HEAL | ECH OCAK 2023 SAYI: 1
ÖNSÖZ Merhaba sevgili HealTech okuyucuları, Biyomedikal Topluluğunun E-dergisi HealTech’in ilk sayısıyla karşınızda olmaktan son derece mutluluk duyuyoruz. Ekip olarak aylarca siz değerli okuyucularımızla buluşacağımız zaman için gün saydık. Ve nihayet Ocak sayımızda sizlerle değerli yazılarımızı ve düşüncelerimizi buluşturacağımız için heyecanlıyız. Yeni yıl yeni başlangıçlar. Biyomedikal Topluluğu olarak misyonumuz; öncelikli bölümümüz öğrencilerinin ve geleceğin biyomedikal mühendisi adaylarının lisans dönemlerinde mesleki açıdan kendilerini geliştirebilecekleri her türlü bilgiyi gözetmek ve sürdürülebilir bir fayda ağı oluşturarak bu alanda yürümek isteyen öğrencilere çeşitli network, akademik gelişim katmaktır. Misyonumuzu göz önüne alarak bu yılki vizyonlarımızdan birisi de sizlere mesleki alanınızda ve belki de araştırmalarınızda son derece fayda sağlayacağına inandığımız bu dergiyi oluşturmaktı. Bu dergide biyomedikal alanında tarihe imza atmış isimleri tanıyıp dünyaya kattıkları cihazlar hakkında bilgi edineceksiniz. Son 1 ayda gerçekleşen en yeni biyoteknolojik gelişmelerden haberdar olacak bu sayede bölümünüzün sıcak haberlerini aylık olarak takip edebileceksiniz. Her ay birçoğunuzun ileride araştırma konusuna dahil olacağı biyomedikal cihazları tanıyabileceksiniz. Bunun yanı sıra her ay mesleğin ve akademinin içerisinde olan değerli insanları tanıyıp onların eğitim ve mesleki tecrübelerinden yararlanabileceksiniz. Okumaktan son derece keyif alacağınıza inandığımız konuları sizin için araştıran güzel dergi birimi alt ekibimizin sevgili yazarları ; Sedanur ARINÇ, Ceren MURAT, Hatice Kübra KOÇYİĞİT, Hilal ŞAHİN, Meryem Nur DURAK, Sinem EKEN ve güzel tasarımlarıyla dergimizi şekillendirirken bizlere her türlü desteği veren sosyal medya alt ekip üyelerimiz ; Zülal KARAMAN, Azra ÇAM, Tuğba Beril AKGÜNGÖR, Hatice Kübra KOÇYİĞİT, İrem ARISOY Daha yolun çok başındayız ve siz okuyucularımızın fikirlerine değer veriyoruz. Bu sebeple aşağıda görmüş olduğunuz iletişim adreslerinden bizlere ulaşıp vereceğiniz geri bildirimleri de dört gözle bekliyoruz ! Keyifli okumalar diliyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek üzere… “Sen yoksan bir kişi eksiğiz”
SCAN ME
[email protected]
ikcu_biomedical IKCU Biyomedikal Toplulugu
Forrest Bird
1
3
Ventilatör Cihazı
EctoLife
İÇİNDEKİLER
5 Son 720 saate neler oldu? Giyilebilir Teknolojide Bir Yenilik
10
Magenta Yapay Zekanın Da Önyagrıları Vardır
Akademik Köşe Doç. Dr. Yalçın İşler
8 9
İmplante Edilebilir Ventilatör
12
10
11
Kariyer Köşesi Yusuf Çetinkaya
15
Forrest Bird
1
9 Haziran 1921’de Morton ve Jane Bird’ün oğlu olarak dünyaya gelen Forrest Bird'ün babası I. Dünya Savaşı’nda Fransa’da bir savaş havacısıydı ve oğluna uçmayı öğretti. Orville Wright ile tanışması Bird'ün havacılığa olan ilgisini ilgisini daha da arttırdı ve ilk solo uçuşunu on dört yaşında gerçekleştirdi. On altı yaşına geldiğinde birden çok pilot sertifikası almak için çalışıyordu. Daha sonra Northeastern Üniversitesi’nde havacılık mühendisliği okurken lisans öğrencisi olarak Ordu Hava Kuvvetlerine alındı. 