obedecido aki? Con un criatura perfecto asina por a “wordo haci perfecto”? 1, 2. Dicon un tata amoroso ta keda contento di mira su yiu obedec’e, y con su sintimentonan ta refleha e sintimentonan di Jehova? ˜ 3, 4. Den ki sentido Hesus “a sina obediencia” y a “wordo haci perfecto”? Ilustra esei.

˜ “EL A SINA OBEDIENCIA”

57

4 Pensa riba e ilustracion aki. Un solda tin un spada di hero. Aunke e spada nunca a ser getest den bataya, e ta perfecta˜ mente forma y bunita disena. Sinembargo, e solda ta cambia e spada ei pa uno traha di un metal mas fuerte, di staal solido. E spada nobo aki si nan a uza efectivamente caba den bataya. Acaso esei no ta un cambio sabi? Asina tambe, e obediencia cu Hesus a demostra prome cu el a bin na Tera tabata sin defecto. Pero despues di su estadia aki riba Tera, su obediencia a bira di completamente un otro calidad. E obediencia a ser getest y, na moda di papia, a bira mas solido. El a keda someti na pruebanan cu Hesus lo no por a confronta nunca den shelo. 5 Obediencia tabata masha importante den Hesus su mision riba Tera. Como “e ultimo Adam”, Hesus a bin akibou pa haci loke nos prome mayor no a haci, esta, keda obedecido na Jehova Dios, asta bou di prueba. (1 Corintionan 15:45) Sinembargo, e obediencia di Hesus no tabata superficial. Hesus a obedece cu henter su mente, curason y alma. Anto el a hacie cu goso. Hacimento di e boluntad di su Tata tabata mas importante p’e cu come! (Juan 4:34) Kico por yuda nos imita e obediencia di Hesus? Laga nos considera prome kico ta loke a motiv’e. Ora nos cultiva e mesun motivacion cu e tabatin, esei lo yuda nos resisti tentacion y tambe cumpli cu e boluntad di Dios. Despues nos lo repasa algun recompensa cu nos lo haya ora nos ta desplega obediencia manera Cristo.

Loke A Motiva Hesus pa Obedece E obediencia di Hesus a sali for di loke tabatin den su curason. Manera nos a mira den Capitulo 3, Cristo tabata humilde di curason. Orguyo arogante ta pone cu hende no ta gusta obedece, mientras cu humildad ta yuda nos obedece 6

5. Kico a haci e obediencia di Hesus asina importante, y kico nos lo considera den e capitulo aki? 6, 7. Menciona algun cos cu a motiva Hesus pa obedece.

58

“BIN, SIGUI MI”

Jehova di buena gana. (Exodo 5:1, 2; 1 Pedro 5:5, 6) Ademas, Hesus su obediencia a sali for di loke el a stima y loke el a odia. 7 Mas cu tur cos, Hesus a stima su Tata celestial, Jehova. Nos lo papia mas en detaye di e amor ei den Capitulo 13. Ta e amor ei a pone Hesus desaroya temor di Dios. Su amor pa Jehova tabata asina intenso, su respet asina profundo, cu e tabatin temor di desagrada su Tata. Un di e motibonan pakico Jehova a scucha su oracionnan ta pasobra Hesus tabatin temor di Dios. (Hebreonan 5:7, NW ) Ademas, temor di Jehova ta un caracteristica sobresaliente di Hesus su gobernacion como Rei Mesianico.—Isaias 11:3. 8 Amor pa Jehova ta ensera tambe odia loke Jehova ta odia. Por ehempel, tuma nota di e siguiente profesia dirigi na e 8, 9. Manera a ser profetisa, con Hesus a sinti tocante husticia y maldad, y con el a demostra e sintimentonan ei bon cla?

E tipo di recreo cu bo ta scohe ta mustra cu bo ta odia loke ta malo?

˜ “EL A SINA OBEDIENCIA”

59

Rei Mesianico: “Bo a stima husticia y a odia maldad; p’esei Dios, bo Dios, a ungi bo cu e azeta di goso, mas cu bo compa˜ ˜ neronan.” (Salmo 45:7) E “companeronan” di Hesus tabata e ˜ otro reinan den e lina di descendencia di Rei David. Mas cu cualkier un di nan, Hesus tabatin motibo pa sinti gran goso ora cu el a ser ungi. Dicon? Su recompensa ta mucho mas grandi cu di nan, su reino ta infinitamente mas beneficioso. Hesus ta ser recompensa pasobra su amor pa husticia y su odio pa maldad a motiv’e pa obedece Dios den tur cos. 9 Con Hesus a demostra bon cla kico tabata su sintimentonan relaciona cu husticia y maldad? Por ehempel, con Hesus a reacciona ora su siguidonan a obedece su instruccion den e trabou di predica y a ser bendiciona cu bon resultado? El a bira sumamente contento. (Lucas 10:1, 17, 21) Anto con Hesus a sinti ora e pueblo di Jerusalem a demostra bes tras bes un actitud desobedecido, rechasando su esfuerso amoroso pa yuda nan? E actitud aki di e hendenan di e stad ei a pon’e yora. (Lucas 19:41, 42) Hesus tabata profundamente interesa den hende su conducta, tanto bon como malo. 10 Ora nos medita riba e sintimentonan di Hesus, esei por yuda nos samina nos propio motivacion pa obedece Jehova. Pa imperfecto cu nos ta, nos por cultiva un amor di curason pa bon obra y un odio sincero contra mal conducta. Nos tin cu haci oracion na Jehova y pidie yuda nos cultiva e mesun sintimentonan cu tanto e como su Yiu tin. (Salmo 51:10) Na mes momento, nos tin cu evita cosnan cu por debilita e sintimentonan ei. Ta sumamente importante pa nos scohe nos recreo y amistadnan cuidadosamente. (Proverbionan 13:20; Filipensenan 4:8) Si nos cultiva e mesun motivacion manera di Cristo, nos obediencia lo no ta djis un formalidad. Nos lo haci loke ta corecto pasobra nos ta gusta haci esei. Nos lo evita malecho, no pasobra nos tin miedo di ser gara, sino pasobra nos ta odia tal conducta. 10. Ki sintimentonan nos tin cu cultiva pa loke ta bon obra y malecho, y kico lo yuda nos haci esei?

60

“BIN, SIGUI MI”

E “No A Comete Pica” Relaciona cu su odio contra pica, Hesus a ser getest for di tempran den su ministerio. Despues di su bautismo, el a pasa 40 dia y anochi den desierto sin cuminda. Na fin di e perio˜ do ei Satanas a bin tent’e. Tuma nota con manoso Diabel tabata.—Mateo 4:1-11. 12 Prome Satanas a bis’e: “Si bo ta e yiu di Dios, ordena e piedranan aki pa nan bira pan.” (Mateo 4:3) Kico Hesus a sinti despues di a yuna asina largo? Bijbel ta bisa bon cla: “El a haya hamber.” (Mateo 4:2) Pues Satanas a probecha di e deseo natural pa cuminda, y sin duda el a warda deliberadamente te ora Hesus tabata den un condicion fisicamente debil. Tuma nota tambe di e palabranan provocativo cu Satanas a uza: “Si bo ta e yiu di Dios.” Satanas tabata sa cu Hesus ta “e primogenito di henter creacion.” (Colosensenan 1:15) Sinembargo, Hesus no a laga Satanas provoc’e pa desobedece Dios. Hesus tabata sa cu no tabata e boluntad di Dios pa e uza su poder pa metanan egoista. P’esei el a nenga di haci esei, mustrando cu humildemente el a depende riba Jehova pa dun’e alimentacion y instruccion.—Mateo 4:4. 13 Pa e di dos tentacion, Satanas a hiba Hesus na un luga halto riba e tempel. Trociendo e Palabra di Dios astutamen˜ te, Satanas a tenta Hesus pa haci un hazana espectacular tirando su curpa abou for di e luga halto ei di manera cu angel lo tabatin cu scap’e. Si e multitud na e tempel a mira un milager asina, ta ken lo a tribi duda despues di esei cu Hesus tabata e Mesias priminti? Y si e multitud a acepta Hesus como e ˜ Mesias a base di tal hazana espectacular, Hesus lo no a scapa di hopi problema y dificultad? Kisas. Pero Hesus tabata sa cu e boluntad di Jehova tabata pa e Mesias cumpli cu su trabou 11

11, 12. (a) Kico a pasa cu Hesus na principio di su ministerio? (b) Na ˜ prome instante con Satanas a tenta Hesus, y ki tactica manoso el a uza? 13-15. (a) Con Satanas a tenta Hesus pa di dos y di tres biaha, y con Hesus a reacciona? (b) Dicon nos sa cu Hesus nunca por a stop di vigila contra Satanas?

˜ “EL A SINA OBEDIENCIA”

61

na un manera humilde, y no pa e influencia hende pa kere ˜ den dje pa medio di hazananan espectacular. (Isaias 42:1, 2) Un biaha mas, Hesus a nenga di desobedece Jehova. Fama no tabata un tentacion p’e. 14 Pero kico di e tentacion di poder? Den Satanas su di tres intento, el a ofrece Hesus tur e reinonan na mundo si el a haci un solo acto di adoracion na Satanas. Acaso Hesus a pensa seriamente riba e oferta di Satanas? Hesus a contest’e: “Bai for di akinan, Satanas!” Anto el a agrega: “Pasobra ta para skirbi: ‘Adora [ Jehova] bo Dios, y sirbi e so.’ ” (Mateo 4:10) Nada hamas lo por a tenta Hesus pa adora otro dios. Ningun oferta di poder of influencia den e mundo aki lo por a combenc’e pa comete cualkier acto di desobediencia. 15 Esei a pone Satanas entrega? El a bai ora Hesus a orden’e pa haci esei. Sinembargo, e Evangelio di Lucas ta declara cu Diabel “a lag’e pa un tempo.” (Lucas 4:13) De echo, Satanas a haya otro ocasionnan pa test y tenta Hesus, y el a hacie te na final. Bijbel ta bisa nos cu Hesus a “wordo tenta den tur cos.” (Hebreonan 4:15) Pues Hesus nunca por a stop di vigila; y nos tampoco. 16 Satanas ta sigui tenta sirbidornan di Dios awe. Lamentablemente, nos imperfeccionnan ta haci nos hopi bes un blanco facil. Satanas astutamente ta probecha di nos inclinacionnan egoista, di orguyo y di sed pa poder. Uzando e tentacion di materialismo, Satanas por asta probecha di tur e inclinacionnan aki pareu! P’esei ta masha importante pa de bes en cuando nos para keto y analisa nos mes honestamente. Ta bon pa nos medita riba e palabranan di 1 Juan 2:15-17. Segun cu nos ta haci esei, nos lo por puntra nos mes si e deseonan di carni di e mundo aki, e anhelo pa cos material y e deseo pa impresiona otro hende, no a mengua nos amor pa nos Tata celestial te na cierto grado. Nos tin cu corda cu e mundo aki, hunto cu su gobernante, Satanas, ta cerca di pasa bai. P’esei 16. Con Satanas ta tenta sirbidor di Dios awe, y con nos por rechasa su esfuersonan?

62

“BIN, SIGUI MI”

˜ laga nos rechasa su intentonan manoso di tenta nos pa cai den pica! Laga e ehempel di nos Shon inspira nos, pasobra e “no a comete pica.”—1 Pedro 2:22.

“Semper Mi Ta Haci e Cosnan Cu Ta Agrad’e” Obediencia ta ensera hopi mas cu djis keda sin peca; Cristo a cumpli activamente cu delaster un mandamento di su Tata. El a declara: “Semper mi ta haci e cosnan cu ta agrad’e.” (Juan 8:29) E obediencia aki a duna Hesus gran goso. Naturalmente, tin hende kisas ta bin cu e obhecion cu obediencia tabata menos complica pa Hesus. Podise nan ta kere cu e tabatin cu obedece Jehova so, kende ta perfecto, mientras cu nos hopi bes tin cu obedece hende imperfecto den puesto di autoridad. Pero echo ta cu Hesus tabata obedecido na hende imperfecto den puesto di autoridad. 18 Segun cu Hesus a crece, e tabata bou di e autoridad di su mayornan humano imperfecto, Jose cu Maria. Probablemente, mas cu mayoria mucha, lo e por a mira e imperfeccionnan di su mayornan. Acaso el a rebela y bai mas aya di e papel di yiu cu Dios a dun’e, bisando nan con nan mester a dirigi e famia? Tuma nota di loke Lucas 2:51 ta bisa di Hesus na ˜ edad di 12 ana: “El a keda someti na nan.” Cu e obediencia aki, el a pone un excelente ehempel pa hobennan cristian cu ta haci esfuerso pa obedece nan mayornan y mustra nan e debido respet.—Efesionan 6:1, 2. 19 Pa loke ta trata obedece hende imperfecto, Hesus a confronta retonan cu cristiannan berdadero djawe nunca tin cu confronta. Pensa riba e tempo unico den cua el a biba. E sistema religioso Hudiu, cu su tempel na Jerusalem y su sacerdocio, pa hopi tempo tabatin e aprobacion di Jehova. Pero 17

17. Kico Hesus a pensa di e obediencia cu e mester a rindi na su Tata, pero ki obhecion algun hende lo por bin cu ne? 18. Como hoben, con Hesus tabata un ehempel di obediencia? 19, 20. (a) Hesus a confronta ki retonan unico relaciona cu obediencia na hende imperfecto? (b) Dicon cristiannan berdadero djawe mester ta obedecido na e rumannan cu ta hiba delantera?

˜ Nos ta aplica obedientemente loke nos ta sina na e reunionnan cristian

awor Jehova tabata a punto di rechas’e y remplas’e cu e areglo di e congregacion cristian. (Mateo 23:33-38) Mientras˜ tanto, hopi di e lidernan religioso tabata sina mentira basa riba filosofia Griego. Tabatin asina tanto corupcion den e tempel cu Hesus a yam’e “un cueba di ladron.” (Marco 11:17) Acaso Hesus a keda leu for di e tempel ei y di e sinagoganan? No! Jehova ainda tabata haci uzo di e areglonan ei. Tanten cu Dios no a cai den e asunto y haci cambio, Hesus obedientemente a bai na e fiestanan di tempel y na sinagoga.—Lucas 4:16; Juan 5:1. 20 Si Hesus tabata obedecido bou di e circunstancianan ei, cuanto mas cristiannan berdadero mester keda obedecido awe! De echo, nos ta biba den un tempo masha distinto, den e era di restauracion di adoracion puro, un era profetisa hopi tempo pasa. Dios ta sigura nos cu hamas lo e permiti Satanas corumpi su pueblo restaura. (Isaias 2:1, 2; 54:17) Ta berdad cu nos ta topa pica y imperfeccion den e congregacion cristian. Pero nos mester uza e imperfeccionnan di otro hende como un excuse pa desobedece Jehova, podise keda sin asisti na reunionnan cristian of cuminsa critica e ancianonan? Hamas! Mas bien, di curason nos ta sostene esnan cu ta hiba

64

“BIN, SIGUI MI”

delantera den e congregacion. Obedientemente, nos ta asisti na e reunion- y asambleanan cristian y ta aplica e conseho biblico cu nos ta haya na e ocasionnan ei.—Hebreonan 10: 24, 25; 13:17. 21 Hesus nunca a laga hende, ni sikiera amigonan cu bon intencion, stop e di obedece Jehova. Por ehempel, apostel Pedro a purba combence su Shon cu e no tabatin nodi sufri y muri. Su conseho pa Hesus ta bondadoso cu su mes tabata duna cu bon intencion. Pero Hesus a rechas’e redondamente pasobra e tabata incorecto. (Mateo 16:21-23) Awe, siguido di Hesus hopi biaha ta haya nan tin cu trata cu nan famianan cu tin bon intencion pero cu ta purba combence nan pa stop di obedece e lei- y principionan di Dios. Mescos cu siguido di Hesus den prome siglo, nos ta mantene e posicion cu “nos mester obedece Dios mas cu hende.”—Echonan 5:29.

E Recompensanan di Ta Obedecido Manera Cristo 22 Ora cu Hesus a confronta morto, su obediencia a ser someti na e prueba di mas severo. Tabata durante e momento˜ nan dificil ei di su bida cu “el a sina obediencia” den e pleno sentido di palabra. El a haci e boluntad di su Tata, no di su mes. (Lucas 22:42) Na mesun tempo, el a establece un registro perfecto di integridad. (1 Timoteo 3:16, NW ) El a duna e contesta riba e pregunta cu a existi pa hopi tempo: Hende perfecto por keda obedecido na Jehova asta bou di prueba? Adam a fracasa, y Eva tambe. Anto Hesus a bin na Tera, biba, muri y mustra bon cla cu esei ta posibel. E criatura mas grandi di tur e criaturanan di Jehova a duna e contesta di mas impactante. El a obedece asta ora esei a caus’e hopi sufrimento, incluso su morto. 21. Con Hesus a reacciona riba presion di otro hende pa e desobedece Dios, y ki ehempel el a pone pa nos? 22. Ki pregunta Hesus a contesta, y con el a hacie?

˜ “EL A SINA OBEDIENCIA”

65

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Cua ta algun mandamento di Cristo, con nos por obedece nan, y ki bendicion nan lo trece?—Juan 15:8-19. ˘ Na principio, kico Hesus su famia a pensa di su ministerio, y ˜ kico nos por sina di e manera cu Hesus a trata cu nan?—Marco 3:21, 31-35. ˘ Dicon nunca nos no mester tene miedo cu nos obediencia na Jehova lo por priva nos di un bida felis?—Lucas 11:27, 28. ˜ ˘ Kico nos por sina di e echo cu Hesus tabata dispuesto pa obedece un lei cu realmente no a aplica na dje?—Mateo 17:24-27.

23 Nos por expresa integridad, of devocion di henter nos curason na Jehova, pa medio di obediencia. Como cu Hesus a obedece, el a mantene su integridad y a beneficia henter humanidad. (Romanonan 5:19) Jehova a recompensa Hesus ricamente. Si nos ta obedece Cristo, nos Shon, Jehova lo recompensa nos tambe. Obedece Cristo ta hiba na “salbacion eterno”!—Hebreonan 5:9. 24 Ademas, integridad ta un recompensa riba su mes. Proverbionan 10:9 [NW ] ta bisa: “Esun cu ta cana den integridad lo cana den siguridad.” Si nos compara integridad cu un cas grandi traha di bon bloki, cada acto di obediencia por ser compara cu un bloki. Un bloki so por parce insignificante, pero cada un tin su luga, su balor. Y ora pega hopi bloki hunto, nos ta construi algo di un balor mucho mas grandi. Ora nos combina actonan di obediencia, agregando nan un pa un, ˜ ˜ dia aden dia afo y ana aden ana afo, nos ta construi nos bunita cas di integridad. 25 Un bida di obediencia cu ta extende pa un periodo largo ta laga nos corda riba un otro cualidad: perseverancia. E aspecto ei di e ehempel di Hesus ta topico di e siguiente capitulo.

23-25. (a) Con obediencia ta liga cu integridad? Ilustra esei. (b) Ki topico e siguiente capitulo lo trata?

C A P I T U L O

7

Considera Esun Cu A Persevera E PRESION tabata hopi fuerte. Nunca prome Hesus a experencia asina tanto angustia mental y emocional. E tabata den e ultimo oranan di su bida riba Tera. Hunto cu su apostelnan el a yega na un luga cu nan tabata conoce bon, e hofi di Getsemane. El a reuni hopi biaha cu nan einan. Sinembargo, e anochi aki el a sinti e necesidad di ta su so un rato. El a laga su apostelnan y a bai mas leu den e hofi. Anto hincando rudia el a cuminsa haci oracion. Su oracion tabata asina intenso, y el a drenta asina un ansha cu su sodo a bira “manera gotanan di sanger cu tabata cai abou na suela.”—Lucas 22:39-44. 2 Dicon Hesus tabata asina angustia? Ta berdad cu e tabata sa cu denter di poco lo el a confronta sufrimento fisico extremo, pero esei no tabata e motibo di su angustia. Su mente tabata riba asuntonan hopi mas importante. E tabata profundamente precupa pa e santificacion di e nomber di su Tata y a reconoce cu futuro di e famia humano a depende di su fieldad. Hesus tabata sa con importante tabata pa el a persevera. Si el a fracasa, lo el a trece gran reproche riba e nomber di Jehova. Pero Hesus no a fracasa. Mas despues riba e dia ei, e homber cu a yega di pone e mihor ehempel di perseverancia na mundo, net prome cu el a hala su ultimo rosea, a grita triunfantemente: “Ta cumpli!”—Juan 19:30. 3 Bijbel ta urgi nos pa “considera” Hesus su ehempel di perseverancia. (Hebreonan 12:1-3) P’esei tin algun pregun1-3. (a) Con pisa Hesus su agonia tabata den e hofi di Getsemane, y kico tabata e causa? (b) Kico nos por bisa di Hesus su ehempel di perseverancia, y ki preguntanan ta surgi?

CONSIDERA ESUN CU A PERSEVERA

67

ta importante cu ta surgi: Cua ta algun prueba cu Hesus a wanta cu perseverancia? Kico a yud’e persevera? Con nos por sigui su ehempel? Pero prome cu nos contesta e preguntanan aki, laga nos analisa kico perseverancia ta ensera.

Kico Ta Perseverancia? De bes en cuando, nos tur ta “wordo aflihi pa medio di varios prueba.” (1 Pedro 1:6) Pero e echo cu nos ta pasando den un prueba ta nifica cu nos ta demostrando perseverancia? No necesariamente. E sustantivo Griego pa “perseverancia” ta nifica “e capasidad di soporta cosnan of di no entrega a pesar di dificultad.” Relaciona cu e tipo di perseverancia cu escritornan biblico ta referi na dje, un comentarista biblico a splica: “Ta e spirito cu por soporta cos, no simplemente cu resignacion, sino cu speransa ferviente . . . Ta e cualidad cu ta tene un hende riba pia cu cara pa biento. Ta e virtud cu por transforma e prueba di mas dificil den gloria, pasobra mas aya di e dolor e ta mira e meta.” 5 Pues anto, perseverancia no kiermen djis pasa den dificultadnan inevitabel. Den e sentido biblico, perseverancia ta ensera firmesa, kedando cu e actitud mental corecto y cu un punto di bista yen di speransa a pesar di prueba. Pensa riba e siguiente ilustracion: Dos homber ta sera den prizon den condicionnan similar pero pa motibonan completamente distinto for di otro. Uno ta un criminal comun y coriente, cu ta sinta su sentencia cu rencor, resignacion y cara tristo. E otro—un cristian berdadero encarsela pa su fieldad—ta para firme y ta mantene un actitud positivo pasobra e ta mira su situacion como un oportunidad pa demostra su fe. Siguramente nos no por considera e criminal como un ehempel di perseverancia, mientras cu 4

4, 5. (a) Kico “perseverancia” ta nifica? (b) Con nos por ilustra cu perseverancia ta ensera mas cu djis pasa den dificultadnan inevitabel?

68

“BIN, SIGUI MI”

e cristian fiel si ta un ehempel di e cualidad excelente aki. —Santiago 1:2-4. 6 Perseverancia ta esencial si nos kier alcansa salbacion. (Mateo 24:13) Sinembargo, nos no ta nace cu e cualidad sumamente importante aki. Perseverancia ta algo cu nos mester cultiva. Con? Romanonan 5:3 ta bisa: “Tribulacion ta produci perseverancia.” Pues, si di berdad nos kier desaroya perseverancia, nos no por cobardia pa tur test of prueba di fe. Mas bien, nos tin cu confronta nan. Nos ta cultiva perseverancia ora cu dia tras dia nos ta confronta y vence pruebanan grandi y chikito. Cada prueba cu nos supera ta fortalece nos pa enfrenta e siguiente. Claro cu nos no ta desaroya perseverancia riba nos mes. Nos ta depende di “e forsa cu Dios ta duna.” (1 Pedro 4:11) Pa yuda nos keda firme, Jehova a duna nos e mihor yudansa cu tin: e ehempel di su Yiu. Laga nos analisa Hesus su registro perfecto di perseverancia.

Loke Hesus A Wanta Segun cu Hesus tabata yega na fin di su bida riba Tera, el a soporta tur tipo di crueldad. Fuera di e stress mental extremo cu el a pasa aden durante su ultimo anochi, pensa tambe riba e decepcion cu lo e mester a sinti y e humi˜ liacion cu el a sufri. Un companero intimo a traicion’e, su amigonan mas pega a bandon’e, y el a keda someti na un huicio ilegal durante cua miembronan di e corte religioso di mas halto di e pais a haci bofon di dje, scupie y dal e mokete. Sinembargo, el a wanta tur esaki cu dignidad, serenidad y fortalesa.—Mateo 26:46-49, 56, 59-68. 8 Hesus a wanta tambe bastante sufrimento fisico durante su ultimo oranan. Nan a sut’e, y segun expertonan esei tabata un hala di sota cu a causa “strepinan di corta pro7

6. Con nos ta cultiva perseverancia? 7, 8. Kico Hesus a wanta segun cu su bida terenal tabata yega su fin?

CONSIDERA ESUN CU A PERSEVERA

69

fundo y bastante perdida di sanger.” Nan a clab’e na staca, un forma di ehecucion cu a causa “un morto lento acom˜ pana pa e maximo dolor y sufrimento.” Pensa riba e agonia cu Hesus lo mester a experencia ora cu nan a pasa clabonan grandi dor di su man y pia pa peg’e na e staca. (Juan 19:1, 16-18, NW ) Imagina bo e dolor inmenso cu el a sinti ora cu nan a pone e staca para recht y e peso di su curpa tabata colga na e clabonan y su lomba tur habri tabata feila contra e staca. Anto el a wanta e sufrimento fisico teribel aki mientras cu e tabata carga e peso mental cu nos a describi na cuminsamento di e capitulo aki. 9 Como siguido di Cristo, kico nos kisas tin cu wanta? Hesus a bisa: “Si un hende kier bin mi tras, lag’e . . . tuma su staca di tormento y sigui mi continuamente.” (Mateo 16:24, NW ) Aki Hesus a uza e expresion “staca di tormento” den sentido figurativo pa representa sufrimento, berguensa of asta morto. Sigui Cristo no ta un caminda facil. Nos normanan cristian ta haci nos diferente. E mundo aki ta odia nos pasobra nos no ta parti di dje. (Juan 15:18-20; 1 Pedro 4:4) Sinembargo, nos ta dispuesto pa hisa nos staca di tormento. Si, nos ta prefera di sufri, asta muri, cu stop di sigui nos Gran Ehempel.—2 Timoteo 3:12. 10 Durante Hesus su ministerio el a confronta otro pruebanan causa pa e imperfeccion di e hendenan rond di dje. Corda cu e tabata e “trahado experto” cu Jehova a uza pa crea e Tera y tur bida cu tin riba dje. (Proverbionan 8: 22-31) Pues, Hesus tabata sa kico ta Jehova su proposito pa humanidad; hende lo mester a refleha Jehova su cualidadnan y disfruta di bida den salud perfecto. (Genesis 1:26-28) Pero ora Hesus tabata riba Tera, el a mira e resultado tragico di pica for di un otro perspectiva, esta, como hende, ya 9. Kico hisa nos “staca di tormento” y sigui Hesus ta ensera? 10-12. (a) Dicon e imperfeccion di e personanan rond di Hesus a pone su perseverancia na prueba? (b) Cua tabata algun di e situacionnan dificil cu Hesus a soporta?

70

“BIN, SIGUI MI”

cu e mes por a experencia sintimento y emocion humano. Lo mester tabata hopi doloroso p’e pa mira personalmente con leu hende a cai for di e perfeccion original cu Adam cu Eva tabatin! Pues Hesus a confronta un prueba di perseverancia. Acaso lo el a descurasha y entrega, considerando hende pecaminoso como un caso perdi? Laga nos mira. 11 E indiferencia di parti di e Hudiunan a haci Hesus asina tristo cu el a yora abiertamente. Pero el a laga nan actitud indiferente fria su celo of stop e di predica? Al contrario, el ˜ a “sina hende tur dia den tempel.” (Lucas 19:41-44, 47) El a keda masha “tristo” ora el a mira con duro curason di e farizeonan tabata, cu a vigil’e pa mira si lo el a cura un cierto homber riba sabat. Acaso Hesus a laga e opositornan ei, cu tabata husto den nan mes bista, intimid’e? Absolutamente cu no! El a para firme y a cura e homber, anto meimei di sinagoga!—Marco 3:1-5. Nos lo permiti oposicion descurasha nos, of nos lo sigui predica cu celo?

CONSIDERA ESUN CU A PERSEVERA

71

12 Tabatin un cos mas cu lo mester tabata un prueba pa Hesus, esta, e debilidadnan di su discipelnan mas intimo. ˜ Manera nos a sina den Capitulo 3, nan a demostra un deseo persistente pa prominencia. (Mateo 20:20-24; Lucas 9:46) Hesus a conseha nan mas cu un biaha cu nan mester tabata humilde. (Mateo 18:1-6; 20:25-28) Sinembargo, nan a tarda pa aplica e conseho ei. Figura bo, e ultimo anochi cu e tabata cu nan, “a lanta un discusion” entre nan tocante cua di nan tabata esun di mas grandi! (Lucas 22:24) Acaso Hesus a entrega, rasonando cu lo e no por a logra nada mas cu nan? No. Manera semper cu pasenshi, el a keda positivo y cu speransa, y a sigui mira e bon den nan. E tabata sa cu den nan curason nan a stima Jehova y realmente kier a haci Su boluntad.—Lucas 22:25-27. 13 Kisas nos ta confronta pruebanan similar na esnan cu Hesus a wanta. Por ehempel, podise nos ta topa hende cu no ta interesa den e mensahe di Reino of kisas ta bai asta contra di dje. Nos lo laga e reaccionnan negativo ei descurasha nos, of nos lo sigui predica cu celo? (Tito 2:14) Podise e imperfeccionnan di nos rumannan cristian ta pone nos na prueba. Kisas un palabra papia sin pensa of un trato con cu ta ta ofende nos. (Proverbionan 12:18) Nos lo laga e imperfeccionnan di nos rumannan den fe pone nos bira lomba pa nan, of nos lo sigui tolera nan faltanan y busca e bon den nan?—Colosensenan 3:13.

Dicon Hesus A Persevera Kico a yuda Hesus para firme y mantene su integridad a pesar di tur humiliacion, decepcion y sufrimento cu el a confronta? Tin dos factor sobresaliente cu a sostene Hesus. Di prome, el a wak ariba y a apela na “e Dios di 14

13. Ki pruebanan similar na esnan cu Hesus a wanta nos lo por confronta? 14. Cua ta e dos factornan cu a yuda Hesus para firme?

72

“BIN, SIGUI MI”

perseverancia.” (Romanonan 15:5) Di dos, el a wak padilanti y a consentra riba loke su perseverancia lo a hiba na dje. Laga nos considera e factornan aki un pa un. 15 Aunke Hesus tabata e Yiu perfecto di Dios, e no a steun riba su propio forsa pa persevera. Mas bien, el a acudi na su Tata celestial y a pidi su yudansa den oracion. Apostel Pablo a skirbi: “[Cristo] tabata ofrece oracion y suplica cu gran sclamacion y lagrima na Esun cu ta capas pa salb’e for di morto.” (Hebreonan 5:7) Tuma nota cu Hesus a “ofrece” no solamente oracion sino tambe suplica. E expresion “suplica” ta referi na un peticion intenso y di curason, si, el a roga pa haya yudansa. Na e idioma Griego original, “suplica” ta den un forma plural, locual ta indica cu Hesus a roga Jehova mas cu un biaha. De echo, den e hofi di Getsemane, bes tras bes Hesus a haci oracion fervientemente.—Mateo 26:36-44. 16 Hesus tabatin e pleno confiansa cu Jehova lo a contesta su suplicanan, pasobra e tabata sa cu su Tata ta Esun “cu ta scucha oracion.” (Salmo 65:2) Durante su existencia prehumano, e Yiu primogenito a mira con su Tata a reacciona riba e oracionnan di su sirbidornan leal. Por ehempel, e Yiu tabata testigo den shelo ora cu Jehova a manda un angel contesta e oracion sincero di profeta Daniel, asta prome cu Daniel a caba di resa. (Daniel 9:20, 21) Pues anto, con e Tata lo por a keda sin contesta ora cu su Yiu unigenito a drama su curason “cu gran sclamacion y lagrima”? Jehova a contesta e ruegonan di su Yiu y a manda un angel fortalec’e pa e por a persevera bou di e prueba.—Lucas 22:43. 17 Pa por persevera, nos tambe tin cu acudi na shelo, na 15, 16. (a) Kico ta mustra cu Hesus no a steun riba su propio forsa pa persevera? (b) Ki confiansa Hesus tabatin den su Tata, y dicon? 17. Pa nos persevera, dicon nos mester acudi na shelo, y con nos por haci esei?

