Story Transcript
ÖSYM'nin TEMEL YETERLİLİK TESTİ
YENi
SORU TARZINA UYGUNDUR
• TÜRKÇE • MATEMATİK • GEOMETRİ • FİZİK • KİMYA • BİYOLOJİ • TARİH • COĞRAFYA • FELSEFE • DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ
Bu yayın, Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı öğretim programlarına uygun olarak Sınav Yayın Kadrosu tarafından yayına hazırlanmıştır. Tüm basım ve yayım hakları Sınav Basın Yayın Dağıtım Org. San. Tic. A.Ş’ye aittir. İzni alınmadan yayının tamamı ya da herhangi bir bölümü mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz.
Sertifika No: 44095 Dizgi-Grafik: Sınav Dergisi Yayınları Baskı: ANKARA 2019 - Sertifika No: 12689 BAŞAK MATBAACILIK VE TANITIM HİZ. LTD. ŞTİ. Anadolu Bulvarı Meka Plaza No: 5/15 Gimat - Yenimahalle / ANKARA Tel: 0 312 397 16 17
İÇİNDEKİLER TÜRKÇE
SAYFA NO (7-122)
1. BÖLÜM
Sözcükte ve Söz Öbeklerinde Anlam.......................................................... 1-6............................... 9
2. BÖLÜM
Cümlede Anlam............................................................................................. 1-7............................. 21
3. BÖLÜM
Parçada Anlam.............................................................................................. 1-2............................. 35
4. BÖLÜM
Sözcükte Yapı................................................................................................ 1-2............................. 57
5. BÖLÜM
Sözcük Türleri.............................................................................................. 1-12............................ 61
6. BÖLÜM
Cümlenin Ögeleri.......................................................................................... 1-2............................. 85
7. BÖLÜM
Cümle Türleri................................................................................................. 1-3............................. 89
8. BÖLÜM
Dil Bilgisi (Karma)......................................................................................... 1-2............................. 95
9. BÖLÜM
Ses - Yazım - Noktalama.............................................................................. 1-5............................. 99
10. BÖLÜM
Anlatım Bozuklukları.................................................................................... 1-6........................... 109
11. BÖLÜM
İletişim, Dil ve Kültür......................................................................................1............................ 121
MATEMATİK
SAYFA (123-246)
1. BÖLÜM
Doğal ve Tam Sayılar.................................................................................... 1-5........................... 125
2. BÖLÜM
Bölünebilme, EBOB - EKOK, Periyodik Tekrar Eden Olaylar................... 1-3........................... 135
3. BÖLÜM
Rasyonel Sayılar........................................................................................... 1-2........................... 141
4. BÖLÜM
Birinci Dereceden Denklemler..................................................................... 1-2........................... 145
5. BÖLÜM
Basit Eşitsizlikler.......................................................................................... 1-2........................... 149
6. BÖLÜM
Mutlak Değer................................................................................................. 1-2........................... 153
7. BÖLÜM
Üslü İfadeler.................................................................................................. 1-2........................... 157
8. BÖLÜM
Köklü İfadeler................................................................................................ 1-3........................... 161
9. BÖLÜM
Çarpanlara Ayırma........................................................................................ 1-3........................... 167
10. BÖLÜM
Oran - Orantı.................................................................................................. 1-2........................... 173
11. BÖLÜM
Problemler.................................................................................................... 1-14.......................... 177
12. BÖLÜM
Kümeler ......................................................................................................... 1-3........................... 205
13. BÖLÜM
Kartezyen Çarpımı..........................................................................................1............................ 211
14. BÖLÜM
Fonksiyonlar.................................................................................................. 1-6........................... 213
15. BÖLÜM
Permütasyon - Kombinasyon - Binom Açılımı - Olasılık ve İstatistik...... 1-7........................... 225
16. BÖLÜM
İkinci Dereceden Denklemler - Karmaşık Sayılar...................................... 1-2........................... 239
17. BÖLÜM
Polinomlar..................................................................................................... 1-2........................... 243
GEOMETRİ
SAYFA NO (247-322)
1. BÖLÜM
Temel Kavramlar.............................................................................................1............................ 249
2. BÖLÜM
Üçgenler........................................................................................................ 1-18.......................... 251
3. BÖLÜM
Noktanın ve Doğrunun Analitik İncelenmesi............................................. 1-3........................... 287
4. BÖLÜM
Dörtgenler ve Çokgenler.............................................................................. 1-9........................... 293
5. BÖLÜM
Çember ve Daire........................................................................................... 1-4........................... 311
6. BÖLÜM
Katı Cisimler.................................................................................................. 1-2........................... 319
FİZİK
SAYFA NO (323-378)
1. BÖLÜM
Fiziğin Doğası..................................................................................................1............................ 325
2. BÖLÜM
Optik............................................................................................................... 1-6........................... 327
3. BÖLÜM
Elektrik ve Manyetizma................................................................................ 1-4........................... 339
4. BÖLÜM
Madde ve Özellikleri..................................................................................... 1-8........................... 347
5. BÖLÜM
Kuvvet ve Hareket......................................................................................... 1-5........................... 363
6. BÖLÜM
Dalgalar.......................................................................................................... 1-3........................... 373
KİMYA
SAYFA NO (379-438)
1. BÖLÜM
Kimya Bilimi.................................................................................................. 1-3........................... 381
2. BÖLÜM
Atomun Yapısı............................................................................................... 1-2........................... 387
3. BÖLÜM
Periyodik Cetvel............................................................................................ 1-2........................... 391
4. BÖLÜM
Kimyasal Türler Arası Etkileşimler.............................................................. 1-6........................... 395
5. BÖLÜM
Maddenin Hâlleri........................................................................................... 1-4........................... 407
6. BÖLÜM
Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar............................ 1-4........................... 415