1941 yılında teknik hava eğitim subayı olarak göreve başladıktan sonra II. Dünya Savaşı’nda havacılık ve nakliye komutanlığına atandı. Savaş sırasında Bird, İngiltere'nin Amerika Birleşik Devletleri tarafından ele geçirilen uçağını uçuruyordu. Yine bu esnada Almanlar tarafından yapılan bir oksijen regülatörünü deneme fırsatı buldu. Fakat cihazla nefes almanın çaba gerektirdiğini ve pilot için yararlı olmadığını düşündü. Bu yüzden regülatörü uçaktan söküp ve eve götüren Bird, regülatörde değişiklikler gerçekleştirerek kendi kendine denemeler yaptı. Daha sonra bu yeniliği Hava Kuvvetleri’ndeki üstlerine sunan Bird'ün tasarımı onaylandı ve Teksas’taki Randolph Hava Kuvvetlerine transfer oldu. Burada kendisini tıp fakültesine gitmeye teşvik eden Dr. Andre Cournand ile tanıştı. Havacılık solunum teknolojisi, 1950’ lerde Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’ni kasıp kavuran çocuk felci salgını nedeniyle sivil dünyada yer edinirken hastalara yardım etmek için demir akciğerler kullanılıyordu. Bu pahalı ve taşınması zor tedavi yöntemlerinin kullanıldığı dönemde Dr. Bird, ilk solunum cihazı olan Mark 7’yi icat etti. İcadı modern solunum basınçlı ventilasyonun doğuşunu sağladı ve 1958’de Universal Medical Respirator’ı tanıttı. Dr. Bird Mark7'yi zamanla geliştirerek üst modellerini de tasarladı. 10 aralık 2008’de Bird, Başkan George Bush’tan “Başkanlık Vatandaş Madalyası”nı aldı. Çığır açan buluşlarıyla medikal teknolojinin gelişmesini sağladığı ve ülkesine yararlı bir birey olduğu içinse 2009’da Başkan Barack Obama tarafından “Ulusal Teknoloji ve İnovasyon Madalyası”nı aldı. Forrest Bird, 2 Ağustos 2015’te Sagle, Idaho’daki evinde 94 yaşında hayata gözlerini yumdu.
2
VENTİLATÖR cİhazı
Ventilatörler tarihi oldukça eskilere dayanan, farklı türleri bulunan, hastanın solunumuna yardımcı olmak ve bazı durumlarda direkt olarak solunum fonksiyon-larını yerine getirmek amacıyla tasarlanmış medikal cihazlardır. Ameliyat sırasında ve akciğer hastalığı veya başka bir hastalık sebebiyle solunum güçlüğü çeken hastalarda kullanılır. Sağlık alanında sıkça kullanılan bu cihazlarda inspirasyon sistemi, ekshalasyon sistemi ve bu sistemlerin birleşimi olan mikrodenetleyici olmak üzere üç temel operasyon vardır. İnspirasyon sistemi sayesinde oksijenle zenginleştirilmiş hava akciğerlere giriş yapar ve ekshalasyon sistemi ile havanın dışarı akışı sağlanarak solunum fonksiyonu tamamlanır.
3
Bir ventilasyon uygulamasında; hasta solunumunu sağlayan ventilatör, sisteme oksijen getiren harici oksijen kaynağı, hava ile oksijeni karıştıran karıştırıcı gibi bileşenler bulunur. Bunların haricinde hastanın ve cihazın verilerini gösteren kullanıcı arayüzü, hastayı ventilatöre bağlayan nemlendirici ve soluk sistemi de vardır.
mekanİk ventİlasyon Mekanik ventilasyonda amaç pozitif/negatif basınç kullanılarak akciğerde hava akışını sağlamaktır. Negatif basınçlı ventilatörlerde hastanın başı hariç tüm vücudunu içine alan tanklar kullanılır ve bu tanklar toraks yüzeyini basınca maruz bırakarak hastanın solunumunu destekler. Pozitif basınçlı ventilatörlerde ise hastanın hava yollarına atmosfer basıncı üzerinde basınç uygulayarak havayı itme amaçlanır. Hastaya verilen oksijen miktarı ise monitörler üzerinden kontrol edilir. Ventilatörlerin tarihsel gelişimine bakıldığında MÖ 460 yıllarında Hipokrat’ın boğulma durumlarında nefes borusuna bir kanül yerleştirerek hastaya hava gönderilmesi fikri ilk adım olarak görülüyor. İlk solunum cihazı denemeleri ise 1493 yılında yangın körüğü kullanılarak yapılmıştır. Uzun yıllar sonra Alfred Jones tarafından “spirofor” yani negatif basınçlı ventilatör geliştirilmiş. Oldukça pahalı ve ağır olan bu ventilatöre alternatif olarak 1950 yılında ise Forrest Bird tarafından ilk modern solunum cihazı olan Mark7 geliştirilmiştir. Zaman içerisinde bu cihaz daha da geliştirilerek günümüzde sıkça kullanılan mikroişlemci ventilatör haline getirilmiştir.