CONSIDERA ESUN CU A PERSEVERA

73

e Dios cu ta “duna forsa.” (Isaias 40:29) Si e Yiu perfecto di Dios a sinti e necesidad di suplica Jehova pa yudansa, cuanto mas nos mester hacie! Mescos cu Hesus, nos kisas tin cu roga Jehova bes tras bes. (Mateo 7:7, NW ) Aunke nos no ta spera bishita di un angel, di un cos si nos por ta sigur: Nos Dios amoroso lo reacciona riba e ruegonan di cristiannan leal cu “ta sigui den suplica y oracion di dia y anochi.” (1 Timoteo 5:5) Sin importa ki pruebanan nos por ta confronta—sea ta malesa, morto di un ser keri of persecucion cerca opositor—Jehova lo contesta nos oracionnan ferviente den cua nos ta pidi e sabiduria, curashi y fortalesa pa persevera.—2 Corintionan 4:7-11; Santiago 1:5. 18 E di dos factor cu a yuda Hesus persevera ta cu el a wak padilanti, mas aya di e sufrimento na loke tabata sper’e. Bijbel ta bisa di Hesus: “Pa motibo di e goso poni su dilanti, [el] a soporta e sufrimento di [“un staca di tormento”, NW ].” (Hebreonan 12:2) E ehempel di Hesus ta ilustra con speransa, goso y perseverancia ta traha hunto. Nos por resumie asin’aki: Speransa ta hiba na goso, y goso na perseverancia. (Romanonan 15:13; Colosensenan 1:11) Hesus tabatin varios expectativa maraviyoso su dilanti. E tabata sa cu su fieldad lo a yuda vindica e 18. Con Hesus a wak mas aya di su sufrimento na loke tabatin su dilanti?

Jehova lo contesta nos oracionnan ferviente den cua nos ta pidi yudansa pa persevera

74

“BIN, SIGUI MI”

soberania di su Tata y habri caminda pa e cumpra e famia humano bek for di pica y morto. Ademas, Hesus tabatin e speransa di goberna como Rei y sirbi como Sumo Sacerdote, y asina trece mas bendicion ainda pa hende obedecido. (Mateo 20:28; Hebreonan 7:23-26) Hesus a haya un goso inmenso ora el a consentra riba e expectativanan y speransa cu tabatin su dilanti, y e goso ei en buelta a yud’e persevera. 19 Mescos cu Hesus, nos tin cu laga speransa, goso y perseverancia traha hunto na nos fabor. Apostel Pablo a bisa: ‘Regociha den speransa.’ Anto el a agrega: ‘Persevera den tribulacion.’ (Romanonan 12:12) Abo ta enfrenta un prueba pisa di bo fe na e momentonan aki? Haci esfuerso pa wak padilanti. No perde for di bista cu bo perseverancia lo trece alabansa pa e nomber di Jehova. Mantene e precioso speransa di Reino bon cla den bo mente. Mira bo mes den Dios su benidero mundo nobo, y imagina bo mes ta experencia e bendicionnan di e Paradijs. Ora bo ta anticipa cumplimento di e cosnan maraviyoso cu Jehova a priminti—incluso e vindicacion di su soberania, eliminacion di maldad for di riba Tera y fin di malesa y morto—esei lo yena bo curason cu goso. Anto e goso ei lo por yuda bo persevera a pesar di cualkier prueba cu bo por haya bo cu ne. Cualkier sufrimento den e sistema di cosnan aki en berdad ta ‘leve y pa un momento so’, si compara nan cu e realisacion di e speransa di Reino.—2 Corintionan 4:17.

“Sigui Su Pasonan cu Sumo Cuidou y Atencion” 20 Hesus tabata sa cu ser su siguido lo ta un reto, un bida cu lo a rekeri perseverancia. (Juan 15:20) E tabata prepara pa hiba delantera, sabiendo cu su ehempel lo a forta19. Ora nos ta confronta pruebanan di nos fe, con nos por laga speransa, goso y perseverancia traha hunto na nos fabor? 20, 21. Pa loke ta perseverancia, kico Jehova ta spera di nos, y kico mester ta nos determinacion?

CONSIDERA ESUN CU A PERSEVERA

75

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Con nos lo por mira cualkier sufrimento cu nos ta experencia debi cu nos ta un siguido di Cristo?—Mateo 5:10-12. ˘ Kico Hesus a bisa su siguidonan cu nan lo por spera, y con nos por sigui e conseho cu el a duna?—Mateo 10:16-22. ˘ Ora nos ta confronta oposicion of persecucion, con nos por sigui e ehempel di Hesus?—1 Pedro 2:18-25. ˘ Ora nos ta persevera fielmente a pesar di sufrimento, kico esei ta confirma?—1 Pedro 4:12-14.

lece otro hende. (Juan 16:33) Ta berdad cu Hesus a pone e ehempel perfecto di perseverancia, pero nos ta leu for di perfeccion. Kico Jehova ta spera di nos? Pedro a splica: “Cristo a sufri pa boso, lagando un modelo pa boso sigui su pasonan cu sumo cuidou y atencion.” (1 Pedro 2:21, NW ) Den e manera cu Hesus a trata cu su pruebanan, el a laga “un modelo”, un ehempel pa nos imita.1 E registro di perseverancia cu el a traha por ser compara cu “pasonan”, es decir, marca di pia. Nos no por sigui e pasonan ei perfectamente, pero si nos por siguie cu “sumo cuidou y atencion.” 21 Pues anto, laga nos ta determina pa sigui e ehempel di Hesus lo mihor cu nos por. No lubida nunca cu mas precies nos sigui den e pasonan di Hesus, mihor prepara nos lo ta pa persevera “te na fin”, sea fin di e sistema di cosnan bieu aki of fin di nos bida actual. Nos no sa cua lo yega prome, pero un cos si nos sa: Pa eternidad, Jehova lo recompensa nos pa nos perseverancia.—Mateo 24:13. 1 E palabra Griego traduci “modelo” literalmente ta nifica ‘skirbi bou di dje.’ Apostel Pedro ta e unico escritor di e Scritura Griego Cristian cu a uza e palabra aki, cu aparentemente ta nifica “ ‘un ehempel pa copia’ den schrift di un mucha, un pida skirbi perfectamente cu e mucha tin cu copia mas precies posibel.”

S E C C I O N

2

˜ EL A “SI NA . . . Y PROCLAMA E EVANGELIO” Carpinte. Hacido di milager. Sanador. Hesus tabata tur e cosnan aki y mas. Sinembargo, hende no a yam’e na e nombernan ei. Nan a yam’e Maestro. En berdad, e trabou principal ˜ den su bida tabata pa “sina . . . y proclama e evangelio.” (Mateo 4:23) Como siguido di Hesus, nos tin e mesun trabou pa haci. Den e seccion aki, nos lo studia e ehempel di Hesus, cu ta mustra nos con pa imit’e den esei.

76

C A P I T U L O

8

“Pa e Proposito Aki Mi A Wordo Manda” NAN tabatin basta ora ta cana. Hesus cu su apostelnan tabata bayendo den direccion noord, for di Judea rumbo pa Galilea. Pa sigui e ruta di mas cortico—un biahe di mas o menos tres dia—nan mester a pasa dor di Samaria. Tabata casi diesdos or di merdia ora cu nan a yega na un stad chikito cu yama Sicar, caminda nan a para pa busca algo di come y bebe. 2 Hesus a keda sosega banda di un pos pafo di e stad, mientras cu su apostelnan a bai cumpra cuminda. Un muher a yega cerca pa saca awa. Hesus tabata “cansa di su biahe”, y si e tabata kier lo e por a ignora e muher. (Juan 4:6) Nos lo a compronde p’e si el a djis sera su wowo sin precupa cu loke e muher Samaritano aki a bin haci. Manera nos a mira den Capitulo 4 di e buki aki, e muher aki probablemente lo a spera cu cualkier Hudiu lo a trat’e cu menosprecio. Sinembargo, Hesus a start un combersacion cu ne. 3 El a cuminsa cu un ilustracion, uno saca for di e muher su bida diario y cu tabata de echo conecta cu loke e muher tabata haci na e momento ei. E muher a bin pa saca awa; Hesus a papia cu ne di e awa cu ta duna bida y cu lo kita su sed spiritual. Varios biaha e muher a menciona puntonan cu facilmente por a hiba na un controversia.1 Pero cu tacto 1 Por ehempel, ora cu e muher a puntr’e con bin un Hudiu ta papia cu un Samaritano, e tabata referi na un conflicto di siglonan bieu entre e dos pueblonan. (Juan 4:9) Ademas, e muher a declara cu su pueblo ta descendiente di Jacob, algo cu e Hudiunan di e tempo ei tabata nenga redondamente. (Juan 4:12) E Hudiunan tabata yama e Samaritanonan ‘Cutano’ pa enfatisa cu nan tabata descendiente di pueblonan stranhero.

˜ 1-4. (a) Con Hesus na un manera habil a sina un muher Samaritano, y cu ki resultado? (b) Con e apostelnan a reacciona?

“PA E PROPOSITO AKI MI A WORDO MANDA”

79

Hesus a evita e puntonan ei y a sigui cu e combersacion riba e topico cu e tabatin na mente. El a consentra riba asuntonan spiritual, esta, adoracion puro y Jehova Dios. Su palabranan tabatin efecto di largo alcance, pasobra e muher a bai conta e hombernan di e stad loke Hesus a bis’e, y nan tambe kier a scucha Hesus.—Juan 4:3-42. 4 Ora cu e apostelnan a bin bek, kico nan a pensa di e testimonio remarcabel cu Hesus tabata dunando? No tin ningun indicacion di entusiasmo di nan parti. Nan a keda sorprendi cu Hesus tabata papia mes cu e muher aki, y aparentemente nan no a papia nada cu e muher. Despues cu el a bai, nan a urgi Hesus pa come e cuminda cu nan a trece. Pero Hesus a bisa nan: “Mi tin cuminda pa come cu boso no sa di ˜ dje.” Strana, nan a kere cu ta di cuminda literal Hesus a papia. E ora ei el a splica nan: “Mi cuminda ta pa haci e boluntad di esun cu a manda mi, y pa cumpli cu su trabou.” ˜ (Juan 4:32, 34) Pues Hesus a sina nan cu su trabou principal den bida tabata mas importante p’e cu come. E tabata kier pa nan tambe sinti asina tocante e trabou ei. Cua trabou esaki tabata? 5 Un biaha Hesus a bisa: “Mi mester predica e reino di Dios . . . , pasobra ta pa e proposito aki mi a wordo manda.” (Lu˜ cas 4:43) Si, Hesus a wordo manda pa predica y sina hende e bon noticia di e Reino di Dios.1 E siguidonan di Hesus djawe tin e mesun trabou pa haci. Ta masha importante anto pa nos considera dicon Hesus a predica, kico el a predica y ki actitud e tabatin relaciona cu su asignacion. ˜ 1 Predica ta nifica proclama, of declara, un mensahe. Sina hende tin casi e mesun nificacion pero ta ensera transmiti un mensahe na un ma˜ nera mas profundo y detaya. Bon metodo di sina hende ta ensera haya maneranan pa yega na curason di e studiantenan afin di motiva nan pa actua riba loke nan ta tende.

5. Kico tabata e trabou principal den e bida di Hesus, y kico nos lo considera den e capitulo aki?

80

“BIN, SIGUI MI”

Dicon Hesus A Predica Laga nos considera kico Hesus a pensa di e berdadnan cu ˜ el a sina hende; caba nos lo trata su actitud relaciona cu e ˜ hendenan cu el a sina. Hesus a uza un ilustracion bibo pa mustra kico el a pensa di e trabou di comparti cu otro hen˜ de e berdadnan cu Jehova a sin’e. El a bisa: “Tur instructor ˜ publico ora el a ser sina tocante e reino di shelo, ta manera ˜ un hende, un dono di cas, cu ta saca for di su tesoro cosnan ˜ nobo y bieu.” (Mateo 13:52, NW ) Dicon e dono di cas den e ilustracion aki ta saca cos for di su tesoro? ˜ 7 E dono di cas no ta saca cos for di su tesoro djis pa show off cu loke e tin, manera Rei Ezekias di pasado a yega di haci, anto cu consecuencianan penoso. (2 Reinan 20:13-20) Kico ˜ ta motiva e dono di cas? Considera e ilustracion aki: Bo ta bai bishita un meneer di scol masha stima na su cas. E ta habri un lachi y ta saca dos carta, un ta bieu te el a bira geel, e otro ta mas nobo. Ta carta cu el a haya di su tata, un di nan ˜ for di hopi ana pasa tempo cu e meneer di scol tabata mucha y e otro ta mas recien. E meneer su wowonan ta briya ora e ta conta bo con importante e cartanan aki ta p’e y con nan conseho a cambia su bida y lo por yuda bo tambe. Ta bisto cu e cartanan ta di gran balor pa e meneer, nan tin un luga special den su curason. (Lucas 6:45) E ta mustra bo e cartanan aki, no pa gaba of pa saca algun probecho, sino pa beneficia bo y pa yuda bo compronde cuanto balor nan tin p’e. 8 E Gran Maestro, Hesus, tabatin e mesun motivacion pa comparti e berdadnan di Dios cu otro hende. P’e, e berdadnan aki tabata tesoronan di balor incalculabel. El a stima nan y tabata ansioso pa comparti nan. E tabata kier pa tur su siguidonan, “tur instructor publico”, sinti asina. Nos ta sinti 6

6, 7. Con Hesus tabata kier pa “tur instructor publico” sinti tocante e tarea di comparti e bon nobo cu otro hende? Ilustra esei. ˜ 8. Dicon nos tin bon motibo pa considera e berdadnan cu nos ta sina for di e Palabra di Dios como tesoro?

“PA E PROPOSITO AKI MI A WORDO MANDA”

81

˜ asina? Nos tin bon motibo pa stima tur berdad cu nos sina for di e Palabra di Dios. Nos ta balora e hoyanan di e berdad sea cu nan ta creencianan cu nos ta aprecia for di hopi tempo of refinacionnan mas recien. Ora nos ta papia cu entu˜ siasmo sincero y ta mantene nos amor pa loke Jehova a sina nos, nos ta transmiti e amor ei, mescos cu Hesus a haci. ˜ 9 Ademas, Hesus a stima e hendenan cu el a sina, manera nos lo trata mas en detaye den Seccion 3. Profesia a bisa di antemano cu e Mesias lo “tin compasion di e pober y di esun den necesidad.” (Salmo 72:13) Y en berdad, Hesus tabata interesa den hende. E tabata interesa den loke nan a pensa y den loke a motiva nan; e tabata precupa pa e carganan cu a pone presion riba nan y e obstaculonan cu a stroba nan di capta e berdad. (Mateo 11:28; 16:13; 23:13, 15) Por ehempel, corda riba e muher Samaritano. Sin duda, el a keda masha impresiona cu Hesus a mustra interes den dje. E echo cu Hesus a discerni su situacion personal a motiv’e pa acepta Hesus como profeta y pa conta otro hende tocante Hesus. (Juan 4:16-19, 39) Ta berdad cu como siguido di Hesus djawe nos no por lesa curason di e hendenan cu nos ta predica na dje. Loke si nos por haci ta mustra interes den hende, mescos cu Hesus a haci; nos por laga nan mira cu nos ta interesa den nan; y nos por adapta nos palabranan pa satisface nan interesnan, retonan y necesidadnan specifico.

Loke Hesus A Predica Kico Hesus a predica? Si bo mester bai busca e contesta ˜ den e sinansanan di hopi religion cu ta bisa cu nan ta represent’e, lo bo por conclui cu el a proclama un tipo di evangelio social. Of podise lo bo haya e impresion cu el a boga 10

˜ 9. (a) Kico Hesus a sinti pa e hendenan cu el a sina? (b) Con nos por imita e actitud cu Hesus tabatin pa hende? 10, 11. (a) Kico Hesus a predica? (b) Con bin a surgi e necesidad di e Reino di Dios?

82

“BIN, SIGUI MI”

pa reformanan politico of cu el a enfatisa salbacion personal como e cos di mas importante. Sinembargo, manera nos a menciona anteriormente, Hesus a bisa bon cla: “Mi mester predica e reino di Dios.” Kico precies esei a ensera? 11 Corda cu Hesus tabata den shelo ora cu Satanas na prome instante a lanta duda si ta husto cu Jehova ta e Soberano di universo. Lo mester tabata hopi doloroso pa Hesus mira Satanas calumnia su Tata husto y acus’e di ta un Gobernante inhusto cu ta priva Su criaturanan di loke ta bon! E Yiu di Dios lo mester a sintie hopi tristo ora cu Adam cu Eva, e futuro mayornan di humanidad, a kere e calumnia di Satanas! E Yiu a mira con pica y morto a pasa pa henter e famia humano debi na e rebelion ei. (Romanonan 5:12) Pero ki emociona lo e mester tabata ora el a haya sa cu un dia su Tata lo a corigi e situacion! 12 Kico tabata e cuestion principal cu mester a ser resolvi? Mester a santifica Jehova su nomber santo, es decir, limpi’e di tur rastro di reproche cu Satanas y tur cu a uni cu ne, a pone riba e nomber ei. Mester a keda demostra cu Jehova ta e Soberano legitimo. Hesus a compronde e cuestionnan sumamente importante aki mihor cu cualkier otro hende. Den ˜ e oracion modelo, el a sina su siguidonan pidi prome pa e nomber di su Tata sea santifica, despues pa e Reino di su Tata bin, anto caba pa Dios su boluntad sosode na Tera. (Mateo 6: 9, 10) Pronto e Reino di Dios, cu Cristo Hesus como su Gobernante, lo elimina Satanas su sistema corupto for di riba Tera y confirma Jehova su gobernacion husto pa semper. —Daniel 2:44. 13 E Reino ei tabata e tema di Hesus su ministerio. Tur su palabra- y accionnan a yuda clarifica kico e Reino ei ta y con lo e sirbi e proposito di Jehova. Hesus no a laga nada desvi’e for 12, 13. Ki inhusticianan e Reino di Dios lo corigi, y con Hesus a haci e Reino e punto central di su ministerio?

“PA E PROPOSITO AKI MI A WORDO MANDA”

83

di su mision di predica e bon nobo di e Reino di Dios. Den su tempo, tabatin cuestionnan social urgente, masha hopi inhusticia, y toch el a enfoca riba su mensahe y su trabou. Acaso e echo cu Hesus a haci esei a nifica cu e tabatin un punto di bista inflexibel y cu su manera di aborda hende tabata laf y repetitivo? Definitivamente cu no! 14 Manera nos lo bai mira den henter e seccion aki, Hesus a ˜ haci su sinansa fascinante y yen di variedad. El a papia cu e meta di yega na curason di e hendenan. Esei por laga nos corda riba e Rei sabi, Salomon, kende a busca palabranan agradabel, palabranan corecto di e berdad, pa transmiti e pensamentonan cu Jehova a inspir’e pa skirbi. (Eclesiastes 12:10) Jehova a duna e homber imperfecto ei “grandesa di curason”, y esei a capasit’e pa papia tocante hopi cos, entre otro di parha, pisca, mata y bestia. Hende tabata bin di luganan leu pa tende Salomon papia. (1 Reinan 4: 29-34) Sinembargo, Hesus tabata “mas cu Salomon.” (Mateo 12:42) E tabata hopi mas sabi y tabatin hopi mas “gran˜ desa di curason.” Ora Hesus tabata sina hende, el a uza su conocemento superior di e Palabra di Dios, y tambe su conocemento di parha, bestia, pisca, agricultura, clima, sucesonan actual, historia y condicionnan social. Sinembargo, Hesus nunca a gaba cu su conocemento afin di impresiona otro hende. El a tene su mensahe simpel y cla. P’esei ta di compronde cu e hendenan tabata gusta scuch’e!—Marco 12:37; Lucas 19:48. 15 Cristiannan djawe ta purba sigui Hesus su ehempel. Nos no tin e mesun sabiduria y conocemento inmenso cu ne, pero si nos tur tin un midi di conocemento y experencia cu nos por uza ora nos ta comparti e berdadnan di e Palabra di Dios cu otro hende. Por ehempel, mayornan por haci uzo 14, 15. (a) Con Hesus a duna prueba di ta “mas cu Salomon”? (b) Con nos por imita Hesus den e mensahe cu nos ta predica?

84

“BIN, SIGUI MI”

di nan experencia den criamento di yiu pa ilustra Jehova su amor pa Su yiunan. Otro cristiannan por uza ehempel- of ilustracionnan basa riba nan empleo, scol of nan conocemento di hende y di sucesonan actual. Na mes momento, nos ta tene cuidou pa no laga nada kita nos atencion for di nos mensahe, cu ta e bon nobo di e Reino di Dios.—1 Timoteo 4:16.

Hesus Su Actitud Relaciona cu Su Ministerio Hesus a considera su ministerio como un tesoro precioso. Gustosamente el a yuda hende mira su Tata celestial manera E ta en realidad, no e misterio cu doctrina- y tradicionnan confuso di hende a crea di dje. Hesus tabata gusta yuda hende haya un relacion aproba cu Jehova y tambe e speransa di bida eterno. Tabata un placer p’e pa duna hende e consuelo y goso di e bon nobo. Con el a demostra cu e tabatin e sintimentonan ei? Considera tres manera. 17 Di prome, Hesus a haci e ministerio e cos principal den su bida. Su carera tabata pa papia tocante e Reino; esei tabata e obra principal den su bida, e cos cu mas a interes’e. Ta p’esei, manera nos a menciona den Capitulo 5, Hesus sabiamente a mantene su bida simpel. El a keda cu su bista enfoca riba loke tabata mas importante, manera el a conseha otronan pa haci. E no a laga hopi cos kita su atencion, cosnan cu segun cu tempo tabata pasa lo e mester a paga, mantene, drecha of remplasa. El a biba simpel pa no laga nada kit’e innecesariamente for di su ministerio.—Mateo 6:22, NW; 8:20. 18 Di dos, Hesus a uza tur su vigor den su ministerio. El a dedica masha hopi energia na e ministerio, canando literalmente centenares di kilometer dor di henter Palestina, 16

16, 17. (a) Ki actitud Hesus tabatin relaciona cu su ministerio? (b) Con Hesus a mustra cu su ministerio tabata e enfoke principal di su bida? 18. Den ki maneranan Hesus a uza tur su vigor den e ministerio?

“PA E PROPOSITO AKI MI A WORDO MANDA”

85

en busca di hende cu e por a comparti e bon nobo cu ne. El a papia cu nan den nan cas, riba plenchinan publico, na plasa y pafo den aire liber. El a papia cu nan asta ora cu e tabatin mester di sosiego, cuminda, awa of un rato pa relaha cu su amigonan intimo. Asta ora e tabata muriendo, el a sigui comparti e bon noticia di e Reino di Dios cu otro hende! —Lucas 23:39-43. 19 Di tres, Hesus a trata e ministerio como algo urgente. Corda riba su combersacion cu e muher Samaritano na e pos pafo di Sicar. Aparentemente e apostelnan di Hesus no a mira den e situacion ei pakico tabata asina urgente pa comparti e bon nobo cu otro hende. Hesus a bisa nan: “Boso no ta bisa: ‘Falta cuater luna pa tempo di cosecha yega’? Mira, mi ta bisa boso, hisa boso cara wak y mira e cunucunan, pasobra nan ta blanco pa wordo cosecha.”—Juan 4:35. 20 Hesus a basa e ilustracion ei riba e temporada cu nan tabata aden. Evidentemente nan tabata den luna di kisleu (november/december). Tabata falta cuater luna ainda pa e cosecha di sebada, cu lo a tuma luga rond di e Pasco Hudiu, riba 14 di nisan. Pues, cunukeronan no a sinti ningun urgencia relaciona cu cosecha na e momentonan ei. Ainda tabata falta hopi dia. Pero kico di e cosecha di hende? Esei si ta˜ bata otro cos. Tabatin hopi hende cla pa tende, pa sina, pa bira discipel di Cristo y haya e maraviyoso speransa cu Jehova a extende na nan. Tabata como si fuera Hesus por a wak e cunucunan figurativo ei y mira cu nan tabata blanco di tur e grano hecho cu tabata zuai bai bin suavemente den biento, indicando cu nan tabata cla pa ser cosecha.1 Awor tabata e momento, y e trabou tabata urgente! P’esei ora cu e 1 Relaciona cu e versiculo aki, un buki di consulta ta bisa: “Ora grano hecha, su color ta cambia di berde pa geel, of pa un color cla, indicando cu ta tempo pa cosech’e.”

19, 20. Con Hesus a ilustra e urgencia di e trabou di predica?

86

“BIN, SIGUI MI”

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘

Con nos oracionnan y nos accionnan lo por mustra cu nos ta compronde con urgente e ministerio ta?—Mateo 9:35-38. ˘ Si nos ripara cu nos entusiasmo pa e ministerio ta friando, con e actitud di Hesus lo por stimula nos?—Marco 1:35-39. ˘ Segun cu nos ta predica, con nos mester mira e hendenan di condicion humilde, esnan oprimi of esnan rechasa pa otronan?—Lucas 18:35–19:10. ˘ Dicon nunca nos no mester laga un reaccion indiferente of antipatico fria nos celo?—Juan 7:32-52.

hendenan di un cierto stad a purba tene Hesus cerca nan, el a bisa nan: “Mi mester predica e reino di Dios na e otro stadnan tambe, pasobra ta pa e proposito aki mi a wordo manda.”—Lucas 4:43. 21 Den tur e tres maneranan cu nos a considera, nos por imita Hesus. Nos por haci e ministerio cristian e enfoke principal di nos bida. Maske nos tin famia y obligacionnan den mundo, nos por demostra cu nos ministerio ta na prome luga ora nos ta participa den dje cu celo y cu regularidad, manera Hesus a haci. (Mateo 6:33; 1 Timoteo 5:8) Nos por uza tur nos vigor den e ministerio, dunando generosamente di nos tempo, energia y recursonan pa apoy’e. (Lucas 13:24) Anto semper nos por tene na mente cu nos trabou ta urgente. (2 Timoteo 4:2, NW ) Nos tin cu probecha di delaster un oportunidad pa predica! 22 Hesus a haci sigur cu e trabou por a sigui despues di su morto. Di e manera ei tambe el a demostra cu el a mira e importancia di e trabou. El a encarga su siguidonan pa sigui cu ˜ e trabou di predica y sina hende. E encargo ei lo ta e topico di e siguiente capitulo. 21. Con nos por imita Hesus? 22. Kico nos lo considera den e siguiente capitulo?

C A P I T U L O

9

“Bai y Haci . . . Discipel” PENSA riba e reto cu un cunukero ta confronta den e siguiente senario. Algun luna prome e cunukero a ara su te˜ reno y sembra simina. Cu hopi interes el a wak e prome blachinan cuminsa sali, y cu satisfaccion a mira e matanan crece bira grandi. Tempo di cosecha a yega, y awor lo e ser recompensa pa tur su trabou duro. Pero e tin un dilema: E cosecha ta mucho hopi pa e so recoh’e. Pa resolve e problema aki, e ta tuma e decision sabi di contrata algun trahado y ta manda nan bai cosecha den su cunucu. E cos ta cu e tempo pa recohe su cosecha precioso ta limita. ˜ 2 Den lente di ana 33 di nos era, Hesus resusita a 1-3. (a) Kico un cunukero ta haci ora e cosecha ta mucho hopi pa e ˜ so recoh’e? (b) Ki reto Hesus a confronta den lente di ana 33, y con el a soluciona e situacion?

Kico un cunukero por haci si e cosecha ta mucho hopi pa e so recoh’e?

88

“BIN, SIGUI MI”

confronta un reto similar. Durante su ministerio terenal, ˜ el a sembra siminanan di e berdad. Awor tabatin un cosecha abundante pa recohe. Hopi hende cu a reacciona faborablemente mester a ser recohi pa bira discipel. (Juan 4: 35-38) Con Hesus a resolve e problema aki? Riba un sero na Galilea, poco prome cu el a subi na shelo, el a duna su discipelnan un encargo cu lo a resulta den mas trahado, bisando: “Bai y haci tur e nacionnan discipel di mi, y bati˜ sa nan . . . y sina nan pa cumpli cu tur loke mi a ordena boso.”—Mateo 28:19, 20. 3 E encargo ei ta un aspecto fundamental di loke ta nifica ser un berdadero siguido di Cristo. P’esei laga nos analisa tres pregunta. Dicon Hesus a duna e encargo pa haya mas trahado? Con el a entrena su discipelnan pa haci esaki? Con nos ta envolvi den e encargo aki?

Pakico Tabatin Mester di Mas Trahado ˜ Ora Hesus a cuminsa cu su ministerio na ana 29, e tabata sa cu el a inicia un trabou cu riba su mes lo e no a caba cu ne. E area cu lo e por a abarca y e cantidad di hende cu lo e por a alcansa cu e mensahe di Reino, den e tempo cortico cu a rest’e riba Tera, tabata limita. Ta berdad cu el a limita su predicacion principalmente na hende Hudiu y proselito, “e carnenan perdi di e cas di Israel.” (Mateo 15:24) Sinembargo, e “carnenan perdi” ei tabata plama den henter Israel, un pais cu a abarca miles di kilometer cuadra. Ademas, cu tempo lo mester a hiba e bon nobo na e resto di e campo mundial.—Mateo 13:38; 24:14. 5 Hesus a reconoce cu despues di su morto lo a keda hopi trabou pa haci. El a bisa su 11 fiel apostelnan: “Di berdad, di berdad, mi ta bisa boso, esun cu kere den mi, e obra4

4, 5. Dicon Hesus lo no por a caba cu e trabou cu el a cuminsa cu ne, y ken lo tabatin cu sigui cu e trabou despues cu el a bai shelo bek?

“BAI Y HACI . . . DISCIPEL”

89

nan cu mi ta haci e tambe lo haci; y obranan mas grandi cu esakinan e lo haci, pasobra mi ta bai cerca e Tata.” (Juan 14:12) Siendo cu e Yiu lo a bai shelo bek, ta su siguidonan—no solamente e apostelnan sino tambe tur futuro discipel—lo tabatin cu continua cu e trabou di predica ˜ y sina hende. (Juan 17:20) Hesus a reconoce humildemente cu nan obranan lo ta “mas grandi” cu esnan di dje. Con asina? Den tres manera. 6 Di prome, e siguidonan di Hesus lo a cubri mas teritorio. Awe, nan predicacion a yega den tur skina di e Tera, hopi mas leu cu e fronteranan di e pais caminda Hesus mes a predica. Di dos, nan lo a alcansa mas hende. E grupo chikito di discipel cu Hesus a laga atras, rapidamente a crece bira miles di persona. (Echonan 2:41; 4:4) Awor nan ta miyones, anto cientos di miles di hende nobo ta batisa tur ˜ ana. Di tres, nan lo a predica pa un tempo mas largo; te cu ˜ awe nan ta predica, casi 2.000 ana despues cu Hesus su mi˜ nisterio di tres ana y mei a termina. 7 En realidad, Hesus a expresa confiansa den su siguidonan ora cu el a bisa cu nan lo haci “obranan mas grandi cu esakinan.” El a laga den nan man un obra cu tabata di ˜ sumo importancia p’e, e trabou di predica y sina hende e bon nobo di “e reino di Dios.” (Lucas 4:43) Hesus tabata combenci cu nan lo a cumpli cu e asignacion fielmente. Kico esaki ta nifica pa nos awe? Cu ora nos ta dedica nos mes na e ministerio cu celo y cu henter nos curason, nos ta demostra cu Hesus no a kiboca su mes ora cu el a pone su confiansa den su siguidonan. Esaki no ta un privilegio remarcabel?—Lucas 13:24. 6, 7. (a) Den ki maneranan e obranan cu e siguidonan di Hesus lo a haci lo ta mas grandi cu esnan di dje? (b) Con nos por demostra cu Hesus no a kiboca su mes ora cu el a pone su confiansa den su siguidonan?

