นางสาวสิรีธร หมัดศรี เลขที่ 5 นายทักษ์ดนัย ศรีสุวรรณ์ เลขที่ 10 นางสาวเบ็ญจภรณ์ นิลพันธ์ เลขที่ 16 นางสาวพลอยไพลิน สุวรรณรัตน์ เลขที่ 17 นางสาวนันท์นภัส คงเกตุ เลขที่ 27 นายปฏิพัทธ์ นันทเกษตร เลขที่ 28 นายวรภัทร นิลกาญจน์ เลขที่ 31 นางสาวพิชญานิน บุตรเอก เลขที่ 40 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. อาณาจัจั จั กจั กรพืพื พื ชพื ช Kingdom Plantae จัดทำ โดย เสนอ คุณครูนันท์นลิน เพชรรักษ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/2

วิิวััฒนาการของพืชบกแบ่่งเป็น 4 กลุุ่่มใหญ่ 1. กลุุ่่มไบรโอไฟต์์ (bryophytes) 2. เทอริิโดไฟต์์ (pteridophytes) 3. จิิมในสเปิร์์ม (gymnosperms) 4. แองจิิโอสเปิร์์ม (angiosperms) ไบรโอไฟต์์ส่่วนใหญ่คืือ พวกมอสส์์ (mosses) ซ่ึึ่งไม่มีท่่อลำ เลีียง (nonvascular) อีีก 3 กลุุ่่มใหญ่ท่ีี่เหลืือมีท่่อลำ เลีียงจึึงเรีียกว่่า กลุุ่่มพืชมีท่่อลำ เลีียง (vascular plant) ซ่ึึ่งมีพวกเฟินและเทอริิโดไฟต์์อ่ืื่น ๆ เป็็นพวกพืชไม่มีเมล็็ด ส่่วนจิิมโนสเปิร์์มและแองจิิโอ สเปิร์์ม จััดเป็นพืชมีเมล็็ด กลุุ่่มพืชท่ีี่ไม่มีท่่อลำ เลีียงหรืือไบรโอไฟต์์ (Nonvascular plants) หรืือ (Bryophytes) ได้้แก่่ 1. ไฟลััมเฮพาโทไฟตา (Hepatophyta) ได้้แก่่ ลิิเวอร์์เวิิร์์ท 2. ไฟลััมแอนโทเซอไรไฟตา (Anthocerophyta) ได้้แก่่ ฮอร์์นเวิิร์์ท 3. ไฟลััมไบรโอไฟตา (Bryophyta) ได้้แก่่ มอสส์์ กลุุ่่มพืชมีท่่อลำ เลีียง (Vascular plants) แบ่่งเป็นพืชท่ีี่มีท่่อลำ เลีียงท่ีี่ไม่มีเมล็็ดหรืือเทอริิโดไฟต์์ (Seedless vascular plant) หรืือ (Pteridophytes) 4. ไฟลััมไลโคไฟตา (Lycophyta) ได้้แก่่ ไลโคโพเดีียมซีีแลกจิิเนลลา 5. ไฟลััมเทอโรไฟตา (Pterophyta) ได้้แก่่ เฟินหญ้าถอดปล้้องหวายทะนอย 6. ไฟลััมกิิงโกไฟตา (Ginkgophyta) ได้้แก่่ แปะก๊๊วย 7. ไฟลััมไซแคโดไฟตา (Cycadophyta) ได้้แก่่ ปรง 8. ไฟลััมนีโทไฟตา (Gnetophyta) ได้้แก่่ มะเมื่อย 9. ไฟลััมโคนิเฟอโรไฟตา (Coniferophyta) ได้้แก่่ สนภูเขา 10. ไฟลััมแอนโทไฟตา (Anthophyta) ได้้แก่่ พืชดอก ความหลากหลายของพืพื พื ชพื ช

พืชไม่มีท่่อลำ เลีียงจะมีระยะแกมีโทไฟต์์เป็็นระยะเด่่นเห็นอยูู่่ท่ัั่วไป แต่่ระยะสปอโร ไฟต์์มีขนาดเล็็กกว่่าและมีเพียงช่วงหนึ่งของวััฏจัักร ชีวิิตและเจริิญอยูู่่บนต้้นแกมีโทไฟต์์ พืชไม่มีท่่อลำ เลีียงพบอยูู่่ในบริิเวณท่ีี่มี ความชื้นสููง จะยึึดกัับดิิน ดููดน้ำ และสารอาหารโดย โครงสร้้างคล้้ายรากเรีียกว่่า ไรซอยด์์ (rhizoid) ส่่วนท่ีี่เป็็นแผ่่นคล้้ายใบมีชั้นคิิวทิิเคิิล บางมากปกคลุุมเรีียกว่่า ฟิิลลิิเดีียม (phyllidium) การปฏิสนธิต้้องอาศััยน้ำ เป็็นตััวกลางให้ สเปิิร์์มเคล่ืื่อนท่ีี่ไปผสมกัับเซลล์์ไข่่ภายในโครงสร้้างเซลล์์สืืบพันธุ์เพศเมียของแกมีโทไฟต์์ โครงสร้้างของส่่วนท่ีี่คล้้ายต้้นเรีียกว่่า ทััลลััส (thallus) การเจริิญของสปอโรไฟต์์ต้้องอาศััย อาหารจากแกมีโทไฟต์์และมีอายุุส้ัั้นดัังนั้นจะพบสปอโรไฟต์์อาศััยอยูู่่บนแกมีโทไฟต์์เสมอ ไบรโอไฟต์ประกอบด้วย 3 ไฟลััม คือ 1. ไฟลัมเฮพาโทไฟตา (Phylum Hepatophyta) ได้้แก่่ ลิิเวอร์์เวิิร์์ท (liverwort) ระยะ แกมีโทไฟต์์มีลัักษณะต่่างจากมอสส์์ตรงท่ีี่ ลิิเวอร์์เวิิร์์ทมีลัักษณะเป็็นแผ่่นใหญ่กว่่าและ บริิเวณขอบมีแฉกหรืือหยัก แต่่บางพวกของลิิเวอร์์วิิร์์ทมีลัักษณะคล้้ายมอสส์์ แผ่่นท่ีี่มี ลัักษณะคล้้ายใบเรีียกว่่า ทััลลััส ด้้านล่่างมีรากเทีียม (rhizoids) ดููดน้ำ และใช้ยึึดเกาะกัับพื้น ส่่วนท่ีี่สร้้างเซลล์์สืืบพันธุ์ท้ัั้งอาร์์คีีโกเนียม (archegonium) และแอนเทอริิเดีียม (antheridium) ชูสููงข้ึึ้น ส่่วนท่ีี่ชูอวััยวะเพศเมียเรีียกว่่า อาร์์คีีโกนิโอฟอร์์ (archegoniophore) ส่่วนท่ีี่ชูอวััยวะเพศผูู้้เรีียกว่่า แอนเทอริิดิิโอฟอร์์ (antheridiophore) บางพวกสามารถสืืบพันธุ์โดยไม่ใช้เพศด้้วยการสร้้างเจมมาคััพ (gemma cup) ซ่ึึ่งมีเซลล์์ ท่ีี่จะงอกเป็็นแกมีโทไฟต์์ต้้นใหม่อยูู่่ภายใน บางพวกอาจอยูู่่ในน้ำ ตััวอย่่างของลิิเวอร์์เวิิร์์ท ได้้แก่่ ริิกเซีีย (Riccia sp.) 2. ไฟลัมเอนโทเซอโรไฟตา (Phylum Anthocerophyta) ได้้แก่่ พวกฮอร์์นเวิิร์์ท (hornwort) พวกนี้ต่่างจากมอสส์์และลิิเวอร์์เวิิร์์ทตรงท่ีี่แผ่่นแกมีโทไฟต์์เป็็นแผ่่นหยัก ๆ ส่่วนต้้นสปอโรไฟต์์ต้ัั้งตรงงอกจากต้้นแกมีโทไฟต์์ สปอโรไฟต์์อยูู่่บนแกมีโทไฟต์์ตลอด ชีวิิตโดยรัับอาหารแร่่ธาตุุและน้ำ ผ่่านต้้นแกมีโทไฟต์์ พวกนี้มีความทนทานต่่อภูมิอากาศได้้ หลายสภาพ สามารถเจริิญเป็็นทััลลััสใหม่จากทััลลััสเดิิมท่ีี่หักออก ตััวอย่่างได้้แก่่ แอนโธเซอรอส (Anthoceros sp.) ฟีีโอเซอรอส (Phaeoceros sp.) พืชไม่่มีีท่อลำ เลีียง (Nonvascular plants) หรืือพวกไบรโอไฟต์ (Bryophytes)

3. ไฟลัมไบรโอไฟตา (Phylum Bryophyta) ได้้แก่่ มอสส์์ชนิดต่่าง ๆ มีส่่วน คล้้ายต้้นคล้้ายรากและคล้้ายใบ ส่่วนท่ีี่คล้้ายลำ ต้้นของมอสส์์ไม่มีท่่อลำ เลีียงส่่วนคล้้ายลำ ต้้นนี้ งอกจากส่่วนท่ีี่เป็็นท่่อน ๆ เรีียกว่่าโปรโตนีมา (protonema) ซ่ึึ่งเจริิญมาจากส่่วนของ สปอร์์ท่ีี่ปลิิวไปตกบริิเวณท่ีี่เหมาะสมต่่อไปเร่ิิ่มมีลัักษณะคล้้ายใบงอกออกมา พร้้อมกัันนั้น ส่่วนท่ีี่คล้้ายต้้น (caulidium) งอกสููงข้ึึ้นโดยมีส่่วนคล้้ายรากยึดกัับดิินหรืือซอกหินแฉะ ๆ เอาไว้้ จากนั้นต้้นตััวผูู้้จะสร้้างอวััยวะสืืบพันธุ์ท่ีี่เรีียกว่่า แอนเทอริิเดีียม (antheridium) สร้้างสเปิิร์์มซ่ึึ่งมีแฟลเจลลา (flagella) ใช้สำ หรัับว่่ายน้ำ ต้้นตััวเมียจะสร้้างอวััยวะสืืบพันธุ์ เพศเมียท่ีี่เรีียกว่่า อาร์์คีีโกเนียม (archegonium) ภายในมีไข่่ (egg) สเปิร์มจะว่ายน้ำ จาก แอนเทอริิเดีียมเข้้าผสมกัับไข่่ ไข่่จะเจริิญไปเป็นเอ็็มบริิโอ (embryo) แล้้วเป็น สปอโรไฟต์์อยู่บนแกมีโทไฟต์์นั่นเอง ส่่วนของสปอโรไฟต์์ประกอบด้้วย ฟุต (foot) ซ่ึึ่งยึึดติิดกัับแกมีโทไฟต์์ของต้้นตััวเมีย ก้้านชูอัับสปอร์์ (stalk) หรืือ (seta) และอัับสปอร์์ (sporangium) หรืือเรีียกว่่าแคปซูล (capsule) ภายในอัับสปอร์์มีการสร้้างสปอร์์ โดยการ แบ่่งเซลล์์แบบลดโครโมโซมลงคร่ึึ่งหนึ่งหรืือเรีียกว่่าแบ่่งเซลล์์แบบไมโอซิิส (meiosis) เมื่อได้้สปอร์์มี โครโมโซม n สปอร์์นั้นจะปลิิวไปตกบนพื้นท่ีี่มีสภาพแวดล้้อมเหมาะสมจึึงจะ งอกเป็็นต้้นแกมีโทไฟต์์ พืชมีีท่อลำ เลีียงที่ไม่่มีีเมล็็ด หรืือเทอริิโดไฟต์ (Pteridophytes) พืชมีท่่อลำ เลีียงกลุุ่่มแรกเร่ิิ่มมีวิิวััฒนาการเมื่อราว 400 ล้้านปีีมาแล้้วเนื่องจากการพบซาก ดึึกดำ บรรพ์ ของพืชชื่อ คุกโซเนีย (Cooksonia) ในหินยุคซิิลูเรีียน จึึงสัันนิษฐานว่่าพืชมีท่่อ ลำ เลีียงกลุ่มแรกนี้ได้้วิิวััฒนาการ ต่่อมาจนกลายเป็็นพืชมีท่่อลำ เลีียงอ่ืื่น ๆ เทอริิโดไฟต์์จะมีราก ลำ ต้้น และใบท่ีี่แท้้จริิง และมีท่่อลำ เลีียงน้ำ แร่่ธาตุ และอาหาร ในวัฏจัักรชีีวิิตแบบสลัับของเทอริิโดไฟต์์ จะมีต้้นแกมีโทไฟต์์และต้้นสปอโรไฟต์์ เจริิญแยกต้้นกัันหรืืออยู่รวมกัันในช่่วงส้ัั้น ๆ โดยต้้นแกมีโทไฟต์์มีช่่วงชีีวิิตส้ัั้นกว่่าต้้น สปอโรไฟต์์

เทอริิโดไฟต์ในปัจจุุบันแบ่งเป็็น 2 ไฟลััม คือ 1. ไฟลัมไลโคไฟตา (Phylum Lycophyta) บางกลุุ่่มสููญพันธุ์ไปแล้้ว ส่่วนพวกท่ีี่เหลืืออยูู่่ ในปััจจุุบัันเป็็นพืชต้้นเล็็ก ๆ และเป็็นไม้เนื้ออ่่อน เป็็นพืชท่ีี่มีลำ ต้้นและใบท่ีี่แท้้จริิงลำ ต้้น ส่่วนท่ีี่อยูู่่ใต้้ดิินเรีียกว่่า ไรโซม (rhizome) และมีรากท่ีี่แท้้จริิง ส่่วนท่ีี่ชูขึ้นมาเหนือดิินอาจมี ทั้งชนิดตั้งตรงและชนิดเล้ืื้อยไปตามผิิวหน้าดิินหรืืออาจเป็็นพวกท่ีี่ขึ้นบนต้้นไม้อ่ืื่นเรีียกว่่า เอพิไฟต์์ (epiphyte) ใบขนาดเล็็กเรีียกว่่า ไมโครฟิลล์์ (microphyll) มีเส้้นใบ 1 เส้้นท่ีี่ ไม่แตกแขนง เป็็นใบท่ีี่แท้้จริิง เรีียงตััวกัันเป็็นเกลีียวรอบต้้นหรืือรอบก่ิิ่ง ท้ัั้งรากและก่ิิ่งมี การแตกแขนงแบบไดโคโตมัส (dichotomous) พืชในไฟลััมนี้มีหลายสปีีชีส์์ ได้้แก่่ ไลโคโพเดียม(Lycopodium sp.) 2. ไฟลัมเทอโรไฟตา (Phylum Pterophyta) ประกอบด้้วย หวายทะนอย (whisk fern, Psilotum) เดิิมนักพฤกษศาสตร์์คิิดว่่าหวายทะนอยเป็็นฟอสซิิลท่ีี่ยังมีชีวิิตอยูู่่ (living