7. BÖLÜM
Karışımlar...................................................................................................... 1-4........................... 423
8. BÖLÜM
Asitler, Bazlar ve Tuzlar............................................................................... 1-2........................... 431
9. BÖLÜM
Doğa ve Kimya - Kimya Her Yerde.............................................................. 1-2........................... 435
BİYOLOJİ
SAYFA NO (439-490)
1. BÖLÜM
Yaşam Bilimi Biyoloji................................................................................... 1-5........................... 441
2. BÖLÜM
Canlılar Dünyası............................................................................................ 1-5........................... 451
3. BÖLÜM
Canlılarda Enerji Dönüşümü........................................................................ 1-2........................... 461
4. BÖLÜM
Nükleik Asitler.................................................................................................1............................ 465
5. BÖLÜM
Hücre Bölünmeleri ve Üreme....................................................................... 1-3........................... 467
6. BÖLÜM
Ekoloji............................................................................................................ 1-3........................... 473
7. BÖLÜM
Kalıtım............................................................................................................ 1-2........................... 479
8. BÖLÜM
Protein Sentezi - Gen Mühendisliği - Canlı ve Çevre..................................1............................ 483
9. BÖLÜM
Bitki Biyolojisi.................................................................................................1............................ 485
10. BÖLÜM
İnsan Fizyolojisi............................................................................................ 1-2........................... 487
TARİH
SAYFA NO (491-558)
1. BÖLÜM
Genel Tarih.................................................................................................... 1-7........................... 493
2. BÖLÜM
Osmanlı Tarihi............................................................................................... 1-8........................... 507
3. BÖLÜM
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük............................................................. 1-18.......................... 523
COĞRAFYA
SAYFA NO (559-628)
1. BÖLÜM
Doğa ve İnsan, Coğrafyanın Bölümleri.........................................................1............................ 561
2. BÖLÜM
Harita Bilgisi.................................................................................................. 1-2........................... 563
3. BÖLÜM
Coğrafi Koordinat ve Coğrafi Konum - Yerel Saatler................................ 1-2........................... 567
4. BÖLÜM
Dünya'nın Hareketleri................................................................................... 1-3........................... 571
5. BÖLÜM
İklim Bilgisi................................................................................................... 1-11.......................... 577
6. BÖLÜM
Yer'in Oluşum Süreci ve İç Kuvvetler......................................................... 1-2........................... 599
7. BÖLÜM
Toprağın Hikâyesi ve Türkiye'de Toprak Tipleri .........................................1............................ 603
8. BÖLÜM
Dünyanın Su Varlığı ve Sularımızdaki Zenginlik..........................................1............................ 605
9. BÖLÜM
Dış Kuvvetler................................................................................................. 1-4........................... 607
10. BÖLÜM
Nüfus ve Yerleşme........................................................................................ 1-3........................... 615
11. BÖLÜM
Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler - I..........................................................1............................ 621
12. BÖLÜM
Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler - II.........................................................1............................ 623
13. BÖLÜM
İnsan ve Doğa Etkileşimi................................................................................1............................ 625
14. BÖLÜM
Doğal Afetler....................................................................................................1............................ 627
FELSEFE
SAYFA NO (629-650)
1. BÖLÜM
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi.......................................................... 1-2........................... 631
2. BÖLÜM
MS 2. Yüzyıl - MS 15. Yüzyıl Felsefesi........................................................ 1-2........................... 635
3. BÖLÜM
15. Yüzyıl - 17. Yüzyıl Felsefesi................................................................... 1-2........................... 639
4. BÖLÜM
18. Yüzyıl - 19. Yüzyıl Felsefesi................................................................... 1-2........................... 643
5. BÖLÜM
20. Yüzyıl Felsefesi....................................................................................... 1-2........................... 647
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ
SAYFA NO (651-672)
1. BÖLÜM
İnanç............................................................................................................... 1-2........................... 653
2. BÖLÜM
İbadetler......................................................................................................... 1-2........................... 657
3. BÖLÜM
Hz. Muhammed (s.a.v.)................................................................................. 1-2........................... 661
4. BÖLÜM
Kur'an-ı Kerim ve Ana Konular......................................................................1............................ 665
5. BÖLÜM
Ahlak ve Değerler...........................................................................................1............................ 667
6. BÖLÜM
Laiklik ve Din...................................................................................................1............................ 669
7. BÖLÜM
Din Kültürü ve Medeniyet...............................................................................1............................ 671
Doğru Seçenekler....................................................................................................................................................... 673
TÜRKÇE 1. BÖLÜM Sözcükte ve Söz Öbeklerinde Anlam
9
Sözcüklerin Anlam Özellikleri................................................................1-2.............................................................. 9 Kalıplaşmış Söz Öbekleri (İkileme / Deyim / Atasözü).......................... 3.............................................................. 13 Kalıplaşmamış Söz Öbekleri..................................................................4-5............................................................ 15 Söz Öbeklerinde Anlam........................................................................... 6.............................................................. 19
2. BÖLÜM Cümlede Anlam
21
Yakın Anlamlı Cümleler..........................................................................1-2.............................................................21 Cümlelerde Çeşitli Anlam İlgileri...........................................................3-5.............................................................25 Cümlede Anlam ve Anlatım Özellikleri..................................................6-7.............................................................31
