Story Transcript
BAHASA CIREBON KELAS 6
BAHASA CERBON KELAS VI
NYUSUN TEMBUNG
NYUSUN TEMBUNG dening : Saidah,S.Pd.SD
Dening : SAIDAH,S.Pd.SD
Materi
01
Artine Tembung
02
Jenis – Jenis Tembung
03
Nyusun Tembung
Apa kang di maksud Tembung??? Artine Tembung
Tembung ngadahi arti minangka sederetan huruf kang berada diantawise kalih spasi lan uga ngadahi setunggil arti.
Minurut basa Sansekerta awiti unsur niki asal saking kathah kang ngadahi arti “bahasa”, “konversasi”, “cerita” utawi “dongeng”. Basa melayu kasebat dipersempit maning sehingga dados “tembung”
Umume, tembung yaniku satunggile unsur basa kang susunane saking kumpulan huruf utawi unit kang ngadahi setunggil arti sehingga angsal fungsine kangge mbentuk ukara.
Wonten cacahe ? Tembung cacahe wonten 10 yaniku : 06 01
Tembung Aran
02
Tembung Kriya
03
04
Tembung Sifat
Tembung Lingga
05
Tembung Andahan
08 06
07
Tembung Keterangan
Tembung Wilangan
09
Tembung Penyembung
1100
Tembung Camboran
Tembung Ganti
1. Tembung Aran
Tembung aran kang ana ning sekubungane
a. tembung alam kang ana ning deretane contohe umah : prabotan pawon : : prabotan umah sato ingon – ingon : tumpakan :
kraton, tajug, stasiun kompor, pendil, ketel. dipan, lemari, klasa, korsi entog, bebek, sapi, ayam sepur, pit, per, motor
b. tembung – tembung barang kang urip ning banyu contoh : mujaer, bandeng, rajungan. c. tembung – tembung barang kang ana ning langit contoh : awan, srengenge, pelangi, bulan
2. Tembung Kriya Tembung kriya yaniku tembung kang
nyataaken gawe utawi lagi nglakoaken pegawean. Contoh : mangan, dangdan, nendang, njukut
3. Tembung Sifat tembung sifat yaniku tembung kang dienggo kangge ngungkapaken sifat. Conto : ayu, ganteng, kirang sae, saged endah, lewih gede, seduwur – duwurne, seabrit – abritne lan sanese
4. Tembung Lingga tembung lingga yaniku tembung sing durung owah saka asale. Conto : tulung, jukut, gawe, tulis, teka, upah
5. Tembung Andahan
tembung andahan yaniku tembung sing wis owah saka asale. Conto : umpamane, tulisaken, sesarengan, bukune, sawengi.
tembung andahan iku dikelompokkan dadi 3 yaiku : 1. tembung lingga olih ater – ater (awalan) conto : ater – ater : di di+jukut = dijukut 2. tembung lingga olih panambang (akhiran) conto : panambang : an turu + an = turuan 3. tembung lingga seselan (sisipan) conto : seselan : um guyu + um = gumuyu
6. Tembung Wilangan
tembung wilangan yaniku tembung kang dienggo kangge ngitung kathah wujud (tiyang, satoan, utawi barang). Conto : tigang kali, gangsal dasa siswa, setunggal lan sanese
7. Tembung Ganti
tembung ganti yaniku tembung kang mengacu dhateng tiyang, petunjuk lan pitakon. Conto : kula, sampean, panjengane, niku, ning kana, ning kene, punapa lan sanese
8. Tembung Keterangan tembung keterangan yaniku tembung kang nyukani keterangan dhateng tembung sanese. Conto : genae, waktos, suasana, alat, lan sanese
9. Tembung Panyambung tembung panyambung yaniku tembung kangge julukan utawa gelar Conto : sang, nok, cung, ang, raden, lan sanese
10
10. Tembung Camboran tembung camboran yaniku tembung loro utawi lewih sing nduweni arti siji tembung camboran wonten kalih macem yaniku : tembung camboran utuh lan tembung camboran tugel
macem tembung camboran 1. tembung camboran utuh yaniku tembung kang duwe arti pada contoh : lanang – lanang (lanang kabeh) mlayu – mlayu (pada mlayu) 2. tembung camboran tugel yaniku tembung loro tapine disingkat contoh : warteg, batagor, warnet
Nyusun Tembung
Nyusun tembung nggadahi tujuan supaya aksara utawi huruf kang maksih durung kesusun, bisa disusun dadi salah siji tembung kang bener
Nyusun Tembung
Conto: 1. 2. 3.
k-i-a-w : disusun dadi iwak a-g-a-s-n : disusun dadi sanga a-p-k-a-e-n : disusun dadi kenapa
Matur Kesuwun ! Mung wonten kang bade ditakeni manga Hp. 081223308891 Saidah,S.Pd.SD SDN Karya Mulya 2