TÜRMOB ULUSLARARASI Yıl : 16 ◆ Sayı : 91 ◆ Nisan 2023 ◆ INTERNATIONAL

FİNANS VE İŞLETME LİDERLERİ OLARAK MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI IFAC İşletmelerde Hi̇ zmet Akdi İle Çalışan Muhasebe Meslek Mensupları Tavsi̇ ye Grubu’ndan Görüş 1

ÖNSÖZ İşletmeler ve kamu sektörü kuruluşları, yakın zamanda IMF’nin (Uluslararası Para Fonu) kasvetli ve daha belirsiz olarak tanımladığı küresel ekonomik ortamda birbirine bağlı birçok zorlukla karşı karşıyadır.

iklim değişikliğinin etkileri daha sık ve yıkıcı hale geldi ve COVID-19’un etkileri, Ukrayna’da devam eden jeopolitik gerilim ve çatışmalar nedeniyle sürdürülebilir kalkınma ilerlemesi yıllar, hatta on yıllar geriledi.

Halihazırda pandemi nedeniyle zayıflamış olan dünya ekonomisi, 2022’de birkaç şok daha yaşadı.

Eşitsizlik artıyor ve toplumun en savunmasız tarafları bu durumdan orantısız bir şekilde etkileniyor.

Gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomileri için büyüme tahminleri genellikle olumsuz oldu. Hükumet bütçeleri, birçok ülkede dezenflasyonist politikalar tarafından baskılanmaya devam etmektedir. İşletmeler artık daha sıkı kredi ve finansal ve jeopolitik istikrarsızlık koşullarında faaliyet göstermektedir.

Kusursuz bir fırtınanın içindeyiz. İşletmelerin faaliyet alanları zorlaşırken, karar vermek de giderek daha karmaşık hale geliyor. Bu mesaj, işletmelerde hizmet akdi ile çalışan muhasebe meslek mensupları (PAIB) tavsiye grubunun iki günlük yoğun karma toplantıları boyunca görüşüldü. PAIB’lerin kaos içinde nasıl yol aldıklarını düşünerek, bu oynaklık ve belirsizlik ortamında bile, işletmeler ve toplum için değer yaratmak üzere bozma, yeniden

Artan maliyetler, tedarik zinciri ve tedarik zorlukları, döviz kuru riskleri ve enerji kriziyle karşı karşıyalar. Bu arada,

2

icat etme ve yenilik yapma fırsatları olduğu sonucuna vardık.

yönetim rollerini uygulamanın önemini göstermiştir. PAIB’lere olan talebi ve yeni roller üstlenmek için hangi bilgi ve becerilere ihtiyaç duyduklarını vurgulamıştır.

İşletmelerde hizmet akdi ile çalışan muhasebe meslek mensupları (PAIB’ler), ekonomilerin ve işletmelerin dijital ve sürdürülebilirlik geçişlerinde yeni fırsatlar yakalamalıdır. Dijital dönüşümün etkisini anlamak için, Procter and Gamble’daki dijitalleşme ve finans dönüşümü yolculuğunu inceledik ve PAIB’lerin ilgilerini kaybetmek şöyle dursun, uyum sağladıklarını ve işletme için değerlerini artıran yeni rolleri ve işlevleri üstlendiklerini gördük. Vaka çalışması, yeni riskleri ve karmaşıklıkları ele almak için dijital bir çalışma ortamındaki süreçlere ve kontrollere muhasebecilerin becerilerini ve

“

Zorluklar içinde ayakta kalmalarına ve yollarına daha dayanıklı bir şekilde devam etmelerine yardımcı olmak için, işletmeler muhasebe meslek mensuplarına yöneliyor.

“

3

PAIB’ler sürdürülebilirlikte görevlerini genişleterek ilerliyorlar Entegre bir zihniyet sürdürülebilirliği nasıl yönlendirir? Entegre bir kar ve zarar (IP&L) metodolojisinin geliştirilmesine katılımları yoluyla sürdürülebilirliği işletmenin stratejisine ve karar alma sürecine dahil etmede CFO ve finans ekiplerinin kritik rolü hakkında deneyimlerini paylaşmak için, dünyanın en büyük B-Corp (Benefit CorporationÇevreye ve Dünyaya Fayda Sağlayan Şirketler) işletmesinden biri olan Natura & Co IFAC PAIBAG toplantısına katıldı. Çevresel ve sosyal etkiyi kârlılıkla dengeleyen kararların temelini oluşturmak için maddi etkilerin ölçülmesinin ve parasallaştırılmasının önemi bir kez daha gözler önüne serildi. Sürdürülebilirlik ve çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) konuları için kurumsal yönetişim sorumlulukları. Bağımsız kurul yöneticileri ve uzmanlardan oluşan bir heyet ile kurulun rolü ve denetim komitelerinin genişleyen yetkileri görüşüldü. Dünya genelinde yönetim kurullarında en az bir