3. BÖLÜM Parçada Anlam
35
Anlatımın Nitelikleri.................................................................................. 1...............................................................35 Anlatım Türleri ve Düşünceyi Geliştirme Yolları..................................2-3.............................................................37 Paragrafta Yapı / Paragraf Tamamlama................................................4-6.............................................................41 Paragrafta Konu......................................................................................7-8.............................................................47 Paragrafta Ana Düşünce / Yardımcı Düşünceler................................9-11............................................................51
4. BÖLÜM Sözcükte Yapı
57
Sözcükte Yapı..........................................................................................1-2............................................................ 57
5. BÖLÜM Sözcük Türleri
61
İsim (Ad) - Zamir (Adıl)............................................................................ 1...............................................................61 Sıfat (Ön ad) - Zarf (Belirteç)................................................................... 2...............................................................63 Tamlamalar............................................................................................... 3...............................................................65 Sözcük Türleri (Ad, Sıfat, Zamir, Zarf)................................................... 4...............................................................67 Edat / Bağlaç / Ünlem.............................................................................. 5...............................................................69 Sözcük Türleri (Ad Soylu Sözcükler)..................................................... 6...............................................................71 Eylem - Eylemde Kip / Kişi / Zaman....................................................... 7...............................................................73 Ek Eylem................................................................................................... 8...............................................................75 Eylemde Yapı............................................................................................ 9...............................................................77 Eylemsiler................................................................................................ 10..............................................................79 Eylemde Çatı........................................................................................... 11..............................................................81 Dil Bilgisine Dayalı Sözcük Grupları..................................................... 12..............................................................83
6. BÖLÜM Cümlenin Ögeleri
85
Cümlenin Ögeleri....................................................................................1-2............................................................ 85
7. BÖLÜM Cümle Türleri
89
Bildirdikleri Anlamlara Göre Cümleler................................................... 1.............................................................. 89 Öge Dizilişine ve Yüklemine Göre Cümleler.......................................... 2.............................................................. 91 Yapılarına Göre Cümleler........................................................................ 3.............................................................. 93
8. BÖLÜM Dil Bilgisi (Karma)
95
Dil Bilgisi (Karma)...................................................................................1-2............................................................ 95
9. BÖLÜM Ses - Yazım - Noktalama
99
Ses Bilgisi................................................................................................. 1.............................................................. 99 Yazım Kuralları........................................................................................2-3.......................................................... 101 Noktalama İşaretleri................................................................................4-5.......................................................... 105
10. BÖLÜM Anlatım Bozuklukları
109
Anlamla İlgili Anlatım Bozuklukları.......................................................1-2...........................................................109 Dil Bilgisiyle İlgili Anlatım Bozuklukları................................................. 3.............................................................113 Anlatım Bozuklukları..............................................................................4-6...........................................................115
11. BÖLÜM İletişim, Dil ve Kültür
121
İletişim, Dil ve Kültür................................................................................ 1............................................................ 121
BÖLÜM 1
Sözcükte ve Söz Öbeklerinde Anlam Test 1
Sözcüklerin Anlam Özellikleri 1.
I. “Deniz yine azdı, çabuk karaya çıkmalıyız.” cümlesinde “azdı” sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır.
II. “Burası şehre iki gün ötede ana yollardan aykırı bir kasabaydı.” cümlesinde “aykırı” sözcüğü gerçek anlam dışında kullanılmıştır.
III. “Bir de beni görmeliydin, sevinçten uçuyordum.” cümlesinde somut anlamlı bir sözcük anlam genişlemesiyle soyut anlam kazanmıştır.
IV. “Bacağımda bir yara çıkmıştı, yürüyemiyordum.” cümlesinde “bacak” sözcüğü temel (konuluş ) anlamında kullanılmıştır.
V. “Bana karşı ne tür duygulur besliyorsun bilmiyorum.” cümlesinde bütün sözcükler hem temel hem gerçek anlamlıdır.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) I.
2.
B) II.
C) III.
D) IV.
3.
Bir sözcüğün, akla gelen ilk anlamına temel anlam denir.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, temel anlamıyla kullanılmıştır? A) Hava sıcakken yapılacak en güzel şey, çocuklarla denizin tadını çıkarmaktır. B) Bu gençlerin dünyasına girmek çok zor, her biri ayrı bir telden çalıyor. C) ‹çinizden geldiği gibi konuşmak, kimi zaman karşınızdakini yaralayabilir.
D) Kitaplarından ve dostlarından uzakta kendini çürümeye terk etmiş. E) Farklı acı ve sevinçlerle mayalanmış dizeler var son kitabında.
4.
E) V.
A) Ölümsüz eserleriyle Mevlana hem büyük bir düşünür hem de yetkin bir sanatçıydı.
I. Bayrağımız dalgalanıyor.
B) Dilinin eskiliği yüzünden, şiirlerinin çoğu anlaşılmıyordu.
Toplum kendi içinde dalgalanıyor.
II. Çorabım kaçtı.
C) Geçerliliğini yitirmeyen güzelliklere imza atan bu insanları gençlere de tanıtabilmeliyiz.
Hapisten mahkûmlar kaçtı.
D) Klasik müziğin yüzyılları aşan bestecilerinden biri de Yahya Kemal’in bu şiirinde adı geçen Itrî’dir.
III. Sözlerini tartarak söyleyen kimseyi kırmazsın. IV. Bütün paramız bitmişti.
E) Resimleri her dönemde değerini korudu, genç sanatçılara esin kaynağı oldu.
Dolaptaki yiyecekler de tükenmişti.
V. Çiçek dalında güzelse de bu çiçeği koparıp sana getirdim.
Numaralınmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede altı çizili sözcükler birbirinin sesteşidir. B) II. cümlede “kaçmak” sözcüğü, çok anlamlılık özelliği göstermektir. C) III. cümlede “tartmak” sözcüğü anlam genişlemesi özelliği içinde kullanılmıştır. D) IV. cümlede altı çizili sözcükler anlamdaştır. E) V. cümlede “çiçek” sözcüğü, sırasıyla, genel ve özel anlamlarda kullanılmıştır.
“Kalıcı” sözcüğünün “Bütün yazarlar, kalıcı bir eser vermek ister.” cümlesine kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde yoktur?
5.