fossil) เพราะมีลัักษณะคล้้ายซากดึึกดำ บรรพ์ (fossil) ของพืชคืือไม่มีรากและใบท่ีี่แท้้จริิงแต่่ความ จริิงเป็็นเพราะเกิิดวิิวััฒนาการคร้ัั้งท่ีี่สองหรืือเกิิด วิิวััฒนาการภายหลัังจึึงทาให้ไม่มีรากและ ใบท่ีี่แท้้จริิง พืชมีีเมล็็ด มีีสปอร์์ 2 แบบ (Heterosporous) คือ เมกะสปอแรนเจียมสร้้างเมกะสปอร์์ (Megaspore) ซึ่งเจริิญเป็็นแกมีโทไฟต์์เพศเมีย กับ ไมโครสปอแรนเจียมสร้้างไมโครสปอร์์ (Microspore) ซ่ึึ่งเจริิญเป็็นแกมีโทไฟต์์เพศผูู้้ และมีเนื้อเย่ืื่อของสปอโรไฟต์์ท่ีี่เรีียกว่่า ผนังออวุุล (Integument) มาล้้อมรอบ เมกะสปอร์์แรนเกีียม ท้ัั้งอิินเทกิิวเมนต์์ เมกะสปอแรนเจีียม และเมกะสปอร์์รวมกัันเป็็น ออวุล (Ovule) ภายในเมกะสปอร์์จะสร้้างไข่่ซ่ึึ่งถููกปฏิสนธิโดยสเปิิร์์ม นิวเคลีียสได้้ไซโกต และเจริิญเป็็นเอ็็มบริิโออยูู่่ในต้้นสปอโรไฟต์์ออวุุลจึึงกลายเป็็นเมล็ด (Seed) ซ่ึึ่งมีเปลืือก หุ้ม เมล็็ดเจริิญจากอิินเทกเมนต์์ทาให้เมล็็ดทนทานต่่อสภาพท่ีี่ไม่เหมาะสมได้้

พืชเมล็ดเปลือย (Gymnosperm) หมายถึง พืชที่ไม่มีดอก ไม่มีรังไข่ เมื่อออวุลกลาย เป็นเมล็ด จึงไม่มีผลหุ้มเมล็ด แบ่งออกเป็น 4 ไฟลัม คือ ไฟลัมไซแคโดไฟตา ไฟลัมกิงโก ไฟตา ไฟลัมโคนิเฟอโรไฟตา และไฟลัมนีโทไฟตา พืชเมล็ดเปลือย (Gymnosperm) 1. ไฟลัมไซแคโดไฟตา (Phylum Cycadophyta) พืชในไฟลััมนี้ เป็็นพืชท่ีี่มีการกระจาย พันธุ์ในบริิเวณท่ีี่แห้งแล้้งได้้ดีี ในประเทศไทยพบเพียง 10 สปีีชีส์์ อยูู่่ในจีีนัส Cycas sp. เช่น ปรง ปรงป่่า ปรงญี่ปุุ่่น 2. ไฟลัมกิงโกไฟตา (Phylum Ginkgophyta) เป็็นพืชโบราณท่ีี่มีวิิวััฒนาการน้อยมากพบ ตามธรรมชาติิในเขตอบอุุ่่น เช่น ประเทศจีีน เกาหลีี ญี่ปุุ่่น ลัักษณะท่ัั่วไปของพืชในไฟลััมนี้ คืือ มีลำ ต้้นขนาดใหญ่ มีใบเด่ีี่ยวคล้้ายพัดสีีเขีียว และจะเปล่ีี่ยนเป็็นสีีเหลืืองทองในฤดููใบไม้ ร่่วง ลำ ต้้นขนาดใหญ่คล้้ายพืชดอกใบเป็็นแผ่่นกว้้างคล้้ายพัดมีรอยเว้้าตรงกลางจึึงเห็นเป็็น 2 หยัก (Lobe) ต้้นเพศเมียสร้้างออวุุลท่ีี่ปลายก่ิิ่งพิเศษ โดยมีก้้านชูออวุุลก้้านหนึ่งมี 2 ออวุุลแต่่ มีเพียง 1 ออวุุลท่ีี่เจริิญเป็็นเมล็็ด เมล็็ดมีอาหารสะสมจึึงนิยมนำ มารัับประทาน เปลืือกหุ้ม เมล็็ดจะมีกล่ิิ่นเหม็น ปััจจุุบัันพบพืชในไฟลััมนี้เพียงชนิดเดีียว คืือ แปะก๊๊วย (Ginkgo biloba L.) สารสกััดจากแป๊๊ะก๊๊วยมีสมบััติิช่วยปรัับระบบหมุนเวีียนเลืือดและช่วยลดอาการอัักเสบ ช่วยเพิ่มการทำ งานของระบบประสาทช่วยให้เลืือดไหลเวีียนไปสมองได้้ดีีข้ึึ้นและอาจช่วยเพิ่ม ความจำ ในผูู้้ป่่วยชราจากโรคอััลไซเมอร์์ (Alzheimer 's disease) จึึงนิยมใช้แป๊๊ะก๊๊วยเป็็น สมุนไพรบำ บััด นิยมนำ มาปลููกเป็็นไม้ประดัับในเมืองใหญ่ เพราะทนทานต่่อสภาพอากาศ เสีียได้้ดีี 3. ไฟลัมโคนิเฟอโรไฟตา (Phylum Coniferophyta) เป็็นพืชเมล็็ดเปลืือยท่ีี่มีความหลาก หลายมากท่ีี่สุุด มีลัักษณะสาคััญคืือ เป็็นไม้ยืืนต้้นขนาดใหญ่ รููปทรงของลำ ต้้นและใบคล้้าย พีระมิด ใบมีขนาดเล็็กคล้้ายเข็็ม (ซ่ึึ่งต่่างจากสนทะเลสนปฏิพัทธ์ซ่ึึ่งเป็็นพืชดอก) อยูู่่เป็็นกลุุ่่ม บนก่ิิ่งส้ัั้น ๆ ลำ ต้้นมีการแตกก่ิิ่งก้้านได้้มาก ปลายยอดมีเนื้อเย่ืื่อเจริิญ (Apical Meristem) มีการสร้้างเนื้อเย่ืื่อทุุติิยภูมิจากการแบ่่งเซลล์์ของแคมเบีียม (cambium) และคอร์์กแคม เบีียม (Cork Cambium) ไซเล็็มไม่มีเวสเซล (Vessel) มีเฉพาะเทรคีีด (tracheid) และใน โฟลเอ็็มไม่มีเซลล์์คอมพาเนียน ยังไม่มีดอก ไม่มีรัังไข่่ มีแต่่ออวุุล (Ovule) ดัังนั้นเมื่อไข่่ถููก ผสมออวุุลจึึงกลายเป็็นเมล็็ดท่ีี่ไม่มีผลหุ้ม อวััยวะสืืบพันธุ์แทนท่ีี่จะเป็็นดอกกลัับเป็็นแผ่่นแข็็ง ๆ สีีนำ้ ตาลหรืือใบท่ีี่เรีียก สปอโรฟิิลล์์ (sporophyll) รวมกัันเป็็นกลุุ่่มเรีียกว่่า สตรอบิิลััส (Strobilus) หรืือโคน (Cone)

4. ไฟลัมนีโทไฟตา (Phylum Gnetophyta) นีโทไฟต์์เป็็นพืชท่ีี่มีลัักษณะพัฒนากว่่าพืช เมล็็ดเปลืือยกลุุ่่มอ่ืื่น ๆ คืือ มีเซลล์์ลำ เลีียงน้ำ เรีียกว่่า เวสเซลอีีลีีเมนต์์ (vessel element) อยูู่่ในไซเล็็ม นอกจากนี้ยังมีลัักษณะท่ีี่คล้้ายกัับของ พืชดอก คืือ การปฏิสนธิกล่่าวคืือ เมื่อ สเปิิร์์มเซลล์์หนึ่งจากแกมีโทไฟต์์เพศผูู้้เข้้าปฏิสนธิกัับไข่่แล้้วสเปิิร์์มเซลล์์ท่ีี่ สองจะเข้้า ปฏิสนธิกัับอีีกเซลล์์หนึ่งในแกมีโทไฟต์์เพศเมียเดีียวกัันจึึงเกิิดการปฏิสนธิซ้้อนซ่ึึ่งเป็็น กระบวนการท่ีี่ เกิิดในพืชดอกแต่่การปฏิสนธิของนีโทไฟต์์จะไม่ได้้เอนโดสเปิิร์์มและ เซลล์์ดิิพลอยด์์ท่ีี่เกิิดจากการปฏิสนธิของ สเปิิร์์มเซลล์์ท่ีี่สองจะสลายไป นีโทไฟต์์มี ท้ัั้งต้้นตััวผูู้้และต้้นตััวเมียจึึงสร้้างสตรอบิิลััสเพศผูู้้และเพศเมียแยกกััน พืชในไฟลััมนีโท ไฟตาบางชนิดเป็็นไม้ยืืนต้้นหรืือไม้เถาขนาดใหญ่ท่ีี่มีเนื้อไม้ ปััจจุุบัันเหลืือเพียง 3 จีีนัส คืือ มะเมื่อย (Gnetum sp.) พบในป่่าเขตร้้อน บางชนิดเป็็นไม้พุ่ม เช่น มั่วอ่ึึ่ง (Ephedra sp.) พบในทะเลทรายของอเมริิกา ลัักษณะลำ ต้้นคล้้ายไม่มีใบเนื่องจากใบเล็็กมากและไม่ ทำ การสัังเคราะห์ด้้วยแสงคล้้ายกัับลำ ต้้นของหญ้าถอดปล้้อง ในจีีนใช้เป็็นสมุนไพรแก้้ไอ แก้้หืดหอบ หรืือขัับปััสสาวะ ต่อมามีการศึึกษาพบว่่ารากและลำ ต้้นมีสารอีีเฟรดีีน (ephedrine) ซ่ึึ่งมีฤทธิ์ต่่อจิิตและประสาท โดยกระตุุ้้นการทำ งานของหัวใจและระบบ ประสาท ออกฤทธิ์ต่่อระบบประสาทส่่วนกลางให้เกิิดความดัันโลหิตสููง ระบบหัวใจ และ ระบบประสาททำ งานผิิดปกติิ สามารทำ ให้เกิิดอาการวิิตกกัังวล ส่ัั่น ปวดศีีรษะ นอนไม่ หลัับ ความจำ เส่ืื่อม ชัก หัวใจวาย และถึึงแก่่ความตายได้้ บางชนิดพบเฉพาะในทะเลทราย ของแอฟริิกา เช่น ปีีศาจทะเลทราย (Welwitschia sp.) เป็็นพืชโบราณไร้้ดอก เป็็นไม้ ประหลาด เพราะมีแค่่ 2 ใบตลอดชีวิิต และอาจมีอายุุถึึงพันปีีหรืือมากกว่่านั้น จะอาศััยอยูู่่ ตามชายทะเล และสามารถอยูู่่ในท่ีี่แห้งแล้้วท่ีี่สุุดได้้ ในประเทศไทยพบจีีนัสเดีียว คืือ จีีนัสนีตััม (Gnetum sp.) เช่น มะเมื่อย ผักเหลีียง

4. ไฟลัมไลโคไฟตา (Lycophyta) ได้แก่ ไลโคโพเดียมซีแลกจิเนลลา 5. ไฟลัมเทอโรไฟตา (Pterophyta) ได้แก่ เฟินหญ้าถอดปล้องหวายทะนอย ตัวอย่าง กลุ่มพืชไม่มีท่อลำ เลียงหรือไบรโอไฟต์ 2. ไฟลัมแอนโทเซอไรไฟตา (Anthocerophyta) ได้แก่ ฮอร์นเวิร์ท 6. ไฟลัมกิงโกไฟตา (Ginkgophyta) ได้แก่ แปะก๊วย 7. ไฟลัมไซแคโดไฟตา (Cycadophyta) ได้แก่ ปรง 1.ไฟลัมเฮพาโทไฟตา (Hepatophyta) ได้แก่ ลิเวอร์เวิร์ท 3. ไฟลัมไบรโอไฟตา (Bryophyta) ได้แก่ มอสส์ พืชดอก (Angiosperm) คือพืชมีดอกมีรังไข่เมื่อออวุลกลายเป็นเมล็ดจึงมีผลหุ้มเมล็ด ได้แก่ 1.ไฟลัมแอนโทไฟตา (Phylum Anthophyta) (Gr. anthos = ดอกไม้) ได้แก่ กลุ่มพืช ดอกมีอยู่ในปริมาณมากกว่าพืชทุกชนิดรวมกันถึง 3 เท่าคือราว 250,000 ชนิด เป็นพืชที่มี ลำ ต้น ราก ใบเจริญดีลักษณะเด่นของพืชกลุ่มนี้คือ มีดอก เมล็ดอยู่ภายในผลหรือเมล็ดมี รังไข่หุ้ม พืชดอกบางชนิดอาจเห็นดอกได้ยากหรือไม่เคยพบดอกเลย เช่น ไข่น้ำ หรือผำ ซึ่งเป็นพืชดอกขนาดเล็กที่สุด สนทะเล สาหร่ายหางกระรอก จอก แหน พลูด่าง ตะไคร้ ไผ่ เป็นต้น พืชดอก (Angiosperm) 8. ไฟลัมนีโทไฟตา (Gnetophyta) ได้แก่ มะเมื่อย 9. ไฟลัมโคนิเฟอโรไฟตา (Coniferophyta) ได้แก่ สนภูเขา 10. ไฟลัมแอนโทไฟตา (Anthophyta) ได้แก่ พืชดอก

1) แกนของลำ ต้นพืช บริเวณใดประกอบด้วยกลุ่มของมัดท่อลำ เลียง(vascular bundle) (PAT2/2553) ก.พิธ ข.สตีล ค.คอร์เท็กซ์ ง.เอพิเดอร์มิส 2) ภาพปลายยอดพืช จากภาพเน้อเยื่อต้นกำ เนิดใบ และเนื้อเยื่อต้นกำ เนิดท่อลำ เลียงบริเวณใดตาม ลำ ดับ(PAT2/2552) ก.A และ B ข.A และ C ค.B และ C ง.C และ D 3) การลำ เลียงอาหารของพืชอาศัยกลไกใดเป็นหลัก (PAT2/2556) ก.แรงดึงจากซีฟทิวบ์ปลายทาง ข.ออสโมซิสจากเซลล์ที่เป็นแหล่งสร้างผ่านโฟลเอ็มไปยังซิฟทิวบ์ปลายทาง ค.การแพร่ผ่านเซลล์ที่เป็นแหล่งสร้างเข้าสู่โฟลเอ็มไปยังซีฟทิวบ์ปลายทาง ง.แรงผลักดันจากความแตกต่างของแรงดันในซิฟทิวบ์ต้นทางและปลายทาง 4) ปรากฏการณ์ใดในต้นมะเขือเทศที่พบในเวลากลางคืนมากกว่าเวลากลางวัน(PAT2/2558) ก.การเคลื่อนที่ของน้ำ เข้าสู่รากแบบอโพพลาสต์ ข.การเคลื่อนที่ของน้ำ เข้าสู่รากแบบซิมพลาสต์ ค.การคายน้ำ ของพืชเนื่องจากอากาศร้อนและพืชอยู่ในภาวะขาดน้ำ ง.การลำ เลียงน้ำ จากแรงดึงน้ำ จากดินเข้าสู่ไซเล็มเนื้อจากการสูญเสียน้ำ ดดยการระเหยไป ในอากาศ ข้อสอบ PAT2

