NOTA KULIAH 3 SEMESTER SEMESTER 1 TAHUN 1 DIPLOMA SESI 2021/2022 JABATAN JABATAN PERNIAGAAN PROGRAM DIPLOMA PERAKAUNAN KOD / KURSUS DBE 1123 PERAKAUNAN KOS KOMPETENSI K1 KONSEP PERAKAUNAN KOS K2 UNSUR-UNSUR KOS K3 PENGEKOSAN KERJA K4 PENGEKOSAN PROSES K5 ANALISIS KOS VOLUM UNTUNG K6 PENYATA KOS PENGELUARAN K7 PENYATA PENDAPATAN PENGILANGAN K8 KUNCI KIRA-KIRA PENGILANGAN KOMPETENSI UNIT 3.1 Menerangkan definisi pengekosan kerja 3.2 Mengenalpasti ciri-ciri pengekosan kerja 3.3 Mengira kos seunit produk dan kadar overhed 3.4 Menerangkan penggunaan dokumen sumber dan lembaran kos kerja. HASIL PEMBELAJARAN 1. Menghubungkait konsep pengekosan dalam menyediakan Penyata Kewangan industri pengilangan (C3, PLO3) 2. Menghasilkan Penyata Kos Pengeluaran dan Penyata Kewangan bagi industri pengilangan (P3, PLO2) 3. Memberikan maklum balas kepada pihak pengurusan dalam memilih kos pengeluaran yang terbaik (A2, PLO8) PLO 1 Menjelaskan pemahaman secara sistematik tentang pengetahuan teori dan teknikal untuk melakukan pelbagai rutin/bukan rutin dalam bidang Perakaunan. PLO 3 Mengaplikasikan kemahiran analitikal, mentaksir dan menilai dalam menyelesaikan masalah berkaitan bidang Perakaunan. PLO 4 Berkomunikasi secara lisan dan bertulis dengan jelas serta berkesan dalam menyampaikan idea, informasi, masalah dan penyelesian kepada pelbagai audiens. MAKLUMAT PELAJAR NAMA TARIKH TAJUK/TITLE : PENGEKOSAN KERJA TUJUAN/PURPOSE: Kertas Penerangan ini bertujuan untuk memberi penerangan dan kefahaman kepada pelatih bagi mengenal pasti pengekosan kerja dan dokumen yang terlibat dalam pengekosan kerja. BAHAGIAN PENDIDIKAN TEKNIK DAN VOKASIONAL KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 5 & 6, BLOK E14, KOMPLEKS E, PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN 62604 PUTRAJAYA

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 2 Drp / of : 9 PENERANGAN/INFORMATION: 1. Definisi Pengekosan Kerja Pengekosan kerja merupakan satu kaedah pengekosan produk. Sistem pengekosan kerja juga dikenali sebagai sistem kos pesanan kerja, kos akan dikenakan terhadap setiap kerja. Iaitu system pengekosan produk yang bertujuan untuk mengagihkan koskos input iaitu kos bahan langsung,kos buruh langsung dan kos overhead kilang kepada produk/barangan. Ia merupakan satu sistem pengekosan produk yang digunakan dalam proses pengeluaran yang berbentuk pesanan/tempahan.Pengeluaran secara pengekosan kerja ini biasanya berlaku dalam industri percetakan, perabut,pembinaan, pakaian dan lain-lain. 2. Ciri-ciri Pengekosan Kerja Antara ciri-ciri pengekosan kerja ialah:- a. Produk yang dihasilkan biasanya mengikut kehendak/ tempahan/ permintaan pelanggan.Oleh itu, satu rekod kos yang lengkap bagi setiap kerja akan disimpan dan kos-kos yang boleh dikaitkan dengan sesuatu pesanan adalah merupakan kos bagi pesanan kerja tersebut. b. Produk yang dikeluarkan adalah pelbagai. Iaitu lebih daripada satu jenis. Produk yang dihasilkan adalah boleh dibezakan di antara satu sama lain kerana setiap satunya mempunyai kelainan dan keunikan ( mengikut spesifikasi pelanggan ). c. Produk yang dihasilkan biasanya dalam kuantiti yang kecil juga. Jika produk dikeluarkan dalam kumpulan (batch) kuantiti bagi setiap kumpulan adalah kecil.