I. Beyaz gömlekliler yine zam istiyor.
II. Kara elmasa emek verenler zor durumda.
III. Şehrin göbeği koca bir alandı.
IV. Yüzlerce derya kuzusu var tezgâhta.
V. Takımın yeni file bekçisi çok çevik.
Yukarıdakilerin hangisinde bir sözcükle anlatılabilecek bir kavramı birden çok sözcükle anlatmaya örnek bir anlatım yoktur? A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
9
Sözcüklerin Anlam Özellikleri 6.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “alınmak” sözcüğü, “darılmak, kırılmak” anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır? A) Verdiğin listedeki bütün ürünler alınmış. B) Anlatılanlar öğrenciler tarafından alındı. C) Söylediklerimizin hepsi not alındı sanırım.
Test 1 9.
Yıllardır kapımı çalan yok
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur?
D) Arkadaşının uyarılarına alınmış galiba.
Tek ben ve yaşlı köpeğim Nerede o eski, neşeli, güzel günler Artık gelen yok, giden çok
A) “eski” sözcüğü kökteştir.
E) Alınan mal geri verilmez, diye söyleniyordu.
B) Sesteş sözcük vardır. C) “ben” sözcüğü birden çok gerçek anlam taşımaktadır. D) Anlatımda karşıtlıklardan yararlanılmıştır. E) “kapı” sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
7.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yazmak” sözcüğü, ayraç içinde verilen açıklamayla anlamca ilişkili değildir?
10. Aşağıdakilerden
hangisinde “ateş” sözcüğünün anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır?
A) Duyduğuma göre bu dergide siz de yazacakmışsınız. (yazar olarak görev yapmak)
Anlam
B) Olay hakkındaki düşüncelerini bir rapor hâlinde yaz, bana ver. (yazıya dökmek) C) Okul korosuna beni de yazmışlar. (görev için seçmek)
Isıtmak ya da pişirmek için kullanılan yer ya da araç
Yemeği ateşte unuttuğumuz için akşam kahvaltı yaptık.
B)
Yanıcı cisimlerin tutuşmasıyla beliren ısı ve ışık
Zavallı, ateşler içinde yanıyordu.
C)
Patlayıcı silahların atılması
Top ateşi sabaha kadar sürdü.
D)
Vücut ısısı
Ateşlendiğimizde annem ılık suyla yıkardı bizi.
E)
Tehlike, felaket
Arkadaşını kurtarmak için kendini ateşe attı.
D) Çok dokunaklı bir şiir yazmış, (yazı ile bildirmek) E) Alnımıza böyle yazılmış, yapacak bir şey yok. (kader olarak belirlenmek)
8.
Beş duyudan en az biriyle algılanabilen varlıkları karşılayan sözcükler somut anlamlıdır.
Aşağıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi “somut” anlamlı değildir? A) Bir rüya görür gibi gözümde sevinçler var Beyaz bir sükût işte; kar yağıyor, kar, kar B) Camlar arkasında görünen çocuk Eliyle güneşi gösterir durur C) Ben bir gölge olsam, yahut bir hayal Onlar gibi hissiz, onlar gibi lâl D) Aynadaki aksim, gölgem, bir de ben Var mıdır yok mudur onlar sahiden E) Bir havuz kenarında yan yana oturmuşuz Bu su bizim gölgemiz, biziz şeffaf ve temiz
10
Kullanım
A)
11. ‹nsanlığın ortak değerleri, hafızası olan kültürel ve I tarihî mirasın geçmişte nasıl acımasızca talan edildiğini II III tarih kitaplarında okuduk. Ne acıdır ki şu günlerde de uygarlığa ait eserlerin yağmalanışına tanık oluyoruz. IV V
Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II.
B) I. ve IV.
D) III. ve V.
C) II. ve IV.
E) IV. ve V.
Test 2
Sözcüklerin Anlam Özellikleri 1.
Aşağıdakilerin hangisinde, “dağıtmak” sözcüğünün anlamıyla cümledeki örnek kullanımı arasında uygunluk yoktur?
4.
A) Toplu durumda bulunan kimse ya da şeyleri birbirinden uzaklaştırmak: Yetkililer, dışarıdaki kalabalığı dağıttılar.
A) Biz çok sıcak bulmuştuk sizi. O sıcak yaz akşamlarını özledim. B) Yine uzun bir yolculuğa çıktı. Onun boyu seninkinden uzun.
B) Belli bir orana göre bölüştürmek, pay etmek: Dedemden kalan parayı mahalledeki yoksullara dağıtmayı düşünüyorum.
C) Büyük kalabalıklardan ürkerim ben. Büyük başarı diye buna denir işte.
C) Kendini koyuvermek, öz denetimini yitirmek: Son günlerde kendini iyice dağıttı bu çocuk.
D) Çoğunlukla akşamları olur bu. Karar çoğunlukla alınmıştı.
D) Bir şeyin ya da bir yerin düzenini bozmak: ‹nsanların içine girerek bu zehirleyici yalnızlığını dağıtmalısın. E) Güçlü bir vuruşla büyük zarara yol açmak: Maçın sonlarına doğru, bir yumrukta rakibinin ağzını burnunu dağıttı.
2.
E) Bu valiz öbüründen daha hafif. Bu adam hafif eşyaları taşısın.
5.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, olumsuz anlama gelecek şekilde kullanılmıştır?
A) Duvarları kabartmalarla süslü bir salona girdik.
Ölü bir yılan gibi yatıyordu aramızda
B) Bu tür garip davranışlar herkesin canını sıkar.
Yorgun, kirli geçmişim
Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük ilk cümlede nitel, ikinci cümlede nicel anlamda kullanılmıştır?
Oysa bilmediğin bir şey vardı
C) Klasiklerin oynandığı millî bir tiyatromuz olmalı.
Sevgilim… Ben sende bütün aşklarımı
D) Modern hayatın, tüm güzellikleri budadığını düşünüyor.
Temize çektim.
E) Çok eski bir biblo bu, paha biçilmez bir eser.
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetme vardır.
6.
B) Soyut bir sözcüğe somut anlam yüklenmiştir.