4
ECTOLIFE " Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, yaklaşık 300.000 kadın hamilelik komplikasyonları yüzünden ölüyor. EctoLife yapay rahim, insanların acısını hafifletmek ve mecburi sezaryen vakalarını azaltmak için tasarlandı. "
- Al-Ghaili
5
Geçtiğimiz yıllarda bilim insanlarının kısırlık krizi yaşanacağı ile ilgili söylemleri , düşük doğum oranları gibi faktörler Ecto Life isimli ABD merkezli şirketi harekete geçirdi. Şirket yılda 30.000 adet bebek üretebilecek yapay rahim konseptini sundu. Ecto Life projesinin detaylarından önce bu projeye önayak niteliğindeki diğer bir proje olan Bİobag’dan bahsetmekte fayda var.
Biobag 2017 yılında kuzular ve fareler üzerinde denenmiş ve başarılı olmuş bir yapay rahim projesidir. Biobag cenini saran plastik bir torba, torbanın içerisinde elektrolit solüsyonu ve transfer borularından oluşuyor. Bu sistemi insan vücuduyla karşılaştırmak gerekirse amniyon kesesinin Biobag’da bulunan plastik torba ile , amniyotik sıvının ise elektrolit solüsyonu ile benzer işlevlere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Transfer boruları da kan dolaşımı, oksijen ve karbondioksit gazlarının değişiminden sorumludur. Yapılan tüm bu çalışmalar sonucunda Biobag sayesinde yetiştirilmiş olan 8 kuzunun en az normal şartlarda dünyaya gelen kuzular kadar sağlıklı olduğu görülmüştü. Bu durum, bilim insanlarına benzer bir uygulamanın insanlar için de gelecekte mümkün olabileceğini düşündürdü ve bunun sonucunda EctoLife projesi tasarlandı.
6
EctoLife’ın amacı anne ya da bebeğin ölüm riskinin bulunduğu durumlara, rahmi alınmış kanser hastalarına ve hamileliğin zorlu sürecini yaşamak isteme-yen kadınlara alternatif olmak. Aynı zamanda ciddi nüfus düşüşleri yaşayan Japonya, Bulgaristan ve Güney Kore gibi ülkelere yardımcı olabilecek bir tekno-loji olarak da görülüyor. Sperm ve yumurta tüp bebek yöntemiyle birleşti-rildikten sonra EctoLife ailelere istedik-leri özelliklerde (saç ve göz rengi, boy vb.) özel bebekler üretme olanağı da sağlayabileceğini belirtiyor. Embriyolar yapay rahimlere yerleştirildikten sonra her bebeği optimum koşullarda büyütecek sistemlerle yılda 30.000 bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesi hedefleniyor. Şirket ve uzmanlar bu teknolojinin önümüzdeki 10-15 yıl içerisinde kullanılabilecek kadar yakın bir gelecekte gerçekleşecek bir proje olduğu konusunda hemfikirler. Projenin fikir sahibi Hashem Al-Ghaili ise bu teknolojinin halihazırda ellerinde olduğunu fakat etik kurallarının projeyi gerçeklikten uzak tuttuğunu söylüyor. EctoLife'ın en güzel özelliği ise ebeveynlere bebeklerinin sağlık durumlarını takip edebilecekleri bir uygulama vaadetmesidir. Bu şekilde bebeklerin gelişimleri her an gözlemlenebilecek.
7
SON
720 SAATTE NELER OLDU?
GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİDE BİR YENİLİK
California San Diego Üniversitesi'nde bir grup mühendis, hemoglobin de dahil olmak üzere, derin dokulardaki biyomolekülleri izleyebilen bir elektronik yama geliştirdi. Kötü huylu tümörler, organ işlev bozuklukları, beyin veya bağırsak kanamaları gibi hayati tehlike arz edebilecek durumları tespit etmeye yardımcı olacak bu proje, gözetim ve erken teşhis
gibi
mühim
durumlara
büyük
olanaklar
sağlıyor.
