ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩ΢΢Α Β ΛΤΚΕΙΟΤ Μπιλανάκθ Ελευκερία Επιλογι επαγγζλματοσ ςτα..τυφλά

Το παρακάτω κείμενο είναι ελαφρώσ διαςκευαςμζνο άρθρο τησ Αλεξάνδρασ Καςςίμη που δημοςιεφτηκε ςτην εφημερίδα«Καθημερινή»ςτισ29 Ιανουαρίου2005. Οι περιςςότεροι απόφοιτοι Λυκείου, όπωσ φαίνεται από τισ πρϊτεσ τουσ επιλογζσ ςτισ ςχολζσ που δθλϊνουν ςτα μθχανογραφικά δελτία, επικυμοφν να γίνουν γιατροί, δάςκαλοι, δικθγόροι, αρχιτζκτονεσ και πολιτικοί μθχανικοί. Πρόκειται για επαγγελματικοφσ κλάδουσ που λίγο-πολφ είναι κορεςμζνοι, ωςτόςο ςτθ κεωρία αποτελοφν μια «ςτακερι αξία» για επαγγελματικι αποκατάςταςθ. Ουδείσ ωςτόςο μπορεί να κατθγοριςει τουσ νζουσ για τισ επιλογζσ τουσ, κακϊσ ο επαγγελματικόσ προςανατολιςμόσ ουςιαςτικά απουςιάηει από τα ςχολεία, ενϊ παράλλθλα το γενικότερο κλίμα αβεβαιότθτασ ςχετικά με τθν αποκατάςταςθ δθμιουργεί ζνα πρόςκετο βάροσ. Ένα παιδί 15-16 ετϊν καλείται να πάρει μια απόφαςθ ηωισ όταν επιλζγει κατεφκυνςθ ςτο ςχολείο, με ςθμαντικό παράγοντα επιλογισ τθν ωριμότθτά του που αποτελεί ςυνάρτθςθ τόςο του χαρακτιρα του όςο και τθσ οικογζνειασ ςτθν οποία μεγάλωςε, ςφμφωνα με τουσ ειδικοφσ. «Πρόκειται για επιςτθμονικι διαδικαςία αυτι τθσ επιλογισ επαγγζλματοσ», εξθγεί θ κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγοσπαιδοψυχολόγοσ, που ςυμπλθρϊνει ότι «οφείλουμε να εξετάςουμε τθν προςωπικότθτα του παιδιοφ, τισ ςχζςεισ του με τον εαυτό του, τισ δεξιότθτζσ του, τισ προςδοκίεσ του από το μελλοντικό του επάγγελμα, ςτα οποία μποροφμε να καταλιξουμε φςτερα από ενδελεχι ζλεγχο ενόσ ψυχολόγου». Συχνά ςυναντάμε το φαινόμενο πολφ καλϊν μακθτϊν που δεν φαίνεται να ζχουν κάποια ιδιαίτερθ ζφεςθ ςε ζνα ςυγκεκριμζνο κλάδο, κακϊσ φαίνεται να αριςτεφουν ςε όλουσ τουσ τομείσ και να επιλζγουν τισ ςχολζσ προτίμθςθσ που ζχουν τισ υψθλότερεσ βάςεισ ειςαγωγισ. «H πρακτικι αυτι εντάςςεται ςε μία γενικότερθ νοοτροπία βακμοκθρίασ που ςυναντάμε ςυχνά και μασ δίνουν τθν αίςκθςθ ότι επιλζγουν ςχολζσ που «ανταποκρίνονται» ςτισ επιδόςεισ τουσ», αναλφει θ κ.

Καππάτου. Σθμαντικό ρόλο ςτθν επιλογι ηωισ που καλείται να πάρει ζνα παιδί διαδραματίηει και ο τρόποσ που αντιλαμβάνεται τθν μάκθςθ. «H ςυνεχισ πίεςθ των γονιϊν για υψθλζσ επιδόςεισ ςτο ςχολείο δθμιουργοφν μιαν αίςκθςθ αποςτροφισ των παιδιϊν ςτθ γνϊςθ», εξθγεί θ κ. Καππάτου. Το όνειρο κάκε γονιοφ είναι να δει το παιδί του με πτυχίο, γεγονόσ το οποίο φυςικά είναι αδφνατο να ςυμβεί ςε όλουσ, ςφμφωνα με τθν κ. Καππάτου. Tο ςχολείο θα πρζπει να καλλιεργεί την αγάπη για τη μάθηςη ϊςτε, όταν ζρκει θ ςτιγμι τθσ μεγάλθσ απόφαςθσ, θ επιλογι να γίνει με γνϊμονα τισ