5) ขณะที่มีการลำ เลียงอาหารในต้นพืช สภาพแรงดันเต่งในเซลล์เป็นดังข้อใด (PAT2/2557) ก.ที่แหล่งรับอาหาร แรงดันแต่งใน vessel member สูงกว่าแรงดันแต่งใน companion cell ข.ที่แหล่งรับอาหาร แรงดันแต่งใน sieve tube member สูงกว่าแรงดันแต่งใน companion cell ค.ที่แหล่งสร้างอาหาร แรงดันแต่งใน companion cell สูงกว่าแรงดันแต่งใน sieve tube member ง.ที่แหล่งรสร้างอาหาร แรงดันแต่งใน sieve tube member สูงกว่าแรงดันแต่งใน vessel member 6) นักเรียนใช้กล้องจุลทรรสน์ตรวจดูโครงสร้างภายในของพืช บันทึกลักษณะผลที่เห็นได้ ดังนี้ สไลค์ ก. เนื้อเยื่อผิวพบปากใบอยู่เฉพาะด้านบนของใน มีคลอโรพลาสต์ขนาด ใหญ่มาก และมีการสะสมผลึก calcium oxalate สไลด์ ข. เนื้อเยื่อชั้นแรกมีแวคิวโอลขนาดใหญ่ ขั้นถัดเข้ามาเป็นเนื้อเยื่อพา เรงคิมา โดยเซลล์แถวสุดท้ายของชั้นนี้ที่ผนังเซลล์มีสารซูเบอรินสะสมเป็นแถบเล็กๆ ชั้น ในสุดพบมัดท่อลำ เลียง เห็นกลุ่มเซลล์ของไซเล็มมีลักษณะเป็น 4 แฉก และมีโฟลเอ็มอยู่ ระหว่างแฉก จากลักษณะโครงสร้างภายในของพืชที่พบนี้ ข้อใดเป็นไปได้มากที่สุด(PAT2/2559) ก.สไลด์ ก. เป็นโครงสร้างของใบพืชน้ำ สไลด์ ข.เป็นโครงสร้างของรากพืชใบเลี้ยงคู่ ข.สไลด์ ก. เป็นโครงสร้างของใบพืชน้ำ สไลด์ ข.เป็นโครงสร้างของรากพืชใบเลี้ยง เดี่ยว ค.สไลด์ ก. เป็นโครงสร้างของใบพืชน้ำ สไลด์ ข.เป็นโครงสร้างของลำ ต้นพืชใบเลี้ยงคู่ ง.สไลด์ ก. เป็นโครงสร้างของใบพืชบก สไลด์ ข.เป็นโครงสร้างของลำ ต้นพืชใบเลี้ยง เดี่ยว

7) จากภาพส่วนหนึ่งของพืชที่ตัดขวางและส่องภายใต้กล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงธรรมดา จากภาพเป็นส่วนใดของพืชและ A B C คืออะไรตามลำ ดับ (PAT2/2555) ก.รากพืชใบเลี้ยงเดี่ยว , คอร์เท็กซ์ , เอนโดเดอร์มิส , อิพิเดอร์มิส ข.รากพืชใบเลี้ยงคู่ , พิธ , อิพิเดอร์มิส , เวคิวลาร์บัลเดิล ค.ลำ ต้นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว , พิธ , อิพิเดอร์มิส , เวคิวลาร์บัลเดิล ง.ลำ ต้นพืชใบเลี้ยงคู่ , พิธ , อิพิเดอร์มิส , เวคิวลาร์บัลเดิล 8) ภาพลำ ต้นพืชยืนต้นตัดตามขวาง ศึกษาด้วยกล้องจุลทรรศน์ จากข้อมูล ในภาพบอกให้ทราบในเรื่องใดบ้างในแต่ละปี(PAT2/2552) ก.การเจริญของไซเลม ข.คุณภาพของเนื้อไม้ ค.ปริมาณความมากน้อยของน้ำ ฝน ง.ปัจจัยนอกที่มีต่อการเจริญของเนื้อไม้ 9) รากพืชดอก 2 ชนิด ตัดตามขวาง ศึกษาด้วยกล้องจุลทรรศน์ มีโครงสร้างดังภาพ ก และภาพ ข บริเวณที่ลูกศรชี้ในภาพ ก และภาพ ข คือข้อใด ตามลำ ดับ(PAT2/2552) ก.primary xylem และ pith ข.pith primary และ xylem ค.pith และ pith ง.xylem และ xylem