90

“BIN, SIGUI MI”

Entrena pa Duna Testimonio Hesus a duna su discipelnan e mihor entrenamento cu tabatin pa e ministerio. Mas cu tur cos, el a pone un ehempel perfecto pa nan. (Lucas 6:40) Den e capitulo anterior, nos a considera su actitud relaciona cu e ministerio. Pensa un rato riba e discipelnan cu a biaha hunto cu Hesus durante su giranan di predicacion. Nan a observa cu e tabata predica unda cu tabatin hende: canto di awa y na bahada di sero, den stad y na plasa, y den casnan priva. (Mateo 5:1, 2; Lucas 5:1-3; 8:1; 19:5, 6) Nan a mira cu e tabata un persona trahado, cu a lanta mainta tempran y a sirbi te anochi lat. E ministerio no tabata djis un hobi cu e tabata ocupa su mes cu ne den su tempo liber! (Lucas 21:37, 38; Juan 5:17) Sin duda nan a ripara cu ta amor profundo pa hende a motiva Hesus. Kisas nan a mira den su cara e compasion cu el a sinti den su curason. (Marco 6:34) Ki efecto bo ta kere e ehempel di Hesus tabatin riba su discipelnan? Con lo el a influencia abo? 9 Como siguido di Cristo, nos ta imita su ehempel den nos ministerio. P’esei nos ta probecha di tur oportunidad pa duna “testimonio cabal.” (Echonan 10:42, NW ) Mescos cu Hesus, nos ta bishita hende na nan cas. (Echonan 5:42) Si ta necesario, nos ta ahusta nos programa pa bishita nan ora cu nos tin mas chens di haya nan na cas. Ademas, nos ta busca hende na luganan publico y ta predica na nan discretamente; sea ta riba caya, den parke, den tienda y na nos trabou. Nos ta sigui “traha duro y ta haci esfuerso” den e ministerio, pasobra nos ta tuma e trabou aki na serio. (1 Timoteo 4:10, NW ) Amor profundo y sincero pa otro hende ta motiva nos pa sigui busca oportunidad pa predica tur caminda y tur momento cu nos por haya hende.—1 Tesalonicensenan 2:8. 8

8, 9. Ki ehempel Hesus a pone den e ministerio, y con nos por imita su ehempel den nos ministerio?

91 10 Un otro manera cu Hesus a entrena su discipelnan tabata dor di duna nan instruccionnan detaya. Prome cu el a manda e 12 apostelnan y despues e 70 discipelnan bai predica, el a tene loke nos por yama sesionnan di entrenamento. (Mateo 10:1-15; Lucas 10:1-12) E entrenamento a Amor ta motiva nos pa duna bon resultado, pasobra predica unda cu nos Lucas 10:17 ta informa: “E sehaya hende tentanan a bolbe cu goso.” ˜ Laga nos considera dos les importante cu Hesus a sina nan, pero nos tin cu corda cu mester compronde su palabranan den lus di e custumbernan Hudiu den tempo biblico. ˜ 11 Hesus a sina su discipelnan pa confia den Jehova. El a bisa nan: “No busca oro, ni plata, ni koper pa hiba den boso faha; ni saco pa biaha cu ne, ni dos tunica, ni sandalia, ni garoti; pasobra e trahado ta digno di su mantencion.” (Mateo 10:9, 10) E tempo ei biaheronan tabatin e custumber di cana cu un faha cu a fungi como cartera, un saco y un extra par di sandalia.1 Ora Hesus a instrui su discipelnan pa no worry tocante e cosnan ei, de echo e tabata bisando: “Pone boso pleno confiansa den Jehova, pasobra lo e percura pa boso necesidadnan.” Jehova lo a percura pa nan dor di motiva e hendenan cu a acepta e bon nobo

1 E faha a fungi kisas pa pone moneda aden. E saco tabata mas grandi, por lo general di cuero, y nan a carg’e na scouder y a uz’e pa carga cuminda y otro provisionnan.

˜ 10-12. Ki lesnan importante Hesus a sina su discipelnan prome cu el a manda nan bai predica?

“BAI Y HACI . . . DISCIPEL”

93

pa mustra hospitalidad na nan, locual tabata un custumber den Israel.—Lucas 22:35. ˜ 12 Hesus a sina su discipelnan tambe pa evita distraicionnan innecesario. E di: “No saluda ningun hende na caminda.” (Lucas 10:4) Acaso Hesus tabata kier pa nan trata hende na un manera friu of seco? Claro cu no. Den tempo biblico, saluda un hende a ensera mas cu djis bisa ‘con ta bai.’ Saludonan di custumber a ensera varios formalidad y combersacionnan masha largo. Un comentarista biblico a declara: “Hende di Oriente no tabata cuminda otro cu djis buig cabes of duna man, manera cerca nos, sino mas bien [a] efectua hopi brasamento y buigmento, y asta tiramento di curpa plat abou riba suela. Tur esaki a rekeri hopi tempo.” P’esei ora Hesus a bisa su discipelnan pa no participa den e manera di saluda di custumber, de echo e tabata bisando: “Uza boso tempo mas eficasmente posibel, pasobra e mensahe cu boso ta hiba ta urgente.”1 13 Nos ta tuma na pecho e instruccionnan cu Hesus a duna su discipelnan di prome siglo. Ora nos ta efectua nos ministerio, nos ta pone nos pleno confiansa den Jehova. (Proverbionan 3:5, 6) Nos sa cu nunca nos lo falta e necesidadnan di bida si nos sigui “busca prome e reino di Dios.” (Mateo 6:33) Predicadonan di Reino di tempo completo na tur parti di mundo por confirma cu asta durante tempo dificil, Jehova su man nunca ta cortico. (Salmo 37:25) Nos ta reconoce tambe cu ta necesario pa evita cosnan cu por kita 1 Na un ocasion profeta Eliseo a duna casi e mesun instruccion. Ora ˜ el a manda su sirbidor Gehazi bai na cas di un senora cu su yiu a muri, Eliseo a bis’e: “Si bo topa un hende, no salud’e.” (2 Reinan 4:29) E mision tabata urgente, p’esei no tabatin tempo pa tardansa innecesario.

13. Den ki maneranan nos por demostra cu nos ta tuma na pecho e instruccionnan cu Hesus a duna su discipelnan di prome siglo?

“E setentanan a bolbe cu goso”

94

“BIN, SIGUI MI”

nos atencion for di e ministerio. Si nos no tene cuidou, e sistema di cosnan aki por desvia nos facilmente. (Lucas 21: 34-36) Sinembargo, awor no ta tempo pa ser distrai. Bida di hende ta den wega, p’esei nos mensahe ta urgente. (Romanonan 10:13-15) Si nos mantene un sentido di urgencia den nos curason, esei lo yuda nos pa no laga e distraicionnan di e mundo aki absorba e tempo y energia cu nos lo por a uza mihor den e ministerio. Corda, e tempo cu a resta ta cortico y e cosecha ta grandi.—Mateo 9:37, 38.

Un Trabou Cu Ta Envolve Nos Tur Cu e palabranan “Bai y haci . . . discipel”, Hesus resusita a pone un responsabilidad pisa riba su siguidonan. No ta e discipelnan so cu tabata presente e dia ei riba sero di Galilea e tabatin na mente.1 E trabou cu el a encarga nan a ensera yega na hende di “tur e nacionnan”, y e trabou ta sigui “te na fin di mundo.” Ta bisto anto cu e encargo aki ta aplica na tur siguido di Cristo, incluso nos awe. Laga nos analisa e palabranan di Hesus na Mateo 28:18-20. 14

15 Prome cu el a duna e encargo, Hesus a bisa: “Tur autoridad a wordo duna na mi den shelo y riba Tera.” (Versiculo 18) Di berdad Hesus tin un autoridad asina grandi? Si! E ta e arcangel cu ta na cabes di miles y miles di angel. (1 Tesalonicensenan 4:16; Revelacion 12:7) Como ‘cabes di e congregacion’, e tin autoridad riba su siguidonan riba ˜ Tera. (Efesionan 5:23) For di ana 1914, e ta goberna como

1 Como cu mayoria di e siguidonan di Hesus resusita tabata na Galilea, kisas tabata na e ocasion describi na Mateo 28:16-20 cu el a aparece na “mas cu cincoshen ruman.” (1 Corintionan 15:6) P’esei por tabatin centenares di persona presente ora cu Hesus a duna e encargo pa haci discipel.

14. Kico ta indica cu e encargo cu tin na Mateo 28:18-20 ta aplica na tur siguido di Cristo? (Wak tambe e nota na pia di pagina.) 15. Dicon ta sabi pa nos obedece Hesus su mandamento pa haci discipel?

“BAI Y HACI . . . DISCIPEL”

95

Rei Mesianico den shelo. (Revelacion 11:15) Su autoridad ta yega asta te den graf, pasobra e tin e poder pa resusita e mortonan. (Juan 5:26-28) E echo cu Hesus a declara prome con extenso su autoridad ta, ta indica cu e palabranan cu a sigui no ta un sugerencia sino un mandamento. Ta sabi di nos parti pa obedec’e, pasobra no ta el a tuma e autoridad ei riba su mes sino ta Dios a dun’ele.—1 Corintionan 15:27. 16 Despues Hesus a describi e encargo, cu ta cuminsa cu un solo palabra: “Bai.” (Versiculo 19) Pues el a manda nos tuma e iniciativa pa hiba e mensahe di Reino na otro hende. Pa nos cumpli cu e aspecto aki di nos encargo, nos por uza varios metodo. Un di nan ta e predicacion di cas pa cas; esei ta un manera masha efectivo pa haci contacto personal cu hende. (Echonan 20:20) Tambe nos ta busca oportunidad pa duna testimonio informalmente; nos ta ansioso pa cuminsa un combersacion tocante e bon nobo na unda cu ta apropia durante nos bida diario. Nos metodonan specifico di predica por varia, ya cu nos ta adapta nan na e necesidad- y circunstancianan local. Pero un cos si ta keda mescos: Nos ta “bai” y busca hende cu ta digno di e mensahe. —Mateo 10:11. 17 Siguientemente Hesus a splica e meta di e encargo, esta, pa ‘haci discipel.’ (Versiculo 19) Con nos ta ‘haci discipel’? Basicamente, un discipel ta un persona cu ta den e proceso ˜ ˜ di sina, cu ta hayando sinansa. Sinembargo, haci discipel no ta djis un asunto di duna conocemento na otro hende. Ora nos ta studia Bijbel cu personanan interesa, nos meta ta pa yuda nan bira siguido di Cristo. Ki ora cu ta posibel, nos ta enfatisa e ehempel di Hesus di manera cu nos stu˜ diantenan ta sina wak riba dje como nan Maestro y Modelo, bibando manera el a biba y haciendo e trabou cu el a haci.—Juan 13:15. 16. Ora Hesus a bisa nos pa “bai”, ta kico el a manda nos haci, y con nos ta cumpli cu e aspecto aki di e encargo? 17. Con nos ta ‘haci discipel’?

96

“BIN, SIGUI MI”

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Con nos mester acerca hende cu e mensahe di Reino? —Mateo 10:11-13; Lucas 10:5. ˘ Ora hende ta bai contra di nos trabou di predica, con e palabranan di Hesus por yuda nos enfrenta esei?—Marco 13:9-13. ˘ Con nos mester trata cu hende cu no ta reacciona faborablemente riba nos mensahe?—Lucas 10:10, 11. ˘ Ora nos ta duna prioridad na e trabou di predica, ki confiansa nos por tin?—Lucas 12:22-31.

18 Un parti masha importante di e encargo ta ser expresa den e palabranan: “Batisa nan den nomber di e Tata y di e Yiu y di e spirito santo.” (Versiculo 19) Bautismo ta e logro di mas importante den bida di un discipel, pasobra e ta un simbolo apropia di e dedicacion di henter su curason cu el a haci na Dios. Pues, e ta esencial pa salbacion. (1 Pedro 3:21) Si, e discipel batisa cu ta sigui haci su best pa sirbi Jehova, por anticipa bendicionnan eterno den e mundo nobo cu ta na caminda. Abo a yega di yuda un hende bira un discipel batisa di Cristo? Den e ministerio cristian, no tin un motibo mas grandi di goso cu esei.—3 Juan 4. 19 Hesus a splica e siguiente parti di su encargo, bisando: ˜ “Sina nan pa cumpli cu tur loke mi a ordena boso.” (Versi˜ culo 20) Nos ta sina hende nobo obedece e mandamentonan di Hesus, entre otro, e mandamentonan pa stima Dios, stima prohimo y haci discipel. (Mateo 22:37-39) Progresi˜ vamente nos ta sina nan con pa splica berdadnan biblico y defende nan fe cu ta creciendo. Ora nan ta cualifica pa

18. Dicon bautismo ta e logro di mas importante den bida di un discipel? ˜ 19. Kico nos ta sina hende nobo, y dicon kisas nos lo tin cu sigui ˜ sina nan despues cu nan batisa?

“BAI Y HACI . . . DISCIPEL”

97

participa den e predicacion publico, nos ta traha hunto cu ˜ nan, y ta sina nan mediante palabra y ehempel con nan por haci e trabou aki na un manera productivo. No ta tur bia˜ ha nos ta caba di sina discipelnan nobo prome cu nan batisa. Personanan recien batisa kisas tin mester di mas instruccion pa yuda nan trata cu e retonan cu hende cu ta sigui Cristo ta haya nan cu ne.—Lucas 9:23, 24.

“Mi Ta cu Boso Semper” E ultimo palabranan di Hesus su encargo ta masha trankilisante: “Mira, mi ta cu boso semper, te na fin di mundo.” (Mateo 28:20) Hesus a reconoce cu e asignacion aki ta uno di peso. E tabata sa tambe cu ora nos ta cumpli cu ne esei tin biaha ta provoca reaccionnan agresivo di parti di opositornan. (Lucas 21:12) Sinembargo, nos no tin nodi tene miedo. Nos Lider no ta spera di nos pa nos cumpli cu e asignacion aki sin yudansa of nos so. No ta un consuelo pa sa cu Esun cu tin “tur autoridad . . . den shelo y riba Tera” ta cu nos pa sostene nos segun cu nos ta cumpli cu e encargo aki? 21 Hesus a sigura su discipelnan cu lo e ta cu nan den e ministerio atrabes di siglonan te “na fin di mundo.” Tanten cu e fin no bin, nos tin cu sigui cumpli cu e encargo di Hesus. Awor no ta tempo pa bai pocopoco. Tin un cosecha spiritual abundante ta tumando luga! Personanan cu ta reaccionando faborablemente ta ser recohi na gran cantidad. Como siguido di Cristo, laga nos ta determina pa cumpli cu e encargo importante cu Hesus a confia na nos. Laga nos ta determina pa duna di nos tempo, energia y recursonan pa cumpli cu e mandamento di Cristo: “Bai y haci . . . discipel.” 20

20, 21. (a) Dicon nos no tin nodi tene miedo segun cu nos ta cumpli cu e encargo cu Hesus a duna? (b) Dicon awor no ta tempo pa nos bai pocopoco, y kico lo mester ta nos determinacion?

C A P I T U L O

1 0

“Ta Para Skirbi” TABATA na cuminsamento di Hesus su ministerio. Cristo a bolbe na Nazaret, e stad caminda el a lanta. Su meta tabata pa yuda e hendenan einan yega na un conclusion sumamente importante: E tabata e Mesias tan spera, esun predeci for di hopi tempo pasa! Ki evidencia el a duna? 2 Hopi hende sin duda a spera un milager. Nan a tende di e obranan asombroso cu Hesus a efectua. Sinembargo, e no a ˜ duna nan ningun senal. Mas bien, manera tabata su custumber, el a bai sinagoga. El a lanta para pa lesa y nan a entreg’e e buki di Isaias. Tabata trata di un rol largo, probablemente lora rond di un par di bara, anto Hesus cuidadosamente a habri e rol te ora el a haya e parti cu e tabata busca. E ora ei el a lesa na bos halto loke awe ta Isaias 61:1-3.—Lucas 4:16-19. 3 E hendenan presente sin duda tabata conoce e parti ei di e Scritura. Tabata un profesia tocante e Mesias. Bista di tur hende den sinagoga tabata fiha riba Hesus. A reina un silencio. Anto Hesus a cuminsa splica, kisas pa basta rato: ‘Awe e scritura aki a cumpli.’ E hendenan a keda asombra di e palabranan agradabel cu el a papia, pero aparentemente hopi di ˜ nan toch kier a mira un of otro senal espectacular. Pero na luga di esei, Hesus cu curashi a uza un ehempel biblico pa saca nan falta di fe na cla. Poco despues, e hendenan di Nazaret a purba mat’e!—Lucas 4:20-30. 4 Aki Hesus a establece un patronchi cu el a mantene 1-3. Ki conclusion sumamente importante Hesus tabata kier pa e hendenan di Nazaret yega na dje, y ki evidencia e ta duna? 4. Ki patronchi Hesus a establece den su ministerio, y kico nos lo considera den e capitulo aki? 98

‘Awe e scritura aki a cumpli’

100

“BIN, SIGUI MI”

durante henter su ministerio. El a uza e Palabra inspira di Dios como e argumento mas fuerte pa loke el a bisa y haci den su ministerio. Ta berdad cu su milagernan tabata di gran importancia pa demostra cu e spirito di Dios tabata cu ne. Sinembargo, no tabatin nada mas importante pa Hesus cu e Santo Scritura. Laga nos analisa e ehempel cu el a pone den esaki. Nos lo considera con nos Shon a cita for di e Palabra di Dios, a defende e Palabra di Dios y a splica e Palabra di Dios.

El A Cita for di e Palabra di Dios Hesus tabata kier pa e hendenan sa di unda su mensahe a ˜ bin. El a bisa: “Mi sinansa no ta di mi, ma di esun cu a manda mi.” (Juan 7:16) Na un otro ocasion, el a bisa: “Ami no ta haci nada di mi mes, ma . . . mi ta papia e cosnan aki manera ˜ e Tata a sina mi.” (Juan 8:28) Ademas, e di: “E cosnan cu mi ta bisa boso mi no ta papia nan di mi mes; sino e Tata cu ta permanece den union cu mi ta haci su obranan.” (Juan 14:10, NW ) Un manera cu Hesus a duna prueba cu e declaracionnan ei tabata berdad ta pa medio di cita e Palabra skirbi di Dios bes tras bes. 6 Un analisis cuidadoso di tur e palabranan cu tin registra di Hesus ta revela cu el a cita directamente for di mas cu mitar di e bukinan di e canon di e Scritura Hebreo of a referi indirectamente na nan. Na prome instante esei kisas no ta zona impresionante. Podise bo ta puntra bo mes dicon durante e ˜ ˜ tres ananan y mei cu Hesus a predica y sina hende publicamente e no a cita for di tur e bukinan inspira cu tabatin. Wel, por ta masha bon cu el a hacie. No lubida cu ta un fraccion so di e palabranan y echonan di Hesus tin registra den Bijbel. (Juan 21:25) De echo, den apenas un par di ora lo bo por lesa 5

5. Kico Hesus tabata determina pa laga su oyentenan sa, y con el a demostra cu loke el a bisa ta berdad? 6, 7. (a) Te na ki grado Hesus a cita for di e Scritura Hebreo, y di˜ con esaki ta impresionante? (b) Con e sinansa cu Hesus a duna tabata otro for di esun di e escribanan?

“TA PARA SKIRBI”

101

na bos halto tur e palabranan di Hesus cu tin registra. Awor, imagina cu bo ta papia tocante Dios y su Reino pa djis un par di ora y bo ta logra referi na mas cu mitar di e bukinan di e Scritura Hebreo! Es mas, den mayoria di caso Hesus no tabatin rolnan skirbi hunto cu ne. Ora cu el a tene su famoso Sermon Riba Sero, el a inclui cantidad di referencia directo y indirecto na e Scritura Hebreo; anto tur for di cabes! 7 E textonan cu Hesus a cita a demostra su respet profundo pa e Palabra di Dios. Su oyentenan “a keda asombra di su si˜ ˜ nansa, pasobra e tabata sina nan manera un hende cu tin autoridad y no manera e escribanan.” (Marco 1:22) Ora e es˜ cribanan tabata sina hende, nan tabata gusta referi na e asina yama lei oral, citando palabranan di rabinan educa di pasado. Hesus ni un biaha no a cita e lei oral of un rabi como autoridad. Mas bien, el a considera e Palabra di Dios como e autoridad final. Bes tras bes el a bisa: “Ta para skirbi.” Repetidamente el a uza e palabranan ei of palabranan similar ora el ˜ a sina su siguidonan y ora el a corigi ideanan robes. 8 Ora Hesus a limpia e tempel na Jerusalem, el a bisa: “Ta para skirbi: ‘Mi cas lo wordo yama un cas di oracion’; ma boso ta hacie un cueba di ladron.” (Mateo 21:12, 13; Isaias 56:7; Jeremias 7:11) Despues di e acto balente ei el a efectua hopi obra maraviyoso einan. Mucha hombernan chikito, cu a keda profundamente impresiona, a cuminsa alab’e. Sinembargo, tur rabia e lidernan religioso a puntra Hesus si e no a tende loke e muchanan ei tabata bisa. El a contesta nan: “Si; boso no a lesa nunca: ‘For di boca di mucha chikito y di yiunan na pecho bo a prepara alabansa pa bo mes’?” (Mateo 21:16; Salmo 8:2) Hesus tabata kier pa e hombernan ei sa cu ta e Palabra di Dios a autorisa loke tabata tumando luga einan. 8, 9. (a) Con Hesus a sostene e autoridad di e Palabra di Dios ora el a limpia e tempel? (b) Den ki manera e lidernan religioso na e tempel a demostra gran falta di respet pa e Palabra di Dios?

102

“BIN, SIGUI MI”

9 E lidernan religioso ei despues a reuni y a confronta Hesus, puntrando: “Cu ki autoridad bo ta haci e cosnan aki?” (Mateo 21:23) Hesus a splica bon cla caba ta ken tabata e Fuente di su autoridad. No ta cu idea- of doctrinanan nobo el a bin cu ne. Simplemente el a aplica loke e Palabra inspira di su Tata tabata bisa. Pues en realidad, tabata e sacerdote- y escribanan ei cu a demostra gran falta di respet pa Jehova y su Palabra. Nan a merece Hesus su condena plenamente ora cu el a revela con malicioso nan motibonan tabata.—Mateo 21:23-46. 10 Mescos cu Hesus, cristiannan berdadero djawe ta confia riba e Palabra di Dios den e ministerio. Ta conoci rond mundo cu Testigonan di Jehova ta ansioso pa comparti un mensahe di Bijbel cu otro hende. Masha hopi biaha nos publicacionnan ta cita for di Bijbel y tambe referi na dje. Anto den nos ministerio, nos ta haci mescos y ta purba hala atencion na e Scritura ki ora cu nos papia cu un hende. (2 Timoteo 3:16) Nos ta keda masha contento ora un hende permiti nos lesa for di Bijbel y papia cu ne tocante e balor y nificacion di e Palabra di Dios! Nos no tin un memoria perfecto manera Hesus, pero si nos tin hopi herment cu Hesus no tabatin na su disposicion. Fuera di e Bijbel completo imprimi na mas y mas idioma, nos tin hopi yudansa pa haya cualkier versiculo cu nos ta busca den Bijbel. Laga nos ta determina pa sigui cita for di Bijbel y dirigi hende na dje ki ora cu nos haya un chens!

El A Defende e Palabra di Dios Hesus a constata cu e Palabra di Dios tabata frecuentemente bou di atake, pero esei no a sorprend’e ni un momento so. El a bisa su Tata den oracion: “Bo palabra ta berdad.” (Juan 17:17) Anto Hesus tabata sa bon bon cu Satanas, 11

10. Con nos por imita Hesus den e manera cu el a uza e Palabra di Dios, y ki hermentnan nos tin cu Hesus no tabatin? 11. Dicon Hesus frecuentemente mester a defende e Palabra di Dios?

“TA PARA SKIRBI”

103

˜ “e prins di e mundo aki”, ta “un ganado y e tata di mentira.” (Juan 8:44; 14:30) Tres biaha Hesus a cita for di e Scritura ora el a rechasa e tentacionnan di Satanas. Satanas a cita un versiculo for di Salmo y deliberadamente a aplic’e robes, anto Hesus mesora a defende e Palabra di Dios contra tal mal uzo. —Mateo 4:6, 7. 12 Hopi biaha Hesus a defende e Santo Scritura contra mal ˜ uzo, mal interpretacion y ideanan enganoso. E lidernan religioso di su tempo a representa e Palabra di Dios na un manera desbalansa. Nan a pone masha hopi enfasis riba wardamento di e detayenan di mas chikito di e Lei di Moises, pero a pone masha tiki enfasis riba aplicacion di e principionan riba cua e leinan tabata basa. Nan a fomenta pues un forma di adoracion superficial, uno cu a consentra riba aparencia djafo en bes di riba loke tabata mas importante, cosnan manera husticia, misericordia y fieldad. (Mateo 23:23) Con Hesus a defende e Lei di Dios? 13 Hesus a uza bes tras bes den su Sermon Riba Sero e frase “boso a tende cu a wordo bisa” pa introduci un regla di e Lei di Moises. El a sigui despues cu e frase “ma ami ta bisa boso”, y a splica un principio cu a bai mas profundo cu djis warda e Lei superficialmente. Acaso e tabata presenta argumentonan contra e Lei? No, e tabata defende e Lei. Por ehempel, e hendenan tabata bon na haltura di e lei pa “no mata.” Pero Hesus a bisa nan cu esun cu odia otro hende ta viola e spirito di e lei ei. Di igual manera, esun cu cultiva mal deseo pa un hende cu no ta su casa ta viola e principio fundamental di e lei di Dios contra adulterio.—Mateo 5:17, 18, 21, 22, 27-39. 14 Por ultimo, Hesus a bisa: “Boso a tende cu a wordo bisa: ‘Stima bo prohimo y odia bo enemigo.’ Ma ami ta bisa boso, stima boso enemigonan, . . . haci oracion pa esnan cu ta maltrata boso y ta persigui boso.” (Mateo 5:43, 44) Acaso e 12-14. (a) Con e lidernan religioso a mustra falta di respet pa e Lei di Moises? (b) Con Hesus a defende e Palabra di Dios?

104

“BIN, SIGUI MI”

mandamento pa “odia bo enemigo” tabata saca for di e Palabra di Dios? No, ta e lidernan religioso a bini cu e lei ei. Nan a mescla Dios su Lei perfecto cu pensamento humano y asina a debilita e Lei. Sin miedo Hesus a defende e Palabra di Dios contra e efectonan perhudicial di tradicion humano. —Marco 7:9-13. 15 Un otro manera cu e lidernan religioso a duna un idea robes di e Lei di Dios tabata dor di lag’e parce mucho stricto, asta sin misericordia. Ora cu e discipelnan di Hesus a kita algun tapushi di maishi mientras nan tabata pasando den un cunucu, algun farizeo a pretende cu nan a kibra sabat. Hesus a uza un ehempel biblico pa defende e Palabra di Dios contra e punto di bista desbalansa aki. El a referi na e unico incidente den e Scritura cu ta menciona cu nan a uza e pan di presencia pafo di e santuario, esta, ora David cu su hombernan hambra a com’e. Hesus a mustra e farizeonan ei cu nan no a compronde Jehova su misericordia y compasion. —Marco 2:23-27. 16 E lidernan religioso a formula tambe buraconan legal pa kibra e forsa di e Lei di Dios. Por ehempel, e Lei a permiti un homber divorcia di su casa si el a haya “algo indecente” den e muher, evidentemente un problema serio cu a trece berguensa riba e famia. (Deuteronomio 24:1) Sinembargo, den tempo di Hesus, e lidernan religioso tabata uza e echo cu e Lei a permiti un divorcio asina como un excuse pa laga un homber divorcia di su casa pa tur tipo di motibo, asta pasobra el a kima e homber su cuminda!1 Hesus a mustra cu nan 1 E historiado di prome siglo Josefo, siendo e mes un farizeo divorcia, despues a indica cu divorcio tabata permitibel “pa cualkier motibo (y segun hende homber tin masha hopi di e motibonan ei).” 15. Con Hesus a defende e Lei di Dios contra intentonan pa lag’e parce mucho stricto, asta sin misericordia? 16. Con e lidernan religioso a corumpi e mandamento di Moises relaciona cu divorcio, y con Hesus a reacciona?

“TA PARA SKIRBI”

105

a duna un idea completamente robes di e palabranan di Moises. Anto e ora ei el a restaura Jehova su norma original pa matrimonio, esta, un esposo pa un esposa, lagando inmoralidad sexual como e unico base valido pa divorcio.—Mateo 19:3-12. 17 Siguidonan di Cristo djawe tambe ta sinti nan obliga na defende e Santo Scritura contra atake. Ora lidernan religioso ta bisa indirectamente cu e normanan moral di e Palabra di Dios ta anticua, nan de echo ta atacando Bijbel. Mescos ˜ ta e caso tambe ora cu religionnan ta sina doctrinanan falso y presenta nan como saca for di Bijbel. Pa nos, ta un privilegio di por sali na defensa di Dios su Palabra puro di berdad y mustra, por ehempel, cu Dios no ta parti di un Trinidad. (Deuteronomio 4:39) Ora di haci esei, nos ta defende e Palabra di Dios cu tacto, cu berdadero suavidad y respet profundo.—1 Pedro 3:15.

El A Splica e Palabra di Dios Hesus tabata na bida den shelo ora cu skirbimento di e Scritura Hebreo a tuma luga. Lo e tabata contento di por a bin na Tera y yuda splica e Palabra di Dios! Por ehempel, pensa riba e dia memorabel despues di su resureccion ora el a topa cu dos di su discipelnan riba caminda pa Emaus. Prome cu nan a reconoc’e, nan a cont’e con tristo y confundi nan tabata pa motibo di morto di nan Shon stima. Con el a reacciona? “Cuminsando cu Moises y cu tur e profetanan el a splica nan e cosnan tocante di su mes den tur e Scrituranan.” Ki efecto esei tabatin riba e discipelnan? Despues nan a bisa otro: “Nos curason no tabata kima den nos mientras cu e tabata papia cu nos na caminda, mientras cu e tabata splica nos e Scrituranan?”—Lucas 24:15-32. 18

17. Con cristiannan djawe por imita Hesus den defende e Palabra di Dios? 18, 19. Ki ehempelnan ta mustra cu Hesus tabatin un habilidad maraviyoso pa splica e Palabra di Dios?

106

“BIN, SIGUI MI”

19 Mas despues riba e mesun dia ei, Hesus a reuni cu su apostelnan y otro discipel. Tuma nota kico el a haci pa nan: “El a habri nan huicio pa nan compronde e Scrituranan.” (Lucas 24:45) Sin duda, e ocasion felis ei a laga nan corda riba e tantisimo biahanan cu Hesus a haci algo similar pa nan, y pa ken cu kier a tende. Hopi biaha el a cita textonan bon conoci y a splica nan di tal manera cu esei tabatin un efecto maraviyoso riba e mente di su oyentenan, ya cu nan a haya un comprondemento nobo y mas profundo di e Palabra di Dios. 20 Na un ocasion asina, Hesus tabata papiando cu un grupo di saduceo. Nan tabata un secta di hudaismo asocia cu e sacerdocio Hudiu, y nan no a kere den resureccion. Hesus a bisa nan: “Encuanto resureccion di e mortonan, boso no a lesa loke Dios a papia cu boso, bisando: ‘Ami ta e Dios di Abraham, y e Dios di Isaak, y e Dios di Jacob’? E no ta e Dios di e mortonan, sino di e bibonan.” (Mateo 22:31, 32) Esaki tabata un texto cu nan a conoce bon, skirbi pa un homber cu e saduceonan a admira masha hopi, esta, Moises. Pero bo ta mira e impacto di Hesus su splicacion? 21 Moises a combersa cu Jehova na e mata na candela rond ˜ di ana 1514 prome cu nos era. (Exodo 3:2, 6) E tempo ei, ˜ ˜ Abraham tabatin 329 ana morto, Isaak tabatin 224 ana mor˜ to y Jacob tabatin 197 ana morto. Sinembargo, ainda Jehova a bisa “mi ta” nan Dios. E saduceonan ei tabata sa cu Jehova no ta manera un of otro dios pagano di e mortonan, cu segun mitologia a reina den un mundo subteraneo. No, e tabata e Dios “di e bibonan”, manera Hesus a bisa. Pues kico esei a nifica? Hesus su conclusion tabata impactante: “Pa e tur ta biba.” (Lucas 20:38) Jehova su sirbidornan stima cu a muri ta bon conserva den su memoria perfecto y sin limite. Pues Jehova su proposito di resusita e personanan ei ta asina sigur cu por papia di nan como si fuera nan ta bibo. (Romanonan 4:16, 17) Esei no ta un splicacion maraviyoso di e Pala-

20, 21. Con Hesus a splica e palabranan cu Jehova a papia cu Moises na e mata na candela?

