Story Transcript
Lời ngỏ:
LỜI NGỎ Mình chắc chắn rằng bìa của cuốn tập san này rất đẹp và các bạn đang mê mẩn nó đúng không? Cảm giác khi thấy một món đồ đẹp làm cho ta hạnh phúc. Ai cũng biết hạnh phúc là món quà của tạo hóa. Quyền được mưu cầu hạnh phúc là một trong những quyền đầu tiên của công dân Việt Nam. Cả dân tộc ta đã phải đấu tranh, hi sinh biết bao nhiêu xương máu để giành lại quyền thiêng liêng cao cả ấy. Vậy hạnh phúc là gì mà lại to lớn và ý nghĩa đến vậy? Cuốn tập san này sẽ là người đồng hành định nghĩa giúp bạn để chúng ta có thể hiểu được những ý nghĩa mà hạnh phúc đem lại nhé! Đừng vội bỏ đi, mình hứa những trang tập san sau sẽ không làm bạn thất vọng mà còn giúp bạn chiêm nghiệm thêm nhiều điều, học được những bài học có ích. Tụi mình sẽ trở thành người “hạnh phúc” đồng nghĩa với việc biết yêu thương bản thân và còn giúp ích rất nhiều cho một xã hội phát triển lành mạnh, và hơn thế nữa nó có thể thay đổi vận mệnh của cả đời người, nên bạn đừng bỏ sót trang nào hết. Mình đảm bảo bạn sẽ không cô đơn vì có mình sẽ đi cùng bạn khám phá những tầng kiến thức tuyệt diệu này! Chào mừng bạn đến với Bài 11: Một số phạm trù cơ bản của đạo đức học phần 4 “Hạnh phúc”.
Mục lục: ...- Khái quát quan niệm đạo đức ...- Hạnh phúc là gì? ...- Phạm vi của hạnh phúc ...- Ý nghĩa ...- Đối chiếu thực tại. ...- Lời kết
01 - Khái quát quan niệm đạo đức QUAN NIỆM ĐẠO ĐỨC: Đạo đức là hệ thống các quy tắc chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội. Nghĩa vụ của công dân: thực hiện các chuẩn mực đạo đức mà xã hội đề ra một cách tự giác, nếu không thực hiện sẽ bị dư luận xã hội lên án hoặc lương tâm cắn rứt.
02 - Hạnh phúc là gì? KHÁI NIỆM PHẠM TRÙ HẠNH PHÚC : Hạnh phúc là mối quan tâm hàng đầu của nhân loại từ thời cổ đại đến nay. Quan niệm về hạnh phúc của con người có ý nghĩa hết sức quan trọng trong đời sống tinh thần nói chung và đời sống đạo đức nói riêng. Nó là một trong những nền tảng tinh thần giúp con người xây dựng những lý tưởng, mục tiêu, thái độ sống. Nó cũng là hạt nhân, là thước đo, định hướng để con người thiết lập các khái niệm thiện, ác, phẩm giá và hàng loạt các khái niệm nhân bản khác. Các quan niệm khác nhau về hạnh phúc. Thời cổ đại: • Đê-mô-crit: hạnh phúc là sự yên tĩnh, sự thanh thản của tâm hồn. Mọi dục vọng, ham muốn của con người là nguyên nhân của đau khổ. • Arixtote: hạnh phúc con người có được là do hoạt động lý trí và do quan niệm của mỗi người. • Khổng Tử – Mạnh Tử: hạnh phúc là do mệnh trời “bắt phong trần phải phong trần, cho thanh cao mới được phần thanh cao”. Tôn giáo: hạnh phúc không có ở cuộc sống trần thế mà chỉ có ở thế giới bên kia.
• Quan niệm truyền thống dân gian Việt Nam: hạnh phúc gắn liền với tình bạn, tình yêu lứa đôi, gia đình là sự thỏa mãn các nhu cầu vật chất và tinh thần. Tóm lại, có thể tóm tắt các quan niệm trước chủ nghĩa Mác về hạnh phúc theo 3 xu hướng sau: Thứ nhất, cho hạnh phúc của con người là sự thỏa mãn thường xuyên những nhu cầu vật chất như ăn, ở, mặc, khỏe mạnh, sống lâu... Để có sự thỏa mãn đó con người phải giàu có, của cải dư thừa. Xu hướng này có từ thời cổ đại Hy Lạp và phát triển mạnh trong TK XVII – XVIII ở châu Âu gắn liền với sự đi lên của giai cấp tư sản.
03 - Phạm vi của hạnh phúc: Phạm trù hạnh phúc của từng đối tượng khác nhau sẽ khác nhau. Những người vất vả, thiếu thốn trong cuộc sống vật chất nhưng đủ đầy về mặt tình cảm. Họ cần một số vật chất để khiến cuộc sống đỡ vất vả, nhằm hình thành sự hạnh phúc toàn diện. Và ngược lại, những người giàu có sung túc, những lại thiếu hụt đi những giá trị tinh thần, tình cảm. Họ cần dỡ bỏ đi gánh nặng mà vật chất mang lại, để thật sự tìm kiếm được sự vui vẻ và hạnh phúc trong tâm hồn.
Trong từng hoàn cảnh khác nhau, yêu cầu hạnh phúc của con người cũng khác nhau. Ví dụ như: trong thời kì chiến tranh thì niềm hạnh phúc của con người là sự độc lập, tự do, có cái ăn cái mặc,..
Trong thời kì hòa bình: hạnh phúc của con người là được sống đầy đủ sung túc, trong môi trường phát triển, lành mạnh.
04 - Ý nghĩa: Hạnh phúc của cá nhân là cơ sở của hạnh phúc xã hội. Nói đến hạnh phúc trước hết là nói đến hạnh phúc cá nhân vì chúng là cơ sở gắn bó mật thiết, ảnh hưởng đến nhau. Hạnh phúc xã hội là cuộc sống mà tất cả mọi người đều hài lòng về những gì mình đang có và nơi mình đang sống. Hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội có mối quan hệ chặt chẽ. > Khi cá nhân phấn đấu cho hạnh phúc của mình phải biết thực hiện nghĩa vụ đối với người khác và đối với xã hội. Khi một cá nhân hạnh phúc sẽ phát triển thành nhiều cá nhân hạnh phúc, hình thành hạnh phúc chung của xã hội.
Hạnh phúc là nơi bắt đầu đồng thời là hành trình của sự tồn tại: Tuổi thọ của con người có thể đánh giá là dài. Chúng ta sống bao nhiêu năm, nhưng chỉ khi cảm nhận được rõ ràng giá trị của bản thân và những gì mình đang có, chúng ta mới thật sự đang sống. Và, Bạn có xa lạ gì với cụm từ “Tôi muốn được sống hạnh phúc” không? Chắc hẳn là rất quen nhỉ? Bởi đó là thứ mà chúng ta luôn tìm kiếm và đang không ngừng cố gắng tạo ra. Ví dụ:
Các phát minh khoa học hiện hữu trên đời đều cùng một mục đích là phục vụ cuộc sống của con người.
Hạnh phúc có khả năng tái tạo tâm hồn: Sở dĩ đúc kết được phần ý nghĩa này là vì người cảm nhận được sự hạnh phúc sẽ cảm nhận được những vẻ đẹp và thêm yêu cuộc sống, giúp họ xoa dịu những nỗi đau, thật lòng nhận ra những lỗi lầm mà mình đã gây ra làm hủy hoại đi sự hạnh phúc thiêng liêng của người khác.
Ví dụ: Nhà tù Halden ở Na Uy chẳng khác gì "thiên đường" khi tù nhân có thể nấu ăn, chơi trò chơi điện tử và ngủ trên những chiếc giường êm ái. Mọi thứ khá giống ký túc xá đại học. Ý tưởng thiết lập nhà tù đặc biệt này là đối xử với tù nhân như những người bình thường, nhờ đó họ sẽ tái hòa nhập cộng đồng với suy nghĩ lành mạnh, thay vì trừng phạt họ. Và Na Uy là đất nước có tỉ lệ tội phạm thấp.