10) ภาพลำ ต้นพืช จากภาพบริเวณใดเป็นเนื้อเยื่อพาเรงคิมา(PAT2/2552) ก. B C และ D ข. B และ F ค. D และ E ง. B D และ F 11) พืชชนิดใดจัดเป็นไม้ชั้นกลางในป่าดิบชื้น (PAT2/2552) ก. ตะเคียน ข. เถาวัลย์ ค. หวาย ง. จิกเขา 12) เถาวัลย์ที่พบในป่าดิบชื้นจัดเป็นไม้ในระดับใด (PAT2/2552) ก. ไม้เรือนยอดชั้นบน ข. ไม้ยืนต้นชั้นบน ค. ไม้ชั้นกลาง ง. ไม้ชั้นล่าง 13) ขอใดไมใชลักษณะของพืชพวกเฟน (PAT2/2552) ก. รากเปนระบบรากฝอย ข. ลําตนขนานกับดิน หรือตั้งขึ้นเพื่อชูใบ ค. ใบออนมวนขนานกับเสนกลางใบ ง. อับสปอรเปนกลุม 14) เป็นพืชที่มีลักษณะแตกต่างจากพืชเมล็ดเปลือยกลุ่มอื่น คือพบเวสเซลในท่อลำ เลียงน้ำ และมีลักษณะคล้ายพืชดอกมาก คือ มีกลีบดอก มีใบเลี้ยง 2 ใบ แต่แมล็ดยังไม่มีเปลือกหุ้ม (PAT2/2556) ก. Phylum Gnetophyta ข. Phylum Cycadophyta ค. Phylum Ginkophyta ง. Phylum Coniferophyta

15) เป็นกลุ่มพืชที่มีลำ ต้น มีข้อปล้องชัดเจน มีทั้งลำ ต้นตั้งตรงบนดินและลำ ต้นใต้ดิน ลำ ต้น ตั้งตรงบนดินมีสีเขียวเป็นสัน ใบมีขนาดเล็ก มีเส้นใบเพียง 1 เส้น เรียงเป็นวงรอบข้อ อับ สปอร์เป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง เรียกว่า strobilus (PAT2/2556) ก. Equisetum ข. Fern ค. Psilotum ง. Gymnosperm 16) พืชใดอยู่ในกลุ่มไม้ดอกทั้งหมด (PAT2/2556) ก. สร้อยสุกรม บอน แหน ผักแว่น ข. สาหร่ายหางกระรอก สาหร่ายข้าวเหนียว จอก ตะไคร้ ค. สร้อยสีดา ชายผ้าสีดา กระเข้าสีดา พลู ง. หญ้ารังไก่ หญ้าถอดปล้อง หญ้าแพรก หญ้านกสีชมพู 17) ข้อใดเรียงลำ ดับพืชตามหมวดหมู่(อนุกรมวิธาน) จากต่ำ ไปสูงได้อย่างถูกต้อง (PAT2/2556) ก. มอส ช้องนางคลี่ ผักแว่น สนญี่ปุ่น หญ้าแพรก ข. ลิเวอร์เวิร์ต หญ้ารังไก่ ปรง กูดเกี๊ยะ สนญี่ปุ่น ค. มอส หวายทะนอย สนทะเล ปแก๊วย หญ้าขจรขบ ง. ลิเวอร์เวิร์ต เฟินใบมะขาม สนปฏิพัทธิ์ สนสองใบ หญ้าถอดปล้อง 18) ถ้านักเรียนสงสัยว่าพืชต้นหนึ่งเป็นเฟิร์นหรือไม่ โดยที่ใบนั้นยังไม่มีการสร้างสปอร์ นักเรียนจะสรุปข้อสงสัยนี้ได้อย่างไร (PAT2/2556) ก. ดูที่ใบอ่อนว่าเป็น frond หรือไม่ ข. ดูว่ามีลำ ต้นใต้ดิน(rhizome) หรือไม่ ค. ดูที่ใบอ่อนว่ามีการงอแบบ circinate vernation หรือไม่ ง. ดูที่แกมีโตไฟต์ว่ามีการแตกแบบ dichotomous branching หรือไม่

20) พืชประเภทใดต่อไปนี้จะมีการสร้างสปอร์ได้ 2 ขนาด (PAT2/2556) ก.ไลโคโปเดียม ข.ซีแลกจิเนลลา ค.ไซโลตัม ง.ทั้ง ก และ ค 19) ใบของมอส ไม่ถือว่าเป็นใบที่แท้จริงเพราะ (PAT2/2556) ก.ขนาดใบเล็กเกินไป ข.ไม่มีสีเขียว ค.รงควัตถุภายในไม่ใช่คลอโรฟิล ง.ไม่มีท่อลำ เลียง