A) Köşkün basamaklarına harcadıkları parayla, biz kendimize yeni bir ev alırdık.
C) Bir kavrama, insana ait bir özellik aktarılmıştır. D) Duyular arası aktarım vardır.
B) Binler basamağındaki bu sayının alabileceği en yüksek değeri bulmaya çalışıyorum.
E) Mecazlı sözcükler kullanılmıştır.
3.
Bir sözcüğün, benzetme amacı güdülmeden, çeşitli anlam ilgileri gözetilerek başka bir sözcüğün yerine kullanılmasına ad aktarması (mecazımürsel) denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ad aktarmasına örnek olabilecek bir kullanım vardır? A) Tabakları ve bardakları yıkayınca, işinin yarısını bitirmiş olursun. B) Türkiye kıtalar arası bir köprü gibidir. C) Onlar da yol kenarındaki o şirin lokantada yemek yemişler. D) Batı ile ilişkilerimizi güçlendirecek yeni yöntemlere başvurmalıyız. E) Evin bahçesindeki birkaç kavak ağacı kurumaya yüz tuttu.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “basamak” sözcüğü terim anlamıyla kullanılmıştır?
C) Basamaklara dikkat et, ayağın takılırsa kendini aşağıda bulursun. D) Bu adam, istediği yerlere ulaşmak için herkesi basamak olarak kullanır. E) Bu notların seni bir üst basamağa taşıyacaktır.
7.
Bir cümle ya da dizede, benzetmenin dört unsuru da bulunursa buna tam (ayrıntılı) benzetme adı verilir.
Aşağıdakilerin hangisinde dört ögesi de bulunan bir benzetme vardır? A) Gözyaşı bir çiy tanesine benzer gözlerimde B) Tenin buğdaysı, boyun bir başak kadardı C) Bu dört mısra değildi, sanki dört damla kandı D) Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi E) Sular öyle temiz ki annemin yüzü gibi
11
Sözcüklerin Anlam Özellikleri 8.
(I) Yeryüzü, yavaş yavaş öğle vaktinin kapısını çalı-
Test 2 11. Aşağıdaki
cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcükler anlamca birbirine en yakındır?
yor. (II) Bahçedeki ağaçların yapraklarında sıcak bir günün izleri var. (III) Serin, tatlı bir incir kokusu, diğer
A) O gün, bütün vitrinlerin canlı ve renkli bir görüntüsü vardı.
kokuları bastırıyor. (IV) Sağ yandaki geniş havuzda buz gibi su! (V) Evin önünde, gelen geçene havlayan
B) Beş yıldır çıkan bu dergi, çizgisini koruyarak ve kadrosunu güçlendirerek yoluna devam ediyor.
yavru köpeğimiz…
C) Kulübümüzün bu yılki başkanı oldukça sıcak ve yetenekli birine benziyor.
Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde “duyu aktarması”na örnek bir kullanım vardır? A) I.
9.
Çeşmelerin sana saygısı tükenecek Şiirimizi canlandırmaya çalışan şairlerimiz Kar yağıyor üstümüze, inceden
V. Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden
Onu ‹stanbul diye toprağa kondurmuşlar
IV. Ve dörtnala, dümdüz bir mavilikte
E) Burada birkaç kez yemek yedim, damak zevkim ve beslenme düzenim değişti.
III. Yıllardır emekleyen şiirimiz
D) Karikatürist dediğin, her şeyden önce kıvrak ve eğitimli bir zekâya sahip olmalı.
D) IV. E) V.
II. Her gün aynı yoldan dönersen eve
C) III.
I. Ruhumu eritip de bir kalıpta dondurmuşlar
B) II.
Birçok seneler geçti dönen yok seferinden
Yukarıdaki beyitlerin hangi ikisinde, insana ait bir özellik insan dışındaki bir varlığa aktarılmıştır? A) I. ve II.
B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) III. ve V.
12. I.
Bütün bu olup bitenler kulağına küpe olsun.
II. Yoksul bir adamcağızdır, evi sırtında yaşar.
III. Sınavda başarılı olunca başı göğe erdi.
IV. Kimsenin ağız kokusunu çekmek zorunda değil.
V. Her konuşmasında daldan dala konuyor.
Yukarıdaki altı çizili sözlerden hangisi hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanılmıştır?
E) IV. ve V.
A) I.
10. I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
“Karşımızda uzanan kuru tepeleri görünce birden bire Karadeniz'i özledim.” cümlesinde “kuru” sözçüğü “Kuru odunları yakalım.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır.
II. “Çocuklara mahsus bu bahçeye girmemeli.” cümlesinde “mahsus” yerine “özgün” sözcüğü getirdiğimizde anlamda bozulma olmaz.
III. “İyi insan olmakla iyi para kazanmak aynı şeyler değil” cümlesinde “iyi” sözcükleri, nitel anlamda kullanılmıştır.
Daha derinlere dalın.
Ofiste beni yemek için fırsat kolluyorlar.
III. El kadar bir çocuk bana kafa tutuyor.
El bize ne der, baskıcı bir sözdür.
IV. ‹yi bir müzisyen olması için uğraşıyoruz.
V. “Ayakkabasının her iki yanı da patlamış, ceketi
Senin için dışın bir, sen kötü biri olamazsın.
yamalı biri belirdi kapıda.” cümlesinde doğadan
V. Yaş otuz beş, diyor şair
doğaya aktarma yapılmıştır.
Yaş tahtalar yanmıyordu.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yoktur? A) I.
12
II. Yemek kitabı yazıyormuş.
IV. “Kuşları, insanları, doğayı sevelim.” cümlesinde özelden genele bir anlatım sırası izlenmiştir.
13. I. Dalın çıkardığı ses bazen uykularımı bölüyor.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
Yukarıdakilerin hangisinde, altı çizili sözcükler arasında sesteşlik ilişkisi yoktur? A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
Kalıplaşmış Söz Öbekleri (İkileme / Deyim / Atasözü) 1.