Manyetik
(MRI) ve X-ışını bilgisayarlı tomografi gibi tedariği rezonans görüntüleme
zor ve yalnızca molekülün anlık durumu hakkında bilgi sağlayan izleme yöntemlerinin yanında bu sistem uzun vadeli ve kullanışlı bir çözüm sunuyor. Elektrokimyasal prensiplere dayalı çalışan bu yama, derinin birkaç santimetre altına kadar hemoglobinin üç boyutlu haritalamasını yapıyor. Optik seçicilik özelliği sayesindeyse, farklı dalga boylarına sahip farklı lazer diyotlarının entegre edilmesiyle saptanabilir moleküllerin aralığı kontrol edilebiliyor. Ekip, cihazı veri toplama için taşınabilir boyuta getirmekle beraber çekirdek sıcaklığı izleme gibi fonksiyonlar ekleyerek geliştirmeyi planlıyor.
8
İMPLANTE EDİLEBİLİR VENTİLATÖR
MIT mühendisleri diyafram işlev bozukluğu olan kişilerde diyafram işlevi ve akciğer kapasitesini arttırmayı hedefleyen yeni bir implante edilebilir ventilatör tasarımı geliştirdiler. Akciğerin çalışma prensibine çok benzeyen sistem diyaframın üzerine yerleştirilmiş iki yumuşak balon benzeri tüpten oluşuyor. Yapay kas gibi davranan tüpler diyaframı aşağı itmek ve akciğerlerin genişlemesine yardımcı olmak amacı güdüyor ve diyaframın doğal ritmine uyacak bir frekansta şişirilebiliyor. Aslında Harvard Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Ellen Roche’un, basıncı azaltmak ve organ pompalarken destek sağlamak için kalbi sarmak üzere tasarlanmış kalp kılıfı bu tasarımın temelini oluşturuyor.
9
Başka hangi organlarda bu durumu kullanabileceklerini düşünen ekip diyafram kasının yaşamın sürdürülmesi için önemli olduğunu ve bunun için kullanabileceklerini düşünüyorlar ve bunu diyafram üzerinde uyguluyorlar. Covid-19 salgınından sonra ortaya çıkan ventilatör talebine bir alternatif olan bu çalışma gelecekteki talep içinde büyük önem arz ediyor.
MAGENTA
Harvard
Wyss
Institute
for
Biologically
Inspired
Engineering bilim adamları MAGENTA olarak da bilinen mekanik
olarak
aktif
bir
jel-elastomer-nitinol
doku
yapıştırıcısı geliştirdiler. İmplante edilebilir cihaza elektrik yükü uygulandığında yay kasılarak kas üzerinde kasılma ve esneme etkisi yaratıyor. Kasların aşamalı olarak tükendiği kas atrofosi hastalığını önleme hatta tersine çevirme potansiyeli olan cihaz, hem yüzeysel hem de derin kas katmanları üzerinde etkili oluyor. MAGENTA cihazının çalıştırma
yayı,
üretilen
ısının
yakındaki
dokuları
etkilemesini önlemek için bir elastomer matris içinde korunur ve ayrıca sistem cihazı kas hareketinin doğal ekseni boyunca alttaki kasa kaynaklayan sert bir yapıştırıcı içerir. Araştırmacılar ayrıca yayı ısıtmak için bir lazer kullanarak sistemi kablosuz hale getirmeyi deniyorlar. Robotik yeniliklerin insan fizyolojisi ile birleşmesinden doğan bu yenilik mekanoterapinin gelecekte kullanım alanlarına çok iyi bir örnek olmuş.
10
YAPAY ZEKANIN DA ÖNYARGILARI VARDIR!
Biz insanlar olarak hepimizin önyargıları vardır. Peki yapay zekanın da önyargıları var ve kişiye göre karar veriyor desek ne düşünürsünüz?