ικανότθτεσ και τισ επικυμίεσ, όχι τισ κοινωνικζσ επιταγζσ ι το κφροσ που προςδίδει κάποιο επάγγελμα. ΕΡΓΑ΢ΙΑ ΢ΣΗΝ ΣΑΞΗ Λεξιλογικι εξομάλυνςθ 1.Αναηθτοφμε ςτθν Πφλθ τθσ Ελλθνικισ Γλϊςςασ τον οριςμό των λζξεων: εργαςία, επάγγελμα, επιλογι, απόφαςθ ΔΠΙΛΟΓΗ επηιογή ε : α.ην λα δηαιέγεη θάπνηνο θπ. ή θη., λα μερσξίδεη από έλα ζύλνιν ην θαιύηεξν ή λα απνθαζίδεη αλάκεζα ζε νξηζκέλεο ιύζεηο, δπλαηόηεηεο θηι.: Kάλσ (κία) ~, επηιέγσ. Επηκέλεη λα θάλεη ςώληα κόλν δηθήο ηνπ επηινγήο. H ~ ζπδύγνπ / επαγγέικαηνο. Δηθαίσκα επηινγήο. Σπκβνύιην επηινγήο νπιηηώλ, αξκόδην γηα ηελ εμέηαζε ησλ ζηξαηεπζίκσλ. || (λνκ.): Πξναγσγή ππαιιήινπ θαη΄ επηινγήλ. ANT θαη΄ αξραηόηεηα. || (βηνι.) ~ ησλ εηδώλ, ε δηαδηθαζία θαηά ηελ νπνία από ην ζύλνιν ησλ αηόκσλ νξηζκέλνπ είδνπο δώσλ ή θπηώλ επηδνύλ όζα αληέρνπλ πεξηζζόηεξν ή πξνζαξκόδνληαη επθνιόηεξα κε απνηέιεζκα ηε βειηίσζή ηνπο· θπζηθή επηινγή. Tερλεηή ~, πνπ πξνθαιείηαη ζθόπηκα από ηνλ άλζξσπν. || (κεραλνι.): Δίζθνο επηινγήο ηεο ηειεθσληθήο ζπζθεπήο. Mνριόο επηινγήο. || (ζηηο ηειεπηθνηλσλίεο): ~ ζήκαηνο. || (γισζζ.): ~ γισζζηθώλ ζηνηρείσλ, γηα έθθξαζε ελόο κελύκαηνο. β. ε δπλαηόηεηα πνπ έρεη θάπνηνο λα θάλεη επηινγή: Δελ έρσ άιιε ~. γ. απηό πνπ θάπνηνο επηιέγεη: Tν βηβιίν απηό δελ είλαη ηα άπαληα ηνπ πνηεηή αιιά ~ από ην έξγν ηνπ. Πνιηηηθέο / θνηλσληθέο / ζξεζθεπηηθέο / ηδενινγηθέο επηινγέο. Οη επηινγέο ελόο αηόκνπ / κηαο θνηλσλίαο. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ επάγγεικα ην: θάζε εργαζία, θοηλωληθά ή λοκηθά αποδεθηή, ποσ αζθείηαη επί κηθρό ή κεγάιο τροληθό δηάζηεκα γηα βηοπορηζκό: Tν ~ ηνπ ξάθηε / ηνπ θνπξέα / ηνπ ειεθηξνιόγνπ / ηνπ κεραληθνύ. Πξνζνδνθόξν ~. Επηινγή / άζθεζε / αιιαγή ηνπ επαγγέικαηνο. Γέξαζε θάπνηνο ζην ~, ην άζθεζε ζε όιε ηνπ ηε δσή. Tα θαιά / ηα ηπρεξά ηνπ επαγγέικαηνο, νη ηπρόλ ζπλέπεηέο ηνπ. Άλζξσπνο ρσξίο ~, αλεπάγγειηνο. Ειεύζεξν* / ειεπζέξην* ~. Δελ ηνπ αξέζεη λα είλαη ππάιιεινο· πξνηηκά ην ειεύζεξν ~. Kλειστό ~, πνπ ε απόθηεζε άδεηαο γηα ηελ άζθεζή ηνπ ππόθεηηαη ζε απζηεξνύο εζηκηθνύο ή λνκηθνύο πεξηνξηζκνύο. || οη πραθηηθές ή ζεωρεηηθές γλώζεης ποσ προϋποζέηεη ε άζθεζε ελός επαγγέικαηος· ηέρλε: Mαζαίλσ έλα ~. (έθθξ.) είκαη θη. θαη΄ ~, είκαη επαγγεικαηίαο…είλαη θάπνηνο ηνπ επαγγέικαηνο: α. ην αζθεί επί πνιιά ρξόληα θαη έρεη απνθηήζεη ζρεηηθή πείξα. β. αζθεί ην ίδην επάγγεικα κε ηνπο ππνινίπνπο (ζε κηα παξέα, ζπληξνθηά θηι.). εμ επαγγέικαηνο: α. επαγγεικαηηθά: Kάλσ θη. εμ επαγγέικαηνο. Είκαη θη. εμ επαγγέικαηνο, είκαη επαγγεικαηίαο: Είλαη πνιηηηθόο εμ επαγγέικαηνο. β. (εηξ.): Ψεύηεο εμ επαγγέικαηνο. ην αξραηόηεξν* ~ (ηνπ θόζκνπ). ΔΡΓΑ΢ΙΑ εργαζία ε: θάζε αλζξώπηλε δξαζηεξηόηεηα πνπ αζθείηαη κε ζηόρν ηε δεκηνπξγία ελόο ρξήζηκνπ απνηειέζκαηνο· (πξβ. δνπιεηά): Xεηξσλαθηηθή / πλεπκαηηθή ~. Δεκηνπξγηθή ~. Mε ηελ ~ ν άλζξσπνο δηαθνξνπνηήζεθε από ηα δώα θαη δεκηνύξγεζε πνιηηηζκό. 1. ην έξγν πνπ αζθεί ν θάζε άλζξσπνο ζηα πιαίζηα ηεο νξγαλσκέλεο θνηλσλίαο: Hκεξήζηα / λπρηεξηλή / επνρηαθή 2. ~. Kαηακεξηζκόο ηεο εξγαζίαο.