4

B Corps (Çevreye ve Dünyaya Fayda Sağlayan İşletme Sertifikası- B Corps) sertifikasının artan kullanımı. B Labs’ın kurucu ortaklarından biri, küresel olarak küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) ve daha büyük şirketler tarafından kullanılan Benefit Corporations (B Corps) sertifikalarına genel bir bakış sunmuştur. Muhasebe meslek mensuplarının B Corps sertifikası alım süreçlerinde işletmeleri desteklemedeki rolü değerlendirildi.

muhasebe meslek mensubu yönetim kurulu üyesi olduğu için, mesleğin yönetim kurullarında sürdürülebilir yönetişim uygulamalarını etkilemek üzere muazzam bir fırsat bulunmaktadır.

Sürdürülebilir borç finansmanı piyasasındaki trendler. Finansal hizmet sağlayıcısı BMO Capital Markets, muhasebe meslek mensuplarının sürdürülebilir finansmanı harekete geçirmede ve sürdürülebilir bağlantılı borç finansal araçlarının güvenilirliğinde oynayabileceği rol hakkında düşündürücü bir tartışmaya öncülük etti.

Farklı özelliklerde, yenilikçi iş ve finans liderlerinden oluşan küresel grubun üyeleri arasındaki zengin tartışmalardan elde edilen temel dersleri yakalayan bu özet toplantı raporunu paylaşmaktan memnuniyet duyuyorum. Küresel muhasebe mesleğinin birbirinden öğrenmesi ve meslek mensuplarının kuruluşlarına ve nihayetinde daha esnek ve sürdürülebilir ekonomilere değerli katkılarını sunması hiç bu kadar önemli olmamıştı. Sağlıkla kalın Sanjay Rughani IFAC PAIB AG Başkanı

5

Muhasebe Meslek Mensupları Kusursuz Fırtınada Kaosu Yönetendir

Soldan Sağa Moderatör: Sanjay Rughani, Panelists: Gloria Zvaravanhu, Sharon Ditchburn, Khalilullah Shaikh, Tim Herrod, Stephen Muscat, (Orta ekran Muhammad Samiullah Siddiqu) Küresel olarak işletmeler, benzeri görülmemiş bir ekonomik ortamda faaliyet gösteriyor. Kötüleşen ekonomik temeller, yüksek enflasyon ve tedarik zinciri sorunlarının yarattığı artan karmaşıklık nedeniyle, IFAC’ın PAIB Tavsiye Grubu, risklerin azaltılması, dayanıklılık ve gelecekteki büyüme

fırsatlarının belirlenmesine yardımcı olmak amacıyla kuruluşların ve PAIB’lerin endüstrilerin karşılaştıkları çeşitli zorlukların üstesinden nasıl geldiklerini yansıtan bir panel düzenlemiştir. Panelden elde edilen çıkarımlar aşağıdaki gibidir:

6

ÖZET • İşletmeler, belirsiz ortamın zorluklarını stratejik olarak yönlendirmek, temel risklere yanıt vermek, dengeleri sağlamak ve değer yaratmaya yönelik yeni yollar bulmak için finans liderlerine ihtiyaç duyuyor. • Finans liderlerinin, sürdürülebilirlik taahhütlerini yerine getirmek de dahil olmak üzere uzun vadeli zorlukların üstesinden gelmek için yenilikçi yaklaşımlara yatırım yapmayı düşünürken, şirketlerin ayakta kalabilmeleri ve rekabetçi olabilmeleri için kısa vadeli gerçeklere odaklanmalarını sağlamaları gerekiyor. • Sonuç olarak, işletmeler daha stratejik becerilere sahip, ileriye dönük, plan yapabilen ve belirsizliğe uyum sağlayabilen ve iş genelindeki diğer işlevlerle birlikte çalışabilen muhasebe meslek mensuplarına ihtiyaç duyuyorlar.

GLOBAL TRENDLER YÜKSEK ENFLASYON, ARTAN BORÇLANMA MALİYETLERİ VE DÖVİZ RİSKLERİ Birçok ülkedeki enflasyon seviyeleri, son on yılın en yüksek seviyesindedir ve bu da işletmeler için büyük bir endişe kaynağıdır. Dünya çapında merkez bankaları, banka kredi oranlarını yükseltiyor. Finansal koşullar küresel olarak sıkılaşıyor ve gelişmekte olan piyasa ihraççıları için borç kırılganlıkları ve finansman riskleri artıyor. Para birimleri ve döviz kurları üzerindeki zincirleme etki, küresel tedarik zincirleri gerginken ve fiyatlar rekor seviyelerdeyken ithalat maliyetlerini artırıyor.