I. Ona yapılan haksızlıklar gücüme gidiyor ama çaresizim.
II. Etraftan çalı çırpı topla da bir ateş yakalım.
III. Rüzgâra tüküren kendi yüzüne tükürür.
4.
Para hırsıyla yanıp tutuşan, eli hiç cebine gitmeyen, yeri geldiğinde sinekten bile yağ çıkarmaya çalıştığı hâlde başkaları için bir kuruş bile harcamaktan kaçınan insanları konu edinen birçok yapıt vardır. Ama herhâlde bu yapıtların hiçbiri, Moliere’in “Cimri”siyle aşık atamaz.
Parçada geçen “aşık atmak” sözünü karşılayan de-
IV. Çoğu gitti azı kaldı, diyerek yola devam ettik.
V. Eski püskü eşyaları bize antika diye yutturacaklar.
Numaralandırılmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) Elden geçirmek C) Oyuna getirmek
B) II. cümlede biri anlamlı biri anlamsız iki sözcükten kurulan ikileme vardır.
D) Kaş yapayım derken göz çıkarmak E) Boy ölçüşmek
C) III. cümledeki atasözünde kinaye yapılmıştır.
E) V. cümlede ikilemeyi oluşturan sözcüklerden biri, tek başına bir cümlede kullanılabilir.
2.
Deyimler, atasözlerinden farklı olarak anlık bir durumu ya da bir kavramı etkili bir biçimde karşılayan söz öbekleridir. Dilimizde, sözü geçer olmayı borusu ötmek (I), her ayrıntıya dikkat edecek şekilde titizlenmeyi evlere şenlik (II) deyimiyle karşılarız. Bir işte, uğraşta pek az ilerlemeyi bir arpa boyu kadar gitmek (III) deyimiyle anlatırken çok sıkıntı çekip zorlanmayı anası ağlamak (IV) deyimiyle dile getiririz. Cin fikirli (V) sözü ise çok zeki ve kurnaz kişileri anlatmada yararlandığımız bir deyimdir. Bu parçadaki numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? A) I.
3.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
I. Bundan böyle onun adını ağzıma almayacağım; o, benimle konuşmak istese bile ben onunla hiç konuşmayacağım.
II. En kısa zamanda bu işin bir çaresine bakın, tepemin tasını attırmayın!
III. Önem verilmesi gereken değerleri hiçe sayan, onları önemsemeyip ayaklar altına alan insanlar da var.
IV. Bu kazadan burunları bile kanamadan kurtulan yolcular, yaşadıklarına inanamıyor; sevinç gözyaşları döküyorlardı.
V. Onların her dediğine boyun eğerseniz hiçbir zaman bu sıkıntılardan kurtulamazsınız.
yim aşağıdakilerden hangisidir? A) Boyunun ölçüsünü almak
A) I. cümlede “onuruna dokunmak, çok üzülmek” anlamında bir deyim vardır.
D) IV. cümledeki altı çizili söz kavram bildirmektedir ve deyimdir.
Test 3
5.
Kişi öfkelenince kendine söz geçiremez. Bu yüzden bir şeyleri kırıp döker, suç işler. Öfkesi yatışınca da yaptıklarından pişman olur, kırıp döktükleriyle kendine zarar verdiğini görür.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi, bu durumu dile getirmektedir? A) Kötü söyleme eşine, zehir katar aşına. B) Öfke baldan tatlıdır. C) Ateşle barut bir yerde durmaz. D) Keskin sirke küpüne zarar verir. E) Adamın adı çıkacağına canı çıksın.
6.
I. Deneysel bir anlatımın yoğun etkisi hissedilen kitapta, sınav soruları, seçenekler ve şematik anlatım göze çarpıyor.
II. Bugüne kadar bir dediğini iki etmedik bu adamın, şimdi neden bize böyle davranıyorsun?
III. Bendeki durum tamamen ciddiyet, öküzün altında buzağı aramaya gerek yok.
IV. İnsanlara karşı takındığı tavır, getirdiği yorum son derece rahatsız edici olduğu için uzak duruyorum ondan.
V. Şiire gönül vermiş kimselerin bize gönderdikleri şiirleri değerlendirmek benim görevimdi.
Aşağıda verilen açıklamalardan hangisi bu cümlelerde yer alan deyimlerin herhangi birine uygun düşmez? A) Olmayacak sebeplerle suç ve suçlu bulmaya çalışmak B) Her istediğini hemen yerine getirmek
Numaralanmış cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla birlikte verilmiştir?
C) Bir durumun gerçekleşmesine razı olmak
A) I.