3. Δηθαίσκα / άδεηα εξγαζίαο. Aλεηδίθεπηε / εμεηδηθεπκέλε ~. 4. Tππνπνίεζε / παξαγσγηθόηεηα ηεο εξγαζίαο. Mνλάδα εξγαζίαο. Xώξνο / ζπλζήθεο / σξάξην εξγαζίαο. Ώξεο εξγαζίαο ησλ θαηαζηεκάησλ. 5. Aλζπγηεηλή ~. Kαλνληθή / δεπηεξεύνπζα ~. 6. Επηζεώξεζε εξγαζίαο. 7. Σπιινγηθή ζύκβαζε εξγαζίαο. 8. Σρνιείν εξγαζίαο, ην νπνίν ζπλδπάδεη ζεσξεηηθή δηδαζθαιία κε ρεηξσλαθηηθή εξγαζία. (έθθξ.) θόξηνο* εξγαζίαο. || (ζηξαη.): 9. Σηνιή / θόξκα εξγαζίαο, ε ζηνιή παξαιιαγήο ζην ζηξαηό μεξάο ή νη αληίζηνηρεο ζηνιέο ζηελ αεξνπνξία ή ζην λαπηηθό 2. ε πξνζθνξά ππεξεζηώλ κε ακνηβή, κηζζσηή εξγαζία: ~ θαη θεθάιαην. Πξνζθνξά / δήηεζε / αγνξά / ζύκβαζε εξγαζίαο. Aκνηβή / ππεξαμία ηεο εξγαζίαο. Σηάζε / επίζρεζε εξγαζίαο. Yπνπξγείν / Δηεζλέο Γξαθείν Εξγαζίαο. H ~ δηαθόπηεηαη θαηά ηηο Kπξηαθέο θαη ηηο άιιεο αξγίεο. || ην έξγν πνπ αλαιακβάλεη λα εθηειέζεη, λα θέξεη ζε πέξαο θάπνηνο: Aλάζεζε εξγαζίαο. α. ην ζύλνιν ησλ εξγαδνκέλσλ, ηδίσο ησλ κηζζσηώλ: H απεξγία είλαη ζύγθξνπζε εξγαζίαο θαη θεθαιαίνπ. Ο θόζκνο ηεο εξγαζίαο. Kόκκα Εξγαζίαο. β. ζέζε ζε νηθνλνκηθή ή άιιε κνλάδα ζηελ νπνία απαζρνιείηαη έλαο εξγαδόκελνο: Εύξεζε εξγαζίαο. Άλεξγνη πνπ δεηνύλ ~ .3. (πιεζ.) ην ζύλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ: α. πνπ αθνξνύλ νξηζκέλν αληηθείκελν: Οηθηαθέο / αγξνηηθέο / νηθνδνκηθέο εξγαζίεο. Οη εξγαζίεο γηα ηελ απνθαηάζηαζε ησλ δεκηώλ πνπ πξνθάιεζε ν ζεηζκόο. Οη εξγαζίεο ελόο ζπλεδξίνπ / κηαο επηηξνπήο / ηεο βνπιήο. Έλαξμε / δηαθνπή / ζπλέρηζε / ιήμε ησλ εξγαζηώλ. β. κηαο κνλάδαο εξγαζίαο, ηδίσο νηθνλνκηθήο: Mείσζε / επέθηαζε ησλ εξγαζηώλ. Kύθινο εξγαζηώλ, ηα αθαζάξηζηα έζνδά ηεο επί νξηζκέλν ρξνληθό δηάζηεκα. 4. έξεπλα, κειέηε νξηζκέλνπ αληηθεηκέλνπ θαζώο θαη ην ζρεηηθό απνηέιεζκα, ζπλήζ. γξαπηό: Επηζηεκνληθή ~. Δηπισκαηηθή / πηπρηαθή ~. Πξσηόηππε ~. Δεκνζίεπζε κηαο εξγαζίαο. ΑΠΟΦΑ΢Η απόφαςθ θ: το αποτζλεςμα του αποφαςίηω. α. τελικι επιλογι ι γνϊμθ για κτ., φςτερα από ςκζψθ ι ςυηιτθςθ: Tθν ~ να ςπουδάςω τθν πιρα όταν ιμουν πολφ μικρόσ, αποφάςιςα. H απόφαςι μου να μθ δεχτϊ τθν πρόταςι του είναι οριςτικι / αμετάκλθτθ. Είναι ειλθμμζνθ ~ τθσ κυβζρνθςθσ να…Πιρε τθ μεγάλθ / τθ δφςκολθ ~ να αλλάξει τρόπο ηωισ. (ζκφρ.) το παίρνω ~, αποδζχομαι κτ. δυςάρεςτο που δεν μπορϊ να το αποτρζψω ι να το αλλάξω: Πρζπει να το πάρεισ ~ ότι για να πετφχεισ πρζπει να δουλζψεισ. Πϊσ να το πάρει ~ ότι κα πεκάνει; β. κρίςθ ςτθν οποία καταλιγει κάποιο επίςθμο όργανο, φςτερα από οριςμζνθ, τυπικι διαδικαςία: Tο δικαςτιριο εξζδωςε / ζβγαλε καταδικαςτικι / ακωωτικι / τελεςίδικθ ~. Οι δικαςτικζσ αποφάςεισ πρζπει να είναι ςεβαςτζσ από τουσ διαδίκουσ. Δθμοςιεφτθκαν οι αποφάςεισ όλων των ςυνεδρίων του κόμματοσ. 2.Δθμιουργοφμε τον εννοιολογικό χάρτθ τθσ πρϊτθσ παραγράφου και ςτθ ςυνζχεια γράφουμε τθν Περίλθψθ.