7

ZİMBABVE’DE HİPER ENFLASYON

ENFLASYONUN KAMU SEKTÖRÜNE ETKİSİ

Zimbabve için enflasyon zorlukları ve döviz kuru riskleri yeni bir şey değil. Ülke birkaç yıldır bunlarla uğraşıyor ve şu anda ikinci hiperenflasyon dönemini yaşıyor.

Enflasyondaki artışlar, özellikle artan maliyetlerin temel kamu hizmetlerinin sunumunu tehdit ettiği yerel yönetim düzeyinde, hükümet bütçelerini de etkilemektedir. Birleşik Krallık’ta yakın zamanda yapılan bir CIPFA anketine göre, yerel otoritelerin %39’u sermaye programlarında ayarlamalar yapmayı düşünürken; %46’sı enflasyonist baskılara yardımcı olmak için rezervlere güvenerek, yerel makamların bütçeleri nasıl ayarlamak zorunda kaldıklarını vurguladı.

Hiperenflasyonun muhasebeleştirilmesi zorlu bir iştir ve bunu yapacak becerilere sahip muhasebe meslek mensubu sayısı oldukça azdır. Bu, işletmelerden denetimin önemi ve değeri hakkında pek çok nitelikli denetim görüşü ve soru gelmesine neden olmaktadır.

JEOPOLİTİK RİSK VE ENERJİ GÜVENLİĞİ VE BAĞIMSIZLIĞI Deglobalizasyon, ulusal öncelikler ve hükümet yerelleştirme politikaları daha yaygın hale geldikçe, jeopolitik istikrarsızlık küresel ekonomi için bir sorun ve iş dünyası liderleri için bir endişe kaynağı olmaya devam edecektir.

8

Hükümetler, alternatif arz kaynaklarını güvence altına almak, talebi azaltmak ve yeşil enerji arzını artırmak için Ukrayna’daki gerilim ve müteakip yaptırımlar nedeniyle enerji politikalarını yeniden gözden geçirmektedir. Rusya’nın Avrupa’daki doğal gaz arzının kapanması, diğer ülkelerden doğal gaz ve sıvılaştırılmış petrol gazı gibi alternatifler için bir talep yarattı. Alternatif yakıt kaynağına acil ihtiyaç, fiyatları yükseltti ve nakliye ve depolama zorlukları yarattı.

TEDARİK ZİNCİRİ / SATIN ALMA ZORLUKLARI Ülkeler önemli ölçüde kesintiye uğramış küresel tedarik zincirleriyle karşı karşıya. Yeni hammadde kaynakları bulmak, halihazırda yoğun olan endüstriler için özellikle zor olacaktır.

“

Küresel satın alma perspektifinden bakıldığında, hammaddelerin nereden alınabileceğini, yerel tedarikçilere olan talebi ve ürünlerin tam olarak nereden geldiğini bilmeyi bekleyen müşterileri kısıtlayan hükümet politikalarıyla küreselleşmeden uzaklaşmak, zorluk yaratır. Bu zorluk, yeni pazarlara önemli yatırımlar, tedarik zincirlerinin yeniden yapılandırılması ve tüm tedarik zincirindeki her tedarikçi hakkında hazır veriler gerektirmektedir.

“

9

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA RİSKİ VE EKONOMİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ BM Genel Sekreteri’nin SKH (Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri) ilerlemesine ilişkin yıllık raporunun süreci 2030 yılına kadar SKH’lere ulaşma hedefinin risk altında olduğunu vurgulamaktadır. Aşırı hava olayları daha sık ve daha yıkıcı hale geliyor. Hükümetlerin, işletmelerin, tüketicilerin ve birçok kurumun düşük karbonlu ekonomilere geçiş için Paris Anlaşmasını yerine getirmek üzere acil eyleme geçmesi gerekiyor.

10

PAKİSTAN’DA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİSİ Bu yılın başlarında Pakistan, iklim değişikliğinin aşırı ve orantısız sonuçlarını açıkça hatırlatan, bilinen tarihin en kötü sellerini yaşadı. Pakistan, küresel sera gazı (GHG) emisyonlarının %1’inden daha azına katkıda bulunuyor, ancak sel nedeniyle nüfusunun yaklaşık %5’i yerinden oldu, ülkenin 40 milyar dolar kayba uğradığı tahmin ediliyor ve şimdi bir gıda güvenliği kriziyle karşı karşıya.

BELİRSİZLİK ZAMANLARINDA İLERLEME: G20 ÇAĞRISI IFAC, aşağıdakilerin gerekliliğini savunmaktadır: • Sürdürülebilirliği sadece bir hedef değil, bir gerçeklik haline getirmek. • Kamu finansman yönetimini desteklemek ve yolsuzlukla mücadele etmek. • Toplumsal refah için birlikte çalışmak.