E) Dikkatleri üzerine çekmek
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
D) Belli bir davranış biçimi ve tutumu benimsemek
13
MATEMATİK 1. BÖLÜM Doğal ve Tam Sayılar
125
Temel Kavramlar (İşlem Yeteneği).......................................................... 1............................................................ 125 Temel Kavramlar (En Büyük, En Küçük Değer).................................... 2............................................................ 127 Temel Kavramlar (Tek, Çift, Negatif ve Pozitif Sayı)............................. 3............................................................ 129 Ardışık Sayılar ve Faktöriyel................................................................... 4............................................................ 131 Basamak Kavramı.................................................................................... 5............................................................ 133
2. BÖLÜM Bölünebilme, EBOB - EKOK, Periyodik Tekrar Eden Olaylar
135
Bölme - Bölünebilme................................................................................ 1............................................................ 135 EBOB - EKOK ........................................................................................... 2............................................................ 137 Periyodik Tekrar Eden Olaylar................................................................ 3............................................................ 139
3. BÖLÜM Rasyonel Sayılar
141
Rasyonel Sayılar......................................................................................1-2.......................................................... 141
4. BÖLÜM Birinci Dereceden Denklemler
145
Denklem Çözme.......................................................................................1-2.......................................................... 145
5. BÖLÜM Basit Eşitsizlikler
149
Basit Eşitsizlikler.....................................................................................1-2.......................................................... 149
6. BÖLÜM Mutlak Değer
153
Mutlak Değer ..........................................................................................1-2.......................................................... 153
7. BÖLÜM Üslü İfadeler
157
Üslü İfadeler ............................................................................................1-2.......................................................... 157
8. BÖLÜM Köklü İfadeler
161
Köklü İfadeler ..........................................................................................1-3.......................................................... 161
9. BÖLÜM Çarpanlara Ayırma
167
Çarpanlara Ayırma..................................................................................1-3.......................................................... 167
10. BÖLÜM Oran - Orantı
173
Oran - Orantı ............................................................................................1-2.......................................................... 173
11. BÖLÜM Problemler
177
Sayı Problemleri....................................................................................... 1............................................................ 177 Kesir Problemleri...................................................................................... 2............................................................ 179 Sayı ve Kesir Problemleri........................................................................ 3............................................................ 181 Yaş Problemleri.......................................................................................4-5.......................................................... 183 Yüzde Problemleri...................................................................................6-7.......................................................... 187 Kâr - Zarar Problemleri...........................................................................8-9.......................................................... 191 Karışım Problemleri................................................................................ 10........................................................... 195 İşçi Problemleri........................................................................................ 11........................................................... 197 Hareket Problemleri..............................................................................12-13........................................................ 199 Grafik Yorumu......................................................................................... 14........................................................... 203
12. BÖLÜM Kümeler Kümeler
205
............................................................................................1-3.......................................................... 205
13. BÖLÜM Kartezyen Çarpımı
211
Kartezyen Çarpımı ................................................................................... 1............................................................ 211
14. BÖLÜM Fonksiyonlar Fonksiyonlar Fonksiyonlar Fonksiyonlar Fonksiyonlar Fonksiyonlar
213
(Tanım)..............................................................................1-2.......................................................... 213 (Ters Fonksiyon - Bileşke Fonksiyon)............................ 3............................................................ 217 (Grafik)............................................................................... 4............................................................ 219 (Tek ve Çift Fonksiyonlar - Parçalı Fonksiyonlar)......... 5............................................................ 221 (Parçalı Fonksiyonların Grafikleri).................................. 6............................................................ 223
15. BÖLÜM Permütasyon - Kombinasyon - Binom Açılımı - Olasılık ve İstatistik
225
Permütasyon ............................................................................................. 1............................................................ 225 Kombinasyon............................................................................................ 2............................................................ 227 Binom Açılımı .......................................................................................... 3............................................................ 229 Olasılık.......... ............................................................................................4-5.......................................................... 231 İstatistik....................................................................................................6-7.......................................................... 235
16. BÖLÜM İkinci Dereceden Denklemler - Karmaşık Sayılar
239
İkinci Dereceden Denklemler.................................................................. 1............................................................ 239 İkinci Dereceden Denklemler - Karmaşık Sayılar.................................. 2............................................................ 241
17. BÖLÜM Polinomlar
243
Polinomlar................................................................................................1-2.......................................................... 243
BÖLÜM 1
Doğal ve Tam Sayılar Test 1
Temel Kavramlar (İşlem Yeteneği) 1.
5.
(1 – 4) . 2 + 4
16444642 =
Yukarıda dört tane sayı ve aralarında birer tane kare bulunmaktadır. Bu üç karenin içine toplama (+), çarpma (x) ve bölme (∏) işlemleri birer kez yazılacaktır.
Buna göre, bu işlemler hangi sırasıyla yazılırsa işlemin sonucu en büyük olur?
işleminin sonucu kaçtır? A) –18
2.
B) –12
C) –6
E) –2
a, b, c ve d sıfırdan farklı gerçel sayılar olmak üzere
c
a b
ifadesi tanımlanıyor.
Buna göre,
2
D) –3
d
9 18
A) x, ' , + B) + , x, ' C) + , ' , x
=b:a+c⋅d
4
–
3
2 6
D) x, + , ' E) ' , x, +
6.
1
farkının değeri kaçtır? A) 1
B) 3
C) 4
D) 6
E) 7
–12 : 3 + [2 . (–3) + 6] : (–2)
işleminin sonucu kaçtır? A) –4
B) –2
C) 0
D) 6
1
5
E) 12
3.
32 – 16 : 8 – 4
7.
işleminin sonucu kaçtır? A) 8
B) 14
C) 22
D) 24
E) 26
18
6
1. grup
4.
Yukarıda her birinde altı tane kare olan iki grup verilmiştir. Bu grupların ikisinde de en alt satıra üçer tane doğal sayı yazılmıştır. 1. grupta aynı satırda ve komşu olan kareler içinde yazan sayılardan büyük olanı küçük olanına bölünecek ve bu iki kareye de komşu olan bir üst satırdaki kareye yazılacaktır. 2. grupta ise aynı satırda ve komşu olan iki kare içinde yazan sayılardan büyük olandan küçük olan çıkartılıp bu iki kareye de komşu olan bir üst satırdaki kareye yazılacaktır.
Buna göre, 2. gruptaki mavi boyalı karelerde yazan sayıların toplamı, 1. gruptaki mavi boyalı olan karelerde yazan sayıların toplamından kaç fazladır?
= 10 : 5 =2 İşlem sırasını yanlış hatırlayan bir öğrenci yukarıda görüldüğü gibi hatalı bir çözüm yapmıştır.
Bu öğrenci, 4 + 14 : 2 + 4 işleminde aynı hatayı yaparsa bulduğu sonuç, işlemin doğru sonucundan kaç eksik olur? A) 14
B) 12
C) 11
D) 10
E) 7
2. grup
4+6:2+3
19 17
A) 10
B) 12
C) 13
D) 14
E) 17
125
Temel Kavramlar (İşlem Yeteneği) 8.