Εικόνα 2 ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ΢ ΧΑΡΣΗ΢ Α. ΢σκπιερώλοσκε ηα θελά γηα ηο θείκελο 1. I. Η δηαδηθαζία θαηά ηελ νπνία από ην ζύλνιν ησλ αηόκσλ νξηζκέλνπ είδνπο δώσλ ή θπηώλ επηδνύλ όζα αληέρνπλ πεξηζζόηεξν ή πξνζαξκόδνληαη επθνιόηεξα κε απνηέιεζκα ηε βειηίσζή ηνπο νλνκάδεηαη…… II. Tν βηβιίν απηό δελ είλαη ηα άπαληα ηνπ πνηεηή αιιά …..από ην έξγν ηνπ. III. Η απόθηεζε άδεηαο γηα ηελ άζθεζή ηνπ …….ππόθεηηαη ζε απζηεξνύο εζηκηθνύο ή λνκηθνύο πεξηνξηζκνύο IV. ΢ρνιείν ….., είλαη απηό ην νπνίν ζπλδπάδεη ζεσξεηηθή δηδαζθαιία κε ρεηξσλαθηηθή εξγαζία. V. Η πξνζθνξά ππεξεζηώλ κε ακνηβή νλνκάδεηαη κηζζσηή……. VI. H …. κνπ λα κε δερηώ ηελ πξόηαζή ηνπ είλαη νξηζηηθή / ακεηάθιεηε. VII. 7.Tν δηθαζηήξην εμέδσζε / έβγαιε θαηαδηθαζηηθή / αζσσηηθή…….. Β. Δρωηήζεης θαηαλόεζες θεηκέλοσ (΢ωζηό –Λάζος) από ηελ 1ε παράγραθο. I. Οη πξώηεο πξνηηκήζεηο ησλ ππνςεθίσλ αθνξνύλ θνξεζκέλνπο επαγγεικαηηθνύο θιάδνπο II. Σν γεληθόηεξν θιίκα αβεβαηόηεηαο θαη κόλν αξθεί γηα λα κελ κπνξνύλ νη λένη λα επηιέμνπλ ην επάγγεικά ηνπο. III. Ο ραξαθηήξαο ηνπ παηδηνύ βξίζθεηαη ζε ζπλάξηεζε κε ηελ σξηκόηεηα θαη ηελ νηθνγέλεηα ηνπ. IV. ΢ύκθσλα κε ηελ θπξία Καππάηνπ ε επηινγή επαγγέικαηνο είλαη κηα ζύλζεηε επηζηεκνληθή δηαδηθαζία. Γ. ΔΡΩΣΗ΢ΔΙ΢ ΔΡΜΗΝΔΙΑ΢ Πηζηεύεηε όηη ν ηίηινο ηνπ θεηκέλνπ αληαπνθξίλεηαη ζηελ πξόζεζε ηνπ ζπγγξαθέα; Να δώζεηε έλα άιιν ηίηιν ζην θείκελν θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ επηινγή ζαο. •επιλογζσ μθχανογραφικοφ: κορεςμενοι επαγγελματικοί κλάδοι Απόφοιτοι Λυκείου •απουςία επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ παιδί 15-16 ετϊν •απόφαςθ ηωισ ςχετικι με ωριμότθτα: ςυνάρτθςθ χαρακτιρα κα οικογζνειασ •επιςτθμονικι διαδικαςία •προςωπικότθτα παιδιοφ: ςχζςεισ με εαυτό, δεξιότθτεσ, προςδοκίεσ από επάγγελμα Επιλογι επαγγζλματοσ

Πνην είλαη ην λνεκαηηθό θέληξν ηεο πξώηεο θαη ηεο δεύηεξεο παξαγξάθνπ; Πνηα λνκίδεηε όηη είλαη ε πξόζεζε ηνπ ζπγγξαθέα ζηε δεύηεξε παξάγξαθν ζρεηηθά κε ην ξόιν ησλ γνλέσλ θαη κε πνηα επηρεηξήκαηα ηελ ππνζηεξίδεη; ΢πκθσλείηε κε ηελ άπνςε ηνπ ζπγγξαθέα : «Σθμαντικό ρόλο ςτθν επιλογι ηωισ που καλείται να πάρει ζνα παιδί διαδραματίηει και ο τρόποσ που αντιλαμβάνεται τθν μάκθςθ» ή όρη θαη γηαηί; ΟΛΟΜΔΛΔΙΑ Γ. ΓΙΑΛΟΓΟ΢ Πνηα είλαη ε άπνςε ησλ ζπκκαζεηώλ ζαο ζρεηηθά κε ηε ζτέζε κάζεζες θαη επηιογώλ δωής; (παράγραθος 2ε ) . ΕΠΕΞΕΡΓΑ΢ΙΑ ΕΡΩΣΗΜΑΣΩΝ ΔΟΜΗ΢ 2 ο υποερϊτθμα (μονάδεσ 10) «Ουδείσ ωςτόςο μπορεί να κατθγοριςει...........από τα ςχολεία, ενϊ παράλλθλα το γενικότερο κλίμα..........πρόςκετο βάροσ.»