“TA PARA SKIRBI”

107

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘

Dicon nos mester tene cuidou pa nunca laga opinion of tradicion humano bira mas importante cu e Palabra di Dios?—Mateo 15:2-11.

˘

Ora nos ta contesta pregunta, dicon ta sabi pa dirigi atencion na Bijbel?—Lucas 10:25-28.

˘

Hesus tabata dispuesto pa laga e Palabra profetico di Dios guia e rumbo di su bida y su decisionnan. Con nos por imit’e den esei?—Lucas 18:31-34; 22:37.

˘

Ora hende ta ataca nos creencianan, dicon nos mester basa cualkier defensa cu nos ta haci riba e Palabra di Dios?—Juan 10: 31-39.

˜ bra di Dios? Nada strano cu ‘e multitudnan a keda asombra’! —Mateo 22:33. 22 Cristiannan djawe tin e privilegio di imita Hesus su manera di splica e Palabra di Dios. Nos tin cu admiti cu nos no tin un mente perfecto. A pesar di esei, hopi biaha nos por comparti cu otro hende un texto biblico cu nan conoce caba y splica nan cierto aspecto di e texto ei cu kisas nunca nan no a cai ariba. Un ehempel: Podise henter nan bida nan a ripiti e oracion “Bo nomber sea santifica” y “Cu bo reino bin”, sin ˜ cu nunca nan a sina kico e nomber di Dios ta of kico e Reino ta. (Mateo 6:9, 10) Ki un oportunidad maraviyoso nos tin ora un hende permiti nos duna un splicacion cla y simpel di e berdadnan biblico ei! 23 Pues, pa por imita e manera cu Hesus a comparti e berdad nos tin cu cita for di e Palabra di Dios, defend’e y splic’e. Laga nos ban considera awor algun di e metodonan efectivo cu Hesus a uza pa yega na curason di su oyentenan cu e berdadnan di Bijbel. 22, 23. (a) Con nos por imita Hesus ora di splica e Palabra di Dios? (b) Kico nos lo considera den e siguiente capitulo?

C A P I T U L O

1 1

“Nunca un Hende No A Papia Manera e Homber Aki” E FARIZEONAN tabata furioso. Hesus tabata den tempel ta ˜ sina hende tocante su Tata. Tabatin un division entre esnan cu a scuch’e; hopi a pone fe den Hesus, mientras cu otronan tabata kier pa nan arest’e. Ora e lidernan religioso no por a contene nan rabia mas, nan a manda algun oficial bai aresta Hesus. Sinembargo, e oficialnan a bin bek man bashi. E sacerdotenan principal y e farizeonan a exigi un splicacion: “Pakico boso no a trec’e?” E oficialnan a contesta: “Nunca un hende no a papia manera e homber aki.” Nan tabata asi˜ na impresiona cu Hesus su sinansa cu nan no tabata sa di unda pa saca e curashi pa arest’e.1—Juan 7:45, 46. 2 E oficialnan ei no tabata e uniconan cu a keda impresiona ˜ cu e sinansa di Hesus. Hende tabata reuni na gran cantidad djis pa tend’e. (Marco 3:7, 9; 4:1; Lucas 5:1-3) Dicon Hesus tabata un maestro asina sobresaliente? Manera nos a mira den Capitulo 8, el a stima e berdadnan cu el a trece dilanti, y ˜ el a stima e hendenan cu el a sina. Pero tambe Hesus taba˜ ta experto den e metodonan cu el a uza pa sina otro hende. Laga nos considera tres di e metodonan efectivo cu el a uza y wak con nos por imita nan. ˜ El A Tene Su Sinansa Simpel 3 Bo por imagina e vocabulario extenso cu Hesus lo tabatin 1 Probablemente e oficialnan tabata agentenan di e Sanedrin cu a cai bou di autoridad di e sacerdotenan principal. 1, 2. (a) Dicon e oficialnan cu nan a manda pa aresta Hesus a regresa man bashi? (b) Dicon Hesus tabata un maestro sobresaliente? ˜ 3, 4. (a) Dicon Hesus a uza lenguahe simpel den su sinansa? (b) Con ˜ e Sermon Riba Sero ta un ehempel di e manera simpel cu Hesus a sina hende?

“NUNCA UN HENDE NO A PAPIA MANERA E HOMBER AKI”

109

˜ na su disposicion? Sinembargo, ora el a sina hende, nunca el a papia cosnan cu tabata mucho dificil pa su auditorio, cu a consisti pa mayor parti di hende cu no tabata ˜ “educa ni sina.” (Echonan 4:13) El a tene cuenta cu nan limitacionnan, y nunca a duna nan demasiado informacion. (Juan 16:12) Su palabranan tabata simpel, pero e berdadnan cu nan a transmiti tabata masha profundo. 4 Tuma por ehempel e Sermon Riba Sero na Mateo 5:3–7:27. Hesus a duna conseho profundo den e sermon aki y a bai na raiz di e asuntonan. No tin ideanan ni frasenan complica den dje. Casi no tin palabra cu ta dificil pa com˜ pronde, ni sikiera pa un mucha! Nada strano anto cu ora Hesus a caba, e multitudnan—cu probablemente a inclui hopi cunukero, wardado di carne y piscado—“a keda asom˜ bra di su sinansa.”—Mateo 7:28. ˜ 5 Ora Hesus a sina hende, el a uza hopi biaha frasenan simpel y cortico, y a expresa palabranan cu tabatin gran nificacion. Den un era caminda ainda no tabatin buki imprimi y den cua e medio principal di haya informacion tabata dor di scucha, Hesus a graba su mensahe permanentemente den mente y curason di su oyentenan. Tuma nota di algun ehempel: “No husga, pa boso no wordo husga.” “No ta esnan cu ta salud tin mester di docter, sino esnan cu ta malo.” “E spirito ta voluntario, ma e carni ta debil.” “Duna Cesar loke ta di Cesar, y Dios loke ta di Dios.” “Ta mas bendiciona pa duna cu pa ricibi.”1 (Mateo 7:1; 9:12; 26:41; Marco 12:17; ˜ Echonan 20:35) Despues di casi 2.000 ana cu Hesus a papia e palabranan ei, te ainda nan ta memorabel. 1 Ta apostel Pablo so a cita e ultimo declaracion aki cu bo ta haya na Echonan 20:35. Podise Pablo a hay’e verbalmente (sea di un hende cu a tende Hesus papi’e of for di Hesus resusita) of pa medio di revelacion divino. 5. Duna algun ehempel di palabranan simpel cu Hesus a expresa pero cu tabatin gran nificacion.

110

“BIN, SIGUI MI”

˜ Con nos por sina hende na un manera simpel? Un rekisito importante ta pa nos uza lenguahe simpel cu mayoria di hende por compronde mesora. E berdadnan basico di e Palabra di Dios no ta complica. Jehova a revela su proposito na hende di curason sincero y humilde. (1 Corintionan 1: 26-28) Palabranan simpel, scohi cuidadosamente, por transmiti e berdadnan di e Palabra di Dios na un manera efectivo. ˜ 7 Pa sina na un manera simpel, nos mester tene cuidou pa nos no duna un studiante di Bijbel demasiado informacion. Pues, ora nos ta conduci un estudio di Bijbel, nos no tin nodi splica delaster un detaye; ni no ta necesario pa pasa pura pura dor di e material como si fuera e cos di mas importante ta pa nos abarca un cantidad fiho di pagina. Mas bien, ta sabi pa laga e necesidad y capasidad di e studiante determina e ritmo di e estudio. Nos meta ta pa yuda e studiante bira un siguido di Cristo y un adorado di Jehova. Pa logra esei, nos tin cu tuma e tempo cu ta necesario pa yuda e studiante haya un comprondemento rasonabel di loke e ta si6

˜ 6, 7. (a) Pa sina na un manera simpel, dicon ta importante pa nos uza lenguahe simpel? (b) Con nos por evita cu nos ta duna un studiante di Bijbel demasiado informacion?

˜ Ora bo ta sina hende, hacie na un manera simpel

“NUNCA UN HENDE NO A PAPIA MANERA E HOMBER AKI”

111

˜ nando. Ta asina so berdad di Bijbel lo touch su curason y mo˜ tiv’e pa pone na practica loke el a sina.—Romanonan 12:2.

El A Haci e Preguntanan Corecto Hesus a haci uzo di pregunta na un manera masha notabel, asta ora cu lo a tuma menos tempo si el a djis bisa su oyentenan kico tabata e punto cu e kier a trece dilanti. Pues, pakico el a haci pregunta? Tabatin biaha cu el a haci preguntanan penetrante pa saca na cla e mal motibonan di su opositornan, y asina el a silencia nan. (Mateo 21:23-27; 22:41-46) Sinembargo, den hopi caso el a haci pregunta pa laga su discipelnan expresa kico tabatin den nan mente, y pa stimula y entrena nan capasidad mental. P’esei el a haci preguntanan manera: “Kico boso ta kere?” y “Bo ta kere esaki?” (Mateo 18:12; Juan 11:26) Pa medio di pregunta, Hesus a yega na curason di su discipelnan y a motiva nan. Considera un ehempel. 9 Na un ocasion, cobradonan di belasting a puntra Pedro si Hesus a paga belasting di tempel.1 Mesora Pedro a contesta: “Si.” Mas despues, Hesus a rasona cu ne: “Kico bo ta pensa, Simon? Ken e reinan di Tera ta cobra tributo of belasting: nan yiu hombernan of stranheronan?” Pedro a contesta: “Stranheronan.” Hesus a bis’e: “Kiermen e yiunan ta liber [di belasting] anto.” (Mateo 17:24-27) Cu e preguntanan aki, Pedro lo mester a compronde bon cla kico Hesus tabata kiermen, pasobra miembronan di famia real no tabatin cu paga belasting. P’esei, como e Yiu unigenito di e Rei celestial cu 8

˜ 1 Tur ana e Hudiunan mester a paga un belasting di tempel di dos dracma (mas o menos dos dia di salario). Un buki di consulta ta bisa: “Nan a uza e belasting aki principalmente pa cubri e gastonan di e sacrificio kima di tur dia y di tur e sacrificionan en general cu tabata ser haci na fabor di e pueblo.” 8, 9. (a) Pakico Hesus a haci pregunta? (b) Con Hesus a uza pregunta pa yuda Pedro yega na e conclusion corecto riba e asunto di paga belasting di tempel?

112

tabata ser adora na e tempel, Hesus no tabata obliga di paga belasting. Tuma nota cu en bes di djis bisa Pedro e contesta corecto, Hesus cu tacto a uza pregunta pa yuda Pedro yega na e conclusion corecto y talbes tambe mira e necesidad pa otro biaha miHaci preguntanan cu ta hor e pensa bon prome cu e cuadra cu loke ta interesa contesta. ˜ e dono di cas 10 Con nos por uza pregunta na un manera efectivo den nos ministerio? Ora nos ta predica di cas pa cas, nos por uza pregunta pa lanta interes, y talbes asina habri e caminda pa nos por comparti e bon nobo. Por ehempel, si un hende di edad bin na porta, nos lo por plantia respetuosamente e pregunta: “Con mundo a cambia durante bo bida?” Despues di permiti e persona contesta, nos lo por puntra: “Kico bo ta kere lo ta necesario pa haci e mundo aki un mihor luga di biba?” (Mateo 6:9, 10) Si ta un mama cu tin yiu chikito a bin na porta, nos lo por puntra: “Bo a yega di puntra bo mes ta con e mundo aki lo ta ora cu bo yiunan bira grandi?” (Salmo 37:10, 11) Si nos observa bon ora nos ta yega cerca di un cas, nos lo por scohe un pre˜ gunta cu ta cuadra cu loke ta interesa e dono di cas. 11 Con nos por haci bon uzo di pregunta ora nos ta conduci un estudio di Bijbel? Preguntanan bon scohi por yuda nos saca afo ki sintimento tin den curason di un studiante. (Proverbionan 20:5) Por ehempel, supone cu nos ta studiando e capitulo “Biba na un Manera Cu Ta Agrada Dios” di e buki 10. Con nos por uza pregunta na un manera efectivo ora nos ta predica di cas pa cas? 11. Con nos por haci bon uzo di pregunta ora nos ta conduci un estudio di Bijbel?

“NUNCA UN HENDE NO A PAPIA MANERA E HOMBER AKI”

113

˜ Kico Bijbel Ta Sina Realmente?1 E capitulo ta considera Dios su punto di bista di asuntonan manera inmoralidad sexual, ˜ buracheria y ganamento. E contestanan di e studiante kisas ˜ ta indica cu e ta compronde loke Bijbel ta sina. Pero e ta di ˜ acuerdo cu loke e ta sinando? Nos lo por puntr’e: “Bo ta haya Dios su punto di bista di e asuntonan aki rasonabel?” Nos lo por puntra tambe: “Con bo por aplica e informacion aki den bo bida?” Pero corda si cu nos mester mustra tacto y trata e studiante cu e debido respet. Nunca nos lo kier haci preguntanan cu ta brongos’e innecesariamente.—Proverbionan 12:18.

Uza Rasonamento Logico y Potente Cu su mente perfecto, Hesus tabata un maestro den rasona cu hende. Algun biaha el a uza rasonamento logico y potente pa refuta acusacionnan falso di su opositornan. Den ˜ hopi caso, el a uza rasonamento combencente pa sina su siguidonan lesnan valioso. Laga nos considera algun ehempel. ˜ 13 Despues cu Hesus a cura un homber posei pa demono cu tabata ciego y no por a papia, e farizeonan a acus’e: “E hom˜ ber aki ta saca demono solamente pa medio di Beelzebub ˜ [Satanas], e prins di demononan.” E farizeonan a admiti di mala gana cu Hesus mester tabatin poder sobrehumano pa ˜ saca demono. Sinembargo, nan a bisa cu ta Satanas a dun’e e poder ei. E acusacion ei tabata falso y tambe ilogico. Pa saca na cla cu nan manera di pensa tabata kiboca, Hesus a contesta: “Tur reino cu ta dividi contra su mes ta keda ruina; y tur stad of cas cu ta dividi contra su mes lo no keda para. Y si Satanas saca Satanas afo, e ta keda dividi contra su mes; con 12

1 Publica pa Testigonan di Jehova. 12-14. (a) Den ki maneranan Hesus a uza su habilidad pa rasona logicamente? (b) Ki rasonamento potente y logico Hesus a uza ora cu e farizeonan a bis’e cu su poder ta bin di Satanas?

114

“BIN, SIGUI MI”

su reino lo keda para anto?” (Mateo 12:22-26) Hesus a bisa nan na moda di papia: “Si mi tabata un agente di Satanas, y ta traha contra loke Satanas a haci, e ora ei Satanas lo ta trahando contra su mes interesnan y lo cai pronto.” Con nan por a refuta un rasonamento logico y combencente asina? 14 Pero Hesus no a caba di rasona cu nan. Como cu e taba˜ ta sa cu algun discipel di e farizeonan mes a saca demono, el a haci nan un pregunta simpel pero impactante: “Si ami ˜ ta saca demono pa medio di Beelzebub, ta pa medio di ken boso yiu hombernan [of, discipelnan] ta saca nan?” (Mateo 12:27) Den un sentido, Hesus su argumento tabata esaki: “Si ˜ ta pa medio di e poder di Satanas mi ta saca demono, anto boso discipelnan mester ta uzando e mesun poder aki.” Kico e farizeonan por a bisa? Hamas nan lo a reconoce cu nan discipelnan tabata actua cu poder di Satanas. Pues Hesus a uza nan rasonamento robes pa forsa nan yega na un conclusion hopi incomodo. No ta emocionante pa djis lesa tocante e manera cu Hesus a rasona cu nan? Wel, imagina con e multitudnan cu a tende Hesus papia personalmente a sinti, pasobra sin duda su presencia y tono di bos a aumenta e impacto di su palabranan. 15 Ademas, Hesus a uza rasonamento combencente y logico pa instrui berdadnan positivo y alentador tocante su Tata. El a haci esei hopi biaha uzando e palabranan “cuanto mas” den su rasonamento, y asina a yuda su oyentenan avansa di un berdad cu nan tabata conoce caba pa un conviccion asta mas fuerte.1 E tipo di rasonamento aki, cu ta basa riba contraste, por haci un impresion profundo. Laga nos analisa dos ehempel so. 1 E tipo di rasonamento aki hende ta yama tin biaha “a fortiori”, un expresion Latin cu ta nifica “pa un motibo mas fuerte ainda; asta mas sigur; mas ainda.” 15-17. Menciona un ehempel cu ta mustra con Hesus a uza e rasona˜ mento di “cuanto mas” pa sina hende berdadnan alentador tocante su Tata.

“NUNCA UN HENDE NO A PAPIA MANERA E HOMBER AKI”

115

˜ Ora Hesus a contesta e peticion di su discipelnan pa sina nan con pa haci oracion, el a mustra con mayornan humano imperfecto ta dispuesto pa “duna cosnan bon” na nan yiunan. Anto el a conclui: “Si boso anto, siendo malbado, sa di duna cosnan bon na boso yiunan, cuanto mas boso Tata celestial lo duna e spirito santo na esnan cu pidie!” (Lucas 11:1-13) E punto cu Hesus kier a trece dilanti ta basa riba contraste. Si mayornan humano pecador ta atende e necesidadnan di nan yiunan, cuanto mas nos Tata celestial—kende ta perfecto y husto den tur sentido—lo duna spirito santo na su sirbidornan leal cu ta acerc’e humildemente den oracion! 17 Hesus a rasona casi mescos ora el a ofrece conseho sabi encuanto con pa trata cu ansiedad. El a bisa: “Considera e raafnan, pasobra nan no ta sembra ni cosecha; y nan no tin luga pa warda provision, ni mangasina; y toch Dios ta alimenta nan; cuanto mas cu parha boso no ta bal! Considera e lelinan, con nan ta crece; nan no ta traha mata curpa, ni nan no ta hila . . . Ma si di tal manera Dios ta bisti e yerba di sa˜ bana, locual awe t’ei y manan ta wordo tira den forno, cuanto mas e lo bisti boso, o hendenan di poco fe!” (Lucas 12:24, 27, 28) Si Jehova ta percura pa parha y flor, cuanto mas lo e no percura pa hende cu ta stim’e y ador’e! Sin duda, cu e tipo di rasonamento ei Hesus a touch curason di su oyentenan. 18 Den nos ministerio, nos kier uza rasonamento sano y logico pa refuta creencianan falso. Ademas, nos kier uza raso˜ namento combencente pa sina berdadnan positivo tocante ˜ Jehova. (Echonan 19:8; 28:23, 24) Nos lo tin cu sina uza ra˜ sonamento sofistica pa logra esei? No. E les cu nos ta sina di Hesus ta cu argumentonan logico presenta den un manera simpel ta esnan mas efectivo. 19 Por ehempel, con nos lo por contesta un hende cu ta bisa 16

18, 19. Con nos por rasona cu un persona cu ta bisa cu e no ta kere den un Dios cu e no por mira?

116

“BIN, SIGUI MI”

cu e no ta kere den un Dios cu e no por mira? Nos lo por rasona cu ne riba e lei natural di causa y efecto. Ora nos observa un efecto, nos ta realisa cu mester tin un causa. Nos lo por bisa e persona: “Supone cu bo ta den un area hopi aleha y bo ta topa un cas bon construi yen di comestibel (efecto), lo bo no acepta mesora cu un hende (un causa) ta res˜ ponsabel pa esei? Asina tambe, ora nos mira e diseno bisto den naturalesa y e abundancia di alimento den e ‘mangasinanan’ di tera (efecto), no ta logico pa conclui cu ta un Persona (un Causa) ta responsabel pa esei? Bijbel mes ta rasona asin’aki: ‘Tur cas ta wordo traha dor di un hende, ma Esun cu a traha tur cos ta Dios.’ ” (Hebreonan 3:4) Naturalmente, maske con bon nos rasonamento por ta, lo e no combence tur hende.—2 Tesalonicensenan 3:2. ˜ 20 Ora nos ta sina otro hende, sea den sirbishi di veld 20, 21. (a) Con nos por uza e rasonamento di “cuanto mas” pa resalta Jehova su cualidadnan y manera di actua? (b) Kico nos lo trata den e siguiente capitulo?

Uza rasonamento cu ta yega na curason di e persona

“NUNCA UN HENDE NO A PAPIA MANERA E HOMBER AKI”

117

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Con e comentarionan di Hesus lo por yuda bo scohe bo palabranan ora bo ta duna discurso den congregacion?—Mateo 11:25. ˘ Den ki maneranan oradornan publico por imita Hesus su uzo di e tipo di pregunta aki?—Mateo 11:7-9. ˘ Con lo bo por uza discretamente un exageracion bisto den ˜ bo sinansa?—Mateo 7:3; 19:24. ˘ Mescos cu Hesus, con nos lo por uza ehempelnan practico ˜ pa sina otro hende?—Juan 13:5, 14.

of den congregacion, nos por uza tambe e mesun rasonamento di “cuanto mas” pa resalta Jehova su cualidadnan y manera di actua. Por ehempel, pa mustra cu e doctrina di tormento eterno den candela di fierno de echo ta deshonra Jehova, nos lo por bisa: “Ta cua tata amoroso lo castiga su yiu dor di hinca e yiu su man den candela? Cuanto mas e idea so di un candela di fierno lo mester ta repugnante pa nos amoroso Tata celestial!” (Jeremias 7:31) Pa sigura un ruman den fe cu ta deprimi cu Jehova ta stim’e, nos lo por bisa: “Si Jehova ta considera cu asta un mofi chikitico tin balor, cuanto mas lo e no ta interesa den cada un di su adoradonan riba Tera y stima nan, incluso abo!” (Mateo 10:29-31) E tipo di rasonamento ei por yuda nos yega na curason di otro hende. 21 Despues di a repasa apenas tres di e metodonan di si˜ nansa cu Hesus a uza, nos por mira facilmente cu e oficialnan cu no por a aresta Hesus sigur no a exagera ora nan a bisa: “Nunca un hende no a papia manera e homber aki.” ˜ Den e siguiente capitulo nos lo trata e metodo di sinansa pa cua Hesus kisas ta mas conoci, esta, su uzo di ilustracion of parabola.

C A P I T U L O

1 2

“E No A Papia Nada cu Nan sin Uza Parabola” E DISCIPELNAN cu a biaha cu Hesus tabatin un privilegio ˜ unico. Nan a sina directamente for di e Gran Maestro. Nan por a scucha su bos segun cu el a splica e nificacion di e Pala˜ bra di Dios y a sina nan berdadnan maraviyoso. Na e ocasionnan ei nan mester a warda su palabranan precioso den nan mente y curason; ainda no tabata tempo pa conserva su palabranan por escrito.1 Sinembargo, Hesus a hacie mas facil ˜ pa nan por a corda loke el a sina nan. Con? Na su manera di ˜ sina, specialmente e manera maestral cu el a uza parabola of ilustracion.2 2 Echo ta cu bo no ta lubida un bon ilustracion lihe. Un autor a remarca cu ilustracion ta “pone bo mira loke bo ta tende y ta yuda bo forma un cuadro mental.” Como cu hopi bes un imagen of cuadro mental ta yuda nos compronde un asunto mihor, un ilustracion por yuda nos capta asta conceptonan abstracto mas lihe. Un ilustracion por duna bida na palabra y ˜ asina ta sina nos lesnan cu ta keda bon graba den nos memoria. 3 Ningun maestro riba Tera por para banda di Hesucristo 1 Aparentemente, e prome registro inspira di Hesus su bida riba Tera ˜ tabata e Evangelio di Mateo, skirbi rond di ocho ana despues di e morto di Hesus. 2 Hesus a uza varios tipo di ilustracion, entre otro ehempel, comparacion y metafora. Su parabolanan a hacie famoso; un parabola ta “un cuenta cortico, generalmente ficticio for di cua bo por saca un berdad moral of spiritual.”

1-3. (a) E discipelnan cu a biaha cu Hesus tabatin ki privilegio uni˜ co, y con el a hacie mas facil pa nan por a corda loke el a sina nan? (b) Dicon ilustracionnan efectivo ta facil pa corda?

“E NO A PAPIA NADA CU NAN SIN UZA PARABOLA”

119

den uzo di ilustracion. Te cu awe, hende por corda hopi di su ilustracionnan facilmente. Pakico Hesus a haci asina tan˜ to uzo di e metodo di sinansa aki? Y kico a haci su ilustra˜ cionnan asina efectivo? Con nos por sina uza e metodo di si˜ nansa aki? ˜ Dicon Hesus A Sina Hende cu Ilustracion 4 Bijbel ta duna dos motibo importante pakico Hesus a uza ilustracion. Di prome, asina el a cumpli cu profesia. Na Mateo 13:34 y 35 nos ta lesa: “Hesus a papia cu e multitudnan pa medio di parabola [“ilustracion”, NW ], y e no a papia nada cu nan sin uza parabola, pa por a keda cumpli loke a wordo anuncia dor di e profeta, kende a bisa: ‘Lo mi habri mi boca den parabola.’ ” E profeta cu Mateo a cita tabata esun cu a skirbi Salmo 78:2. E salmista ei a skirbi bou di inspiracion di e spirito di Dios hopi siglo prome cu Hesus a nace. Pensa un rato ta kico ˜ esaki ta nifica. Hopi ana di antemano, Jehova a determina cu ˜ e Mesias lo a sina hende cu ilustracion. Pues, e metodo di si˜ nansa aki mester tin hopi balor pa Jehova. 5 Di dos motibo ta cu Hesus a splica cu el a uza ilustracion pa separa e hendenan kende nan curason a “bira insensitivo.” (Mateo 13:10-15; Isaias 6:9, 10) Den ki manera e ilustracionnan di Hesus a saca na cla kico tabata e motivacion di e hendenan? Den algun caso, e tabata kier pa su oyentenan a pidi un splicacion pa asina nan por a haya e pleno nificacion di su palabranan. Hende humilde tabata dispuesto pa puntra, mientras cu esnan arogante of indiferente si no. (Mateo 13:36; Marco 4:34) Pues anto, e ilustracionnan di Hesus a revela e berdad na personanan cu di curason a anhela esei; na mesun tempo, su ilustracionnan a sconde e berdad for di esnan cu tabatin curason orguyoso. 6 E ilustracionnan di Hesus a sirbi varios proposito mas cu ta probechoso. Nan a lanta interes y a laga hende sinti cu nan 4, 5. Dicon Hesus a uza ilustracion? 6. Ki proposito probechoso e ilustracionnan di Hesus tabatin?

120

“BIN, SIGUI MI”

mester scucha. Nan a pinta cuadronan mental cu tabata facil pa compronde. Manera nos a menciona na cuminsamento, e ilustracionnan di Hesus a yuda su oyentenan corda su palabranan. E Sermon Riba Sero, cu nos ta haya na Mateo 5:3–7:27, ta un ehempel sobresaliente di e gran cantidad di ilustracion cu Hesus a uza. Segun un conteo, e sermon aki tin mas cu 50 comparacion. Pa bo haya un bon idea con hopi esei ta, corda cu bo por lesa e sermon aki na bos halto den mas o menos 20 minuut. Esei ta nifica cu, como promedio, casi cada 20 seconde bo ta haya un comparacion! Claramente, Hesus a mira e balor di pinta cuadronan mental cu palabra! ˜ 7 Como siguido di Cristo, nos kier imita su manera di sina, incluso su uzo di ilustracion. Mescos cu specerij ta duna un cuminda mas smak, ilustracionnan efectivo por haci nos ma˜ nera di sina mas atractivo pa otro hende. Ademas, ilustracionnan bon pensa por haci berdadnan importante mas facil pa compronde. Laga nos analisa algun di e factornan cu a haci e ilustracionnan di Hesus asina efectivo. E ora ei nos lo por mira ˜ con nos por haci bon uzo di e metodo di sinansa valioso aki.

El A Uza Comparacionnan Simpel ˜ Ora Hesus a sina hende, el a uza hopi bes comparacionnan simpel, cu tabatin mester di djis un par di palabra. Sinembargo, e palabranan simpel ei a pinta cuadronan mental bibo y ˜ a sina berdadnan spiritual importante na un manera cla. Por ehempel, ora el a urgi su discipelnan pa nan no ta demasiado precupa pa nan necesidadnan diario, el a compara nan situacion cu “e parhanan di shelo” y cu “e lelinan di sabana.” E parhanan no ta sembra ni cosecha, y e lelinan no ta hila. Toch Dios ta cuida nan. E punto tabata facil pa mira: Si Dios ta cuida parha cu flor, siguramente lo e cuida hende cu ta sigui “busca prome e reino.”—Mateo 6:26, 28-33. 8

7. Pakico ta bon pa nos imita Hesus su uzo di ilustracion? 8, 9. Con Hesus a haci uzo di comparacionnan simpel, y kico a haci su comparacionnan asina efectivo?

“E NO A PAPIA NADA CU NAN SIN UZA PARABOLA”

121

9 Tambe Hesus a haci hopi uzo di metafora, cu ta un forma mas potente di ilustracion. Un metafora ta referi na un cos como si fuera e ta un otro cos. Den esaki tambe Hesus a tene e cosnan cu e ta compara cu otro simpel. Na un ocasion el a bisa su discipelnan: “Boso ta e lus di mundo.” E discipelnan por a compronde e nificacion di e metafora bon bon, esta, cu pa medio di nan palabra- y obranan, nan por a laga e lus di e berdad spiritual briya y yuda otro hende duna gloria na Dios. (Mateo 5:14-16) Tuma nota di algun otro metafora cu Hesus a uza: “Boso ta e salo di tera” y “Ami ta e mata di wendruif, boso ta e ramanan.” (Mateo 5:13; Juan 15:5) Loke ta haci e formanan di expresion figurativo ei asina efectivo ta nan simplesa. ˜ 10 Con abo por uza ilustracion den bo sinansa? Bo no tin nodi bin cu historia largo y complica. Djis purba pensa riba comparacionnan simpel. Supone cu bo ta papiando tocante e topico di resureccion y bo kier ilustra cu pa Jehova no ta un problema pa lanta e mortonan. Ki comparacion ta bin na bo ˜ mente? Bijbel ta uza sono como un metafora pa morto. Lo bo por bisa: “Dios por resusita e mortonan mes facil cu nos ˜ por lanta un hende for di sono.” (Juan 11:11-14) Supone cu bo ˜ kier ilustra cu yiu tin mester di amor y carino pa nan por desaroya bon. Ki ehempel lo bo por uza? Bijbel ta uza e comparacion aki: Yiunan ta “manera spruitnan di oleifi.” (Salmo 128:3, BPK ) Lo bo por bisa: “Mescos cu un mata tin mester di ˜ solo y awa, un yiu tin mester di amor y carino.” Mas simpel e comparacion ta, mas facil lo ta pa bo oyentenan comprond’e.

11

Basa Riba Bida Diario Hesus tabata experto den uza ilustracion cu tabatin di

10. Menciona algun ehempel cu ta mustra con bo por uza ilustra˜ cion den bo sinansa. 11. Duna algun ehempel cu ta mustra con e ilustracionnan di Hesus a refleha cosnan cu sin duda el a observa tempo cu el a lanta na Galilea.

122

“BIN, SIGUI MI”

aber cu bida di hende. Hopi di su ilustracionnan a refleha situacionnan di tur dia cu probablemente el a observa tempo cu el a lanta na Galilea. Pensa un rato riba tempo cu e tabata mucha. Cuanto biaha e no a mira su mama mula maishi, pone zuurdeeg den mansa, sende un lampi of bari cas? (Mateo 13:33; 24:41; Lucas 15:8) Cuanto biaha e no a mira piscado baha nan redanan den e Lama di Galilea? (Mateo 13:47) Cuanto biaha e no a mira mucha ta hunga riba plasa? (Mateo 11:16) Sin duda Hesus a tuma nota di otro cosnan comun y coriente cu ta ser menciona den su tantisimo ilustracion˜ nan: sembramento di simina, fiesta di casamento yen di alegria y cunucu di grano cu ta hecha den solo.—Mateo 13:3-8; 25:1-12; Marco 4:26-29. 12 Hesus a menciona den su ilustracionnan detayenan cu tabata bon conoci pa su oyentenan. Por ehempel, el a cuminsa e parabola di e bon Samaritano bisando: “Un homber tabata baha di Jerusalem bai Jerico, y el a cai den man di ladron; y nan a kita tur cos for di dje y a batie, y a bai lag’e mitar morto.” (Lucas 10:30) Ta interesante pa nota cu Hesus a menciona e caminda cu a “baha di Jerusalem bai Jerico” pa splica su punto. Ora el a conta e parabola aki, e tabata na Judea, no mucho leu for di Jerusalem; pues su oyentenan sin duda tabata conoce e caminda en cuestion. E tabata conoci como un caminda peligroso, specialmente pa un persona cu ta biaha su so. E tabata lora pasa dor di terenonan aisla, y esei a crea hopi luga di sconde pa ladron. 13 Hesus a inclui mas detaye conoci di e caminda cu a “baha di Jerusalem bai Jerico.” Segun e parabola, prome un sacerdote y despues un Levita tambe a pasa riba e caminda ei, aunke ningun di nan dos no a para pa yuda e victima. (Lucas 10:31, 32) E sacerdotenan tabata sirbi na e tempel den Jerusalem y e Levitanan a asisti nan. Hopi sacerdote y Levita 12, 13. Pakico ta interesante pa nota cu Hesus a uza e caminda cu a “baha di Jerusalem bai Jerico” pa splica su punto den e parabola di e bon Samaritano?

