PERSONALES. Función morfemática

PERSONALES Función morfemática. Raíz ego/me : Distinta raíz en la 1º pers. Individualidad del yo. tu/te : Misma raíz en 2º pers. Tú como no-yo. --/s

32 downloads 89 Views 763KB Size

Recommend Stories


REFLEXIONES PERSONALES
REFLEXIONES PERSONALES LECTURA DEL LIBRO DE SAMAHEL O LIBRO DE LAS 2.000 PÁGINAS T O M O II Capítulo 4. “¿Qué es el color Verde?” (Publicado) Habla

Antecedentes personales:
Varón de 38 años que ingresa (12/07/04) en el servicio de digestivo por cuadro de síndrome constitucional con diarrea que no respeta sueño, pérdida de

Story Transcript

PERSONALES Función morfemática.

Raíz

ego/me : Distinta raíz en la 1º pers. Individualidad del yo. tu/te : Misma raíz en 2º pers. Tú como no-yo. --/se :. 3º persona como no persona. Uso del pronombre reflexivo. no diferencia formal de nº. Uso del pronombre anafórico is para el nominativo. Inexistencia de nominativo en 3º pers. Ej. Miles sibi mortem dabat, gladio se occidebat.  Distinta raíz en la 1º y 2º persona: falsos plurales. ego/nos : nosotros = yo + tú/él (no ego + ego) tu/vos: vosotros = tú + él.

Problema del número

 Misma raíz y formas en la 3º persona para sing. y pl. : verdadero plural. se/se : ellos = él + él. Género: no presenta ninguna diferencia formal 1ª persona: egomet. Función enfática 2ª persona: tute. 3ª persona: forma reduplicada sese. El énfasis lo marca la mayoría de las veces en el uso normal, no suele aparecer si se sobreentiende por el contexto: Ej. Tu dormis, ego autem vigilo Solo aparece el vocativo en el caso de la 2ª persona: tu / nos Formas especiales (ablativo singular y plural):

mecum, tecum, secum, nobiscum, vobiscum. Uso del dativo mi < mihi

Ej. Imperator secum cautivos transtulit. Dos posibilidades para genitivo plural:  nostri

/

 nostrum /

vestri :

idea de totalidad.

vestrum : genitivo partitivo. Ej. Unus nostrum pars vestrum

reciprocidad: uso de inter + acusativo ej. Colloquimur inter nos pueri nos et inter se amant

1º PERSONA SINGULAR

PLURAL

NOMINATIVO EGO

NOS

ACUSATIVO

ME

NOS

GENITIVO

MEI

NOSTRUM / I

DATIVO

MIHI

NOBIS

ABLATIVO

ME

NOBIS

3º PERSONA (REFLEXIVO) SINGULAR

2º PERSONA SINGULAR

PLURAL

NOMINATIVO TU

VOS

ACUSATIVO

TE

VOS

GENITIVO

TUI

VESTRUM / I

DATIVO

TIBI

VOBIS

ABLATIVO

TE

VOBIS

PLURAL

NOMINATIVO

---

---

ACUSATIVO

SE

SE

GENITIVO

SUI

SUI

DATIVO

SIBI

SIBI

ABLATIVO

SE

SE

Pensum: Catilina ex Roma discedebat secumque suos educebat. Omnes in te odium habent, male de te cogitant, tibi male dictunt, te esse recusant. Dei, me meosque servate !

PPRRO ON NO OM MBBRREESS//A AD DJJEETTIIVVO OSS PPO OSSEESSIIVVO OSS  Raíces provenientes del pronombre personal.  Función enfática, no se usa siempre el posesivo, solo para el énfasis. Ej. Amo patrem ruri vitam agit Aparece un uso del posesivo con valor afectivo: ej. Mea Terentia meis oculis videbat. Un solo poseedor (meus, tuus). Tipos : Varios poseedores (noster, vester). Uno o varios poseedores (suus). Posesivo reflexivo: valor anafórico con el sujeto de la oración Ej. Pater filium suum amat. Carácter marcadamente adjetivo: tienen vocativo. El nominativo y vocativo singular son iguales Excepto mi (vocativo masculino singular de meus).

PENSUM Nos nostrosque nostri milites fortiter defendebant Matres non sibi vivunt, sed liberis suis Praesidia mea tu possides, ego aliena misericordia vivo ; mea domus tibi patet, mihi clausa est. Fili, tu semper mecum eris et omnia mea tua erunt. Antonius se laudat, nos eum vituperamus ; Antonius sibi nocet.