MIT'nin Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zekâ Laboratuvarı (CSAIL) ve MIT Jamee Clinic'ten bir grup araştırmacının yakın zamanda yaptıkları araştırmaya göre makine öğrenmesine dayalı Yapay Zekâ (AI) Sistemlerinin etnik özelliklere göre önyargı kodlayıp yansıtabileceği görülmüş. Yapılan deneyde, kriz yardım hattından 945 kişinin çağrı özetleri sunularak elde edinilen davranışlarla hattaki kişinin etnik kökeninden di-nine kadar birçok özelliği saptanmış. Ardından, bu önyargıların insanların karar verme sürecini nasıl etkileyeceği kontrol grupları üzerinde test edilmiş. D e n e y s o n u n d a e l d e e d i l e n ç ı k a r ı m l a r a g ö r e insanların önyargılı bir AI sisteminden gelen kuralcı tavsiyelerden oldukça etkilenmiş oldukla-rı sonucuna varıldı. Yani yapay zekâ belli verileri kullanarak karar verme mekanizmasını güncelli-yor ve insanları yanıltabiliyor. Bu durumda davranışlarımız ve görüşlerimiz yapay zekâ üzerinde çok büyük bir etkiye sahip diyebiliriz !
11
Kariyer
köşesi
YUSUF ÇETİNKAYA Laboratuvar ve Sterilizasyon Cihaz Teknolojileri
Yusuf Çetinkaya 1997’ye kadar özel sektörde çeşitli yöneticilik pozisyonlarında çalıştıktan sonra 97 yılında biyomedikal mühendisliği sektörüne giriş yapıp 23 yılı aşkın süre bu alanda da yöneticilik yaparak iş hayatını sürdürmüştür. Kendisi Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği lisans programından mezun olup, iş hayatına gsm ceptelefonu sektöründe servis yöneticiliğiyle başlamıştır. Bir süre de otomotiv sektöründe çalıştıktan sonra 97 yılında bir gazete ilanı aracılığıyla başvu-ru yaparak NÜVE Sanayi Malzemeleri İmalat ve Ticaret A.Ş’de AR-GE mühendisi olarak çalışmaya başlamıştır. 1 sene sonra burda AR-GE müdürlüğü yapmaya başlayarak 2021’e kadar laboratuvar ve sterilizasyon cihaz teknolojilerinde projeler yönetmiştir. 2021 yılındaysa NÜVE’den emekli olmuştur.
Biyomedikal Mühendisliğine nasıl yöneldiniz?
Aklımda hep medikal sektör vardı. Üniversite yıllarımda Avrupada yayımlanan laboratuvar cihazlarıyla ilgili yabancı bir dergiden üyelik alıp üniversitemin adresini vermiştim. Gelen dergileri okuyup bu cihazlar hakkında bilgilenir takip ederdim. Son sınıfta da medikale yönelik, örneğin kalp pili gibi, basit içerikler vardı derslerimizde. 97 yılında da
12
NÜVE’yle yolumuz kesişti. Bir de o zamanlar Türkiye'de biyomedikal sektöründe boşluk vardı, okullar sizler gibi öğrenci almıyordu. Bu kavram yoktu önceden. Türkiyede medikal cihazların çoğu ithaldi, bu yüzden cihaz servisi önemliydi. Artık medikal sektörü sizin ve biyomedikalde anatomik ve tıbbi bilgilerin olması lazım. Sizin avantajınız bunların eğitimini alıyor olmanız.
Mezun olduktan sonra iş bulup çoğunlukla da yöneticilik yapmışsınız, bu dönemde meslek kaygısı ve öğrenci sayısı daha fazla. Bu konuyla ilgili ne düşünüyorsunuz? Sizleri çok iyi anlıyorum fakat bizim yıllarımızda da iş bulmak çok kolay değildi. “Diploma alacağız ama integral bildiğimiz için insanlar bize neden para versin ki” diye biz de çok düşündük. İnsan mezun olunca denizden çıkmış balığa dönüyor. Üniversitede arkadaşlarınız, konfor alanınız var. Mezun olup ayrılınca hepiniz arayışa gireceksiniz ve o 100 kişi 5’e inecek. Ders notu değil meslek yönünde arayışa gireceksiniz. Bu yüzden okurken çevre oluşturmaya çalışın. Ayrıca ne istediğinizi - üretim, servis, akademik - bulunca yolunuzu çizmeye başlamış oluyorsunuz. Ben üniversitede tiyatro kulübündeydim, matbaada çalışmıştım ve özel ders vermiştim. Bu gibi şeylerle sosyal anlamda kendinizi geliştiriyorsunuz. Benim en büyük başarım bu yüzden oldu. Bu yüzden yaşımın ötesinde gösterdiğim için iş görüşmelerim olumlu sonuçlanıyordu. Ben de telefondan, otomotive sektör değiştirdim. Başta sürekli arayıştı. Meslekte ilk 5 yıl sonunda yönünüzü buluyorsunuz. Bazıları için ilk 3, bazıları için ilk 5 sene emekleme dönemidir.