Con Hesus a uza parha y flor pa ilustra e cuido cu nos ta haya di Dios?

tabata biba na Jerico ora nan no tabata traha na e tempel ya cu Jerico tabata keda apenas 23 kilometer for di Jerusalem. Pues, nan tabata personanan cu bo por a mira riba e caminda ei. Tuma nota tambe cu Hesus a bisa cu e homber Samaritano tabata “baha”—no subi—e caminda “di Jerusalem.” Su oyentenan a compronde esaki. Jerusalem tabata keda mas na halto cu Jerico. P’esei un hende cu a sali for “di Jerusalem” en berdad lo tabata “baha.”1 Ta bisto anto cu Hesus a tene na mente ken tabata su oyentenan. 14 Ora nos ta uza ilustracion, nos tambe tin cu tene nos auditorio na mente. Kico ta algun cos tocante nos oyentenan cu lo por tin un influencia riba e ilustracionnan cu nos ta scohe? Podise nos tin 1 Hesus a bisa tambe cu e sacerdote y e Levita tabata ‘bahando di Jerusalem’, pues saliendo for di e tempel. Pues, ningun hende por a hustifica nan indiferencia bisando cu nan a evita e homber cu a parce morto pasobra nan no kier a bira temporalmente impuro y consecuentemente lo no por a sirbi na e tempel.—Levitico 21:1; Numbernan 19:16.

14. Ora di uza ilustracion, con nos por tene cuenta cu nos auditorio?

124

“BIN, SIGUI MI”

cu tene cuenta cu factornan manera edad, cultura, famia y empleo. Por ehempel, un ilustracion cu ta menciona detayenan tocante trabou di cunucu lo por ta mas facil pa capta den un area di agricultura cu den un stad grandi. E bida diario y actividadnan di nos oyentenan—nan yiunan, nan cas, nan hobinan, nan cuminda—tambe lo por sirbi como base pa ilustracionnan apropia.

Basa Riba Creacion Hopi di e ilustracionnan di Hesus ta revela con bon el a conoce naturalesa, incluso mata, bestia y e clima. (Mateo 16: 2, 3; Lucas 12:24, 27) Di unda el a haya tal conocemento? Tempo cu el a lanta na Galilea, sin duda e tabatin oportunidad amplio pa observa creacion. Mas importante cu esei, Hesus ta “e primogenito di henter creacion”, y Jehova a uz’e como e “obrero maestro” ora el a crea tur cos. (Colosense˜ nan 1:15, 16; Proverbionan 8:30, 31) Ta strano anto cu Hesus a conoce e creacion asina bon? Laga nos mira con el a uza e ˜ conocemento aki habilmente den su sinansa. 16 Corda cu Hesus a identifica su mes como “e bon wardado” y su siguidonan como “e carnenan.” E palabranan di Hesus ta indica cu e tabata bon na haltura di e caracteristicanan di carne domestico. E tabata sa cu tabatin un laso unico entre un wardado y su carnenan. El a tuma nota cu e bestianan manso aki ta cla pa laga nan mes ser dirigi y cu nan ta sigui nan wardado fielmente. Dicon carne ta sigui nan wardado? Hesus di: “Pasobra nan conoce su bos.” (Juan 10:2-4, 11) Di berdad carne conoce e bos di nan wardado? 17 A base di observacion personal, George A. Smith a skirbi den su buki The Historical Geography of the Holy Land (E Geografia Historico di e Tera Santo): “Tin biaha nos tabata 15

˜ 15. Pakico no ta nada strano cu Hesus a conoce e creacion asina bon? 16, 17. (a) Kico ta indica cu Hesus a conoce e caracteristicanan di carne hopi bon? (b) Menciona un ehempel cu ta mustra cu carne di berdad ta scucha e bos di nan wardado.

“E NO A PAPIA NADA CU NAN SIN UZA PARABOLA”

125

sosega merdia banda di un di e posnan di Judea, caminda tres of cuater wardado di carne ta bini cu nan tou. E bestianan ta mescla den otro, y nos tabata puntra nos mes ta con cada wardado por a haya esnan di dje atrobe. Pero despues cu e tounan a caba di bebe awa y hunga cu otro, beurt pa beurt cada un di e wardadonan a cohe un otro direccion di e vaye, y cada un a dal su grito special; y e carnenan di cada un a retira for di e grupo grandi pa bai cerca nan propio wardado, y e tounan a bai mes ordena cu nan a bin.” Hesus lo no por a haya un mihor manera pa ilustra su punto, esta, cu ˜ si nos ta reconoce y obedece su sinansa y si nos ta sigui su guia, e ora ei nos tambe por bin bou di e cuido di “e bon wardado.” ˜ 18 Con nos por sina uza ilustracion saca for di creacion? E caracteristicanan sobresaliente di bestia por ta e base pa comparacionnan simpel pero efectivo. Unda nos por haya informacion tocante e creacion di Jehova? Bijbel ta un bon 18. Unda nos por haya informacion tocante e creacionnan di Jehova?

126

“BIN, SIGUI MI”

fuente di conocemento tocante varios bestia, y tin biaha, e ta uza caracteristicanan di bestia den un manera figurativo. Por ehempel, e ta referi na ser lihe manera gazel of leopardo, ser cauteloso manera colebra, y inocente manera paloma.1 (1 Cronicanan 12:8; Habacuk 1:8; Mateo 10:16) Otro fuentenan valioso di informacion ta E Toren di Vigilancia y Spierta!, y otro literatura cu Testigonan di Jehova ta produci. Bo ˜ por sina hopi si bo tuma nota di e manera cu e publicacionnan aki ta haci uzo di comparacionnan simpel basa riba e maraviyanan di e tantisimo creacionnan di Jehova.

Basa Riba Ehempelnan Conoci Un ilustracion efectivo por ta den forma di un ehempel of experencia di bida real. Na un ocasion, Hesus a uza un suceso recien pa mustra cu e creencia cu tragedia ta sosode cu hende cu merece esei, ta un creencia robes. El a bisa: “Boso ta kere cu e diesochonan ei, riba kendenan e toren den Siloam a cai y a mata nan, tabata mas culpabel [pecador] cu tur e hendenan cu ta biba na Jerusalem?” (Lucas 13:4) Berdad, e 18 almanan ei no a muri pa motibo di un pica cu a provoca e rabia di Dios. Mas bien, nan morto tragico tabata e resultado di “tempo y suceso imprevisto.” (Eclesiastes 9:11, NW ) ˜ Asina Hesus a refuta un sinansa falso dor di referi na un suceso cu su oyentenan tabata bon na haltura di dje. ˜ 20 Con nos por uza ehempelnan di bida real ora nos ta sina hende? Supone cu bo ta papiando tocante e cumplimento di ˜ e profesia di Hesus relaciona cu e senal di su presencia. (Mateo 24:3-14) Lo bo por referi na sucesonan recien cu a sali 19

1 Pa un lista mas extenso di e uzo figurativo di caracteristicanan di ˜ bestia den Bijbel, wak Perspicasia pa Compronde e Scritura na Spano, Volumen 1, pagina 318-19, publica pa Testigonan di Jehova.

19, 20. (a) Con Hesus a haci bon uzo di un suceso recien pa mustra cu un creencia ta robes? (b) Con nos por uza ehempel y experen˜ cia di bida real ora nos ta sina hende?

“E NO A PAPIA NADA CU NAN SIN UZA PARABOLA”

127

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Ki aspectonan di creacion Hesus a uza den su ilustracionnan, y con nos lo por uza ehempelnan similar?—Mateo 13: 24-32. ˘ Con Hesus a uza un ilustracion simpel pa establece un pun˜ to impactante, y kico abo ta sina for di su ehempel?—Mateo 18:12-14. ˘ Hesus a haci uzo di cua experencianan di bida diario, y con su ehempel lo por yuda bo scohe ilustracion?—Lucas 11:5-8; 12:6.

den noticia tocante guera, hamber of temblor pa mustra cu ˜ rasgonan specifico di e senal ta cumpliendo. Of imagina cu bo kier uza un experencia pa ilustra e cambionan cu tin cu tuma luga pa bisti e personalidad nobo. (Efesionan 4:20-24) Unda bo por haya un experencia asina? Lo bo por pensa riba bo rumannan den fe cu ta bin di diferente antecedente, of lo bo por uza un experencia cu a sali den un di e publicacionnan di Testigonan di Jehova. 21 Hesus tabata di berdad e Gran Maestro! Manera nos a mira den e seccion aki, e obra principal den su bida tabata ˜ pa “sina . . . y proclama e evangelio.” (Mateo 4:23) Esei ta e obra principal den nos bida tambe. E recompensanan di ˜ ser un maestro efectivo ta grandi. Ora nos ta sina hende, nos ta dunando nan algo, y tal dunamento ta produci felicidad. (Echonan 20:35) E felicidad ei ta e goso di sa cu nos ta compartiendo algo cu ta duradero y di berdadero balor, esta, e berdad tocante Jehova. Tambe nos por tin e satisfaccion di sa cu nos ta siguiendo e ehempel di Hesus, e Maestro di mas grandi cu a yega di cana riba mundo. 21. Ki recompensanan nos ta haya ora nos ta un maestro efectivo di e Palabra di Dios?

S E C C I O N

3

“E AMOR DI CRISTO TA OBLIGA NOS” Kico ta motiva nos pa keda sigui Hesus? Apostel Pablo a contesta: “E amor di Cristo ta obliga nos.” (2 Corintionan 5:14) Den e seccion aki nos lo studia e amor cu Hesus tin; su amor pa Jehova, pa humanidad y pa cada un di nos. Un estudio di esei realmente lo motiva nos. E lo conmove nos curason, y nos lo sinti nos obliga na actua, na haci progreso den nos esfuerso pa sigui e ehempel di nos Shon.

128

C A P I T U L O

1 3

“Mi Ta Stima e Tata” SEGUN cu un homber di edad tabata dop su pen den inkt, e tabata corda riba e cantidad di cosnan cu el a pasa aden. Su nomber tabata Juan, y e tabata e ultimo apostel di Hesucris˜ to cu a keda na bida. Awor cu e tabatin mas o menos 100 ana, el a reflexiona riba loke a pasa un anochi masha memorabel ˜ un 70 ana prome, e ultimo anochi cu e y e otro apostelnan a pasa hunto cu Hesus prome cu Su morto. Bou di guia di e spirito santo di Dios, Juan a logra corda y skirbi e sucesonan detayadamente. 2 E anochi ei, Hesus a declara bon cla cu pronto autoridadnan lo a laga mat’e. Ta Juan so a revela loke Hesus a bisa tocante e motibo pakico lo el a somete su mes na e morto teribel ei: “Pa mundo por sa cu mi ta stima e Tata, y manera e Tata a ordena mi, asina mi ta haci. Lanta, laga nos bai for di akinan.”—Juan 14:31. 3 “Mi ta stima e Tata.” No tabatin nada mas importante pa Hesus cu esei. No ta asina cu e tabata ripiti e declaracion ei constantemente. De echo, Juan 14:31 ta e unico caminda den Bijbel cu nos ta haya cu Hesus a expresa su amor pa su Tata asina abiertamente. Sinembargo, Hesus su manera di biba a mustra cu e palabranan ei tabata berdad. Su amor pa Jehova tabata bisto tur dia. Hesus su curashi, su obediencia y su perseverancia, tur tabata prueba di su amor pa Dios. Henter su ministerio tabata motiva pa amor. 4 Awendia, algun persona kisas ta pensa cu hende cu ta 1, 2. Kico apostel Juan a revela tocante e ultimo anochi cu e apostelnan a pasa hunto cu Hesus? 3. Con Hesus a demostra cu el a stima su Tata? 4, 5. Bijbel ta promove ki clase di amor, y kico nos por bisa di Hesus su amor pa Jehova?

130

“BIN, SIGUI MI”

mustra amor ta suak. Kisas nan ta pensa riba poemanan di amor y canticanan sentimental, podise asta di e euforia cu tin biaha ta ser conecta cu amor romantico. Bijbel ta papia di amor romantico, pero na un manera mas digno di loke ta comun awe. (Proverbionan 5:15-21) Sinembargo, e Palabra di Dios ta duna hopi mas atencion na un otro clase di amor. E amor aki no ta simplemente pasion of un emocion pasahero; tampoco e no ta un manera seco y filosofico di trata cu relacionnan humano. E clase di amor ei ta ensera tanto e curason como e mente. E ta sali for di loke e persona ta di paden, e ta ser dirigi pa principionan eleva y ta na harmonia cu nan, y ta ser expresa den echonan positivo. Definitivamente e no ta un amor superficial. E Palabra di Dios ta bisa: “Amor nunca no ta faya.”—1 Corintionan 13:8. 5 Di tur e hendenan cu a yega di biba, Hesus tabata esun cu a stima Jehova mas tanto. Ningun hende no a cumpli mihor cu Hesus cu e palabranan cu e mes a cita como Dios su mandamento di mas grandi: “Stima [Jehova] bo Dios cu henter bo curason, y cu henter bo alma, y cu henter bo mente, y cu tur bo forsa.” (Marco 12:30) Con Hesus a desaroya un amor asina? Con el a percura pa su amor pa Dios keda fuerte durante e tempo cu e tabata riba Tera? Anto con nos por imit’e?

E Laso di Amor di Mas Bieu y di Mas Fuerte Bo a yega di traha riba un proyecto cu un amigo y a constata cu debi na esei boso dos a bira mihor amigo, mas pega cu otro? E experencia agradabel ei por yuda bo compronde e amor cu a desaroya entre Jehova y su Yiu unigenito. Nos a referi varios biaha na Proverbionan 8:30, pero laga nos analisa e versiculo ei awor den su contexto. Den versiculo 22 te cu 31, nos ta haya un descripcion inspira pa Dios di sabiduria personifica. Con nos por sa cu e palabranan aki ta referi na e Yiu di Dios? 6

6, 7. Con nos por sa cu Proverbionan 8:22-31 ta describi e Yiu di Dios y no simplemente e cualidad di sabiduria?

“MI TA STIMA E TATA”

131

7 Den versiculo 22, sabiduria ta bisa: “[Jehova] a crea mi na principio di su caminda, prome cu su obranan di prome aya.” Mester ta trata aki di algo cu ta mas aya di sabiduria, pasobra sabiduria no ta un cos cu a ser “crea.” E no tabatin un principio pasobra semper Jehova a existi y semper e tabata sabi. (Salmo 90:2) Sinembargo, e Yiu di Dios si a ser crea; e tabata “e primogenito di henter creacion”, e prome di tur e obranan di Jehova. (Colosensenan 1:15) Manera Proverbionan a describi, e Yiu a existi prome cu Tera y shelo. Anto como e Palabra, es decir, e Vocero di Dios, e tabata e expresion perfecto di e sabiduria di Jehova.—Juan 1:1. ˜ 8 Kico e Yiu a haci durante e miles di miyones di ananan cu el a biba prome cu el a bin na Tera? Versiculo 30 ta bisa nos cu e tabata na Dios su lado como “un trahado experto.” Kico esei ta nifica? Colosensenan 1:16 ta splica: “Pa medio di dje tur cos a wordo crea, tanto den e shelonan como riba Tera, . . . tur cos a wordo crea pa medio di dje y p’e.” Pues Jehova, e Creador, a uza su Yiu, e Trahador Experto, pa crea tur otro cos; for di e criaturanan spiritual den shelo te na e inmenso universo material, incluso planeta Tera cu su variedad maraviyoso di mata y bestia, y e culminacion di e creacion terenal: hende. Den algun aspecto nos lo por compara e cooperacion aki entre Tata y Yiu cu e cooperacion cu tin entre un arkitecto y un contratista. E contratista ta specia˜ lisa den construi e disenonan ingenioso di e arkitecto precies manera nan ta. Pues, ora un cierto faseta di creacion ta yena nos cu respet y admiracion, nos ta dunando credito de echo na e Gran Arkitecto. (Salmo 19:1) Sinembargo, nos lo por corda tambe riba e felis colaboracion di hopi tempo cu tin entre e Creador y su “trahado experto.” 9 Ora cu dos hende imperfecto ta traha den estrecho

8. Kico e Yiu a haci durante tur e tempo prome cu el a bin na Tera, y kico nos lo por pensa riba dje ora nos ta admira creacion? 9, 10. (a) Kico a haci e laso entre Jehova y su Yiu mas fuerte? (b) Kico por haci e laso cu bo tin cu bo Tata celestial mas fuerte?

132

“BIN, SIGUI MI”

colaboracion, nan de bes en cuando sa tin problema pa bai bon cu otro. Esei ni un momento so no tabata e caso cu Jehova y su Yiu! E Yiu a traha pa masha hopi siglo cu su Tata y tabata “regocihando semper su dilanti.” (Proverbionan 8:30) Si, el a disfruta di e compania di su Tata, y e sintimento tabata mutuo. Di mes, e Yiu a bira mas y mas mane˜ ˜ ra su Tata, y a sina imita e cualidadnan di Dios. Nada strano anto cu e laso entre Tata y Yiu a bira asina fuerte! Corectamente nos por yama esei e laso di mas bieu y di mas fuerte den henter universo. 10 Pero kico esei por nifica pa nos? Kisas bo ta sinti cu abo nunca lo por cultiva un laso asina cu Jehova. Ta berdad cu ningun di nos no tin e puesto eleva di e Yiu. Sinembargo, nos tin un oportunidad extraordinario. Corda cu Hesus a hala mas cerca di su Tata dor di traha hunto cu ne. Amorosamente Jehova ta ofrece nos e oportunidad pa ta su “colaboradonan.” (1 Corintionan 3:9) Segun cu nos ta sigui e ehempel di Hesus den e ministerio, nos mester corda semper cu nos ta colaborado di Dios. Pues asina e laso di amor cu ta uni nos cu Jehova ta bira mas y mas fuerte. Tin un privilegio mas grandi cu esei?

Con Hesus A Percura pa Su Amor pa Jehova Keda Fuerte 11 Den hopi manera ta bon pa nos mira e amor den nos curason como un cos bibo. Mescos cu un bunita mata den cura, amor mester haya nutricion y cuido pa e por crece y bona. Si neglish’e y keda sin dun’e nutricion, e ta bira suak y muri. Hesus no a considera su amor pa Jehova como algo comun y coriente. El a percura pa su amor keda fuerte y sigui crece durante henter su estadia riba Tera. Laga nos wak con. 11-13. (a) Dicon ta bon pa nos mira amor como un cos bibo, y con Hesus, tempo cu e tabata mucha, a percura pa su amor pa Jehova keda ˜ fuerte? (b) Con e Yiu di Dios a mustra su interes pa sina for di Jehova, tanto prome cu el a bin na Tera como despues como hende?

“MI TA STIMA E TATA”

133

12 Pensa un biaha mas riba e incidente caminda Hesus, tempo cu e tabata mucha, a papia francamente den e tempel na Jerusalem. Corda e palabranan cu el a bisa su mayornan cu tabata tur precupa: “Pakico boso tabata busca mi? Boso no tabata sa cu mi mester tabata den e cas di mi Tata?” (Lucas 2:49) Como mucha, Hesus evidentemente no tabatin ningun recuerdo ainda di su existencia prehumano. Toch su amor pa su Tata, Jehova, tabata intenso. E tabata sa cu e manera natural pa expresa e amor ei ta den adoracion. P’esei ningun otro luga na mundo no a atrae Hesus manera e cas di adoracion puro di su Tata. El a anhela pa ta einan y no kier a bai. Ademas, e no tabata djis un observado. E tabata ansio˜ so pa sina tocante Jehova y pa expresa loke e tabata sa. E sin˜ timentonan ei no a cuminsa tempo cu e tabatin 12 ana, ni nan no a caba na e edad ei. ˜ 13 E Yiu ansiosamente a sina for di su Tata tempo cu e tabata den shelo prome cu el a bira hende. Un profesia cu tin na ˜ Isaias 50:4-6 ta revela cu Jehova a sina su Yiu specificamente ki papel lo el a bin cumpli cu ne como e Mesias. Aunke e educacion ei a ensera tambe detayenan tocante algun di e dificultadnan cu e Yiu lo a pasa aden como e Ungi di Jeho˜ va, el a sina cu smak. Mas despues, ora Hesus a bin na Tera y a bira adulto, el a keda cu e actitud ansioso pa bai na cas di ˜ su Tata y participa den e adoracion y e sinamento cu Jehova tabata kier pa ser duna na su cas. P’esei Bijbel ta informa nos cu Hesus tabata asisti fielmente na e tempel y na sinagoga. (Lucas 4:16; 19:47) Si nos kier pa nos amor pa Jehova keda bibo y sigui crece, nos mester asisti diligentemente na e reunionnan cristian, caminda nos ta adora Jehova y aumenta nos conocemento y aprecio p’e. 14 Un otro manera mas cu Hesus a percura pa su amor pa Jehova keda fuerte tabata pa medio di oracion cu

14, 15. (a) Dicon Hesus a busca pa ta su so? (b) Con e oracionnan cu Hesus a dirigi na su Tata ta revela intimidad y respet?

134

“BIN, SIGUI MI”

regularidad. Aunke Hesus tabata un homber amigabel y social, ta bon pa tuma nota cu na cierto momentonan el a prefera di tabata su so. Por ehempel, Lucas 5:16 ta bisa: “Hopi biaha e tabata retira su mes den desierto pa haci oracion.” Asina tambe Mateo 14:23 ta declara: “Despues cu el a manda e multitudnan bai, e so a subi bai riba sero pa haci oracion. Y ora nochi a sera, e tabata su so ayanan.” Hesus a busca pa ta su so na e ocasionnan aki y na mas ocasion, no pasobra e ˜ tabata un ermitano of no a gusta compania di otro hende, sino pasobra e tabata kier ta su so cu Jehova, pa papia libremente cu su Tata den oracion. 15 Ora Hesus tabata haci oracion, el a uza tin biaha e expresion “Abba! Tata!” (Marco 14:36) Den tempo di Hesus, ˜ “Abba” tabata un palabra di carino pa “tata” cu a indica intimidad, un palabra uza den famia. Hopi biaha e tabata un di ˜ e prome palabranan cu un mucha a sina. Pero a la bes e tabata un palabra di respet. Aunke e palabra ei a revela e relacion intimo di e Yiu papiando cu su Tata stima, el a indica tambe respet profundo pa Jehova su autoridad como tata. Nos ta haya e combinacion ei di intimidad y respet den tur e oracionnan di Hesus cu tin den Bijbel. Por ehempel, na Juan capitulo 17, apostel Juan a skirbi e oracion largo y sincero cu Hesus a haci su ultimo anochi. Ta realmente conmovedor pa nos studia e oracion ei y ta masha importante pa nos imit’e, naturalmente no dor di ripiti e palabranan di Hesus, sino dor di haya maneranan pa papia di curason cu nos Tata celestial mas tanto posibel. Haciendo esei nos amor p’e lo keda bibo y fuerte. 16 Manera nos a menciona caba, Hesus no a bisa bes tras bes: “Mi ta stima e Tata.” Sinembargo, hopi biaha el a expresa su amor pa su Tata cu otro palabra. Con asina? Hesus mes 16, 17. (a) Cu ki palabranan Hesus a expresa su amor pa su Tata? (b) Con Hesus a revela e generosidad di su Tata?

“E so a subi bai riba sero pa haci oracion”

136

“BIN, SIGUI MI”

˜ a bisa: “Mi ta alaba bo publicamente, o Tata, Senor di shelo y Tera.” (Mateo 11:25, NW ) Ora nos a studia e Seccion 2 di e buki aki, nos a mira cu Hesus tabata gusta alaba su Tata dor di yuda hende conoce Jehova. Por ehempel, el a compara Jehova cu un tata cu tabata asina ansioso pa pordona su yiu homber rebelde cu e tabata warda pa e yoncuman arepenti bin bek. E tata a mira e yiu djaleu y a core bai contr’e y a bras’e. (Lucas 15:20) Ken por lesa e relato ei sin sinti su mes conmovi pa e manera cu Hesus a presenta Jehova su amor y pordon? 17 Hopi biaha Hesus a alaba su Tata pa Su generosidad. Hesus a uza e ehempel di mayornan imperfecto pa mustra con sigur nos por ta cu nos Tata celestial lo duna nos tur e spirito santo cu nos tin mester. (Lucas 11:13) Hesus a papia tambe tocante e speransa cu e Tata ta ofrece asina generosamente. Cu anhelo Hesus a describi su propio speransa di bolbe bek na lado di su Tata den shelo. (Juan 14:28; 17:5) El a conta su siguidonan di e speransa cu Jehova ta extende na Cristo su “tou chikito”, esta, e speransa di biba den shelo y di participa den e gobernacion di e Rei Mesianico. (Lucas 12:32; Juan 14:2) Anto el a consola un malechor cu tabata muriendo cu e speransa di bida den Paradijs. (Lucas 23:43) Segun cu Hesus a papia di e gran generosidad di su Tata den e maneranan aki esei siguramente a yud’e keda cu un amor fuerte pa Jehova. Hopi siguido di Cristo a ripara cu e cos cu mas ta fortalece nan amor pa Jehova of nan fe den dje ta di papia tocante Jehova y e speransa cu e ta extende na hende cu ta stim’e.

Abo Lo Imita Hesus Su Amor pa Jehova? Di tur e maneranan cu nos tin cu sigui Hesus, ningun no ta mas importante cu esaki: Nos tin cu stima Jehova cu 18

18. Cua ta e manera di mas importante den cua nos tin cu sigui Hesus, y dicon?

“MI TA STIMA E TATA”

137

henter nos curason, alma, mente y forsa. (Lucas 10:27) Nos no por midi nos amor pa Jehova simplemente na con intenso nos sintimentonan ta; nos tin cu considera tambe te na ki grado nos ta demostra nos amor den accion. Hesus no a keda contento cu djis sinti amor pa su Tata ni e no a djis bisa: “Mi ta stima e Tata.” E di: “Pa mundo por sa cu mi ta stima e Tata, y manera e Tata a ordena mi, asina mi ta haci.” (Juan 14:31) Satanas a pretende cu ningun hende lo sirbi Jehova motiva pa amor sin egoismo. (Job 2:4, 5) Pa por a duna e mihor contesta posibel riba e calumnia malicioso di Satanas, Hesus a actua cu curashi y a mustra mundo cuanto el a stima su Tata. El a obedece su Tata te na e punto di entrega su bida. Abo lo sigui Hesus? Lo bo mustra mundo cu di berdad bo ta stima Jehova Dios? 19 Nos tin un necesidad spiritual profundo pa demostra tal amor. P’esei Jehova a haci areglo pa nos ador’e na un manera cu nos ta nutri y fortalece nos amor pa nos Tata. Ora bo ta asisti na reunionnan cristian, purba corda cu bo ta einan pa adora bo Dios. Algun faseta di e adoracion ei ta entre otro haci oracion sincero hunto, canta canticanan di alabansa, scucha cu atencion y participa ki ora cu ta posibel. Reunionnan asina ta duna bo tambe e oportunidad pa anima e otro rumannan cristian. (Hebreonan 10:24, 25) Si nos ta adora Jehova cu regularidad na reunionnan cristian, esei lo yuda nos amor pa Dios bira mas y mas fuerte. 20 Nos amor pa Dios lo bira mas fuerte tambe pa medio di estudio personal, meditacion y oracion. Mira e cosnan aki como oportunidadnan pa bo ta bo so cu Jehova. Segun cu bo ta studia Dios su Palabra skirbi y ta medita riba dje, Jehova ta transmitiendo su pensamentonan na bo. Segun 19, 20. (a) Pa ki motibonan importante nos kier asisti cu regularidad na e reunionnan cristian? (b) Con nos por mira nos estudio personal, meditacion y oracion?

138

“BIN, SIGUI MI”

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Ora nos ta haci oracion, con nos por demostra confiansa den Jehova, manera Hesus a demostr’e?—Juan 11:41, 42; Hebreonan 11:6. ˘ Con nos por expresa amor sincero pa Jehova den e manera cu nos ta uza su nomber?—Juan 17:6-8. ˘ Dicon amor pa Jehova ta rekeri pa nos imita Hesus den e asunto di keda separa for di mundo?—Juan 17:14-16; Santiago 4:8. ˘ Con nos por aplica Hesus su conseho tocante mantene amor intenso pa Jehova?—Revelacion 2:1-5.

cu bo ta haci oracion, bo ta habriendo bo curason na dje. Corda cu oracion ta ensera mas cu djis pidi Dios cos. Oracion ta tambe un oportunidad pa gradici Jehova pa e bendicionnan cu bo a ricibi y pa alab’e pa su obranan maraviyoso. (Salmo 146:1) Es mas, e mihor manera pa gradici Jehova y pa mustr’e cu bo ta stim’e ta di alab’e publicamente cu goso y cu entusiasmo. 21 Amor pa Dios ta e factor principal cu por yuda bo alcansa felicidad eterno. Esei ta tur loke Adam cu Eva tabatin mester pa nan por tabata exitoso, y ta net e cos cu nan no a cultiva. Amor pa Dios ta e cos di mas importante cu bo tin mester pa surpasa cualkier prueba di fe, rechasa cualkier tentacion y wanta cualkier dificultad. Esei ta e factor di mas importante di ser un siguido di Hesus. Claro cu amor pa Dios ta conecta cu amor pa nos prohimo. (1 Juan 4:20) Den e capitulonan cu ta sigui, nos lo analisa con Hesus a demostra su amor pa hende. Den e siguiente capitulo, nos lo considera dicon asina tanto hende a haya Hesus acercabel. 21. Con importante amor pa Jehova ta, y kico nos lo considera den e capitulonan cu ta sigui?

C A P I T U L O

1 4

“Multitudnan Grandi A Bin Cerca Dje” HESUS tabata sa cu e fin di su bida riba Tera tabata acercando rapidamente. E tabatin apenas un par di siman mas, y ainda tabatin hopi cos di haci! Hesus tabata predicando hunto cu su apostelnan na Perea, un region oost di Riu Jordan. Nan a predica bayendo den direccion zuid rumbo pa Jerusalem, caminda Hesus lo a asisti na su ultimo Pasco Hudiu cu un final dramatico. 2 Despues cu Hesus a caba di tene un discusion riba un tema di peso cu algun lider religioso, a surgi un disturbio chikito. Ta asina cu algun hende a trece nan yiunan pa mira Hesus. Aparentemente, tabatin mucha di diferente edad, pasobra Marco a referi na nan cu e mesun palabra cu el a ˜ uza mas prome pa describi un mucha di 12 ana, mientras cu Lucas a uza un palabra cu por ser traduci como ‘yiu chikito.’ (Lucas 18:15; Marco 5:41, 42; 10:13) Claro cu caminda tin mucha, hopi biaha ta reina un ambiente anima y boroto. E discipelnan di Hesus a scual e mayornan, kisas asumiendo cu nan Shon tabata mucho ocupa pa duna atencion na e muchanan. Kico Hesus a haci? 3 Ora Hesus a mira kico ta pasando, el a rabia. Cu ken? Cu e muchanan? Cu e mayornan? No, cu su discipelnan! El a bisa nan: “Laga e muchanan bin cerca mi; no stroba nan, pasobra e reino di Dios ta pertenece na esnan manera esakinan. Di berdad mi ta bisa boso, esun cu no ricibi e reino di Dios manera un mucha lo no drenta den dje.” Anto Hesus a tuma e muchanan “den su brasa” y a bendiciona 1-3. Kico a pasa ora cu mayornan a trece nan yiunan cerca Hesus, y kico e incidente aki ta revela tocante Hesus?