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 1º PERSONA (1 SOLO POSEEDOR) CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NOMINATIVO ME- US ME- A ME- UM ME- I ME - AE VOCATIVO

MI

ACUSATIVO

ME- UM

ME- A

ME- UM

ME- AM ME- UM

NEUTRO ME- A

ME- I

ME- AE

ME- A

ME- OS

ME- AS

ME- A

GENITIVO

ME- I

ME- AE

ME- I

ME- ORUM

ME- ARUM ME- ORUM

DATIVO

ME- O

ME- AE

ME- O

ME- IS

ME- IS

ME- IS

ABLATIVO

ME- O

ME- A

ME- O

ME- IS

ME- IS

ME- IS

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 2º PERSONA (1 SOLO POSEEDOR) CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO NOMINATIVO TU- US TU- A TU- UM TU- I TU - AE TU- A VOCATIVO

TU- US

TU- A

TU- UM

TU- I

TU- AE

TU- A

ACUSATIVO

TU- UM

TU- AM

TU- UM

TU- OS

TU- AS

TU- A

GENITIVO

TU- I

TU- AE

TU- I

TU- ORUM

TU- ARUM

TU- ORUM

DATIVO

TU- O

TU- AE

TU- O

TU- IS

TU- IS

TU- IS

ABLATIVO

TU- O

TU- A

TU- O

TU- IS

TU- IS

TU- IS

NOMINATIVO

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 3º PERSONA (1 / VARIOS POSEEDORES) SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO SU- US SU- A SU- UM SU- I SU - AE SU- A

VOCATIVO

SU- US

SU- A

SU- UM

SU- I

SU- AE

SU- A

ACUSATIVO

SU- UM

SU- AM

SU- UM

SU- OS

SU- AS

SU- A

GENITIVO

SU- I

SU- AE

SU- I

SU- ORUM

SU- ARUM

SU- ORUM

DATIVO

SU- O

SU- AE

SU- O

SU- IS

SU- IS

SU- IS

ABLATIVO

SU- O

SU- A

SU- O

SU- IS

SU- IS

SU- IS

CASOS

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 1º PERSONA (VARIOS POSEEDORES) CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NOMINATIVO NOST- ER NOSTR- A NOSTR- UM NOSTR- I NOSTR - AE

NEUTRO NOSTR- A

VOCATIVO

NOST- ER

ACUSATIVO

NOSTR- A

NOSTR- UM

NOSTR- I

NOSTR- AE

NOSTR- A

NOSTR- UM NOSTR- AM NOSTR- UM

NOSTR- OS

NOSTR- AS

NOSTR- A

GENITIVO

NOSTR- I

NOSTR- AE

NOSTR- I

NOSTR-ARUM

NOSTR-ORUM

DATIVO

NOSTR- O

NOSTR- AE

NOSTR- O

NOSTRORUM NOSTR- IS

NOSTR- IS

NOSTR- IS

ABLATIVO

NOSTR- O

NOSTR- A

NOSTR- O

NOSTR- IS

NOSTR- IS

NOSTR- IS

NOMINATIVO

MASCULINO VEST- ER

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 2º PERSONA (VARIOS POSEEDORES) SINGULAR FEMENINO NEUTRO MASCULINO VESTR- A VESTR-UM VESTR- I

PLURAL FEMENINO VESTR -AE

NEUTRO VESTR-A

VOCATIVO

VEST- ER

VESTR- A

VESTR-UM

VESTR- I

VESTR- AE

VESTR-A

ACUSATIVO

VESTR- UM

VESTR-AM

VESTR-UM

VESTR- OS

VESTR- AS

VESTR-A

GENITIVO

VESTR- I

VESTR- AE

VESTR- I

VESTRORUM

VESTR-ARUM

VESTRORUM

DATIVO

VESTR- O

VESTR- AE

VESTR- O

VESTR- IS

VESTR- IS

VESTR-IS

ABLATIVO

VESTR- O

VESTR- A

VESTR- O

VESTR- IS

VESTR- IS

VESTR-IS

CASOS

NOMINATIVO

PRONOMBRES / ADJETIVOS POSESIVOS 3º PERSONA (1 / VARIOS POSEEDORES) SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO SU- US SU- A SU- UM SU- I SU - AE SU- A

VOCATIVO

SU- US

SU- A

SU- UM

SU- I

SU- AE

SU- A

ACUSATIVO

SU- UM

SU- AM

SU- UM

SU- OS

SU- AS

SU- A

GENITIVO

SU- I

SU- AE

SU- I

SU- ORUM

SU- ARUM

SU- ORUM

DATIVO

SU- O

SU- AE

SU- O

SU- IS

SU- IS

SU- IS

ABLATIVO

SU- O

SU- A

SU- O

SU- IS

SU- IS

SU- IS

CASOS

D DEEM MO OSSTTRRA ATTIIVVO OSS  Desinencias pronominales.  Función deíctica.  Uso de la partícula -ce deíctica en algunas formas de hic. PRONOMBRE DEMOSTRATIVO ESTE CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO NOMINATIVO H- IC H- AEC H- OC H- I H- AE H- AEC ACUSATIVO