"Hata yapmaktan da kaçınmayın. Bir insan öğrencilik yıllarında hata yapar. İnsanı geliştiren hatadır. Hata yap ki doğruyu öğren. "
13
Sizce başvurularda kendimizi nasıl ön plana çıkarabiliriz? Bizlere tavsiyeleriniz neler? Okuldan aldığınız diploma sizi mühendis yapmaz. İşe girince de sizi 3-5 günlük sertifika programlarına gönderiyorlar, siz de bulunduğunuz sektördeki eğitimlere önceden katılın. Sadece bu değil aslında, kendinizi medikal anlamda okuyarak araştırarak geliştirmeniz gözlemlemeniz gerekiyor. Son sınıfta firmaların, sağlık bakanlığının, akredite kurumların verdiği eğitimleri takip edin. Sertifikalar çok önemli. Sektörden insanların iş yaşantısıyla ilgili sohbetler gibi değil, direkt bilgi dağarcığınızı genişletecek, eğitim yerine geçebilecek konuşmalarına katılın ya da onları davet edin. Karşıma çıkan en büyük sıkıntı şu mesela; okulu bitiriyorsunuz neden sterilizasyon konusunda, mikrobiyolojik güvenlik kabini, formaldehit, sterilizatör vs konularında soru sorulunca havada kalıyor. Eğitiminiz akademik kalıyor. Özel sektöre yönelik olun. Okulu bitirip çalışmaya geldiğinizde “İnkübasyon nedir?” “Kuluçka ne demek?” “Laminar kelimesi ne anlatıyor?” “Akış hızı neden 0.4m/s de 1m/s değil?” denildiğinde hepsi havada kalan konular oluyor. Anlatmaya çalıştığım; araştırın, iş yerlerine teknik geziler düzenleyin. Mesleğinize dair okul dışında sektörle ilgili de bilgili ve görmüş olarak çıkın üniversiteden. Mesela en kötü 4 arkadaş firmanın showroomuna gidip oradan randevu alın. “3-4 saat geçirsek, bize ürünleri anlatır mısınız?” diyin. Talep eden siz olun. Eğer bu imkanı size sağlamazlarsa onların suçu olsun ama öğrenciler olarak girişken olun. Sosyal olun, eve kapanmayın. Zor da olsa hem derse hem kendinize vakit ayırın. Bunun için zaman yönetiminiz iyi olmalı.
Biz bir yere kadar getirdik, gelecek sizsiniz.
14
akademik
köşe
DOÇ. DR. YALÇIN İŞLER “Ne iş yapıyorsan, en iyisi olmaya çalış.”
Bölüm başkanımız Doç. Dr. Yalçın İşler 2012 yılından beri okulumuzda olup, birçok üniversitede öğretim görevliliği yaparak kariyerini en başından itibaren akademisyenlik yönünde çizmiştir. Anadolu Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği lisans, Süleyman Demirel Üniversitesi Elektronik Haberleşme Mühendisliği yüksek lisans ve Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği doktora programlarını tamamlamakla beraber Turizm Konaklama Hizmetleri ve İşletmeciliği ve Bilgisayar Programcılığı olmak üzere iki tane de ön lisans bitirmiştir. Çalışma hayatında Burdur MYO, Bülent Ecevit Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve İKÇÜ’de öğretim görevliliği yapmak dışında, Bilsasoft Yazılım’da programcı ve Esrobotek’te AR-GE mühendisi olarak çalışmıştır. Şimdiyse, akademisyenlik dışında - kurduğu İslerya Medikal & Bilişim Teknolojileri şirketinde genel müdürlük, Akıllı Sistemler ve Uygulamaları dergisinde editörlük, iki adet uluslararası seçkin bilimsel dergide yayın kurulu üyeliği, Uluslararası Tıbbi Cihazlar Konferansı’nda başkanlık ve Bornova Satranç Kulübü’nde sporcu ve 2. kademe antrenörlük yaparak da iş hayatını sürdürüyor.