11

Muhasebe Meslek Mensupları, Zorlukları ve Fırsatları Yönlendirendir

“

İşletmelerin stratejik bir iş ve finans perspektifinden mevcut trendleri nasıl yönlendirdiğini tartışırken, PAIB’ler ve sahip oldukları becerilerin önemi ve bunlara yönelik talep ortak bir temaydı. Çünkü: • Stratejik risklere yanıt vermek ve artan karmaşıklık ve dengelerle başa çıkmak, bilgiye dayalı hızlı kararlar almak, verimlilik aramak ve maliyetleri kontrol etmek için yüksek kaliteli veriler ve iç görüler gerekir. • Paydaş ve menfaat sahiplerinin beklentileri şeffaf bir iletişim ile yönetilmelidir. Çoğu işletme, ayakta kalmak için örneğin, üç aylık veya daha sık tahminler gibi kısa vadeye odaklanmak zorunda kalıyor; çünkü uzun vadeli tahminlerde bulunmak, koşullar hızla değiştiğinde imkansız hale geliyor.

Finans liderleri, bir yandan etkili gözetimi, yetki alanlarını ve hesap verebilirliği korurken, diğer yandan da kritik kararları daha hızlı almaları için ekip üyelerini güçlendirme arasında bir denge kuran uygun yönetişim ve yönetim yapılarını sağlamaları gerekir.

“

yatırım yapmayı dikkate almalı ve değerlendirmelidir. Daha yenilikçi endüstrilerde, sermaye harcamaları gelir harcamalarını aşıyor. Bazı endüstrilerde, yeşil enerji çözümleri için sermaye harcaması önerileri artık geçmişte olduğundan daha ekonomik görünüyor.

• Mevcut zorluklara rağmen işletmeler, uzun vadeli sorunların üstesinden gelmek için yenilikçi yaklaşımlara

12

İşletmeler için fırsatlar

• Sürdürülebilirlik, faaliyetlerin bir parçası haline getirilmelidir. Pek çok şirket, iddialı net sıfır hedefleri gibi, uzun vadeli taahhütler vermiştir. Ancak bunlara ulaşmak için ara hedefler, eylemler ve ölçümler belirlemek, izlemek ve geriye doğru gözlemlemek gerekir.

• İşletmeler, muhasebe ve finans ekiplerinin yeteneklerinden daha geniş oranda yararlanmak için ve çeşitliliği artırmak için uzaktan çalışma fırsatları sunmak da dahil olmak üzere daha esnek bir şekilde işe alım yapabilir.

• CFO’lar ve onların finans ve muhasebe ekipleri, sürdürülebilirliği ve değer yaratmayı yönlendirmek için entegre bir zihniyet sağlamada büyük rol oynayabilir.

• Enerji krizi ve artan enerji maliyetleri, işletmeler için daha çevreci başka çözümler ararken karbondan arındırma çabalarını hızlandırmaya yardımcı olabilir. Yenilenebilir enerjilere yapılan yatırımlar, daha kısa sürede amortisman ile finansal olarak daha uygun hale geliyor. • Gelecekte dirençli olmak için birçok şirketin önemli dönüşümlerden geçmesi ve bir değişim kültürünü benimsemesi gerekecek. İş liderleri olarak muhasebe meslek mensupları, işletmeyi bu yolculukta beraberinde götürmeli ve işletmeyi rekabetçi tutmak için gerekli değişiklikler için desteklemelidir.

13

MUHASEBENİN VE FİNANSIN DİJİTALLEŞMESİ PAIB’ler, dijitalleşmeyi ve iş dönüşümünü kolaylaştıran yeni yolları bulabilirler. Proctor and Gamble vaka çalışması, muhasebe mesleğinin yeni fırsatları nasıl değerlendirdiğini ve karmaşıklığa nasıl karşılık verdiğini ortaya koymaktadır.