140

“BIN, SIGUI MI”

nan. (Marco 10:13-16) E palabranan cu Marco a uza akinan ˜ ta indica cu Hesus a brasa nan carinosamente, y podise asta a carga algun baby den su brasa. Tabata bisto cu Hesus gus˜ ta mucha. Sinembargo, esaki ta sina nos algo mas tocante Hesus, esta, cu e ta un persona acercabel. 4 Si Hesus tabata un homber streng, friu of orguyoso, e muchanan ei probablemente lo no a sinti nan atrai na dje; y nan mayornan tampoco lo no a sinti nan liber pa acerc’e. Ora bo ta imagina e escena, bo no ta mira e cara contento di e mayornan segun cu e homber bondadoso aki a demos˜ tra su carino pa nan yiunan, a expresa cuanto balor nan tin den bista di Dios y a bendiciona nan? Si, a pesar cu Hesus tabatin un responsabilidad di hopi peso, el a keda e homber di mas acercabel. 5 Ken mas a haya Hesus un homber acercabel? Kico a haci Hesus asina facil pa acerca? Anto con nos por bira mescos cu Hesus den esaki? Laga nos wak.

Ken A Haya Hesus Acercabel? Ora bo ta lesa e relatonan di Evangelio, podise lo bo keda asombra pa e manera cu gran cantidad di hende no a basila pa bin cerca Hesus. Por ehempel, hopi bes nos ta lesa tocante “multitudnan grandi” en conexion cu Hesus. “Multitudnan grandi tabata siguie for di Galilea.” “Multitudnan grandi a bin para tur rond di dje.” “Multitudnan grandi a bin cerca dje.” “Multitudnan grandi tabata cana hunto cu ne.” (Mateo 4:25; 13:2; 15:30; Lucas 14:25) Si, hopi biaha Hesus tabata rondona pa multitud di hende. 7 Por lo general esakinan tabata hende comun y coriente, hende cu e lidernan religioso tabata referi na dje cu menos6

4, 5. (a) Con nos por tin sigur cu Hesus tabata acercabel? (b) Ki preguntanan nos lo analisa den e capitulo aki? 6-8. Hopi biaha Hesus tabata den compania di ken, y den ki manera su actitud tabata diferente for di e actitud di e lidernan religioso?

“MULTITUDNAN GRANDI A BIN CERCA DJE”

141

precio como “hende di tera.” E farizeonan y sacerdotenan a bisa abiertamente: “E multitud aki, cu no conoce e Lei, ta maldiciona.” (Juan 7:49) Obranan rabinico skirbi mas despues ta confirma e actitud ei. Hopi lider religioso a considera e hendenan ei como di clase inferior y a nenga di come cu nan, cumpra cos for di nan of asocia cu nan. De echo, algun lider religioso a insisti cu no tin speransa di resureccion pa e hendenan ei cu no tabata conoce e lei oral! Di mes, hopi hende humilde lo a keda leu for di e lidernan ei en bes di pidi nan yudansa of guia. Pero Hesus tabata diferente. 8 Hesus a asocia libremente cu e pueblo comun. El a come ˜ cu nan, cura nan, sina nan y duna nan speransa. Claro cu Hesus tabata realistico; el a reconoce cu mayoria di hende lo a rechasa e oportunidad pa sirbi Jehova. (Mateo 7;13, 14) Sinembargo, el a carga e speransa cu cada persona lo a reacciona faborablemente y a mira den hopi di nan e potencial pa haci loke ta corecto. Ki un contraste cu e sacerdote- y farizeonan sin heful! Pero sorprendentemente, asta sacerdote y farizeo a bin cerca Hesus, y varios di nan a haci cambio y a sigui Hesus. (Echonan 6:7; 15:5) Algun di e hendenan rico y poderoso tambe a haya Hesus acercabel.—Marco 10:17, 22. 9 Hende muher no a basila pa bin cerca Hesus. Hopi biaha nan lo mester a sinti e menosprecio humiliante di e lidernan religioso. E rabinan por lo general no tabata kier pa ˜ sina hende muher. De echo, hende muher no tabatin mag di testifica den casonan legal, ya cu a considera nan como testigo inconfiabel. E rabinan asta a haci un oracion den cua nan a gradici Dios cu nan no tabata hende muher! Sinembargo, hende muher no a nota e tipo di menosprecio ei ˜ cerca Hesus. Hopi a acerc’e, ansioso pa sina. Por ehempel, Bijbel ta conta nos cu Maria, ruman muher di Lazaro, taba˜ ta sinta na pia di Senor ta scucha e palabranan di Hesus cu sumo atencion mientras cu su ruman muher, Marta, tabata 9. Dicon hende muher a haya Hesus acercabel?

142

“BIN, SIGUI MI”

hopi ocupa y precupa cu preparacion di cuminda. Hesus a elogia Maria pasobra el a fiha e prioridad corecto.—Lucas 10:39-42. 10 Hende enfermo tambe a basha bin cerca Hesus, aunke hopi biaha e lidernan religioso a trata nan como persona indeseabel. E Lei di Moises a prescribi cu hende cu lepra mester a keda isola pa motibonan di salud, pero esei no tabata un hustificacion pa no mustra bondad na nan. (Levitico, capitulo 13) Sinembargo, reglanan rabinico cu a bin despues a declara cu hende cu lepra ta mesun desagradabel cu sushi humano. Algun lider religioso a bai asta asina leu di tira leprosonan cu piedra pa tene nan leu! Ta dificil pa imagina con hende cu a ser trata asina por a haya e curashi pa acerca cualkier maestro, pero cerca Hesus si leprosonan a bin. Un di nan a expresa e famoso palabranan di fe aki: ˜ “Senor, si bo kier, bo por haci mi bira limpi.” (Lucas 5:12) Den e siguiente capitulo nos lo analisa Hesus su reaccion. Pero pa awor ta suficiente pa bisa cu no por tin un prueba mas combencente pa mustra cu Hesus tabata acercabel. 11 Personanan cu tabata carga cu sintimento di culpa a bin cerca Hesus libremente. Por ehempel, pensa riba e biaha cu Hesus tabata comiendo na cas di un farizeo. Un muher cu tabata conoci como un pecador a drenta paden y hinca rudia na pia di Hesus, yorando pa motibo di su sintimento di culpa. Su lagrimanan a laba Hesus su pia, y el a uza su cabei pa seca nan. Mientras cu Hesus su anfitrion a wak tur desgusta y den su mes a critica Hesus severamente pasobra el a laga e muher aki yega cerca dje, Hesus bondadosamente a elogia e muher pa su arepentimento sincero y a sigur’e 10. Con Hesus su manera di trata cu hende enfermo tabata distinto for di e lidernan religioso? 11. Ki ehempel ta mustra cu hende carga cu sintimento di culpa a sinti nan liber pa bin cerca Hesus, y dicon esaki ta importante?

“Laga e muchanan bin cerca mi”

144

“BIN, SIGUI MI”

cu Jehova a pordon’e. (Lucas 7:36-50) Awe mas cu nunca, hende cu ta carga cu sintimento di culpa mester por sinti nan liber pa bin cerca esnan cu por yuda nan drecha nan relacion cu Dios! Kico ta loke a haci Hesus asina acercabel?

Kico A Haci Hesus un Hende Acercabel? No lubida cu Hesus a imita su Tata celestial stima perfectamente. (Juan 14:9) Bijbel ta recorda nos cu Jehova “no ta leu di cada un di nos.” (Echonan 17:27) Jehova, siendo Esun “cu ta scucha oracion”, ta semper accesibel pa su sirbidornan fiel y pa ken cu sinceramente kier hay’e y sirbie. (Salmo 65:2) Figura bo, e Persona di mas poderoso y importante den universo ta a la bes esun mas acercabel! Hesus, mescos cu su Tata, stima hende. Den e siguiente capitulonan nos lo considera e amor intenso cu tabatin den su curason. Pero Hesus tabata acercabel principalmente pasobra su amor pa hende tabata masha bisto. Laga nos analisa algun di e caracteristicanan di Hesus cu a demostra e amor ei. 13 Hende a sinti mesora cu Hesus tabata interesa den nan personalmente. E interes personal ei no a disparce ora cu Hesus tabata bou di presion. Manera nos a mira caba, ora e mayornan a trece nan yiunan cerca dje, Hesus a keda acercabel a pesar cu e tabata ocupa y carga cu responsabilidadnan di peso. Ki un bon ehempel el a pone pa mayornan! Den e mundo djawe ta un reto pa lanta yiu. Sinembargo, ta masha importante pa muchanan mira nan mayornan como hende acercabel. Si bo ta un mayor, bo sa cu tin biaha bo ta mucho ocupa pa duna bo yiu e atencion cu e mester. Pero pakico no sigur’e cu lo bo traha tempo p’e mas pronto ˜ posibel? Segun cu bo ta cumpli cu bo palabra, bo yiu lo sina ˜ cu ta bale la pena tene pasenshi. E ta sina tambe cu semper e por bin cerca bo cu cualkier problema of precupacion. 12

12. Dicon no ta un sorpresa cu Hesus tabata acercabel? 13. Con mayornan lo por imita Hesus?

“MULTITUDNAN GRANDI A BIN CERCA DJE”

145

14 Hesus a laga hende sa cu loke a precupa nan tabata importante p’e. Por ehempel, considera e prome milager cu Hesus a haci. E tabata na un fiesta di casamento na Cana, un pueblito den Galilea. A surgi un problema bergonsoso, ˜ bina a caba! Maria, mama di Hesus, a bisa su yiu kico a pasa. Wel, kico Hesus a haci? El a laga e sirbidornan yena seis tinashi grandi di piedra cu awa. Ora nan a hiba un tiki ˜ di e awa ei pa e director di e fiesta, ata e awa tabata bina di alta calidad! Acaso esei tabata un triki? No, e awa “a bira ˜ ˜ bina.” (Juan 2:1-11) For di hopi tempo pasa hende ta sona di por comberti un cos den otro. Pa siglonan, hombernan yama alkimista a purba comberti chumbo den oro. Nunca nan no a logra, aunke de echo, chumbo cu oro ta ele˜ mentonan bastante similar.1 Kico di awa cu bina? For di un punto di bista kimico, awa ta algo simpel, un combinacion ˜ di dos elemento basico. Di otro banda, bina ta contene casi mil substancia cu ta consisti di hopi elemento basico! Dicon Hesus lo a haci un acto asina maraviyoso pa resolve un ˜ problema asina chikito manera scarsedad di bina na un fiesta di casamento? 15 E problema no tabata un cos chikito pa e bruid y e bruidegom. Den Medio Oriente di antiguedad, hospitalidad na huespetnan invita tabata un asunto di sumo importancia. ˜ Si bina mester a caba na e fiesta di casamento esei lo a causa ˜ bastante berguensa pa e pareha, locual lo a dana e ambiente

1 Studiantenan di scheikunde sa cu chumbo cu oro ta bastante cerca di otro riba e tabla periodico di elemento. Un atom di chumbo tin simplemente tres proton mas den su nucleo cu e atom di oro. Fisiconan moderno asta a comberti cantidad chikito di chumbo den oro, pero e proceso no ta economico pasobra e ta rekeri masha hopi energia. 14-16. (a) Ki circunstancianan a pone Hesus haci su prome milager, y dicon esaki tabata un acto maraviyoso? (b) Kico Hesus su milager ˜ na Cana ta revela tocante dje, y ki les e ta sina mayornan?

Mustra bo yiu cu bo ta acercabel y cu bo ta realmente interesa den dje

di e dia di nan casamento y laga nan cu mal recuerdo di e ˜ dia ei den e ananan cu lo a sigui. E problema tabata importante pa nan, y e tabata importante pa Hesus. Pues el a haci algo pa resolv’e. Bo por mira dicon hende tabata bin cerca dje cu loke a precupa nan? 16 Un biaha mas mayornan por saca un bon les for di esaki. Kico si bo yiu bin cerca bo, tur precupa cu un problema? Kisas bo ta sinti gana di no worry cu su precupacion pasobra ta co’i kens. Podise bo ta asta haya gana di harie. Compara cu bo carganan, e problema di e mucha en berdad por parce co’i kens. Pero corda cu pa e mucha si e no ta co’i kens! Si e ta importante pa un persona cu bo ta stima hopi, lo e no mester ta importante pa bo tambe? Si bo laga bo yiu sinti cu bo ta interesa den loke ta precup’e, esei lo haci bo un mayor acercabel.

“MULTITUDNAN GRANDI A BIN CERCA DJE”

147

17 Manera nos a considera den Capitulo 3, Hesus tabata suave y humilde. (Mateo 11:29) Mansedumbre of suavidad ta un bunita cualidad, un prueba fuerte di e humildad cu un persona tin den su curason. E ta parti di e fruta di Dios su spirito santo y ta ser conecta cu sabiduria divino. (Galationan 5:22, 23; Santiago 3:13) Asta ora Hesus a confronta e piyo provocacion, el a domina su mes. Su suavidad definitivamente no tabata debilidad. Un comentarista a bisa di suavidad: “Tras di e suavidad aki tin e forsa di staal.” Si, hopi bes nos tin mester di e forsa di staal pa frena nos temperamento y trata otro hende cu suavidad. Pero cu e bendicion di Jehova riba nos esfuerso, nos por imita Hesus den mustra suavidad, y esei lo haci nos mas acercabel. 18 Hesus tabata rasonabel. Ora Hesus tabata na Tiro, un se˜ nora a bin cerca dje pasobra su yiu muher tabata “cruel˜ mente posei pa demono.” Den tres diferente manera Hesus ˜ a indica cu e no tabata dispuesto pa haci loke e senora tabata kier. Di prome, Hesus no a contest’e; di dos, el a duna e ˜ senora un motibo pakico e no por a haci loke el a pidi; di tres, Hesus a duna un ilustracion pa mustra mas cla ainda dicon lo e no a hacie. Acaso Hesus tabata antipatico, inflexi˜ bel? El a laga e senora compronde cu e tabata bayendo den un direccion peligroso dor di tribi cuestiona e palabranan di un homber asina grandi manera e? No. Tabata bisto cu e se˜ nora a sinti su mes safe. E no a pidi yudansa so, sino tambe el a persisti a pesar cu Hesus aparentemente no tabata kier ˜ a yud’e. Hesus a mira e fe remarcabel cu a motiva e senora pa persisti, y el a cura su yiu. (Mateo 15:22-28) Hesus su actitud rasonabel, su disponibilidad pa scucha y pa ta flexibel ora ta apropia, siguramente a haci hende ansioso pa acerc’e!

17. Hesus a pone ki ehempel di suavidad, y dicon e cualidad aki ta prueba di un hende su forsa? 18. Ki ehempel ta revela Hesus su actitud rasonabel, y dicon bo ta kere cu e cualidad aki ta haci un persona acercabel?

148

“BIN, SIGUI MI”

Abo Ta Acercabel? Hende ta gusta pensa cu nan ta acercabel. Por ehempel, tin hende den puesto di autoridad cu gusta bisa cu semper nan porta ta habri, y cu e hendenan bou di nan por bin libremente cerca nan. Sinembargo, Bijbel tin e spiertamento fuerte aki: “Hopi hende ta proclama nan mes lealtad, ma ken por haya un hende confiabel?” (Proverbionan 20:6) Ta facil pa bisa cu nos ta acercabel, pero di berdad nos ta imita e aspecto aki di Hesus su amor fielmente? E contesta kisas ta sinta, no den e manera cu nos ta mira nos mes, sino den e manera cu otro hende ta mira nos. Pablo a bisa: “Laga tur hende sa cu boso ta rasonabel.” (Filipensenan 4:5, NW ) Ta bon pa cada un di nos puntra nos mes: ‘Con otro hende ta mira mi? Ki reputacion mi tin?’ 20 Vooral ancianonan cristian ta haci esfuerso pa ta acercabel. Nan ta desea sinceramente di cumpli cu e descripcion cu tin para skirbi na Isaias 32:1 y 2: “Cada un lo ta manera un refugio contra biento, y un proteccion contra tempestad, manera coridanan di awa den un tera seco, manera sombra di un baranca masha grandi mes den un tera cu tin sed di awa.” Un anciano por percura tal proteccion, refrescamento y alivio solamente si e keda acerAncianonan ta haci cabel. Ta berdad cu no ta semesfuerso pa nan per facil pa nan haci esei, pasota acercabel 19

19. Con nos por sa si di berdad nos ta acercabel? 20. (a) Pakico ta importante pa ancianonan cristian ta acercabel? (b) Pakico nos mester ta rasonabel den loke nos ta spera di e ancianonan di congregacion?

“MULTITUDNAN GRANDI A BIN CERCA DJE”

149

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘

Dicon hende lo por sinti nan motiva pa bin cerca nos si nos ta haci nan pregunta y ta scucha nan contesta cu atencion?—Mateo 16:13-17.

˘

Con Hesus a demostra di ta acercabel asta ora hende a interumpi su privasidad, y con nos lo por sigui su ehempel?—Marco 6:31-34.

˘

Con Hesus a considera hende no creyente? Y si nos imita su punto di bista balansa, con esei lo haci nos acercabel?—Lucas 5:29-32.

˘

Si nos imita e punto di bista positivo cu Hesus tabatin di hende, con esei lo yuda nos bira mas acercabel?—Juan 1:47.

bra ancianonan tin un carga pisa di responsabilidad den e tempo dificil aki. Sinembargo, ancianonan ta haci esfuerso pa nan no duna e impresion cu nan ta mucho ocupa pa atende e necesidadnan di e carnenan di Jehova. (1 Pedro 5:2) Anto otro miembronan di e congregacion ta purba di nan parti pa ta rasonabel den loke nan ta spera di e hombernan fiel ei, mustrando un actitud humilde y cla pa coopera.—Hebreonan 13:17. 21 Mayornan ta haci esfuerso pa nan ta semper disponibel pa nan yiunan. Esaki ta un asunto hopi serio! Nan kier pa nan yiunan sa cu nan por confia den nan tata of nan mama. Pues, mayornan cristian ta percura pa nan ta suave y rasonabel, y ta tene cuidou pa nan no bira mucho emocional ora un yiu confesa di a comete un eror of ta demostra di tin un manera di pensa robes. Segun cu mayornan ta entrena nan yiunan cu pasenshi, nan ta haci nan best pa mantene bon comunicacion. En realidad, nos tur kier keda personanan acercabel, manera Hesus tabata. Den e siguiente capitulo nos lo considera Hesus su compasion sincero, un di e cualidadnan principal cu a hacie acercabel. 21. Con mayornan por keda acercabel pa nan yiunan, y kico nos lo considera den e siguiente capitulo?

C A P I T U L O

1 5

El “A Tene Compasion” DOS homber ciego tabata sinta canto di caminda, djis pafo di Jerico. Tur dia nan tabata bin einan, busca un luga caminda probablemente hopi hende lo pasa y pidi limosna publicamente. Sinembargo, e dia aki nan lo a experencia algo cu lo a cambia nan bida drasticamente. 2 Diripiente, e limosneronan a tende un conmocion. Ya cu nan no por mira, un di nan a puntra ta kico ta pasando, y e hendenan a bis’e cu “Hesus di Nazaret tabata pasa.” Hesus tabata riba caminda pa bai Jerusalem pa ultimo biaha. Pero e no tabata su so; un multitud grandi tabata siguie. Ora cu e limosneronan a tende ta ken ta pasando, nan a causa un ˜ conmocion cu nan grito: “Senor, Yiu di David, tene misericordia di nos!” Irita, e multitud a manda e limosneronan keda keto, pero e hombernan tabata desespera. Nan a nenga di stop di grita. 3 Hesus a tende nan gritamento cu a resalta riba e bochincha di e multitud. Kico lo el a haci? E tabatin hopi cos na su cabes y su curason. E tabata a punto di cuminsa e ultimo siman di su bida riba Tera. E tabata sa cu sufrimento y un morto cruel tabata sper’e na Jerusalem. Toch e no a keda sin haci caso di e gritonan insistente. El a para y a pidi pa trece e personanan cu tabata gritando cerca dje. Nan a rog’e: “Se˜ nor, nos kier pa nos wowonan wordo habri.” Hesus a “tene compasion” di nan y a mishi cu nan wowonan; y nan a 1-3. (a) Con Hesus a reacciona ora dos limosnero ciego a rog’e pa yuda nan? (b) Kico e expresion “tene compasion” ta nifica? (Wak nota na pia di pagina.) 150

˜ “Senor, nos kier pa nos wowonan wordo habri”

152

“BIN, SIGUI MI”

recobra nan bista.1 Mesora nan a cuminsa sigui Hesus.—Lucas 18:35-43; Mateo 20:29-34. 4 Esaki no tabata e unico biaha cu Hesus a mustra compasion. Na hopi ocasion y bou di diferente circunstancia, Hesus a sinti su mes profundamente conmovi pa mustra compasion. Profesia biblico a predeci cu lo e “[tabatin] compasion di e pober.” (Salmo 72:13) Anto en berdad Hesus a mustra comprension pa e sintimentonan di otro hende. El a tuma e iniciativa pa yuda hende. Su compasion tabata un forsa cu a motiv’e den su predicacion. Laga nos mira con e Evangelionan ta revela e tierno compasion cu tabatin tras di tur loke Hesus a bisa y haci, y considera con nos tambe por demostra e mesun compasion aki.

El A Tene Cuenta cu Sintimento di Otro Hende 5 Hesus tabata un homber di empatia, es decir, el a sinti profundamente pa otro hende. El a compronde y comparti e sintimentonan di hende cu tabata sufri. A pesar cu e no a experencia tur nan circunstancianan, el a sinti realmente nan dolor den su curason. (Hebreonan 4:15) Ora el a ˜ ˜ cura un senora cu a sufri di un derame di sanger pa 12 ana, ˜ el a describi e senora su malesa como un “afliccion.” Pues ˜ el a reconoce cu e malesa ei a causa e senora hopi angustia y sufrimento. (Marco 5:25-34) Ora el a mira Maria y e hendenan cu tabata hunto cu ne ta yora e morto di Lazaro, nan tristesa a conmov’e asina tanto cu el a bira sumamente 1 E palabra Griego traduci como “tene compasion” a ser yama un di e palabranan mas intenso cu tin na Griego pa expresa e sintimento di compasion. Un buki di consulta ta remarca cu e palabra aki ta indica “no solamente e sintimento di dolor ora bo mira sufrimento, sino tambe un deseo fuerte pa alivia y elimina e sufrimento.” 4. Con Hesus a cumpli cu e profesia cu lo e “tin compasion di e pober”? 5, 6. Ki ehempelnan ta mustra cu Hesus tabata un homber cu a sinti pa otro hende?

EL “A TENE COMPASION”

153

emociona. Aunke e tabata sa cu e ta bai resusita Lazaro, el a keda asina conmovi cu su wowonan a yena cu awa.—Juan 11:33, 35. 6 Na un otro ocasion, un leproso a acerca Hesus y a rog’e: “Si bo kier, bo por haci mi bira limpi.” Con Hesus, un homber perfecto cu nunca di su bida tabata malo, a reacciona? El a sinti pa e leproso. Si, e tabata “yen di compasion.” (Marco 1:40-42) Anto el a haci algo extraordinario. E tabata sa bon bon cu bou di Lei e leprosonan tabata impuro y no tabatin mag di bin caminda tin hende. (Levitico 13:45, 46) No tin duda cu Hesus por a cura e homber aki sin mishi cu ne. (Mateo 8:5-13) Sinembargo, el a scohe pa saca su man y mishi cu e leproso, bisando: “Mi kier, sea limpi.” Mesora e lepra a kita. Hesus si a expresa un compasion masha tierno! 7 Como cristian, nos mester imita Hesus den sinti pa otro hende. Bijbel ta urgi nos pa ‘tene compasion cu otro.’1 (1 Pedro 3:8) Kisas no ta facil pa compronde e sintimentonan di hende cu ta sufri di un malesa cronico of di depresion, specialmente si nos mes no a yega di sufri di e cosnan ei. Pero corda cu pa bo sinti pa otro hende bo no tin nodi pasa den e mesun circunstancianan. Hesus a sinti pa hende malo a pesar cu e mes nunca a yega di bira malo. Pues anto, con nos por cultiva empatia? Pa medio di scucha cu pasenshi ora cu hende cu ta sufri ta desahoga nan mes y ta conta nan sintimentonan. Nos lo por puntra nos mes: ‘Si ami tabata den nan situacion, con lo mi a sinti?’ (1 Corintionan 12:26) Si nos bira mas conciente di e sintimentonan di otro hende, nos lo ta mihor prepara pa “encurasha esnan cu ta falta animo.” (1 Tesalonicensenan 5:14) Tin biaha nos por mustra empatia no solamente cu palabra, sino tambe 1 E adhetivo Griego traduci aki como “compasion” ta nifica literalmente “sufri hunto cu.” 7. Kico por yuda nos cultiva empatia, y con nos lo por expresa e cualidad aki?

154

“BIN, SIGUI MI”

cu lagrima. Romanonan 12:15 ta bisa: “Yora cu esnan cu ta yora.” 8 Hesus a tene cuenta cu otro hende, y el a percura pa e no a hurt nan sintimento. Corda por ehempel e biaha cu nan a trece cerca Hesus un homber sordo cu casi no por a papia. Aparentemente Hesus a sinti cu e homber aki tabatin poco berguensa, y el a haci algo cu normalmen- ‘Tene compasion cu otro’ te e no sa haci ora di cura hende: “El a hala [e homber] un banda, aparta for di e multitud.” Den priva y sin cu e multitud tabata para wak, el a cura e homber.—Marco 7:31-35. 9 Hesus a actua cu e mesun consideracion ora nan a trece un homber ciego cerca dje y a pidie cur’e. Hesus a “cohe e ciego na su man y a hib’e pafo di e pueblito.” Anto el a cura e homber stap pa stap. Esaki kisas a permiti e homber su celebro y wowonan ahusta gradualmente na e bistanan asombroso y complica di e mundo yen di lus di solo rond di dje! (Marco 8:22-26) Hesus si a tene consideracion cu hende! 10 Como siguido di Hesus, nos tambe mester tene cuenta cu sintimento di otro hende. Pues, nos tin cu paga tino con nos ta papia, cordando cu si nos uza nos lenga sin pensa, esei por ofende otro hende. (Proverbionan 12:18; 18:21) Cristiannan ta mustra comprension pa e sintimentonan di otro hende, p’esei no tin luga entre nan pa palabranan skerpi, comentarionan di menosprecio ni sarcasmo cu ta pica. (Efesionan 4:31) Ancianonan, con boso por tene cuenta cu sintimento di otro hende? Ora di duna conseho, suavi8, 9. Con Hesus a tene cuenta cu sintimento di otro hende? 10. Den ki maneranan nos por tene cuenta cu sintimento di otro hende?

EL “A TENE COMPASION”

155

sa boso palabranan cu bondad, y permiti esun cu ta scucha boso mantene su dignidad. (Galationan 6:1) Mayornan, con boso por tene cuenta cu sintimento di boso yiunan? Ora di disciplina boso yiunan, purba haci esei den un manera cu no ta brongosa nan.—Colosensenan 3:21.

El A Tuma Iniciativa pa Yuda Otro Hende No ta tur biaha hende mester a pidi Hesus pa e mustra compasion. De echo, compasion no ta un cualidad pasivo sino activo, un cualidad cu ta motiva un persona pa haci algo pa yuda. P’esei no ta un sorpresa cu tierno compasion a motiva Hesus pa tuma e iniciativa pa yuda otro hende. Por ehempel, ora cu un multitud grandi a keda cu Hesus pa tres dia, sin cuminda, ningun hende no mester a bis’e cu e hendenan tabatin hamber of sugerie pa haci algo al respecto. E relato ta bisa: “Hesus a yama su discipelnan cerca dje y a bisa: ‘Mi tin compasion di e multitud, pasobra ya ta tres dia caba cu nan ta cerca mi, y nan no tin nada di come; y mi no kier manda nan bai cu hamber, pa nan no desmaya na caminda.’ ” Anto completamente di su propio boluntad, el a alimenta e multitud milagrosamente.—Mateo 15:32-38. ˜ 12 Considera un otro relato. Na ana 31, ora cu Hesus tabata yegando cerca di e stad di Nain, el a topa un escena tristo. Un procesion di entiero tabata saliendo for di e stad, kisas rumbo pa e grafnan den e seronan ei banda, pa dera ‘e unico yiu homber di un viuda.’ Bo por imagina e dolor den e mama ei su curason? E tabata a punto di dera su unico yiu, y e no tabatin un casa pa comparti su tristesa. Di tur e hendenan den e procesion, Hesus su bista a cai riba e viuda cu awor no tabatin su yiu mas. Loke el a mira a conmov’e, si, “el a sinti compasion p’e.” Ningun hende no tabatin nodi rog’e. E compasion den su curason a motiv’e pa tuma 11

11, 12. Cua relatonan biblico ta mustra cu hende no mester a pidi Hesus pa mustra compasion na otronan?

156

“BIN, SIGUI MI”

e iniciativa. Pues, “el a yega cerca y a mishi cu e caha di morto”, anto el a resusita e yoncuman. Kico a pasa despues? Hesus no a pidi e yoncuman pa join e multitud grandi cu tabata biaha hunto cu Hesus. Na luga di esei, Hesus “a entreg’e bek na su mama.” Asina el a haci nan un famia atrobe y a percura pa e viuda tin un hende pa cuid’e.—Lucas 7: 11-15. 13 Con nos por imita e ehempel di Hesus? Claro cu nos no por haci milager pa cuminda rende ni resusita morto. Pero si nos por imita Hesus den tuma e iniciativa pa yuda personanan den necesidad. Kisas un ruman den fe a haya un sla financiero of a perde su trabou. (1 Juan 3:17) E cas di un viuda kisas tin mester di reparacionnan urgente. (Santiago 1:27) Podise nos conoce un famia cu a caba di perde un ser keri y cu tin mester di consuelo of cualkier otro yudansa practico. (1 Tesalonicensenan 5:11) Den casonan di berdadero necesidad, nos no tin cu warda te ora hende pidi nos pa nos ofrece yudansa. (Proverbionan 3:27) Compasion lo motiva nos pa tuma e debido iniciativa pa yuda, te caminda nos circunstancianan ta permiti. No lubida nunca cu un simpel acto di bondad of un par di palabra di consuelo papia di curason por ta expresionnan impactante di compasion.—Colosensenan 3:12.

Compasion A Motiva Hesus pa Predica Manera nos a mira den Seccion 2 di e buki aki, Hesus tabata un ehempel sobresaliente den e trabou di predica e bon nobo. El a bisa: “Mi mester predica e reino di Dios na e otro stadnan tambe, pasobra ta pa e proposito aki mi a wordo manda.” (Lucas 4:43) Dicon el a duna prioridad na e trabou aki? Principalmente debi na su amor pa Dios. Pero Hesus tabatin un motibo mas: Compasion sincero a mo14

13. Con nos por imita Hesus den tuma e debido iniciativa pa yuda personanan den necesidad? 14. Dicon Hesus a duna prioridad na e trabou di predica e bon nobo?

Tuma iniciativa pa yuda hende den necesidad

tiv’e pa reacciona riba e necesidad spiritual di otro hende. Di tur e maneranan cu el a demostra compasion, ningun no tabata mas importante cu satisface e hamber spiritual di hende. Laga nos analisa dos incidente cu ta revela con Hesus a mira e hendenan na ken el a predica. E consideracion aki por yuda nos analisa nos propio motibonan pa participa den e ministerio publico. ˜ ˜ 15 Na ana 31, ora Hesus tabatin mas o menos dos ana trahando duro den e ministerio, el a aumenta su esfuerso pa “pasa den tur e stadnan y pueblitonan” di Galilea. Loke el a mira a conmove su curason. Apostel Mateo a informa: “Ora cu el a mira e multitudnan, el a sinti compasion pa nan, pasobra nan tabata cansa y plama, manera carne sin wardado.” (Mateo 9:35, 36) Hesus a sinti pa e pueblo comun. E tabata bon conciente di e condicion spiritual deplorabel cu nan tabata aden. E tabata sa cu e lidernan religioso—net esnan cu lo mester a pastorea nan—a maltrata nan y neglisha nan sin misericordia. Motiva pa compasion 15, 16. Describi dos incidente cu ta revela con Hesus a mira e hendenan cu el a predica na dje.