13.
8.3 – 8 8 + 3 .(–2)
9.
işleminin sonucu kaçtır? A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
10 : 5 – 4 + 10 . (–2)
işleminin sonucu kaçtır? A) –36
E) 8
B) –22
C) –20
D) –6
E) –4
(8 : 2) : 2 + 2 (2 : 2) . 2 + 2
işleminin sonucu kaçtır? A) 1
Test 1
B)
3 2
C) 2
D)
8 3
E) 3
14.
10.
2 . [43 – (3 . (7 + 3 . 2) – 26)] + 2
işleminin sonucu kaçtır? A) 54
D) 64
E) 68
D) 22
E) 17
D) 243
E) 224
2 . (4 – 2 : 2) (2 . 4 – 2) : 2
1 2 1 B) - C) - 2 3 3
D) 2
E) 3
15. d
11.
[10 : 5 + 3] . 4 – 4 . 3 1– 2 + 3
117 161 + n: 2 - 1 7 3
işleminin sonucu kaçtır? A) 62
B) 47
C) 30
işleminin sonucu kaçtır? A) 4
12.
C) 62
işleminin sonucu kaçtır? A) -
B) 58
B) 5
C) 6
D) 8
E) 12
16. (–2) . 2 + (–2) . 2 + (–2) . 2
2 : (–2) + 2 : (–2) + 2 : (–2)
işleminin sonucu kaçtır? A) 3
126
B) 4
8 C) 3
17 . 39 + 13 . 39 – 23 . 39
işleminin sonucu kaçtır? A) 273
D) 6
16 E) 3
B) 261
C) 257
Test 2
Temel Kavramlar (En Büyük, En Küçük Değer) 1.
a, b ve c birbirinden farkl› birer rakam olmak üzere,
a.b+b.c
ifadesinin en küçük de€eri kaçt›r? A) 0
B) 4
C) 6
D) 8
E) 12
5.
Sıfırdan ve birbirinden farklı x, y ve z rakamları için x-y x y z = z
eşitliği tanımlanıyor.
Buna göre, aldığında x A) 2
2.
Yandaki kareler içinde dokuz tane 42 13 doğal sayı vardır. Mavi boyalı ka36 x reler içindeki her bir sayı iki doğal sayının çarpımından oluşmaktadır. 28 y Bu sayıyı oluşturan iki çarpanın 48 z toplamının alabileceği en küçük değer aynı satırın ortasındaki kareye, toplamının alabileceği en büyük değer ise satırın en sağındaki kareye yazılmıştır.
x
B)
y z
z
ifadesi en büyük değerini
y ifadesinin değeri kaç olur?
5 2
C) 3
D)
7 2
E) 4
43 a b
6.
x, y ve z birer pozitif tam say› olmak üzere,
c
oldu€una göre, x in en küçük de€eri kaçt›r?
aynı
x + 6y + 8z = 63
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
Buna göre, (a + b + c) – (x + y + z) değeri kaçtır? A) 57
B) 59
C) 60
D) 63
E) 78
7. 3.
x ve y birer do€al say›d›r.
oldu€una göre, x in alabilece€i en küçük de€er kaçt›r?
x + 5y = 34
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Yukarıda verilmiş on tane karenin her birisine aşağıdaki kurallara göre doğal sayılar yazılacaktır.
• Aynı satırdaki karelerde yazan sayılar birbirinden farklı olacaktır.
• Aynı sütundaki iki sayıdan üstteki sayının 4 katı ile alttaki sayının 3 katının toplamı 65 olacaktır.
Buna göre, aynı sütunda bulunan iki sayının toplamı aşağıdakilerden hangisi olamaz?
E) 5
4.
A) 18
A
B
C
C) 20
D) 21
E) 22
Yukarıda dört basamaklı bir doğal sayı olan kasa şifresi görülmektedir. Bu şifreyi oluşturan rakamlar arasında A $ B + C = A $ C + B = D 2 - B - C = 8 eşitliği vardır. Ayrıca şifrenin doğru olması için A $ B $ C $ D çarpımı en büyük değerini almalıdır.
B) 19
D
Buna göre, rakamları birbirinden farklı olan bu şifre aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) 1452
B) 1453 D) 1348
C) 1235 E) 1534
8.
a, b ve c birer pozitif tam say› olmak üzere,
oldu€una göre, a + b + c toplam›n›n alabilece€i en küçük de€er kaçt›r? A) 9
a · (b + c) = 18
B) 10
C) 11
D) 12
E) 13
127
Temel Kavramlar (En Büyük, En Küçük Değer) 9.
13.
x, y ve z pozitif tam say›lar olmak üzere,
6 x = y = z 4
{1, 2, 3, 4, 5, 6}
eşitli€inde z nin en küçük de€eri için x + y toplam› kaçt›r? A) 8
B) 9
C) 10
D) 11
C) 9
D) 10
E) 12
üzere,
3x + 2y + z = 23
oldu€una göre, x + y + z toplam›n›n en büyük de€eri kaçt›r? B) 17
C) 18
D) 19
A) 12
a . b = 12 a.c=–4
oldu€una göre, a + b + c toplam›n›n en küçük de€eri kaçt›r?
128
D) –6
E) –35
b =9 c B) 13
C) 14
D) 15
E) 16
x . y = 2A
y.z=A
eşitliklerinde, x + y + z toplamının en büyük değeri 52 ise A kaçtır? B) 15
C) 17
D) 19
E) 21
16. a, b ve c pozitif tam sayılardır.
C) –9
D) –33
15. x, y ve z birer tam sayı olmak üzere,
E) 20
12. a , b ve c birer tam say› olmak üzere,
B) –10
C) –31
olduğuna göre, a + b + c toplamı en çok kaçtır?
A) 13
A) –12
B) –29
c