VAKA ANALİZİ

PROCTER & GAMBLE - BU YENİ ÇAĞDA DİJİTAL DÖNÜŞÜM VE PAIB’LERİN ROLÜ Procter & Gamble (P&G) Global İş Hizmetleri Direktörü ve Source-to-Pay küresel platformunun Ürün Sahibi Esteban Quiros CMA, P&G’deki deneyimi ve 2000 yılında Kosta Rika’da konsolide edilen P&G’nin Küresel İşletme Hizmetleri (GBS) merkezinin yolculuğu bağlamında PAIB’lerin dijital dönüşüm çağında üstlendiği yeni roller üzerine görüşler bildirdi.

muhasebe profesyonelleri için yeni fırsatlar yarattı. • Muhasebe ve finans ekipleri, dijital teknolojiler geliştikçe, yalnızca PAIB’lerin üstlendiği iş alanlarını değil, aynı zamanda işlerini sunma ve kuruluşlarına değer katma şeklini de değiştirerek büyük dönüşümlerden geçiyor. • PAIB’ler, teknolojiye bağımlı bir çalışma ortamında gelişen roller ve sorumluluklar arasında geziniyor ve uçtan uca süreçleri optimize etmek ve karar vermek üzere kritik öngörüler sağlamak için fırsatlar

• Küreselleşme ve dijitalleşme, işletmeler ve hizmet merkezleri ile bu ortamlarda çalışan finans ve

14

arıyor.

mensubu becerilerini dijital bir çalışma ortamında uygulamak.

• P&G’nin küresel muhasebe konsolidasyonu ve süreç dönüştürme yolculuğu, finans ve muhasebe uzmanlarının rollerini aşağıdaki şekillerde değiştirdi:

– İş ve uygulama geliştiriciler arasında aracı görevi görecek uçtan uca iş süreçlerini anlamak, işletme ve müşteri ihtiyaçlarına öncelik verilmesini ve düşük değerli görevlerin ortadan kaldırılmasını sağlamak.

– Merkezileştirilmiş süreçlerin, dünyanın diğer bölgelerindeki yükümlülükler veya olaylardaki değişikliklerden nasıl etkilenebileceğini anlamak için küresel, bölgesel ve yerel uzmanlık kazanmak.

– Disiplinlerarası ekiplerle çalışmak ve karar vermeye rehberlik edecek anlamlı veriler ve öngörüler getirmek.

– Yeni riskleri ve karmaşıklıkları ele almak için muhasebe meslek

Veri Egemenliği Bir Fırsat Mı, Zorluk Mu? Veri güvenliği, veri mahremiyeti ve veri koruma konusundaki endişeler, veri yerelleştirmesini destekleyen ve sınır ötesi veri akışını engelleyen yasal yaklaşımlar ve düzenlemelerle sonuçlanmaktadır. Verilerin toplanması, saklanması ve paylaşılmasıyla ilgili tutarsız yasalar işletmeleri zorlamaktadır ve küreselleşme ile ekonomik büyümeye engel olabilmektedir. Muhasebe mesleği, veri yönetişiminde uluslararası bir yaklaşımı ve koordinasyonu savunmanın yanı sıra, veri yönetimi rollerinde muhasebe meslek mensuplarını desteklemede önemli bir role sahiptir. 15

Önemli çıkarımlar: • PAIB Tavsiye Grubunun %77’si, veri yerelleştirme ve veri egemenliğini bir fırsat olarak değil, bir zorluk olarak görüyor.

İşletmeniz için veri yerelleştirmesi ve bağımsızlığı bir fırsat mı yoksa bir zorluk mu? Fırsat

• Sınır ötesi veri engelleri, işletmelerin, özellikle de verilerin nerede depolanabileceğine ilişkin kısıtlamaları olan ve verilerin ulusal sınırlar içinde aktarımı ve kullanımına ilişkin kuralları olan uluslararası şirketler için zorluklar yaratmaktadır. Bu, aynı zamanda işletmelerin finans ve muhasebe süreçlerini merkezileştirmesi ve dijitalleştirmesi üzerinde de bir etkiye de sahiptir.

%23 Zorluk

%23 konumunun yerel bir düzenleyici tarafından izin verilmeyen bir ülkede olması durumunda sorunlara yol açabilir. Ek olarak, veri güvenliği çerçevelerinin ve protokollerinin değerlendirilmesini sağlamak için bulut çözümü sağlayıcıları arasında şeffaflık gereklidir.

• PAIB’lerin, veri gizliliğini otomasyon ve makine öğrenimi bağlamında ve finansla ilgili verilerin ne ölçüde bir bulut ortamında aktarılamayan veya depolanamayan kritik veriler olarak sınıflandırıldığını dikkate almaları gerekir.

• Küresel veri yönetişim standartlarının yokluğunda, verimlilik ve ekonomik büyüme elde etmek için sınır ötesi

• Bulut depolamanın artan kullanımı, verileri depolayan sunucunun fiziksel

16

veri akışını desteklemek için ülkeler arasında anlaşmalara ihtiyaç vardır.

küresel veri yönetişim standartları ve uluslararası veri paylaşım anlaşmaları ile sonuçlanan siyasi ve düzenleyici iş birliğini ve uyumlaştırmayı savunmak.