158

“BIN, SIGUI MI”

profundo, Hesus a traha duro pa hiba e mensahe di speransa na e hendenan. Loke mas nan tabatin mester ta e bon noticia di e Reino di Dios. 16 Algo similar a pasa varios luna despues, cerca di e tem˜ po di Pasco Hudiu na ana 32. Na e ocasion ei, Hesus cu su apostelnan a subi un boto y a crusa Lama di Galilea pa bai na e otro banda pa nan por a haya un luga keto pa sosega. Pero un multitud di hende a core a lo largo di costa y a yega na e otro banda prome cu e boto. Con Hesus a reacciona? “Ora Hesus a baha for di boto, el a mira un multitud grandi, y el a sinti compasion pa nan, pasobra nan tabata manera ˜ carne sin wardado; y el a cuminsa sina nan hopi cos.” (Marco 6:31-34) Un biaha mas, Hesus a “sinti compasion” di e pueblo debi na nan condicion spiritual deplorabel. Mescos cu “carne sin wardado”, nan tabata spiritualmente hambra y laga pa nan cuenta pa percura pa nan mes. Compasion ta loke a motiva Hesus pa predica y no simplemente un sentido di deber. 17 Kico ta motiva nos como siguido di Hesus pa participa den e ministerio? Manera nos a mira den Capitulo 9 di e buki aki, nos tin un encargo, un responsabilidad, pa bai predica y haci discipel. (Mateo 28:19, 20; 1 Corintionan 9:16) Pero nos motivacion pa participa den e trabou aki mester ta mas cu simplemente un sentido di deber of obligacion. Mas cu tur cos ta amor pa Jehova ta motiva nos pa predica e bon nobo di su Reino. Ademas, compasion pa hende cu no ta comparti nos creencianan tambe ta motiva nos pa predica. (Marco 12:28-31) Pues, con nos por cultiva compasion pa hende? 18 Nos tin cu mira hende manera Hesus a mira nan, esta, “cansa y plama, manera carne sin wardado.” Imagina si bo haya un lamchi cu ta completamente perdi. E pober criatu17, 18. (a) Kico ta motiva nos pa participa den e ministerio? (b) Con nos por cultiva compasion pa otro hende?

EL “A TENE COMPASION”

159

ra tin hopi hamber y sed ya cu e no tabatin un wardado pa hib’e caminda tin yerba berde y awa. Lo bo no sinti pa e lamchi ei? Lo bo no haci bo best pa dun’e algo di come y di bebe? E lamchi ei ta manera hopi hende cu ainda no conoce e bon nobo. Neglisha pa wardadonan religioso falso, nan tin hopi hamber y sed spiritual y nan no tin un berdadero speransa pa futuro. Nos tin loke nan mester, esta, e alimento spiritual nutritivo y awa refrescante di e berdad cu e Palabra di Dios ta contene. (Isaias 55:1, 2) Ora nos reflexiona riba e necesidad spiritual di e hendenan rond di nos, nos ta sinti pa nan. Si nos ta sinti profundamente pa hende, mescos cu Hesus a sinti, nos lo haci tur loke nos por pa comparti e speransa di Reino cu nan. 19 Con nos por yuda otro hende sigui e ehempel di Hesus? Supone cu nos kier anima un studiante di Bijbel cu ta cualifica, pa e cuminsa participa den e trabou di predica publicamente. Of kisas nos kier yuda un persona inactivo pa participa plenamente den e ministerio atrobe. Con nos por yuda nan? Nos tin cu motiva Predica cu compasion nan curason. Corda cu na prome luga Hesus a “sinti compasion” pa hende, anto caba el a ˜ sina nan. (Marco 6:34) Pues si nos por yuda nan cultiva compasion, nan curason muy probablemente lo motiva nan pa ta manera Hesus y comparti e bon nobo cu otro hende. Nos lo por puntra nan: “Con e echo cu bo a acepta e mensahe di 19. Kico nos lo por haci pa yuda motiva un studiante di Bijbel cu ta cualifica pa participa den e ministerio publico?

160

“BIN, SIGUI MI”

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Con Hesus a mustra compasion den e manera cu el a eherce autoridad, y con nos por imit’e?—Mateo 11:28-30. ˘ Dicon ta importante pa nos sigui e ehempel di Hesus den mustra misericordia, of compasion, na otro hende?—Mateo 9:9-13; 23:23. ˘ Ki accionnan di Hesus a demostra cu el a compronde con otro hende tabata sinti, y con nos por imita su ehempel? —Lucas 7:36-50. ˘ Con e parabola di e bon Samaritano ta mustra cu compasion ta un cualidad positivo, y den ki manera nos por aplica e les importante di e relato ei?—Lucas 10:29-37.

Reino a mehora bo bida? Kico di e hendenan cu ainda no conoce e mensahe aki? Acaso nan tambe no tin mester di e bon nobo? Kico abo por haci pa yuda nan?” Claro cu e motivacion di mas fuerte pa participa den e ministerio ta amor pa Dios y e deseo di sirbie. 20 Ser un siguido di Hesus ta ensera mas cu simplemente ripiti su palabranan y copia su echonan. Nos tin cu cultiva e mesun “actitud” mental cu e tabatin. (Filipensenan 2:5) Nos por ta masha gradicido anto cu Bijbel ta revela na nos e pensamento- y sintimentonan cu tabatin tras di tur loke Hesus a bisa y haci! Si nos familiarisa nos mes cu “e mente di Cristo”, nos lo ta mihor prepara pa cultiva comprension y compasion sincero y asina trata otro hende manera Hesus a trata hende en general. (1 Corintionan 2:16) Den e siguiente capitulo nos lo considera e varios maneranan cu Hesus a demostra amor specialmente na su siguidonan. 20. (a) Kico ser un siguido di Hesus ta ensera? (b) Kico nos lo considera den e siguiente capitulo?

C A P I T U L O

1 6

“Hesus . . . A Stima Nan te na Fin” ORA Hesus a reuni cu su apostelnan den un sala ariba di un cas na Jerusalem, e tabata sa cu esaki lo tabata su ultimo anochi hunto cu nan. E momento pa bolbe cerca su Tata tabata yegando. Den apenas algun ora, nan lo a aresta Hesus y pone su fe na prueba manera nunca prome. Sinembargo, ni sikiera su morto inminente no a kita su atencion for di e necesidadnan di e apostelnan. 2 Hesus a bisa e apostelnan di antemano cu lo el a bai laga nan, pero ainda e tabatin mas cos di bisa pa fortalece nan pa loke tabata spera nan. P’esei el a pasa e ultimo momento˜ nan precioso aki sinando nan lesnan masha importante cu lo a yuda nan keda fiel. Su palabranan ta entre esnan mas ˜ carinoso y mas intimo cu el a yega di comparti cu nan. Pero ta kico a pone cu Hesus tabata mas precupa pa su apostelnan cu pa e mes? Ta kico a haci e ultimo oranan aki cu nan asina precioso p’e? Den un solo palabra: amor. Su amor pa nan tabata profundo. 3 Decadanan despues, ora cu apostel Juan a introduci su relato inspira di e sucesonan di e anochi ei, el a skirbi: “Prome cu e Fiesta di Pasco, Hesus, sabiendo cu su ora a yega cu e mester a laga e mundo aki y bai cerca e Tata, a mustra esnan di dje cu tabata den mundo cu el a stima nan te na fin.” (Juan 13:1) Hesus no a warda te e anochi ei pa demostra su amor na “esnan di dje.” Durante henter su ministerio el a duna prueba di su amor pa su discipelnan den tantisimo manera. Ta bon pa nos analisa algun di e maneranan ei, 1, 2. Con Hesus a pasa su ultimo anochi cu su apostelnan, y dicon e momentonan final aki tabata precioso p’e? 3. Con nos por sa cu Hesus no a warda te su ultimo anochi pa demostra amor na su siguidonan?

162

“BIN, SIGUI MI”

pasobra ora nos ta imit’e den esaki, nos ta duna prueba cu nos ta su berdadero discipelnan.

El A Mustra Pasenshi Amor cu pasenshi ta cana man den man. “Amor tin pasenshi”, segun 1 Corintionan 13:4, y pasenshi ta ensera soporta otro hende sin rabia of keha. Hesus mester a tene pasenshi cu su discipelnan? Claro cu si! Manera nos a mira den Capitulo 3, e apostelnan tabata slow pa cultiva humildad. Mas cu un biaha nan a discuti cu otro tocante cua di nan tabata esun di mas importante. Con Hesus a reacciona? El a rabia cu nan y contesta nan tur irita of cu rencor? No, cu pasenshi el a rasona cu nan, asta ora “un discusion” pisa a lanta tocante e asunto aki durante su ultimo anochi cu nan!—Lucas 22:24-30; Mateo 20:20-28; Marco 9:33-37. 5 Mas despues durante e ultimo anochi ei, ora Hesus a bai na e hofi di Getsemane cu e 11 fiel apostelnan, su pasenshi a bolbe ser poni na prueba. Lagando ocho di e apostelnan atras, Hesus a tuma Pedro, Santiago cu Juan y a bai mas paden di e hofi. Hesus a bisa nan: “Mi alma ta masha tristo mes, te na morto; keda akinan y vigila hunto cu mi.” El a bai un poco mas leu for di nan y a cuminsa haci oracion intensamente. Despues di a haci oracion pa basta rato, el a bolbe cerca e tres apostelnan. Kico nan tabata haciendo? Na momento ˜ di su prueba di mas grandi, nan tabata morto na sono! El a zundra nan pasobra nan no a keda vigila? No, cu pasenshi el a anima nan. Su palabranan bondadoso a demostra cu el a compronde bou di cuanto tension nan tabata y kico tabata nan debilidad.1 El a bisa: “E spirito ta voluntario, ma e carni 4

˜ 1 No ta cansancio so a duna e apostelnan hopi sono. E relato parale˜ lo na Lucas 22:45 ta bisa cu Hesus a “haya nan na sono pa motibo di tristesa.”

4, 5. (a) Dicon Hesus tabatin mester di pasenshi pa trata cu su discipelnan? (b) Con Hesus a reacciona ora tres di su apostelnan no a keda vigila den hofi di Getsemane?

“HESUS . . . A STIMA NAN TE NA FIN”

163

ta debil.” Hesus a keda demostra pasenshi e anochi ei, a pesar cu el a bin haya nan drumi, no un biaha sino dos biaha mas! —Mateo 26:36-46. 6 Ta un animacion pa constata cu Hesus no a considera su apostelnan un caso perdi. Su pasenshi cu tempo a duna fru˜ ta, pasobra e hombernan fiel aki a sina e importancia di ta humilde y alerta. (1 Pedro 3:8; 4:7) Con nos por imita Hesus den nos trato cu otro hende? Specialmente ancianonan mester tene pasenshi. Rumannan den fe kisas ta acerca un anciano cu nan problemanan ora cu e anciano mes ta cansa of su cabes ta yen di su mes precupacionnan. Tin biaha, rumannan cu tin mester di yudansa ta slow pa reacciona riba conseho. A pesar di esei, ancianonan cu tin pasenshi ta duna instruccion “cu suavidad” y lo “trata e tou cu ternura.” (2 Timoteo 2:24, 25; Echonan 20:28, 29, NW ) Mayornan tambe ta haci bon di imita e pasenshi di Hesus, pasobra tin biaha muchanan por ta slow pa reacciona riba conseho of coreccion. Amor cu pasenshi lo yuda mayornan pa no stop di haci esfuerso pa entrena nan yiunan. E recompensanan di tal pasenshi por ta masha grandi.—Salmo 127:3.

El A Satisface Nan Necesidadnan Amor ta ser manifesta pa medio di obranan cu no ta refleha egoismo. (1 Juan 3:17, 18) Amor “no ta busca su propio interes.” (1 Corintionan 13:5) Amor a motiva Hesus pa satisface e necesidadnan fisico y material di su discipelnan. Hopi biaha el a actua na nan fabor asta prome cu nan a bisa kico nan tabatin mester. Por ehempel, ora el a mira cu nan tabata cansa, el a sugeri nan pa bai hunto cu ne “na un luga solitario y sosega un rato.” (Marco 6:31) Ora el a ripara cu nan tabatin hamber, el a tuma e iniciativa pa alimenta nan, y hunto cu nan miles di otro hende cu a bin pa scuch’e.—Mateo 14: 19, 20; 15:35-37. 7

6. Con nos por imita Hesus den nos trato cu otro hende? 7. Den ki manera Hesus a satisface e necesidadnan fisico y material di su discipelnan?

164

“BIN, SIGUI MI”

Hesus a reconoce e necesidadnan spiritual di su discipelnan y a satisface eseinan tambe. (Mateo 4:4; 5:3, NW ) Ora ˜ Hesus tabata sina hende, hopi biaha el a duna e discipelnan atencion special. El a duna e Sermon Riba Sero specialmente na beneficio di su discipelnan. (Mateo 5:1, 2, 13-16) Na oca˜ sionnan cu el a sina hende cu ilustracion of parabola, “e tabata splica tur cos na su discipelnan ora nan tabata nan so.” (Marco 4:34) Hesus a nombra un “esclabo fiel y prudente” pa haci sigur cu Su siguidonan lo ta bon alimenta den sentido spiritual despues cu lo el a bolbe na shelo. For di e prome siglo di nos era e esclabo aki, cu a consisti di e rumannan di Hesus riba Tera ungi pa spirito santo, ta percurando ‘cuminda spiritual na su debido tempo.’—Mateo 24:45. 9 Riba e dia cu Hesus a muri el a demostra na un manera masha conmovedor con interesa e tabata den e bienestar spiri8

8, 9. (a) Kico ta indica cu Hesus a reconoce e necesidadnan spiritual di su discipelnan y satisface eseinan? (b) Ora Hesus tabata na staca, con el a demostra interes profundo den e bienestar di su mama?

Mayornan amoroso ta tene pasenshi y ta satisface e necesidadnan di nan yiunan

“HESUS . . . A STIMA NAN TE NA FIN”

165

tual di su sernan keri. Imagina bo e siguiente escena. Hesus tabata na staca, sufriendo un dolor insoportabel. Pa e por a hala rosea, evidentemente e mester a pusha su curpa ariba cu su pia. Esaki sin duda a caus’e masha hopi dolor ya cu e peso di su curpa tabata habri e heridanan di clabo den su pianan y su lomba tur corta di sota tabata raspa contra e staca. Lo mester tabata hopi dificil y doloroso pa el a papia, ya cu pa un hende papia e mester por controla su halamento di rosea. Sinembargo, un poco prome cu Hesus a muri el a papia palabranan cu a demostra su amor profundo pa su mama, Maria. Mirando Maria y apostel Juan para einan, Hesus a bisa su mama cu un stem suficiente duro cu otro hende para eibanda por a tende: “Muher, ata bo yiu!” Anto na Juan el a bisa: “Ata bo mama!” (Juan 19:26, 27) Hesus tabata sa cu e fiel apostel lo a atende no solamente e necesidadnan fisico y material di Maria, sino tambe su bienestar spiritual.1 1 Aparentemente pa e tempo ei Maria tabata un viuda, y su otro yiunan evidentemente no a bira discipel di Hesus ainda.—Juan 7:5.

“HESUS . . . A STIMA NAN TE NA FIN”

167

Mayornan amoroso ta ripara cu ta probechoso pa medita riba e ehempel di Hesus. Un tata cu realmente ta stima su famia lo percura pa nan materialmente. (1 Timoteo 5:8) Cabesnan di famia balansa y amoroso de bes en cuando ta traha tempo pa relaha y recrea. Mas importante ainda, mayornan cristian ta percura pa e necesidadnan spiritual di nan yiunan. Con? E mayornan ei ta haci areglo pa tene un estudio di Bijbel di famia riba un base regular, y nan ta haci esfuerso pa haci e sesionnan di estudio aki edificante y agradabel pa nan yiunan. (Deuteronomio 6:6, 7) Cu nan palabra y ehempel, ma˜ yornan ta sina nan yiunan cu e ministerio ta un actividad importante y cu un parti esencial di nan rutina spiritual ta pa prepara pa e reunionnan cristian y asisti na nan.—Hebreonan 10:24, 25. 10

Dispuesto pa Pordona Pordona ta un faseta di amor. (Colosensenan 3:13, 14) Segun 1 Corintionan 13:5, amor “no ta warda rencor.” Na va˜ rios ocasion, Hesus a sina su siguidonan e importancia di pordona. El a urgi nan pa pordona otro hende “no te shete bes, sino te setenta bes shete”, es decir, no tabatin un canti˜ dad limita di biaha pa pordona. (Mateo 18:21, 22) El a sina nan cu si bo reprende un pecador y e mustra arepentimento, lo bo mester pordon’e. (Lucas 17:3, 4) Sinembargo, Hesus no ˜ tabata manera e farizeonan hipocrita cu a sina cu boca so; el ˜ a sina hende tambe cu su ehempel. (Mateo 23:2-4) Laga nos mira con Hesus a demostra cu e tabata dispuesto pa pordona asta ora un amigo di confiansa a lag’e na caya. 12 Hesus tabatin un relacion hopi pega cu apostel Pedro, ˜ un homber carinoso cu de bes en cuando a actua sin pensa. 11

10. Con mayornan por imita Hesus segun cu nan ta percura pa e necesidadnan di nan yiunan? ˜ 11. Kico Hesus a sina su siguidonan tocante pordona? 12, 13. (a) Den ki manera Pedro a laga Hesus na caya e anochi di Su aresto? (b) Con loke Hesus a haci despues di su resureccion ta mustra bon cla cu el a haci mas cu djis predica cu mester pordona?

168

“BIN, SIGUI MI”

Hesus a reconoce e bon cualidadnan di Pedro y a dun’e varios privilegio special. Pedro, hunto cu Santiago y Juan, a presencia cierto milagernan cu e otro apostelnan no a mira. (Mateo 17:1, 2; Lucas 8:49-55) Manera nos a menciona an˜ teriormente, Pedro tabata un di e apostelnan cu a compana Hesus bai mas paden di e hofi di Getsemane e anochi di Su aresto. Sinembargo, e mesun anochi ei ora Judas a traiciona Hesus y nan a arest’e, Pedro y e otro apostelnan a bandona Hesus y hui bai. Mas despues, Pedro tabatin suficiente curashi pa para pafo mientras cu nan tabata husga Hesus ilegalmente. Pero despues Pedro a bolbe haya miedo y a come˜ te un eror grave: tres biaha el a gana y a nenga cu e conoce Hesus! (Mateo 26:69-75) Con Hesus a reacciona? Con abo lo a reacciona si un amigo intimo laga bo na caya di e manera ei? 13 Hesus tabata cla pa pordona Pedro. E tabata sa cu Pedro a keda hopi kibra pa e peso di su pica. De echo, e apostel arepenti no por a contene su mes y “a cuminsa yora.” (Marco 14:72) Riba e dia cu Hesus a resusita, el a aparece na Pedro, probablemente pa consola y trankilisa e apostel. (Lucas 24:34; 1 Corintionan 15:5) Menos cu dos luna despues, Hesus a duna Pedro e honor di hiba delantera den duna testimonio na e multitud di hende den Jerusalem riba e dia di Pentecoste. (Echonan 2:14-40) Laga nos corda tambe cu Hesus no a carga rencor contra e otro apostelnan tampoco pasobra nan a bandon’e. Al contrario, despues di su resureccion, el a keda yama nan “mi rumannan.” (Mateo 28:10) Ta bisto anto cu Hesus a haci mas cu djis predica cu mester pordona. ˜ 14 Como discipel di Cristo, nos tin cu sina pordona otro hende. Dicon? Pasobra distinto for di Hesus, nos ta imperfecto, mescos cu e hendenan cu ta peca contra nos. De bes ˜ 14. Dicon nos tin cu sina pordona otro hende, y con nos por demostra cu nos ta cla pa pordona?

“HESUS . . . A STIMA NAN TE NA FIN”

169

en cuando, nos tur ta trompica den palabra y den echo. (Romanonan 3:23; Santiago 3:2) Si nos ta pordona otro hende ora tin base pa mustra misericordia, nos ta habri caminda pa Dios pordona nos nos picanan. (Marco 11:25) Pues anto, con nos por demostra cu nos ta dispuesto pa pordona hende cu ta peca contra nos? Den hopi caso, amor ta yuda nos pasa por halto di pica- y faltanan menor di otro hende. (1 Pedro 4:8) Ora hende cu a haci malo contra nos ta sinceramente arepenti, manera Pedro tabata, nos siguramente lo kier imita Hesus su actitud di ta dispuesto pa pordona. En bes di tene hende na curason, ta sabi pa nos stop di carga rencor. (Efesionan 4:32) Haciendo esei nos ta contribui na pas di e congregacion y tambe na pas den nos mente y curason.—1 Pedro 3:11.

Hesus A Demostra Confiansa Amor y confiansa ta cana man den man. “Tur cos [amor] ta kere.”1 (1 Corintionan 13:7) Motiva pa amor, Hesus a demostra di ta dispuesto pa confia su discipelnan a pesar di nan imperfeccionnan. E tabatin confiansa den nan y tabatin sigur cu nan sinceramente a stima Jehova y kier a haci su boluntad. Asta ora nan a comete eror, Hesus no a cuestiona nan motibonan. Por ehempel, ora e apostelnan Santiago cu Juan evidentemente a laga nan mama bai pidi pa nan sinta banda di Hesus den su Reino, Hesus no a duda den nan lealtad y kita nan di sirbi como apostel.—Mateo 20:20-28. 16 Hesus a demostra su confiansa dor di encarga su discipelnan cu varios responsabilidad. Na e dos ocasionnan 15

1 Claro cu esaki no kiermen cu amor ta cla pa kere kico cu ta of ta ingenuo. Mas bien, e kiermen cu amor no ta mucho critico ni desconfia. Amor ta frena nos pa no ta mucho lihe pa husga e motibonan di otro hende ni conclui mesora cu nan tin mal intencion.

15. Dicon Hesus a confia su discipelnan a pesar di nan faltanan? 16, 17. Ki responsabilidadnan Hesus a laga den man di su discipelnan?

170

“BIN, SIGUI MI”

cu el a multiplica cuminda milagrosamente y a alimenta e multitudnan, el a encarga su discipelnan cu e responsabilidad di parti e cuminda. (Mateo 14:19; 15:36) Como preparacion pa su ultimo Pasco Hudiu, el a asigna Pedro cu Juan pa bai Jerusalem y percura pa e cosnan necesario. Ta nan mes˜ ter a percura di busca e lamchi, bina, pan sin zuurdeeg, yerba marga y otro articulonan necesario. Esaki no tabata un asignacion insignificante, pasobra e celebracion di e Pasco Hudiu na e manera corecto tabata un rekisito di e Lei di Moises, y Hesus tabatin cu cumpli cu e Lei ei. Ademas, mas lat e ano˜ chi ei Hesus a uza e bina y e pan sin zuurdeeg como simbolonan importante ora el a institui e Conmemoracion di su morto.—Mateo 26:17-19; Lucas 22:8, 13. 17 Hesus a haya cu ta apropia pa confia su discipelnan cu responsabilidadnan asta mas pisa. Manera nos a menciona anteriormente, el a encarga su siguidonan ungi riba Tera cu e responsabilidad importante di prepara y distribui alimento spiritual. (Lucas 12:42-44) Corda tambe cu el a laga den man di su discipelnan e encargo masha importante pa predica y haci discipel. (Mateo 28:18-20) Te awe, a pesar cu Hesus ta invisibel y ta goberna for di shelo, e ta confia e cuido di su congregacion riba Tera den man di hombernan cu e ta considera spiritualmente cualifica y cu e ta duna como don na e congregacion.—Efesionan 4:8, 11, 12. 18 Con nos por sigui e ehempel di Hesus den nos trato cu otro hende? Ora nos ta demostra confiansa den nos rumannan den fe, esei ta un muestra di nos amor. Laga nos corda cu amor ta busca loke ta bon den otro hende, no loke ta malo. Ora hende decepciona nos—locual sigur lo sosode de bes en cuando—amor lo yuda nos pa no ta lihe pa asumi cu 18-20. (a) Con nos por demostra confiansa den rumannan den fe? (b) Con nos por imita Hesus su actitud di ta dispuesto pa encarga otro hende cu responsabilidad? (c) Kico nos lo trata den e siguiente capitulo?

“HESUS . . . A STIMA NAN TE NA FIN”

171

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Dicon ta importante pa nos haci caso di Hesus su conseho tocante pordona otro hende?—Mateo 6:14, 15. ˘ Con nos por aplica e les di e ilustracion di Hesus cu ta mustra cu nos mester ta cla pa pordona?—Mateo 18:23-35. ˘ Con Hesus a tene consideracion cu su discipelnan, y con nos por imit’e?—Mateo 20:17-19; Juan 16:12. ˘ Con Hesus a laga Pedro sa cu e tabatin confiansa den dje, y con nos por expresa confiansa den otro hende?—Lucas 22: 31, 32.

nan tin mal motibo. (Mateo 7:1, 2) Si nos mantene un punto di bista positivo di nos rumannan den fe, nos lo trata nan na maneranan cu ta edifica nan en bes di kibra nan.—1 Tesalonicensenan 5:11. 19 Nos por imita Hesus y ser dispuesto pa encarga otro hende cu responsabilidad? Ta bon pa rumannan cu tin puesto di ˜ responsabilidad den congregacion sina encarga otro hende cu tareanan apropia y significativo, cu e confiansa cu nan lo haci nan best. Den tal caso ancianonan cu experencia por duna e entrenamento necesario y valioso na rumannan hoben cualifica cu ta “aspira” pa yuda den congregacion. (1 Timoteo 3:1; 2 Timoteo 2:2) E entrenamento aki ta sumamente importante. Segun cu Jehova ta sigui acelera e crecemento di e obra di Reino, lo tin cu entrena hombernan cualifica pa atende e aumento.—Isaias 60:22. 20 Hesus a laga un ehempel maraviyoso pa nos pa loke ta mustra amor na otro hende. Di tur e maneranan cu nos por siguie, esun di mas importante ta pa medio di imita su amor. Den e siguiente capitulo nos lo trata e manera di mas grandi cu el a expresa su amor pa nos, esta, e echo cu e tabata dispuesto pa entrega su bida.

C A P I T U L O

1 7

“Ni Un Hende No Tin Amor Mas Grandi cu Esaki” “ATA e homber!” Cu e palabranan aki e gobernador Romano Poncio Pilato a presenta Hesucristo na e multitud rabia para pafo di palacio di gobernador e mainta tempran ˜ di e Pasco Hudiu di ana 33. (Juan 19:5) Apenas algun dia prome, un multitud di hende a aclama Hesus ora cu el a haci su entrada triunfal den Jerusalem como e Rei apunta pa Dios. Sinembargo, e anochi aki e multitud rabia tabatin completamente un otro opinion di dje. 2 Hesus tabata bisti cu un mantel purpura manera e hendenan di cas real sa bisti, y un corona riba su cabes. Pero e mantel y corona tabata pa haci bofon di su puesto di rei. E mantel a tapa su lomba cu tabata tur corta y na sanger debi na e sota cu el a haya cu zwiep, y e corona tabata di ˜ sumpina y primi riba su cabes tur na sanger. E pueblo, instiga pa e sacerdotenan principal, a rechasa e homber para nan dilanti. E sacerdotenan a grita: “Clab’e na staca! Clab’e na staca!” Cu un curason asesino, e pueblo a grita: “E mester muri.”—Juan 19:1-7, NW. 3 Cu dignidad y curashi, Hesus a wanta e humiliacion y a sufri sin keha.1 E tabata plenamente prepara pa muri. 1 Dos biaha nan a scupi Hesus e dia ei. Prome tabata e lidernan religioso y despues tabata e soldanan Romano. (Mateo 26:59-68; 27:27-30) Asta e trato di desprecio aki Hesus a soporta sin keha, cumpliendo cu e palabranan profetico: “Mi no a sconde mi cara pa humiliacion y scupimento.”—Isaias 50:6.

1-4. (a) Kico a sosode ora Pilato a presenta Hesus na un multitud rabia para pafo di palacio di gobernador? (b) Con Hesus a reacciona riba e humiliacion y sufrimento, y ki preguntanan importante ta surgi? 172

174

“BIN, SIGUI MI”

Mas lat riba e dia di Pasco Hudiu ei, el a somete su mes voluntariamente na un morto doloroso riba un staca di tormento.—Juan 19:17, 18, 30. 4 E echo cu Hesus a entrega su bida a demostra cu e tabata un berdadero amigo pa su siguidonan. El a yega di bisa: “Ni un hende no tin amor mas grandi cu esaki, cu un hende ta duna su bida pa su amigonan.” (Juan 15:13) Esaki ta lanta algun pregunta importante. Tabata realmente necesario pa Hesus pasa den tur e sufrimento ei y despues muri? Dicon e tabata dispuesto pa haci esei? Como “su amigonan” y siguidonan, con nos por imita su ehempel?

Pakico Hesus Mester A Sufri y Muri? Como e Mesias priminti, Hesus tabata sa kico pa spera. E tabata na haltura di e tantisimo profesianan den e Scritura Hebreo cu a predeci en detaye e sufrimento y morto di e Mesias. (Isaias 53:3-7, 12; Daniel 9:26) Mas cu un biaha el a prepara su discipelnan pa e pruebanan cu tabata sper’e. (Marco 8:31; 9:31) Riba caminda pa Jerusalem pa celebra su ultimo Pasco Hudiu, el a bisa su apostelnan specificamente: “E Yiu di hende lo wordo entrega na e sacerdotenan principal y escribanan; y nan lo conden’e na morto, y lo entreg’e na e paganonan. Y nan lo haci bofon di dje y scupi riba dje y sut’e y mat’e.” (Marco 10:33, 34) No tabata trata aki di palabranan bashi. Manera nos a mira, en berdad nan a haci bofon di Hesus, scupie, sut’e y mat’e. 6 Pero pakico Hesus mester a sufri y muri? Pa varios motibo masha importante. Di prome, dor di keda leal, Hesus lo a duna prueba di su integridad y sostene e soberania di Jehova. Corda cu Satanas a pretende falsamente cu hende ta sirbi Dios solamente pa motibonan egoista. (Job 2:1-5) 5

5. Con bin Hesus tabata sa ki pruebanan specifico tabata sper’e? 6. Dicon Hesus mester a sufri y muri?

“NI UN HENDE NO TIN AMOR MAS GRANDI CU ESAKI”

175

Kedando fiel “te na morto” riba un staca di tormento, Hesus a duna e contesta mas completo posibel riba Satanas su acusacion sin base. (Filipensenan 2:8; Proverbionan 27:11) Di dos, e sufrimento y morto di e Mesias lo a cubri of paga pa e picanan di otro hende. (Isaias 53:5, 10; Daniel 9:24) Hesus a “duna su bida como prijs di rescate pa hopi”, y asina a habri caminda pa nos por tin un relacion aproba cu Dios. (Mateo 20:28) Di tres, dor di wanta tur tipo di dificultad y sufrimento, Hesus “a ser proba den tur sentido mescos cu nos mes.” P’esei e ta un Sumo Sacerdote misericordioso, uno cu por “compadece di nos debilidadnan.” —Hebreonan 2:17, 18, NW; 4:15.

Dicon Hesus Tabata Dispuesto pa Entrega Su Bida? 7 Pa bo por compronde mihor kico Hesus tabata dispuesto pa haci, pensa riba esaki: Ta cua homber lo laga su famia y su cas atras y bai biba na un pais stranhero si e sa cu mayoria di habitante di e pais ei lo rechas’e, cu lo e ser someti na humiliacion y sufrimento y cu por ultimo nan lo asesin’e? Pensa awor riba loke Hesus a haci. Prome cu el a bin na Tera, e tabatin un puesto privilegia den shelo na lado di su Tata. Sinembargo, Hesus voluntariamente a bandona su cas celestial y a bin na Tera como hende. El a haci esei, sabiendo cu mayoria di hende lo a rechas’e y cu nan lo a somet’e na humiliacion cruel, sufrimento intenso y un morto doloroso. (Filipensenan 2:5-7) Kico a motiva Hesus pa haci e sacrificio ei? 8 Mas cu tur cos Hesus a ser motiva pa un amor profundo pa su Tata. Hesus su perseverancia tabata prueba di su amor pa Jehova. E amor ei a pone cu Hesus tabata precupa pa e nomber y reputacion di su Tata. (Mateo 6:9; Juan 7. Cuanto cos Hesus a sacrifica ora el a bin na Tera? 8, 9. Kico a motiva Hesus pa entrega su bida?