(1θ παράγραφοσ, Κείμενο 1) Ποιοσ είναι ο ρόλοσ των υπογραμμιςμζνων λζξεων ωσ ςτοιχείων ςυνοχισ (μονάδεσ 4); Ποια νοιματαςυνδζουν μζςα ςτο ςυγκεκριμζνο κείμενο (μονάδεσ 6); Μονάδεσ 10 3 ο υποερϊτθμα (μονάδεσ 15) «H ςυνεχισ πίεςθ των γονιϊν για υψθλζσ επιδόςεισ ςτο ςχολείο δθμιουργοφν μιαν αίςκθςθ αποςτροφισ των παιδιϊν ςτθ γνϊςθ», εξθγεί θ κ. Καππάτου (2θ παράγραφοσ, Κείμενο 1). Να εξθγιςεισ τον ρόλο των ειςαγωγικϊν ωσ ςθμείου ςτίξθσ ςτο ςυγκεκριμζνο χωρίο. Πϊσ εξυπθρετεί θ χριςθ τουσ τθν αρκρογράφο ςτο κειμενικό είδοσ που ζχει επιλζξει; Τι υφολογικζσ ςυνζπειεσ κα είχε μιαπικανι απουςίατουσ; Μονάδεσ 15 ΘΕΜΑ 2 Δ. Παξαγσγή θεηκέλνπ Αθνύ αθνύζεηε πξνζεθηηθά ηελ άπνςε ησλ ζπκκαζεηώλ ζαο, λα δηαηππώζεηε γξαπηώο ηε δηθή ζαο επηρεηξεκαηνινγία ζε άξζξν ζαο πνπ ζα δεκνζηεπζεί ειεθηξνληθά ζρεηηθά κε ηοσς ηρόποσς κε ηοσς οποίοσς ηο ζτοιείο κπορεί λα ζσκβάιιεη ζηελ αγάπε ηωλ καζεηώλ προς ηε κάζεζε θαη ζηης επηιογές ζηαδηοδροκίας. Μονάδεσ 30

ΤΠΟ΢ΣΗΡΙΚΣΙΚΟ ΤΛΙΚΟ Οη θορεζκέλοη επαγγεικαηηθοί θιάδοη ζηελ Διιάδα Πην ζπγθεθξηκέλα ηα επαγγέικαηα κε ηα κεγαιύηεξα πξνβιήκαηα επξέζεσο εξγαζίαο είλαη: Γηαηροί, τεκηθοί, βηοιόγοη, θαρκαθοποηοί: Οη πεξηζζόηεξεο ηαηξηθέο εηδηθόηεηεο είλαη απειπηζηηθά θνξεζκέλεο, κε κηθξέο εμαηξέζεηο ηνπο ςπρίαηξνπο, ηνπο πιαζηηθνύο ρεηξνπξγνύο θαη ηνπο αθηηλνζεξαπεπηέο. Οη επθαηξίεο εξγαζίαο ησλ ςπρνιόγσλ έρνπλ ζπξξηθλσζεί ζεκαληηθά, αλ θαη κε θαηάιιειε κεηεθπαίδεπζε κπνξνύλ λα βξνπλ δηεμόδνπο, θπξίσο ζηε δηνίθεζε αλζξώπηλνπ δπλακηθνύ θαη ζηε ζπκβνπιεπηηθή εξγαζίαο θαη ζηαδηνδξνκίαο. Αξλεηηθή είλαη ε θαηάζηαζε γηα ηνπο δηαηξνθνιόγνπο θαη ηνπο δηαηηνιόγνπο, θαη πνιύ πην αξλεηηθή γηα ηνπο ρεκηθνύο, ηνπο βηνιόγνπο, ηνπο θαξκαθνπνηνύο, νη νπνίνη όκσο έρνπλ θάπνηεο δηεμόδνπο ζε άιινπο ηνκείο, όπσο ησλ ηαηξηθώλ εξγαζηεξίσλ, ησλ ηαηξηθώλ επηζθεπηώλ ή θαη επξύηεξα. Γηθεγόροη, θαιιηηέτλες, δεκοζηογράθοη: Η αγνξά εξγαζίαο ησλ δηθεγόξσλ είλαη δξακαηηθά θνξεζκέλε θαη ρεηξνηεξεύεη ζπλερώο. Λίγν θαιύηεξε είλαη ε θαηάζηαζε γηα εμεηδηθεπκέλνπο δηθεγόξνπο ζηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη ζηελ νηθνλνκία. Γηα όια ηα επαγγέικαηα ησλ θαιώλ ηερλώλ ε θαηάζηαζε ρεηξνηεξεύεη πεξηζζόηεξν. Πνιινί θαιιηηέρλεο απαζρνινύληαη κε ειάρηζηε ή θαη κεδεληθή ακνηβή, αζθώληαο θαη άιιεο πεξηζηαζηαθέο ελαζρνιήζεηο. Ιδηαίηεξα αξλεηηθή είλαη ε εηθόλα γηα ηνπο εζνπνηνύο θαη ιίγν θαιύηεξε γηα ηνπο κνπζηθνύο θαη ηνπο ρνξεπηέο ζε πεξηζηαζηαθέο εξγαζίεο. Η δεκνζηνγξαθία έρεη πιεγεί πεξηζζόηεξν από όια ηα επαγγέικαηα. Δδώ, νη ζέζεηο εξγαζίαο εμαθαλίδνληαη καδηθά θαη πνιιά λέα παηδηά ππναπαζρνινύληαη κε αλύπαξθηεο ή γιίζρξεο ακνηβέο θαη απαξάδεθηεο ζπλζήθεο εξγαζίαο. Η θξίζε έρεη πιήμεη επίζεο θαη ηνλ θιάδν ηεο δηαθήκηζεο. Δθπαηδεσηηθοί: ΢ηελ εθπαίδεπζε ε γεληθόηεξε εηθόλα είλαη εμίζνπ αξλεηηθή. Η πςειή ππνγελλεηηθόηεηα, θαζώο ε Διιελίδα κεηέξα γελλά έλα άηνκν θαηά κέζν όξν, ε πιεζώξα ησλ απνθνίησλ λεπηαγσγώλ, δαζθάισλ, εθπαηδεπηηθώλ δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ζε ζπλδπαζκό κε ηελ απόηνκε ζπξξίθλσζε ηεο δεκόζηαο εθπαίδεπζεο δελ επηηξέπεη ειπίδεο απνξξόθεζεο ζηνλ επξύηεξν θιάδν. Οη απόθνηηνη ζεσξεηηθώλ ζπνπδώλ, όπσο είλαη ε θηινζνθία, ε θηινινγία, ε ζενινγία, ε ηζηνξία, ε αξραηνινγία, ε ιανγξαθία, ε γεσγξαθία, ε εζλνινγία, ε αλζξσπνινγία θ.