• Veri ihlalleri ve bilgisayar korsanlarının yaygınlığı artıyor ve bu da işletmeleri, özellikle işletme genelinde veriler için hesap verebilirliği net bir şekilde tanımlama açısından zorluyor. PAIB’lerin, düzenleyici ortam ve veri gizliliği ve güvenliği için farklı yerel yükümlülükler bağlamında verileri korumaya yönelik yönetim sorumlulukları konusunda net olmaları gerekir.

– Örneğin, AB-ABD veri gizliliği çerçevesi, Atlantik ötesi veri akışlarının desteklenmesine imkan verecektir. PAIB’lerin uluslararası veri konularını, veri düzenlemelerini, riskleri ve bunların veri yönetimi ve veri koruma ile ilgili sorumluluklarını anlamaları için desteklenmesi.

• Muhasebe mesleği, ileriye dönük olarak aşağıdaki konularda önemli bir role sahiptir:

– Sigorta riskleri ve ölçüm gibi veri risklerinin muhasebe uygulamalarının dikkate alınması.

– İş perspektifini göz önünde bulunduran ve özellikle veri egemenliği gerekliliklerinden muaf olabilecek veri kategorileri için

– İç kontrol, risk yönetimi ve veri yönetimindeki en iyi uygulamaları vurgulamak.

ANAHTAR KELİMELER:

Veri yerleşimi – verilerin depolandığı fiziksel veya coğrafi konum. Veri egemenliği – veriler, depolandığı coğrafi konumun yasalarına tabidir. Veri yerelleştirme – belirli sınırlar içinde toplanan, işlenen veya oluşturulan verilerin bu sınırlar içinde kalması gerekliliği.

17

ENTEGRE BİR ZİHNİYET YOLUYLA SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞER YARATIMINA YÖN VERMEK

2022 yılının ilk çeyreğinde IFAC, sürdürülebilirliği ve değer yaratmayı yönlendirmek için entegre bir zihniyeti desteklemede CFO’ların ve finans ekiplerinin rollerine odaklanan bir savunuculuk girişimi başlattı. Bu, işletmelerin bilgiye ve raporlamaya olan güveni artırmak ve uzun vadeli değer yaratan daha bilinçli kararlar almak için finansal ve sürdürülebilirlik bilgilerini entegre bir zihniyetle birleştirme ihtiyacına odaklanır. Müşterilere, çalışanlara, tedarikçilere ve toplumsal çıkarlara yönelik değeri dikkate alırken yatırımcılara finansal getiri sağlar.

VAKA ANALİZİ

NATURA & CO’DA ENTEGRE KAR VE ZARAR MUHASEBESI Natura:

PAIB Tavsiye Grubuna, dört güzellik ürünü şirketinden (Avon, Natura, The Body Shop ve Aesop.) oluşan Latin Amerika, Natura & Co. Direktörü Alessandra Segatelli katıldı.

• Tüm değer zinciri boyunca ticari faaliyetlerinin maddi etkilerini ölçmek ve sayısallaştırmak amacıyla Entegre Kar ve Zarar (IP&L)

18

metodolojisi ile etki muhasebesi kullanımında liderdir.

• Denetim ve finans ekipleri, veri toplama, ölçüm ve değerleme dahil olmak üzere IP&L metodolojisinin geliştirilmesinde yer alır. Kilit etkilerin ölçümünü destekler ve olumlu etkiler ile kârlılık arasında bir denge sağlayan kararları almak için bunları sayısallaştırır.

• IP&L metodolojisi, hammadde tedariki, emisyonların azaltılması, Amazon topluluklarının çıkarlarının korunması ile ilgili karar vermeyi destekler ve yatırımcılara ve paydaşlara hesap verebilirlik aracı olarak hizmet eder. İnsan Kaynağı

R$ 4.0 bi GÜZELLİK DANIŞMANLARI R$ 8.5 milyon Natura’ya bağlılığı daha yüksek olan Danışmanlar için net etki.

Doğal Sermaye



R$ -0.5 bi

KARBON NÖTR 1 : 40x yatırılan miktar 2021’de Karbon Nötr projesinin sağladığı toplam fayda. Sosyal Sermaye

R$ 14.7 bi

TEDARİKÇİLER 1 : 8.6x yatırılan miktar Amazon bölgesindeki tedarikçi topluluklarına sosyal ve çevresel faydaların oranı

19

YÖNETİM KURULUNUN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE ESG’YE İLİŞKİN GÖZETİM SORUMLUĞU Sürdürülebilirlik dönüşümü yolculuğundaki şirketler, güçlü yönetim kurulu liderliğine ve yeterli sürdürülebilirlik okuryazarlığına sahip üyelere ihtiyaç duyar. Kurul, sonuç olarak aşağıdakileri sağlamaktan sorumludur: • İlgili sürdürülebilirlik ve ESG konularının amaç, yönetişim, strateji, karar verme, risk yönetimi ve hesap verebilirlik raporlamasına dahil edilmesi.