“Ders anlatmayı ve tecrübelerimi gençlere aktarmayı seviyorum.” Kendisi için iyi olduğu kadar zorlayıcı bir kariyer süreci yaşadığını söyleyen hocamız, makam ve unvanların geçici olduğunu ve sevdiği işi yapmanın esas olduğunu düşünüyor.
15
Şimdiyse, okulumuzda Elektronik Devreler, Lojik Tasarım, Mikrodenetleyici Uygulamaları, Gömülü Sistem Tasarımı, İstatistiksel Veri Analizi, Teknoloji Donanım, Teknoloji Yazılım, Satranç ve Satrançta Strateji olmak üzere 9 ders veriyor. Aynı zamanda doktora öğrencilerinin tez projelerinde ağırlıklı olarak yapay zeka destekli medikal karar destek sistemleri üzerine çalışmalar yürütüyorlar. En sevdiği dersiyse Lojik Tasarım.
Kendinizden bahsedecek olursanız ne gibi hobileriniz var? Satranç oynamayı üniversite okurken KYK yurdunda öğrenmiştim. Yani, 1988 yılından beri hobi amaçlı olarak oynuyordum 2019 yılında ise ilk resmi turnuvama katıldım ve o günden bu yana fırsat buldukça turnuvalara katılıyorum. Ayrıca, yürüyüş yapmayı severim ve fırsat buldukça araçla gitmek yerine yürümeyi tercih ederim. Herkes gibi gezmeyi, yeni yerler görmeyi ve gittiğim yerlerde fotoğraf çekmeyi severim. Yurt içi ve dışı şehir manzaralarının yanı sıra kırsal doğa manzaralarından beğendiklerimi kendi İnstagram hesabımdan paylaşmayı seviyorum. Fotoğraf çekerken cep telefonuyla çekim yapmayı ve anı yakalamayı tercih ediyorum, özel bir teçhizat kullanmıyorum.
Elektrik elektronik mühendisliğinden Biyomedikal Mühendisliğine yönelmeye nasıl karar verdiniz? Benim biyomedikal alanına yönelmeme Zonguldak’ta araştırma görevlisi olarak çalışırken o sıralar doktor öğretim üyesi olan Mahmut Özer hocam vesile olmuştur. Sinir hücresi modelleme üzerine yürüttüğü çalışmalarına beni de dahil etmişti. Daha sonra Dokuz Eylül Üniversitesi’nde doktora eğitimi sırasında da yurtdışında biyomedikal sinyal işleme çalışmış olan danışmanım Mehmet Kuntalp ile devam ettik. Benim biyomedikal mühendisliği alanları arasında yer alan bu iki konuyla tanışmam ve çalışmamda bu iki isim etkili olmuştur.
16
Siz nasıl bir öğrenciydiniz? Çalışkan bir öğrenci olduğumu söyleyebilirim. Özellikle bilgisayar programlama, mikrodenetleyici tabanlı elektronik kart tasarımı ve gömülü sistem programlama üzerine kendimi dönemimdeki arkadaşlarımdan daha iyi yetiştirmeyi başarabildim. Daha ikinci sınıftayken bile, bölümden mezun olan üst dönemdeki arkadaşlarımızın diploma çalışmalarını ödünç alıp okumayı çok severdim.
Biyomedikal mühendisliği okuyan öğrencilerinize buradan söylemek istediğiniz bir şey var mı? Bilgiye ulaşmak eskiden çok zordu, C programlama üzerine bir kitap bulup çalışabilmek için Eskişehir’den Ankara’ya ODTÜ ve Hacettepe Üniversitesi’nin kütüphanelerini ziyarete gittiğimi biliyorum. Birçok öğrencim (sağ olsunlar) bilgiye ulaşmak şuan çok kolay olduğu halde, sadece dersten geçecek kadar çalışmayı tercih ediyorlar. Biyomedikal mühendisliği senin işin ve hayat standardını / geçimini sağlayacağın bir alan. Ne kadar çok şey öğrenirsen, o kadar ileriye gidersin ve rahat edersin. Bunu birçok öğrenci maalesef idrak edemiyor.