ιπ. έρνπλ αλύπαξθηεο πξννπηηθέο, αιιά κπνξνύλ πην εύθνια απ’ όηη νη νκόινγνί ηνπο ζε ζηελά ηερλνθξαηηθέο θαη θνξεζκέλεο εηδηθόηεηεο, π.ρ. γηαηξνί, νδνληίαηξνη, κεραλνιόγνη θ.ιπ., λα ζηξαθνύλ, κε θαηάιιειε κεηεθπαίδεπζε, ζε άιια επαγγέικαηα, όπσο απηά ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ, ηνπ ηνπξηζκνύ, ηεο δηνίθεζεο επηρεηξήζεσλ, αθόκα θαη ηεο πιεξνθνξηθήο. ΢ε κεγαιύηεξν βαζκό, απηό ηζρύεη γηα ηνπο απόθνηηνπο Πνιηηηθώλ Δπηζηεκώλ θαη Κνηλσληνινγίαο, εθόζνλ κεηεθπαηδεπηνύλ ζηελ νηθνλνκία θαη ηηο ηερλνινγίεο.

https://www.offlinepost.gr/2020/10/04/%CE%BF%CE%B9- %CE%BA%CE%BF%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CE%B9- %CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE% BA%CE%BF%CE%AF-%CE%BA%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%BF%CE%B9/ ΚΔΙΜΔΝΟ Eπαγγέικαηα κε πνιύ ζεηηθέο πξννπηηθέο εξγαζίαο είλαη όζα ζπλδένληαη κε ηνλ επξύηεξν ηνκέα ηεο πιεξνθνξηθή, ησλ ηειεπηθνηλσληώλ θαη ηεο ζύγρξνλεο ηερλνινγίαο. Ιθαλνπνηεηηθέο είλαη επίζεο νη πξννπηηθέο ηνπ επξύηεξνπ θιάδνπ ηεο νηθνλνκίαο, (κε εμαίξεζε ην επάγγεικα ηνπ ρξεκαηηζηή), ηνπ ηνπξηζκνύ, ησλ πσιήζεσλ, ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ, ηεο κεραλνινγίαο, ηεο ηερλνινγίαο θαη ησλ θαηαζθεπώλ, θαζώο θαη ησλ πεξηζζόηεξσλ επαγγεικάησλ πγείαο θαη πξόλνηαο κε εμαίξεζε ησλ γηαηξώλ, ησλ νδνληηάηξσλ θαη ησλ θαξκαθνπνηώλ. Δηδηθόηεξα ηθαλνπνηεηηθό κέιινλ έρνπλ ηα επαγγέικαηα πνπ ζπλδένληαη κε ηελ ηερλνινγία ηεο πγείαο όπσο νη βνεζνί ηαηξηθώλ εξγαζηεξίσλ, αθηηλνινγίαο θιπ, όπσο θαη νη λνζειεπηέο. ΢ηνλ ηνκέα ηεο πξόλνηαο, θαιέο πξννπηηθέο έρνπλ νη θνηλσληθνί ιεηηνπξγνί, ελώ θάκςε εκθαλίδεη ν επαγγεικαηηθόο νξίδνληαο ησλ ςπρνιόγσλ, ιόγσ ηεο πιεζώξαο ησλ απνθνίησλ από ζρεηηθέο ζρνιέο ηα ηειεπηαία ρξόληα. Πνιύ θαιό κέιινλ έρνπλ θαηά θαλόλα ηα επαγγέικαηα ησλ γξαθηθώλ ηερλώλ, ησλ κεηαθνξώλ, ηεο λαπηηιίαο θαη ηνπ επηζηηηζκνύ. Αληίζεηα, ηδηαίηεξα θνξεζκέλα είλαη ηα επαγγέικαηα ηνπ γηαηξνύ, ηνπ νδνληίαηξνπ, ηνπ δηθεγόξνπ, ηνπ θαξκαθνπνηνύ, ηνπ ρεκηθνύ, ηνπ ρεκηθνύ - κεραληθνύ, ηνπ βηνιόγνπ, ηνπ γεσιόγνπ, ηνπ κεηαιιεηνιόγνπ, ηνπ λαππεγνύ, ηνπ αεξνλαππεγνύ. Αξλεηηθέο πξννπηηθέο έρνπλ επίζεο ηα επαγγέικαηα ησλ θαιώλ ηερλώλ θαη επηθνηλσλίαο, ηδηαίηεξα ηνπ εζνπνηνύ θαη ηνπ δεκνζηνγξάθνπ. Σα παηδαγσγηθά επαγγέικαηα ηεο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο πνπ ζπλδένληαη κε ζεσξεηηθέο ζπνπδέο όπσο ε θηινζνθία, ε θηινινγία, ε ζενινγία, ε ηζηνξία θαη ε αξραηνινγία έρνπλ πνιύ θαη ην ίδην ηζρύεη γηα ηε ιανγξαθία, ηελ θνηλσληνινγία. Σν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηηο δηεζλείο ζπνπδέο, ηηο πνιηηηθέο επηζηήκεο, ηελ εζλνινγία, ηε γεσγξαθία. Οη απόθνηηνη ησλ ζεσξεηηθώλ ζπνπδώλ όκσο έρνπλ ην πιενλέθηεκα όηη κπνξνύλ πην εύθνια απ’ όηη νη νκόινγνη ηνπο από ζηελέο, ηερλνθξαηηθέο θαη θνξεζκέλεο εηδηθόηεηεο όπσο νη γηαηξνί, νδνληίαηξνη, νη γεσιόγνη, νη ρεκηθνί κεραληθνί λα κεηαζηξαθνύλ ζε άιια επαγγέικαηα όπσο απηά ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ, ηνπ ηνπξηζκνύ, ηεο δηνίθεζεο επηρεηξήζεσλ. Κη’ απηό γηαηί νη ζεσξεηηθέο ζπνπδέο πεξηζζόηεξν από όιεο, παξέρνπλ ην αλαγθαίν ππόβαζξν γλώζεο όπνπ κπνξνύλ λα ζηεξηρζνύλ άιιεο πην εμεηδηθεπκέλεο δεμηόηεηεο, καζαίλνπλ δει. πώο λα καζαίλνπλ. Σα επαγγέικαηα ηνπ λεπηαγωγού θαη ηοσ βρεθολεπηοθόκοσ έρνπλ απηή ηελ πεξίνδν θαη γηα ηα επόκελα δέθα πεξίπνπ ρξόληα ζρεδόλ απαγνξεπηηθέο πξννπηηθέο. Αληίζεηα νη παηδαγσγηθέο ζπνπδέο ηεο πξσηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο έρνπλ θαιέο πξννπηηθέο αθόκα θαη γηα όζνπο εηζαρζνύλ ζε ζρνιέο ην εξρόκελν Αθαδεκαηθό έηνο. Απηό νθείιεηαη ζηελ απνξξόθεζε κεγάινπ αξηζκνύ δαζθάισλ ιόγσ ηεο

ιεηηνπξγίαο ηνπ νινήκεξνπ ζρνιείνπ. Όζνη βέβαηα επηιέμνπλ ζπνπδέο πνπ ζπλδένληαη κε θνξεζκέλα επαγγέικαηα, δε είλαη δεδνκέλν όηη ζα απνηύρνπλ ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο ζηαδηνδξνκία. Γηαηί όηαλ θάπνηνο είλαη θαιόο ζηε δνπιεηά ηνπ, αλαλεώλεη ζπλερώο ηηο γλώζεηο ηνπ, όηαλ γλσξίδεη θαιά ειεθηξνληθνύο ππνινγηζηέο θαη αγγιηθά, είλαη αλήζπρνο, αμηόπηζηνο, ζνβαξόο θαη θηλεηηθόο σο εξγαδόκελνο, επαγγεικαηίαο θαη σο νινθιεξσκέλε αλζξώπηλε πξνζσπηθόηεηα, ηόηε κπνξεί λα έρεη κηα επηηπρεκέλε θαξηέξα ζε νπνηνδήπνηε ζύγρξνλν επάγγεικα. Αιιά αλ έλαο λένο θαιείηαη λα επηιέμεη αλάκεζα ζε δηάθνξα επαγγέικαηα πνπ ηνπ ηαηξηάδνπλ, είλαη πξνηηκόηεξν λα επηιέμεη εθείλα πνπ έρνπλ ζεηηθέο πξννπηηθέο θαη λα απνθύγεη ην αληίζεην. Απηό αθνξά πεξηζζόηεξν εθείλνλ πνπ έρεη κέηξηεο ή ρακειέο βαζκνινγηθέο επηδόζεηο θαη ιηγόηεξν εθείλνλ κε πςεινύο βαζκνύο θαη ηζρπξή ζέιεζε. Όηαλ ππάξρνπλ πςειέο πξνζσπηθέο επηδόζεηο θαη ηζρπξή ζέιεζε, ηόηε ππάξρνπλ θαη επξύηεξεο δπλαηόηεηεο επηινγώλ, αθόκα θαη αλάκεζα ζε θνξεζκέλα επαγγέικαηα. Βέβαηα εδώ ρξεηάδεηαη πξνζνρή ζην λα κελ ππεξεθηηκά θαλείο ηηο δπλαηόηεηεο θαη ηνπο νξίδνληεο ηνπ, όπσο ζπρλά ζπκβαίλεη κε νξηζκέλα άηνκα πνπ επηιέγνπλ ιακπεξά επαγγέικαηα όπσο ηνπ εζνπνηνύ θαη ηειηθά θαηαιήγνπλ ζε αδηέμνδν. ΢ε αξθεηέο πεξηπηώζεηο, νη απόθνηηνη επηκέξνπο ζρνιώλ κπνξνύλ λα αθνινπζήζνπλ δηαθνξεηηθό επάγγεικα από εθείλν πνπ πξνδηαγξάθνπλ νη ζπνπδέο ηνπο, αιιά όρη πάληνηε. ΢ε απζηεξά θαηνρπξσκέλα επαγγέικαηα όπσο ιρ. ηνπ γηαηξνύ, ηνπ δηθεγόξνπ, ηνπ πνιηηηθνύ κεραληθνύ, ηνπ θηιόινγνπ-θαζεγεηή, θιπ., δελ κπνξεί νπνηνζδήπνηε λα εηζέιζεη αλ δε δηαζέηεη ηνπιάρηζηνλ αληίζηνηρν αλαγλσξηζκέλν πηπρίν. ΢ε κε θαηνρπξσκέλα επαγγέικαηα όπσο ηνπ δεκνζηνγξάθνπ, ηνπ πιεξνθνξηθνύ, ηνπ κνπζηθνύ, θιπ., κπνξεί λα εηζέιζεη νπνηνζδήπνηε αλεμάξηεηα από ηηο όπνηεο ζπνπδέο ηνπ. ΢ε γεληθέο γξακκέο πάλησο, απόθνηηνη ζεσξεηηθώλ ζπνπδώλ όπσο ε θηινινγία, ε θνηλσληνινγία, νη πνιηηηθέο επηζηήκεο, ηα καζεκαηηθά, θιπ., αλ θαη νη άκεζεο επαγγεικαηηθέο ηνπο δηέμνδνη, πνπ είλαη ζπλήζσο ε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε, είλαη ζήκεξα πνιύ θνξεζκέλνη, ππάξρεη ε δπλαηόηεηα κεηαζηξνθήο ηνπο, ηδηαίηεξα ύζηεξα από θαηάιιειε κεηεθπαίδεπζε, ζε ηνκείο κε θαιέο πξννπηηθέο όπσο νη δεκόζηεο ζρέζεηο, ν ηνπξηζκόο, ε δηνίθεζε επηρεηξήζεσλ, θιπ. Κη’ απηό γηαηί ζηηο ζεσξεηηθέο ζπνπδέο «καζαίλνπλ πώο λα καζαίλνπλ» θαη ινγηθά ηνπο είλαη πνην εύθνιν λα κεηαζηξαθνύλ ζε δηαθνξεηηθά αληηθείκελα γλώζεο θαη δεμηνηήησλ. Αληίζεηα, νη απόθνηηνη ζηελώλ θαη πνιύρξνλσλ εηδηθνηήησλ όπσο νη γηαηξνί, νη νδνληίαηξνη, νη γεσιόγνη, θιπ., δελ είλαη εύθνιν κεηά από ην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν ησλ εμεηδηθεπκέλσλ ζπνπδώλ ηνπο, λα ζηξαθνύλ κε επηηπρία ζε άιινπο ηνκείο. ΢εκαζία έρεη επίζεο ε θαηεύζπλζε ησλ κεηαπηπρηαθώλ ζπνπδώλ γηα όζνπο αθνινπζήζνπλ έλαλ ηέηνην δξόκν θαη είλαη αλεπίηξεπην ιάζνο λα κελ επηιεγνύλ απηέο ηνπιάρηζηνλ νη ζπνπδέο, κε ηελ πξέπνπζα ζύλεζε. Ποια θ ςθμαςία των επαγγελματικϊν προοπτικϊν ςε μια τζτοια κρίςιμθ επιλογι; Σφμφωνα με τελευταίεσ ζρευνεσ και πολλζσ ςχετικζσ ενδείξεισ, θ πλειοψθφία των νζων ςιμερα

επιλζγει τισ ςπουδζσ και το επάγγελμα ι τα επαγγζλματα που κα ακολουκιςει, με βαςικό κριτιριο τισ προοπτικζσ τουσ. Όμωσ, όςο ιςχυρό και αν είναι το ίδιο κριτιριο, δε κα πρζπει να είναι το μόνο ι το κυρίαρχο ςτθ μεγάλθ απόφαςθ ηωισ που ςυηθτάμε εδϊ. Αν ζνα επάγγελμα δεν ταιριάηει ςτο χαρακτιρα, τισ προτιμιςεισ, τισ κλίςεισ ενόσ ατόμου, δε κα πρζπει να επιλζγεται, όςο εξαιρετικζσ και αν είναι οι προοπτικζσ του. Πρϊτιςτθσ ςθμαςίασ είναι θ αυτογνωςία και το ταίριαςμα των ενδιαφερόντων, των κλίςεων, των προτιμιςεων, των ικανοτιτων του με ζνα επάγγελμα και κατά δεφτερο λόγο κα πρζπει να ςυνεξετάηονται οι προοπτικζσ του. Ο χρυςόσ κανόνασ που πρζπει να τονιςτεί εδϊ είναι ότι: άτομα με υψθλζσ μακθςιακζσ επιδόςεισ και ιςχυρι κζλθςθ, μποροφν να επιλζγουν από ευρφτερο πεδίο επαγγελμάτων, ακόμα και από εκείνα με αρνθτικζσ προοπτικζσ. Αντίκετα, άτομα με χαμθλζσ επιδόςεισ χωρίσ ςοβαρζσ ελπίδεσ βελτίωςισ τουσ και αδφναμθ κζλθςθ, είναι προτιμότερο να ςτρζφονται ςε ςπουδζσ και επαγγζλματα που κατ’ αρχιν τουσ ταιριάηουν και κατά δεφτερο λόγο ζχουν διαπιςτωμζνεσ καλζσ προοπτικζσ ςτθν αγορά εργαςίασ. http://theodore-katsanevas.blogspot.com/2019/08/blog-post_20.html ΕΡΩΣΗ΢ΕΙ΢ 1. Ποια είναι θ ςθμαςία των προοπτικϊν του επαγγζλματοσ ςτθν επιλογι του ατόμου; 2. Ποια είναι , ςφμφωνα με το ςυγγραφζα, θ ςφνδεςθ μακθςιακϊν επιδόςεων, κζλθςθσ και επιλογισ επαγγζλματοσ;