176

“BIN, SIGUI MI”

17:1-6, 26) Riba tur cos, Hesus kier a mira e nomber di su Tata ser haci limpi di e reproche cu a ser montona riba dje. Pues pa Hesus, tabata un gran honor y privilegio di por a sufri pa causa di husticia, pasobra e tabata sa cu su integridad lo a contribui na santificacion di e nomber bon y glorioso di su Tata.—1 Cronicanan 29:13. 9 Tabatin un motibo mas pakico Hesus a entrega su bida: amor pa humanidad. E amor aki a origina for di principio di historia humano. Hopi prome cu Hesus a bin na Tera, Bijbel ta revela ki sintimento e tabatin pa hende: “Mi delicia tabata den e yiunan di hende.” (Proverbionan 8:30, 31) Su amor tabata masha bisto tempo e tabata riba Tera. Manera nos a mira den e tres capitulonan anterior di e buki aki, Hesus a demostra su amor pa hende en general y pa su siguidonan en particular den hopi manera. Pero dia 14 di ˜ nisan di ana 33, voluntariamente el a entrega su bida pa nos. (Juan 10:11) Di berdad no tabatin un manera mas grandi pa el a demostra su amor pa nos. Acaso nos mester imit’e den esaki? Si. De echo, nos a haya un mandamento pa hacie.

“Stima Otro Mescos Cu Ami A Stima Boso” E anochi prome cu Hesus a muri, el a bisa su discipelnan di mas intimo: “Un mandamento nobo mi ta duna boso, pa boso stima otro, y mescos cu ami a stima boso, pa boso tambe stima otro. Na esaki tur hende lo sa cu boso ta mi discipel, si boso tin amor un pa otro.” (Juan 13:34, 35) Dicon “stima otro” tabata “un mandamento nobo”? E Lei di Moises ya a yega di duna e mandamento: “Stima bo prohimo manera bo mes.” (Levitico 19:18) Pero e mandamento nobo ta rekeri un amor mas grandi, un amor cu lo a motiva nos pa entrega nos bida na fabor di otro hende. Hesus 10

10, 11. Kico ta e mandamento nobo cu Hesus a duna su siguidonan, kico e ta ensera, y dicon ta importante pa nos obedec’e?

“NI UN HENDE NO TIN AMOR MAS GRANDI CU ESAKI”

177

mes a splica esaki ora el a bisa: “Esaki ta mi mandamento, cu boso stima otro mescos cu ami a stima boso. Ni un hende no tin amor mas grandi cu esaki, cu un hende ta duna su bida pa su amigonan.” (Juan 15:12, 13) En realidad, e mandamento nobo ta bisa: “Stima otro hende, no mescos cu bo mes, sino mas cu bo mes.” E manera cu Hesus a biba y a muri tabata definitivamente un ehempel di tal amor. 11 Dicon ta importante pa nos obedece e mandamento nobo? Corda cu Hesus a bisa: “Na esaki [e amor di sacrificio propio] tur hende lo sa cu boso ta mi discipel.” Si, amor di sacrificio propio ta identifica nos como cristiannan berdadero. Nos lo por compara e amor aki cu un badge. Delegadonan cu ta asisti na e congresonan anual di Testigonan di Jehova ta bisti un badge. E carchi ta identifica e persona, mustrando su nomber y congregacion. Amor di sacrificio propio pa otro ta e “badge” cu ta identifica cristiannan berdadero. Cu otro palabra, e amor cu nos ta mustra na otro mester ta asina riparabel cu e mester fungi como un ˜ senal, of badge, cu ta bisa observadonan cu en berdad nos ta berdadero siguido di Cristo. Cada un di nos ta haci bon di puntra nos mes: ‘E “badge” di amor di sacrificio propio ta bisto den mi bida?’

Kico Amor di Sacrificio Propio Ta Ensera? Como siguido di Hesus, nos tin cu stima otro manera el a stima nos. Esaki ta nifica cu nos ta dispuesto pa haci sacrificio pa nos rumannan den fe. Te con leu nos mester ta dispuesto pa haci sacrificio? Bijbel ta bisa nos: “Na esaki nos conoce amor, cu el a entrega su bida pa nos; y nos mester entrega nos bida pa e rumannan.” (1 Juan 3:16) Mescos cu Hesus, nos mester ta dispuesto pa muri pa otro si ta necesario. Den tempo di persecucion, nos lo prefera 12

12, 13. (a) Te con leu nos mester ta dispuesto pa haci sacrificio pa demostra nos amor pa otro? (b) Kico haci sacrificio propio ta nifica?

178

“BIN, SIGUI MI”

di sacrifica nos propio bida cu traiciona nos rumannan spiritual y asina pone nan bida na peliger. Den paisnan dividi pa conflicto racial of etnico, nos lo risca nos propio bida pa proteha nos rumannan, sin importa ki antecedente racial of etnico nan tin. Ora nacionnan ta bai guera, nos ta prefera di bai sera of asta muri cu hisa arma contra nos rumannan den fe of contra cualkier otro hende.—Juan 17: 14, 16; 1 Juan 3:10-12. 13 Ser dispuesto pa entrega nos bida pa nos rumannan no ta e unico manera pa demostra amor di sacrificio propio. De echo, ta masha poco di nos hamas ta haya nos tin cu haci un sacrificio asina grandi. Sinembargo, si nos ta stima nos rumannan suficiente pa muri pa nan, nos lo no mester ta dispuesto pa haci sacrificionan mas chikito, haciendo tur loke nos por pa yuda nan awor? Haci sacrificio propio ta nifica laga nos propio bentaha of comodidad un banda pa e beneficio di otro hende. Nos ta pone nan necesidad y bienestar prome cu di nos, asta ora esaki no ta cumbini nos. (1 Corintionan 10:24) Den ki maneranan practico nos por demostra amor di sacrificio propio?

Den Congregacion y den Famia Ancianonan di congregacion ta haci hopi sacrificio pa “pastorea e tou.” (1 Pedro 5:2, 3) Fuera di percura pa nan mes famia, nan kisas tin cu tuma tempo anochi of den weekend pa atende asuntonan di congregacion. Esei ta inclui prepara parti pa reunion, haci bishita di pastoreo y atende casonan hudicial. Hopi anciano ta haci sacrificionan adicional, ya cu nan ta traha duro na asamblea y congreso y ta sirbi como miembro di Comite di Contacto cu Hospital, Grupo di Bishita Pashent y Comite Regional di Construccion. Ancianonan, no lubida nunca cu ora 14

14. (a) Ki sacrificio ancianonan mester haci? (b) Kico bo ta pensa di e ancianonan cu ta traha duro den bo congregacion?

“NI UN HENDE NO TIN AMOR MAS GRANDI CU ESAKI”

179

boso ta sirbi cu un spirito dispuesto—uzando boso tempo, energia y recursonan pa pastorea e tou—boso ta demostrando amor di sacrificio propio. (2 Corintionan 12:15) Tanto Jehova como e congregacion cu boso ta pastorea ta aprecia boso esfuerso sin egoismo.—Filipensenan 2:29; Hebreonan 6:10. ˜ 15 Pero kico di e casanan di anciano? Acaso e senoranan aki cu ta apoya nan casa no ta haci sacrificio di manera cu nan esposo por cuida e tou? Siguramente ta un sacrificio pa un esposa ora cu su casa tin cu dedica tempo na asuntonan di congregacion; tempo cu di otro manera lo el a dedica na su famia. Pensa tambe riba e esposanan di superintendentenan di circuito y di districto, y e sacrificio˜ nan cu nan ta haci pa compana nan casa di congregacion pa congregacion y di circuito pa circuito. Nan ta renuncia un cas di nan mes y kisas tin cu drumi tur siman den un otro cama. Esposanan cu di buena gana ta pone e interesnan di congregacion prome cu di nan mes ta merece elogio pa e manera generoso cu nan ta desplega amor di sacrificio propio.—Filipensenan 2:3, 4. 16 Con nos por demostra amor di sacrificio propio den famia? Mayornan, boso ta haci hopi sacrificio pa cuida boso yiunan y pa ‘lanta nan den e disciplina y instruccion di Jehova.’ (Efesionan 6:4) Kisas boso tin cu traha hopi ora na un trabou agotador djis pa pone pan riba mesa y pa haci si˜ gur cu boso yiunan tin pana adecua pa bisti y un dak riba nan cabes. Boso ta prefera di haci sacrificio personal cu priva boso yiunan di e necesidadnan di bida. Boso ta haci hopi esfuerso tambe pa studia cu boso yiunan, hiba nan reunionnan cristian y traha hunto cu nan den sirbishi di 15. (a) Menciona algun sacrificio cu casanan di anciano ta haci. (b) Kico bo ta pensa di e esposanan cu ta apoya nan casa y ta dispuesto pa comparti nan casa cu bo congregacion? 16. Mayornan cristian ta haci ki sacrificio pa nan yiunan?

180

“BIN, SIGUI MI”

veld. (Deuteronomio 6:6, 7) Boso amor di sacrificio propio ta agrada Esun cu a origina bida di famia y lo por nifica bida eterno pa boso yiunan.—Proverbionan 22:6; Efesionan 3:14, 15. 17 Esposonan, con boso por imita Hesus den mustra amor di sacrificio propio? Bijbel ta contesta: “Esposonan, stima boso esposa, mescos cu Cristo tambe a stima e iglesia y a entrega su mes p’e.” (Efesionan 5:25) Manera nos a mira, Hesus a stima su siguidonan asina tanto cu el a muri pa nan. Un esposo cristian ta imita e actitud di Hesus. Hesus no tabata egoista y e “no a agrada su mes.” (Romanonan 15:3) Un esposo asina ta pone di buena gana e necesidadnan y interesnan di su casa prome cu di dje. E no ta insisti pa tur cos bai manera e gusta, mas bien e ta demostra cu e ta dispuesto pa cos bai na e manera cu su esposa ta prefera ora cu ningun principio biblico ta ser viola. E esposo cu ta demostra amor di sacrificio propio ta gana Jehova su aprobacion y e amor y respet di su casa y yiunan.

Kico Abo Lo Haci? No ta facil pa obedece e mandamento nobo pa stima otro, pero nos tin un motivacion fuerte pa hacie. Pablo a skirbi: “E amor di Cristo ta obliga nos, yegando na e conclusion aki, cu un a muri pa tur . . . y el a muri pa tur, pa esnan cu ta biba no biba mas pa nan mes, ma pa esun cu a muri y cu a resusita pa nan motibo.” (2 Corintionan 5: 14, 15) Siendo cu Hesus a muri pa nos, nos lo no mester sinti nos obliga di biba p’e? Nos por haci esei dor di sigui su ehempel di amor di sacrificio propio. 19 Hesus no a exagera ora el a bisa: “Ni un hende no tin 18

17. Con esposonan por imita Hesus su amor di sacrificio propio? 18. Kico ta motiva nos pa sigui e mandamento nobo pa stima otro? 19, 20. Ki regalo precioso Jehova a duna nos, y con nos por demostra cu nos ta acept’e?

“NI UN HENDE NO TIN AMOR MAS GRANDI CU ESAKI”

181

Con Bo Por Sigui Hesus? ˘ Ki proceder sin egoismo Hesus a indica pa su siguidonan? —Mateo 16:24-26. ˘ Dicon un proceder di sacrificio propio ta bale la pena? —Marco 10:23-30. ˘ Con Hesus a duna prueba cu e ta e Bon Wardador, y kico ˜ ancianonan cristian por sina di su ehempel?—Juan 10:11-15. ˘ Den ki maneranan practico nos por imita Hesus y demostra amor di sacrificio propio?—1 Juan 3:17, 18.

amor mas grandi cu esaki, cu un hende ta duna su bida pa su amigonan.” (Juan 15:13) E echo cu Hesus tabata dispuesto pa entrega su bida pa nos tabata e expresion di mas grandi di su amor pa nos. Sinembargo, tin un otro persona cu a demostra un amor asta mas grandi na nos. Hesus a splica: “Dios a stima mundo asina tanto, cu el a duna su Yiu unigenito, pa ken cu kere den dje no bai perdi, ma tin bida eterno.” (Juan 3:16) Dios ta stima nos asina tanto cu el a duna su Yiu como un rescate, haciendo posibel cu nos por ser libra for di pica y morto. (Efesionan 1:7) E rescate ta un regalo precioso for di Jehova, pero e no ta obliga nos pa acept’e. 20 Ta keda na nos si nos ta acepta e regalo di Jehova. Con nos ta acept’e? Ora nos “kere” of eherce fe den su Yiu. Sinembargo, fe no ta palabra so. Fe ta keda demostra pa medio di accion, na e manera cu nos ta biba. (Santiago 2:26) Nos ta duna prueba di nos fe den Hesucristo ora nos ta siguie dia tras dia. Esei lo trece bendicionnan rico awor y den futuro, manera e ultimo capitulo di e buki aki lo splica.

C A P I T U L O

1 8

“Keda Sigui Mi” DIESUN homber tabata para hunto riba un sero. Cu gran amor y admiracion nan tabata mira e di 12 persona. E tabata den curpa humano, pero de echo tabata Hesus resusita, kende a bolbe bira e yiu spiritual di mas poderoso di Jehova. Tabata pa delaster biaha cu Hesus a reuni cu su apostelnan riba Sero di Oleifi. 2 E sero aki siguramente a trece hopi recuerdo pa Hesus. E ta forma parti di un cadena di sero di calki enfrente di Jerusalem na otro banda di Rooi Kedron. Ta na bahada di e seronan aki e pueblo di Betania tabata keda, caminda Hesus a resusita Lazaro. Apenas algun siman prome, Hesus a sali for di Betfage cu a keda djis eibanda pa haci su entrada triunfal den Jerusalem. Probablemente e hofi di Getsemane, caminda Hesus a pasa e oranan di agonia prome cu su aresto, tambe tabata situa na Sero di Oleifi. Anto awor riba e mesun sero aki Hesus a prepara pa bai laga su amigo- y siguidonan di mas intimo atras. Su palabranan di despedida tabata hopi bondadoso. Anto diripiente el a cuminsa subi bai shelo! E apostelnan a keda para, tur babuca, ta mira nan Shon stima ta subi bai laira. Finalmente, un nubia a kit’e for di nan bista y nan no a mir’e mas.—Echonan 1:6-12. 3 E escena aki ta laga bo pensa riba un despedida tristo, di sintimentonan mixto? Wel, e no tabata asina. De echo, manera dos angel a recorda e apostelnan, Hesus su historia definitivamente no a caba. (Echonan 1:10, 11) Den 1-3. (a) Den ki manera Hesus a bai laga su apostelnan, y dicon esa˜ ki no tabata un despedida tristo? (b) Dicon nos tin cu sina tocante e bida cu Hesus a hiba desde cu el a regresa na shelo?

“KEDA SIGUI MI”

183

hopi sentido, su subida pa shelo tabata apenas e comienso. E Palabra di Dios no ta laga nos den scuridad tocante kico a sigui pasa cu Hesus. Ta importante pa haya sa di e bida cu Hesus a hiba for di dia cu el a bai for di Tera. Pakico? Corda e palabranan cu Hesus a papia cu Pedro: “Keda sigui mi.” (Juan 21:19, 22, NW ) Nos tur tin cu obedece e mandamento ei, no simplemente como un escohencia temporal sino como nos estilo di bida. Pa por haci esei, nos tin cu compronde kico nos Shon ta haciendo awor y ki asignacionnan el a haya den shelo.

E Bida di Hesus Despues Cu El A Bai for di Tera 4 E Scritura no ta bisa nada tocante Hesus su yegada den shelo, ki bonbini el a haya ni di su reencuentro gososo cu su Tata. Sinembargo, Bijbel a revela si di antemano kico lo a pasa den shelo asina cu Hesus lo a bolbe bek einan. Ta asina cu pa 15 siglo largo, e pueblo Hudiu regularmente ˜ tabata testigo di un ceremonia sagrado. Un biaha pa ana, e sumo sacerdote a drenta den e Santisimo di e tempel pa spat e sanger di e sacrificionan di Dia di Expiacion dilanti di e arca di aliansa. Riba e dia ei, e sumo sacerdote a prefigura e Mesias. Despues cu Hesus a bolbe na shelo el a cumpli cu e nificacion profetico di e ceremonia ei un biaha pa semper. El a drenta den shelo den e presencia mahestuoso di Jehova—e luga di mas santo den universo—y a presenta na su Tata e balor di su sacrificio di rescate. (Hebreonan 9: 11, 12, 24) Jehova a acept’e? 5 Nos ta haya e contesta ora nos considera kico a pasa poco despues cu Hesus a subi na shelo. Un grupo chikito di mas o menos 120 cristian tabata hunto den un sala ariba 4. Con Bijbel a revela di antemano kico lo a pasa den shelo despues cu Hesus lo a bolbe einan? 5, 6. (a) Kico tabata e evidencia cu Jehova a acepta Cristo su sacrificio di rescate? (b) Ken ta beneficia di e rescate, y con?

184

“BIN, SIGUI MI”

na Jerusalem ora cu diripiente un zonido manera un biento violento y fuerte a yena e luga. Loke a parce lenga di candela a bai para riba nan cabes, nan a yena cu spirito santo y a cuminsa papia den varios lenga. (Echonan 2: 1-4) E suceso aki a nifica e nacemento di un nacion nobo, Israel spiritual, cu tabata Dios su “rasa scohi” y “sacerdocio real” nobo, apunta pa cumpli cu Dios su boluntad riba Tera. (1 Pedro 2:9) Pues, tabata bisto cu Jehova Dios a acepta y a aproba e sacrificio di rescate di Cristo. Dramamento di spirito santo tabata un di e prome bendicionnan cu e rescate a haci posibel. 6 Di e tempo ei en adelante, e rescate di Cristo a beneficia su siguidonan rond mundo. Sea cu nos ta parti di e “tou chikito” di cristian ungi, cu lo goberna cu Cristo den shelo, of parti di e “otro carnenan”, cu lo biba riba Tera bou di su gobernacion, nos ta beneficia di su sacrificio. (Lucas 12:32; Juan 10:16) E sacrificio ei ta e base pa nos speransa y pa nos haya pordon pa nos picanan. Tanten cu nos ta sigui “kere” of eherce fe den e rescate ei, siguiendo Hesus dia tras dia, nos por tin un consenshi limpi y un speransa briyante pa futuro.—Juan 3:16. 7 Kico Hesus ta haciendo den shelo desde cu el a bolbe einan? E tin gran autoridad. (Mateo 28:18) Si, Jehova a apunt’e pa goberna riba e congregacion cristian, un asignacion cu el a cumpli cu ne na un manera amoroso y husto. (Colosensenan 1:13) Manera Bijbel a profetisa, Hesus a percura hombernan responsabel pa atende e necesidadnan di su tou. (Efesionan 4:8) Por ehempel, el a scohe Pablo pa e ta un “apostel di e paganonan”, y a mand’e bai plama e bon nobo na paisnan leu. (Romanonan 11:13; 1 Timoteo 2:7) Casi na final di prome siglo, Hesus a manda mensahenan di elogio, conseho y coreccion na shete congregacion den 7. Ki autoridad Hesus a haya despues cu el a bolbe na shelo, y con abo por apoy’e?

“KEDA SIGUI MI”

185

e provincia Romano di Asia. (Revelacion, capitulo 2-3) Abo ta reconoce Hesus como Cabes di e congregacion cristian? (Efesionan 5:23) Pa bo por keda siguie, lo bo mester fomenta un spirito di obediencia y cooperacion den bo congregacion local. ˜ ˜ 8 Hesus a haya mas autoridad ainda na ana 1914. E ana ei el a keda nombra como Rei di Jehova su Reino Mesianico. Ora cu e gobernacion di Hesus a cuminsa “tabatin guera ˜ den shelo.” Cu ki resultado? Satanas cu su demononan a ser tira abou riba Tera, locual a inicia un era di “ai.” E gueranan, criminalidad, teror, malesa, temblor y hamber cu ta reina y cu ta aflihi hende den nos tempo ta recorda nos cu Hesus ta gobernando actualmente den shelo. Satanas ainda ta “e prins di e mundo aki” pa “un poco tempo mas.” (Revelacion 12:7-12; Juan 12:31; Mateo 24:3-7; Lucas 21:11) Sinembargo, Hesus ta dunando hende na tur parti di mundo e oportunidad pa acepta su gobernacion. 9 Ta di sumo importancia pa nos tuma nos posicion na banda di e Rei Mesianico. Den tur nos decisionnan diario, nos tin cu busca su aprobacion, no aprobacion di e mun˜ do degrada aki. Segun cu e “Rei di Reinan y Senor di Se˜ nornan” aki ta inspecciona humanidad, su curason husto ta kima di rabia y ta abunda cu goso. (Revelacion 19:16) Dicon?

E Rabia y e Goso di e Rei Mesianico Nos Shon, mescos cu su Tata, ta felis di naturalesa. (1 Timoteo 1:11, NW ) Como hende, Hesus no tabata ni critico ni exigente. Sinembargo, tin hopi cos ta pasando riba Tera awe cu lo mester ta yen’e cu rabia 10

8, 9. Ki autoridad Hesus a haya na 1914, y kico esei lo mester nifica pa nos den e decisionnan cu nos ta tuma? 10. Ki caracter Hesus tin di naturalesa, sinembargo ta kico ta yena nos Shon cu rabia husto?

186

“BIN, SIGUI MI”

husto. Definitivamente e ta rabia cu tur e organisacionnan religioso cu falsamente ta pretende di ta represent’e. ˜ El a profetisa esei: “No ta tur hende cu bisa mi: ‘Senor, Se˜ nor’, lo drenta e reino di shelo; ma esun cu haci e boluntad di mi Tata cu ta den shelo. Hopi lo bisa mi den e dia ei: ˜ ˜ ‘Senor, Senor, nos no a haci hopi milager den bo nomber?’ E ora ei lo mi declara na nan: ‘Nunca mi no a conoce boso; bai for di mi, boso cu ta haci inikidad.’ ”—Mateo 7:21-23. 11 Hopi hende awe cu ta yama nan mes cristian lo por ˜ haya e palabranan ei strano. Pakico Hesus lo dirigi palabranan fuerte asina na hende cu a haci “hopi milager” den su nomber? E iglesianan di cristiandad a sponsor obranan di caridad, a yuda pober, traha hospital y scol, y a haci hopi otro obra mas. Pa compronde dicon nan ta merece Hesus su rabia, considera e siguiente ilustracion. 12 Un tata cu mama tin cu bai di biahe. Nan no por bai cu e muchanan, pues nan ta contrata un babysitter. E instruccion cu nan ta dun’e ta simpel: “Cuida e muchanan. Duna nan cuminda, percura pa nan ta limpi y wak pa nada no pasa cu nan.” Pero ora e mayornan bolbe cas, nan ta keda geshock pa mira nan yiunan tur hambra. E muchanan ta tur sushi, enfermo y infelis. Nan ta yorando pa haya atencion di e babysitter, pero e no ta haci caso di nan. Dicon? Pasobra e ta riba trapi ta laba bentana. Rabia, e mayornan ta exigi un splicacion. E babysitter ta contesta: “Wak tur loke mi a haci! E bentananan no ta limpi? Mi a drecha cos na e cas tambe, y tur esei pa boso!” Esaki lo laga e mayornan sinti nan mihor? No! Ni un momento nan no a pidie haci e tareanan ei; unico cos cu nan tabata kier ta pa e cuida e muchanan. E echo cu e no a cumpli cu nan instruccion ta haci nan furioso. ˜ 11-13. Dicon algun hende kisas ta keda strana pa e palabranan cu Hesus ta dirigi na esnan cu ta haci “hopi milager” den su nomber, sinembargo dicon e ta rabia? Ilustra esei.

“KEDA SIGUI MI”

187

13 Cristiandad a actua mescos cu e babysitter ei. Hesus a laga instruccion cerca su representantenan pa nan alimen˜ ta e hendenan spiritualmente dor di sina nan e berdad di e Palabra di Dios y yuda nan keda spiritualmente limpi. (Juan 21:15-17) Sinembargo, cristiandad a faya barbaramente y no a obedece su instruccion. Cristiandad a laga e hendenan spiritualmente hambra, confundi pa falsedad y ignorante di e berdadnan fundamental di Bijbel. (Isaias 65:13; Amos 8:11) Asta su intentonan pa drecha e mundo aki no por hustifica su desobediencia delibera. De echo, e sistema mundial aki ta manera un cas cu a keda destina pa basha abou! E Palabra di Dios ta mustra bon cla cu pronto e sistema mundial di Satanas lo ser destrui.—1 Juan 2:15-17. 14 Di otro banda, Hesus lo mester ta hopi contento ora e wak abou for di shelo y mira miyones di hende ta cumpli cu e encargo di haci discipel cu el a duna su siguidonan prome cu el a bai for di Tera. (Mateo 28:19, 20) Ta un gran privilegio di por contribui na e goso di e Rei Mesianico! Laga nos ta determina pa nunca stop di yuda “e esclabo fiel y prudente.” (Mateo 24:45) Distinto for di clero di cristiandad, e grupo aki di cristian ungi obedientemente a hiba delantera den e trabou di predica y fielmente a alimenta e carnenan di Cristo. 15 Nos por tin sigur cu e Rei ta rabia ora e ta mira e falta di amor cu ta reina riba Tera awe. Kisas nos ta corda con e farizeonan a critica Hesus pasobra el a cura hende riba sabat. Nan curason tabata asina duro, nan tabata asina terco, cu nan no por a mira mas aya di nan propio interpretacion di e Lei di Moises y di e lei oral. E milagernan di Hesus a trece masha hopi beneficio mes pa hende! Pero e goso, e alivio,

14. Ki trabou ta haci Hesus contento awe, y dicon? 15, 16. (a) Kico Hesus ta pensa di e falta di amor cu ta reina awe, y con nos por sa esei? (b) Con bin cristiandad merece e rabia di Hesus?

188

“BIN, SIGUI MI”

e fe mas fuerte cu e milagernan ei a produci no a nifica nada pa e farizeonan. Kico Hesus a pensa di e hombernan ei? Un biaha el “a wak nan tur cu cara rabia, tristo pa motibo di e duresa di nan curason.”—Marco 3:5. 16 Awe, Hesus ta mira hopi mas tanto cos cu ta lag’e sinti su mes masha “tristo.” E lidernan di cristiandad ta ciega pa nan devocion na tradicion- y doctrinanan cu no ta na harmonia cu e Scritura. Ademas, e predicacion di e bon nobo di e Reino di Dios ta haci nan furioso. Den hopi parti di mundo, clero a instiga persecucion cruel contra e cristiannan cu sinceramente ta purba predica e mensahe cu Hesus a predica. (Juan 16:2; Revelacion 18:4, 24) Na mes momento, e miembronan ei di clero hopi biaha ta anima nan propio siguidonan pa bai guera y kita bida di otro hende, como si fuera esei lo agrada Hesucristo! 17 Na contraste, e berdadero siguidonan di Hesus ta haci esfuerso pa mustra amor na nan prohimo. Nan ta predica e bon nobo na “tur clase di hende”, manera Hesus a haci, a pesar di oposicion. (1 Timoteo 2:4, NW ) Anto e amor cu nan ta mustra na otro ta sobresaliente; esei ta e marca principal cu ta identifica nan. (Juan 13:34, 35) Segun cu nan ta trata nan rumannan cristian cu amor, respet y dignidad, nan realmente ta siguiendo Hesus, y ta haci e curason di e Rei Mesianico contento! 18 Nos tin cu corda tambe cu nos Shon ta sinti su mes masha tristo ora su siguidonan keda sin persevera y ta laga nan amor pa Jehova fria y ta stop di sirbie. (Revelacion 2: 4, 5) Sinembargo, Hesus ta keda contento cu esnan cu ta persevera te na fin. (Mateo 24:13) Pues riba tur cos, laga nos corda semper riba e mandamento aki di Cristo: “Keda 17. Con e berdadero siguidonan di Hesus ta haci su curason contento? 18. Kico ta haci nos Shon masha tristo, sinembargo con nos por agrad’e?

“KEDA SIGUI MI”

189

sigui mi.” (Juan 21:19, NW ) Ban considera algun di e bendicionnan cu e Rei Mesianico lo drama riba esnan cu persevera te na fin.

Bendicion Continuo pa Fiel Sirbidornan di e Rei 19 Sigui Hesus ta e caminda pa un bida hopi bendiciona for di awor. Si nos acepta Cristo como nos Shon, siguiendo su instruccion y uzando su ehempel como nos guia, nos lo haya tesoronan cu hende rond mundo ta buscando sin por haya. Nos lo ser bendiciona cu trabou cu ta duna nos bida proposito, un famia di rumannan den fe uni den un berdadero laso di amor, un consenshi limpi y pas mental. Den poco palabra, nos lo haya un bida felis cu ta duna satisfaccion. Anto tin mas cos cu nos lo haya. 20 Jehova a duna Hesus como un “Tata Eterno” pa esnan cu tin e speransa di biba pa semper riba Tera. Hesus ta remplasa e prome tata humano, Adam, kende lamentablemente a laga tur su descendientenan na caya. (Isaias 9:6, 7) Si nos acepta Hesus como nos “Tata Eterno” y eherce fe den dje, nos tin un speransa sigur di bida eterno. Ademas, asina nos ta hala mas y mas cerca di Jehova Dios. Manera nos ˜ a sina, e mihor manera pa obedece e mandamento divino, “sea imitadonan di Dios, manera yiunan stima”, ta di haci esfuerso pa sigui e ehempel di Hesus dia aden dia afo.—Efesionan 5:1. 21 Segun cu nos ta imita Hesus y su Tata, Jehova, nos tin un privilegio maraviyoso. Nos ta refleha un lus briyante. Den un mundo tapa cu scuridad, caminda miles di miyo˜ nes di hende ta ser gana pa Satanas y ta imita su caracteristicanan, nos cu ta sigui Cristo ta refleha tur caminda e lus 19, 20. (a) Sigui Hesus ta hiba na ki bendicion for di awor? (b) Con e echo cu nos ta sigui Cristo por yuda nos satisface nos necesidad di tin un tata? 21. Con siguidonan di Cristo ta refleha lus den un mundo scur?

di mas briyante, esta, e lus di berdadnan spiritual, e lus di bon cualidadnan cristian, e lus di berdadero goso, pas y amor. Na mes momento, nos ta hala mas cerca di Jehova, y esei ta e meta di mas halto cu cualkier criatura inteligente por pone. 22 Pensa tambe riba loke Jehova kier haci pa bo den futuro pa medio di su Rei Mesianico. Pronto e Rei ei lo hiba un guera husto contra Satanas su sistema di cosnan malbado. E victoria di Hesus ta sigur! (Revelacion 19:11-15) Despues ˜ di esei, Cristo lo cuminsa cu su Reinado di Mil Ana riba 22, 23. (a) Ki bendicionnan den futuro lo bin pa esnan cu fielmente ta keda sigui Hesus? (b) Kico lo mester ta nos determinacion?

“KEDA SIGUI MI”

191

Con Abo Por Sigui Hesus? ˘ Kico lo yuda bo adapta bo manera di pensa na esun di Cristo?—1 Corintionan 2:13-16. ˘ Den ki maneranan bo tin intencion di sigui Hesus cu mas cuidou y atencion?—1 Pedro 2:21. ˘ Kico lo bo haci pa bo amor pa Hesus no fria?—Revelacion 3: 14-18. ˘ Con bo por demostra cu di berdad bo kier pa Cristo goberna riba Tera den futuro cercano?—Revelacion 22:17, 20.

Tera. Su gobierno celestial lo distribui e beneficionan di e rescate na tur hende fiel, elevando nan na perfeccion. Imagina bo cu salud perfecto, semper hoben y fuerte, trahando felismente hunto cu un famia humano uni pa transforma e Tera aki den un paradijs! Na fin di Hesus su reinado di Mil ˜ Ana lo e entrega e gobernacion bek na su Tata. (1 Corintionan 15:24) Si bo keda sigui Cristo fielmente, lo bo haya un bendicion asina maraviyoso cu e ta asta dificil pa imagina, esta, “e libertad glorioso di e yiunan di Dios”! (Romanonan 8:21) Si, nos lo tin tur e bendicionnan cu Adam cu Eva tabatin y a perde. Siendo yiunan terenal di Jehova, nos lo ta libra pa semper di e mancha di pica di Adam. Di berdad, “lo no tin morto mas.”—Revelacion 21:4. 23 Corda e hoben gobernante rico cu nos a papia di dje den Capitulo 1. El a nenga Hesus su invitacion: “Bin, sigui mi.” (Marco 10:17-22) No comete e eror ei nunca! Nos ta spera cu bo ta acepta Hesus su invitacion cu goso y entusiasmo. Sea determina pa persevera, pa keda sigui e Bon ˜ ˜ Wardador dia aden dia afo, ana aden ana afo, y asina biba pa mir’e hiba finalmente tur e propositonan di Jehova na nan glorioso cumplimento!

Bo ta desea mas informacion?

Bo por tuma contacto cu Testigonan di Jehova na www.jw.org.

Get in touch

Social

© Copyright 2013 - 2024 MYDOKUMENT.COM - All rights reserved.