büyük ölçüde değişir. Dünyanın dört bir yanındaki kurulların çoğunda en az bir muhasebe meslek mensubu yönetim kurulu üyesi olduğu için, mesleğin yönetim kurullarında sürdürülebilir yönetişim uygulamalarını etkilemesi için muazzam bir fırsat vardır. PAIB Tavsiye Grubu, nasıl yapılacağını daha fazla araştırmak için deneyimli yönetim kurulu yöneticileri ve uzmanlardan oluşan bir panel düzenledi. Bu panel yönetim kurullarında mali müşavirlerin yer almasının önemini ve ESG ve sürdürülebilirlik konularında yönetim kurulunun gözetim sorumluluğunun önemini ortaya koydu.

• Sürdürülebilirlik ve ESG önceliklerinin işletme tarafından anlaşılması ve uyumlaştırılması. • Tanımlanan hedefler ve metriklerin belirlenerek takibi. • Önemli sürdürülebilirlik ve ESG ile ilgili bilgilerin finansal bilgilerle aynı kalitede ve bağlantılı olması amacıyla yüksek kaliteli raporlama. Ancak yönetim kurullarının bu sorumlulukları nasıl yerine getirdiği işletmeye, sektöre ve ülkeye göre 20

İyiliğe Yönelik Bir Güç Olarak İş Dünyası – Büyüyen Faydalı İşletmeler Hareketi B Lab’in kurucularından biri olan Andrew Kassoy, B Lab ve B Corporations’ın (B Corps) hızlı büyümesi hakkında aşağıdaki bilgileri paylaştı: • B Lab, küresel ekonomiyi tüm insanlara, topluluklara ve gezegene fayda sağlayacak şekilde dönüştürmeyi amaçlayan, kar amacı gütmeyen bir ağdır. 2006 yılında, farklı türde bir ekonominin yalnızca mümkün değil, aynı zamanda gerekli olduğu ve bu işin paydaş odaklı yeni bir modele yol açabileceği fikriyle kuruldu. • B Lab, şirketlerin yüksek sosyal ve çevresel performans, hesap verebilirlik ve şeffaflık standartlarını karşılamasını sağlamayı amaçlayan B Corps sertifikasıyla tanınır. B Etki Değerlendirmesi aracı, risk standartları ve çok uluslu şirket standartları ve temel gerekliliklerden oluşan performans standartları geliştirmiştir.

• B Corps sertifikalı olmak, bir şirketin şunları yapmasını gerektirir: – Kurumsal yönetim yapılarını sadece hissedarlara değil, tüm paydaşlara hesap verebilir olacak şekilde değiştirerek yasal bir taahhütte bulunmak. 21

– Olası 200 üzerinden en az 80 B Etki değerlendirme puanı elde etmek. Bu, şirketlerin sertifikasyonu nasıl elde edebilecekleri konusunda biraz esneklik sağlar. – B Lab’ın standartlarına göre ölçülen performansları hakkındaki bilgilerin B Lab’ın websitesinde halka açık olmasına izin vererek şeffaflık sergilemek.

vadeli değerinin işletmeler tarafından tanınmasına yardımcı olmak. B Corps yolculuğuna başlayan bir işletme, aynı zamanda hissedar anlaşması gerektirecek uzun, halka açık bir süreç olduğu için C-suite ve yönetim kurulu desteğine ihtiyaç duyar. Bu süreçte özellikle CFO söz sahibidir.

• B Corps hareketi, 2007’de ABD’de ilk 13 küçük özel işletme ile başlamıştır. Şu an 85’ten fazla ülkede, 158 sektörde, küçük şahıs şirketlerinden büyük kamu şirketlerine kadar değişen boyutlarda 6.000 sertifikalı B Corp vardır. Tamamen sertifikalı olanlara ek olarak, 200.000 şirket daha sosyal ve çevresel etkilerini ölçmek ve yönetmek için ücretsiz B Etki değerlendirme aracını en iyi uygulama kılavuzu olarak kullanmaktadır.

• Doğrulama - işletmeler, sertifikalandırılmadan önce, değerlendirme yanıtlarını desteklemek için belgelerin gözden geçirilmesini içeren bir doğrulama sürecinden geçmelidir. Muhasebe firmaları ve meslek mensubu danışmanlar, bu süreci desteklemede rol oynayabilir ve potansiyel bir yaklaşım, firmaları B Corps doğrulamasını üstlenecek şekilde akredite etmek olabilir.

• Pandeminin zorluklarına ve belirsiz ekonomik ortama rağmen, B Corps sertifikası almak isteyen şirketlerde herhangi bir yavaşlama olmamıştır.