Kendinizle alakalı eklemek istediğiniz ilginç, eğlenceli veya farklı bilgiler varsa bahsedebilir misiniz? Burdur MYO'nda öğretim görevlisi olarak çalıştığım zamanlarda eve gidip gelirken arabayla sıkça geçtiğim asfalt bir yol vardı. Öğle arasında yine oradan geçerken, yoldaki çukuru kapatmak için çakıl taşı dökülmüş fakat asfaltla yapıştırılmamıştı. Fark etmedim. Hızım 70 km/s hızdan fazla değildi fakat arabanın sol iki tekeri bu yamaya girince boşta dönen lastikler yüzünden orta kaldırıma çarptım. Araba anında takla attı. Bense kafamı cama çarpıp camı kırmışım. Hastanede kendime geldiğimde kafamda 38 dikiş vardı ve sağ gözümün tekrar görüp görmeyeceği belirsizdi. Hayat dediğimiz ve çok ciddiye aldığımız o şey, aslında bize ayrılan bir süreden ibaretmiş. Benim hayatım işini öğrendiği kadarıyla yarım yamalak yapmaya çalışan (asıl amacı hayata kast etmek olmasa da) kişilere de bağlı olabilirmiş. Hani iki soru önce, tavsiye istemiştiniz ya; sen işini yarım yamalak yaparsan, bu gibi olaylar her zaman yaşanır. Adı da kaza olur!
17
BİYOMEDİKAL TOPLULUĞU DERGİ Birimi ALT Ekibi
Sedanur ARINÇ
Dergi Alt Ekip Lideri & Editör YAZAR;
Kariyer Köşesi & Akademik Köşe
Ceren MURAT Yazar & Yardımcı Editör ; Önsöz
Hatice Kübra KOÇYİĞİT YAZAR; Son 720 saatte neler oldu
Hilal ŞAHİN
Sinem EKEN
YAZAR; Ventilatör Cihazı
YAZAR; Forrest Bird
Meryem Nur DURAK YAZAR; EctoLife
BİYOMEDİKAL TOPLULUĞU Yönetim Kurulu
Ceren MURAT Eylül Sena CEYLAN
TOPLULUK EŞ BAŞKANI
TOPLULUK EŞ BAŞKANI
Sedanur ARINÇ Özge TURAN
BAŞKAN YARDIMCISI
İletişim Ekibi Koordinatörü
Zülal KARAMAN Nihan LEVENT
Sosyal MedyaKoordinatörü
Etkinlik Ekibi Koordinatörü
Kardelen TETİK Berk Buğra SÖNMEZ
Etkinlik Ekibi Koordinatörü
Stand Ekibi Koordinatörü
18
KAYNAKÇA EctoLife >> https://www.nationthailand.com/lifestyle/health-wellness/40023154 >> https://studyfinds.org/ectolife-artificial-womb-facility-lab-grown-babies/ >> https://www.webtekno.com/hamileligi-ortadan-kaldiracak-yapay-rahimlerh130560.html >> https://bilimfili.com/premature-dogum-icin-bir-umut-yapay-rahim-bioba
Forrest Bird >> Our Legacy and Dr. Forrest Bird | Percussionaire >> Forrest Bird • LITFL • Medical Eponym Librar
Son 720 Satte Neler Oldu >> https://medicalxpress.com/news/2022-12-wearable-skin-patch-hemoglobin-deep.html >> https://today.ucsd.edu/story/wearable-skin-patch-monitors-hemoglobin-in-deeptissues >> https://www.nature.com/articles/s43856-022-00214-4 >> https://www.nature.com/articles/s41551-022-00971-6 >> https://www.medgadget.com/2022/11/implantable-device-adheres-to-muscle-treatsatrophy.html
Ventilatör >>http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Yapay%20Solunum%2 0(ventilat%C3%B6r)%20Cihazlar%C4%B1.pdf >> https://www.elektrikport.com/haber-roportaj/ventilator-nedir-ventilator-nasilcalisir/22751#ad-image-0 >>https://www.toraks.org.tr/site/sf/books/pre_migration/dc0df2c78cb650e03cec46034025 714dc60fd2dd752a95f9a4d0aed767866f98.pdf >> https://lifeofmedical.com/ventilator-yapay-solunum-cihazi-nedir/
Yusuf Çetşnkaya >> https://www.linkedin.com/in/yusuf-çetinkaya-8032ba17a/
Yalçın İşler >> https://me.islerya.com/ozgecmis.php
SCAN ME
[email protected] ikcu_biomedical IKCU Biyomedikal Toplulugu