Kos Overhead = Jumlah Kos Pengeluaran Jumlah Kos Pengeluaran / Unit Pengeluaran = Kos Per Unit Gaji pengurus kilang 15000 Gaji penyelia kilang 6500 Insurans Kilang 1500 Belanja Alat-alat kecil 700

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 4 Drp / of : 9 4. Penggunaan Dokumen Sumber Dan Lembaran Kos Kerja i. Invois Invois merupakan dokumen perniagaan yang penting dalam urus niaga jual beli secara kredit. Invois disediakan dalam tiga salinan, satu salinan asal dihantar kepada pembeli dan dua salinan lain digunakan oleh penjual sebagai rujukan. Invois adalah dokumen penting yang digunakan sebagai sumber rekod perakaunan. Pembeli merekodkan butir-butir invois dalam Jurnal Belian manakala penjual merekodkan butir-butir invois dalam Jurnal Jualan. Maklumat penting yang terdapat dalam invois ialah: Nama dan alamat penjual Nama dan alamat pembeli Tarikh invois disediakan Nombor invois, butir, kuantiti, harga seunit dan jumlah Syarat-syarat urus niaga seperti: o Ang. dib - Singkatan bagi angkutan dibayar bermakna kos pengangkutan dibiayai oleh penjual o Diskaun tunai - Potongan yang diberi sebab bayaran dibuat dengan cepat, contoh 5% 10 hari bermaksud 5% diskaun tunai akan diberi jika pelanggan membayar dalam tempoh 10 hari. o K & K di K - Singkatan bagi kesilapan dan ketinggalan dikecualikan bermakna sebarang kesilapan dan ketinggalan boleh dibetulkan dengan menggunakan nota debit dan nota kredit. Rajah 1 Invois

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 5 Drp / of : 9 ii. Kad Perakam Waktu Sistem Kad Perakam Waktu (KPW) ini digunakan bagi menggantikan sistem mendaftar kedatangan dan kepulangan pegawai-pegawai dan kakitangan pejabat melalui sebuah buku daftar. Ia memerlukan supaya tiap-tiap pegawai/kakitangan menggunakan sekeping kad khas yang diketik pada sebuah mesin waktu datang ke pejabat setiap pagi dan waktu keluar unuk pulang. Demikian, waktu ia masuk dan keluar dari pejabat akan dirakam pada kad itu. Jika ia masuk atau keluar mengikut waktu yang ditetapkan oleh syarikat rakaman itu adalah berwarna hitam. Jika tidak ia akan berwarna merah. Rajah 2 Kad Perakam Waktu iii. Bil-Bil Utiliti Utiliti ialah kuasa pemuasan kehendak terhadap produk atau perkhidmatan.Utiliti terdiri daripada 2 pihak iaitu, pihak pengeluar dan pihak penjual. Utiliti dari pengeluar menukarkan input (bahan mentah) kepada output (produk) yang diperlukan oleh pelanggan. Manakala utiliti daripada pihak penjual, pengedar dan pemasar ialah menentukan tempat, bentuk, masa, dan pemilikan kepada pelanggan. Berikut merupakan contoh contoh bil utiliti :

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 6 Drp / of : 9 Bil Elektrik Rajah 3 Bil Elektrik Bil Air Rajah 4 Bil Air Bil Telefon Rajah 5 Bil Telefon

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 7 Drp / of : 9 iv. Helaian Kos Pengeluaran Pengeluaran bermaksud memproses input seperti bahan mentah untuk menghasilkan output iaitu barang siap untuk dijual. Kos pengeluaran ialah kos Rajah 3.1 Helaian Kos Pengeluaran

NO. KOD / CODE NO. DBE 1123-NK(3/8) Muka Surat / Page : 8 Drp / of : 9 yang terlibat dalam memproses input kepada output. Kos Pengeluaran atau kos perkilangan juga merujuk kepada kos yang diperlukan untuk mengilangkan sesuatu produk sehingga siap. Ianya meliputi kos langsung dan kos tak langsung. SOALAN/QUESTION : 1. Nyatakan definisi Pengekosan Kerja. …………………………………………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………. 2. Nyatakan definisi kos pengeluaran. …………………………………………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….………………… 3. Senaraikan 3 jenis dokumen sumber yang terlibat dalam Pengekosan Kerja. …………………………………………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….………………… RUJUKAN/REFERENCES : Rujukan Utama 1. Prabir Das (2006), Perakaunan Kos, Fajar bakti SDN BHD. Rujukan Tambahan 1. Wan Madznah Wan Ibrahim (2019). Perakaunan Teks STPM, Penggal 2, Oxford Fajar Sdn. Bhd. 2. Bahan Kursus Pemantapan SKM Tahap 4 (2014). Institut Xelfact, Kuala Lumpur. 3. Wan Madznah Wan Ibrahim (2007). Prinsip Perakaunan, Oxford Fajar Sdn. Bhd. 4. Work In Progress Definition.(2021). http://Investopedia.com/terms/w/workinprogress.asp