Muhasebe mesleğinin rolü

• Uyum - B Lab’ın performans standartlarının raporlama için sürdürülebilirlik standartlarıyla uyumlu hale getirilmesini destekler.

• Savunuculuk - sermaye piyasalarında daha fazla kabul görmenin yanı sıra B Corps sertifikalı olmanın uzun 22

Sürdürülebilir Finans ve Meslek Mensuplarının Rolü BMO Sürdürülebilir Finans, Ürünler ve Strateji Başkanı John Uhren, sürdürülebilir finans trendleri, ürün türleri ve sürdürülebilirlikle bağlantılı finansal araçların güvence altına alınması ve bunlara duyulan güvenin sağlanmasına ilişkin önemli hususlar hakkında sunum yaptı. İşletmeler, sürdürülebilirlik taahhütlerini yerine getirmek için, daha düşük maliyetle kapsamlı sermaye gerektiren sürdürülebilirlikle ilgili geçiş projelerini finanse etmeye giderek daha fazla odaklanıyor. Sürdürülebilirlikle bağlantılı finansman, belirli uygun projeleri finanse etmek için veya genel amaçlar için kullanılmakta, ancak tercihli fiyatlandırma ve sürdürülebilirlik performans hedeflerine ve temel performans göstergelerine doğrudan bağlı kuponlarla kullanılacak tahviller ve krediler dahil olmak üzere çeşitli biçimler almaktadır. Sürdürülebilir finans ihracında ve ihraç sonrası performans

ve şeffaflıkta muhasebe meslek mensuplarının rolü, sürdürülebilir finans piyasasının sürekli büyümesi için kritik öneme sahiptir. Özellikle, muhasebe meslek mensuplarının aşağıdakileri gerçekleştirme konusunda beceri sahibi olmaları gerekmektedir: - Doğru ihraççılara doğru finansman türünü sağlamak. - Finansmanın doğru projelere dağıtıldığından emin olmak. - Etki ve sürdürülebilirlik performansını ölçmek ve doğrulamak. - Yatırımlardan elde edilen “yeşil” ve/veya “sosyal” faydayı muhasebeleştirmek. - Yatırımcılara bu finansal araçların etki ve hedeflere ulaşacağı konusunda güven sağlamak. 23

ULUSLARARASI MUHASEBECİLER FEDERASYONU International Federation of Accountants (IFAC) 529 Fifth Avenue, 6th Floor New York, New York 10017 USA Bu yayın, Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC) tarafından yayınlanmıştır. IFAC’ın misyonu kamu yararına hizmet etmek, yüksek kaliteli mesleki standartlara uyumun tesis ve teşviki yolu ile dünya çapında muhasebe mesleğini güçlendirmek ve güçlü uluslararası ekonomilerin gelişmesine katkıda bulunmak, mesleki standartların uluslararası yakınsamasını arttırmak, mesleğe ilişkin konularda ve kamu yararı meselelerinde görüş bildirmektir. TÜRMOB, IFAC’in İşletmelerde Hizmet Akdi ile Çalışan Muhasebe Meslek Mensupları Tavsiye Grubu (PAIB AG)’nda 4 yıldır temsilci bulundurmaktadır. Bu yayının orijinal versiyonunu yalnızca kişisel kullanım için IFAC web sitesinden ücretsiz olarak indirebilirsiniz. www.ifac.org Aralık 2022 IFAC. Tüm hakları saklıdır.

TÜRMOB YAYINLAMA İZNİ Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC) tarafından Aralık 2022 tarihinde İngilizce olarak yayınlanan, İşletmelerde Hizmet Akdi ile Çalışan Muhasebe Meslek Mensupları Tavsiye Grubu (PAIB)’nun “Professional Accountants as Finance and Business Leaders” adlı yayını, IFAC’tan izin alınarak Nisan 2023 tarihinde TÜRMOB tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. IFAC yayınlarının tamamı İngilizce olarak yayınlanır. IFAC söz konusu çevirinin doğruluğu ve tamlığı ya da bunların bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek eylemler konusunda herhangi bir sorumluluk üstlenmez. IFAC tarafından yayınlanan İngilizce metin “Professional Accountants as Finance and Business Leaders” © Aralık 2022. Tüm hakları saklıdır. Türkçe metin “İşletme ve Finans Liderleri: Muhasebe Meslek Mensupları” © Aralık 2022. Tüm hakları saklıdır. Orijinal Adı: Professional Accountants as Finance and Business Leaders © Aralık 2022. Bu belgeyi çoğaltmak, saklamak veya iletmek ya da diğer benzer kullanımları yapmak üzere izin almak için [email protected] ile iletişime geçiniz.

24

Detaylı bilgi25 için tıklayınız

26