05 - Đối chiếu thực tại: Nhưng trong thực tế, tình trạng cá nhân và xã hội hạnh phúc trở nên khó hình thành do yêu cầu của con người ngày càng trở nên cao hơn: . Trước đó con người ta tìm kiếm vật chất nhằm hình thành và nâng cao hạnh phúc của mình. Nhưng trong xã hội yên bình, vật chất ngày càng dư giả khiến nhu cầu về vật chất dần trở nên hời hợt, nhàm chán hơn.
. Về mặt tinh thần, khi giảm bớt về vật chất thì nhu cầu về tinh thần lại trở nên khó đáp ứng hơn. Dù đôi khi ta cảm thấy nó chỉ là những yêu cầu như: sự thanh thản, yên tĩnh tâm hồn, tránh mọi xúc động, lo âu, suy nghĩ, trăn trở, sống với tự nhiên, vô tư hiền hòa, tránh xa mọi âm mưu quỷ kế và thói thâm độc của người đời... Nhưng thực chất chúng lại trở nên khó thực hiện hơn trong thực tiễn, do các yêu cầu không có một mức độ nhất định. Và đôi khi nó lại như một sự kìm hãm.
> Khiến con người dần sống trong lối sống vô dụng, nhàm chán hoặc hơn nữa là tiêu cực, bi quan do sự hạnh phúc dần khó mưu cầu hơn. . Và thực tế thì, nếu bạn không thể theo kịp tiến độ của thời đại, hạnh phúc của bạn dễ dàng bị bỏ lại. Châu phi: “Rõ ràng là cuộc đấu tranh để xóa bỏ nghèo nàn, lạc hậu còn gian khổ hơn, lâu dài hơn cuộc chiến đấu vì độc lập, tự do.” (trích dẫn).
06 - Lời kết: Như vậy, chúng ta đã phần nào hiểu hơn về nội dung: phạm trù hạnh phúc của bài học 11. Người ta cứ nghĩ hạnh phúc là một cái gì đó thật sự rất lớn lao, nhưng hạnh phúc chưa bao giờ mất đi. Chúng luôn tồn tại và đôi khi, chúng ta phải đấu tranh để có được hạnh phúc. Đấu tranh với ước mơ của mình, đấu tranh với những giới hạn mà bứt phá, đấu tranh để có một cuộc sống tốt đẹp. Vậy học sinh chúng ta thì cần phải làm gì? Các bạn biết đó, là học sinh, đầu tiên tụi mình cần phải chăm ngoan, làm bài và học bài, vâng lời và phụ giúp cha mẹ, hết mực tôn trọng người lớn và những người xung quanh. Nhưng các bạn đừng nghĩ chỉ bấy nhiêu thôi là đủ. Chúng ta đang bước vào độ tuổi vô cùng đẹp, đừng lãng phí nó. Hãy làm điều gì đó cho ngày hôm nay, trân trọng và phát triển những gì đang có, đồng thời xây dựng kế hoạch cho tương lai mà phấn đấu, tạo chỗ dựa “hạnh phúc” vững chắc cho gia đình và bản thân.
Lời cảm ơn : Cảm ơn mọi người đã thưởng thức tập san này, góp phần tạo nên ý nghĩa của tập san là muốn truyền đạt những kiến thức bổ ích. Cảm ơn cô đã cho chúng em cơ hội được hợp tác và làm việc nhóm cùng nhau, tạo cơ hội sửa đổi và luyện các kĩ năng làm việc nhóm.
Biên soạn nội dung & Hình ảnh: Hoàn Vũ, Ngọc Hân, Như Ý, Anh Thư, Nhật Vy, Thúy Ngân, Yến Nhi Thiết kế: Bảo Hân, Minh Thư , Cẩm Tú, Trà My