H- UNC

H- ANC

H- OC

H- OS

H- AS

H- AEC

GENITIVO

HU- IUS

H- ORUM

H- ARUM

H- ORUM

DATIVO

HU- IC

H- IS

H- IS

H- IS

H- IS

H- IS

H- IS

ABLATIVO

H- OC

H- AC

H- OC

PRONOMBRE DEMOSTRATIVO ESE CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO NOMINATIVO IST- E IST- A IST- UD IST- I IST- AE IST- A ACUSATIVO

IST- UM

GENITIVO

IST- UD

IST- IUS

DATIVO ABLATIVO

IST- AM IST- I

IST- O

IST- A

IST- O

IST- OS

IST- AS

IST- A

IST- ORUM

IST- ARUM

IST- ORUM

IST- IS

IST- IS

IST- IS

IST- IS

IST- IS

IST- IS

PRONOMBRE DEMOSTRATIVO AQUEL CASOS SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO NOMINATIVO ILL- E ILL- A ILL- UD ILL- I ILL- AE ILL- A ACUSATIVO

ILL- UM

GENITIVO

ILL- UD

ILL- IUS

DATIVO ABLATIVO

ILL- AM

ILL- I ILL- O

ILL- A

ILL- O

ILL- OS

ILL- AS

ILL- A

ILL- ORUM

ILL- ARUM

ILL- ORUM

ILL- IS

ILL- IS

ILL- IS

ILL- IS

ILL- IS

ILL- IS

Pensum: - Praetor Marcellus ob hanc causam huic vestem, illi gladium, isti pugionem dedit. - nostra omnis vis in animo et corpore sita est; ille nobis cum diis, hoc cum belluis commune est. - Lusitani Romanorum imperio multos annos paruerunt. Praetores enim et duces Tomani crudeles et iniusti adversus hos fuerunt. Servius Galba praetor maxime invisus Lusitanis fuit. Viriatus omnes Lusitaniae incolas his verbis ad pugnam incitavit: Ad iustissimum bellum vos convoco, Lusitani. Diu Romani hanc nostram terram vexaverunt. Sed ego auxilio deorum vos et civitates nostras ab eis liberare volo. Hoc nobis facillimum est, nam illi, ignari horum locorum, in magno periculo sunt.” Huius belli pericula magna fuerunt.

FFÓ ÓRRIICCO O  Desinencias pronominales.  Función fórica. Hace referencia a una persona o cosa Ej. Ea femina pulchra est. / eam video.

mencionada anteriormente.

 Raíz variable : presenta una i + consonante / e + vocal.  Según el contexto puede tener voleres diferentes: - valor anafórico: se traduce por el demostrativo este ese o aquel. - Valor de pronombre de la 3ª persona él, ella: al carecer de pronombre personal de 3ª se emplea

-

el anafórico en su lugar. Ej servi eum vehunt Con valor de pronombre posesivo: se utiliza el caso genitivo para sustituir al pron.posesivo. ej. Marcus fratem eius vocat

 Traducción: como demostrativo / le, la, lo. No existe forma fórica en castellano.

NOMINATIVO

PRONOMBRE FÓRICO SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO I- S E- A I- D E- I (I-I) (I) E- AE

NEUTRO E- A

ACUSATIVO

E- UM

CASOS

GENITIVO

I- D

E- IUS

DATIVO ABLATIVO

E- AM

E- I E- O

E- A

E- O

Analizar y traducir: Eidem centurioni

eius status

eorum equitum

iisdem praesidiis

E- OS

E- AS

E- A

E- ORUM

E- ARUM

E- ORUM

E- IS (I-IS) (IS

E- IS (I-IS) (IS

E- IS (I-IS) (IS

E- IS (I-IS) (IS)

E- IS (I-IS) (IS)

E- IS (I-IS) (IS

eos conatus

ipsa exempla

PENSUM Ubi est mater? Eam non video. Romulus primus rex fuit. Eum Numa Pompilius successit. Hodie pluit, id mihi non placet. Is non sum .

ipsi pugnae

FFÓ ÓRRIICCO O--EEN NFFÁ ÁTTIICCO O  Desinencias pronominales.  Función fórica (pronombre is) y enfática (partícula indeclinable -dem). Ej. Postero die castra ex loco movent; idem facit caesar  Traducción : ... mismo.  Al unirse la partícula –dem a las desinencias del pronombre is ea id se producen cambios fonéticos: Is-dem > idem id-dem> idem eum-dem> eundem (M+D=nd)

CASOS NOMINATIVO ACUSATIVO

PRONOMBRE FÓRICO-ENFÁTICO SINGULAR MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO I-DEM EA- DEM I- DEM EI - DEM EUN- DEM

GENITIVO

EAN-DEM

I- DEM

EIUS- DEM

DATIVO

EI- DEM

ABLATIVO

EO- DEM

EA- DEM

EO-DEM

PLURAL FEMENINO EAE- DEM

NEUTRO EA- DEM

EOS- DEM

EAS- DEM

EA- DEM

EORUN- DEM

EARUN- DEM

EORUN- DEM

EIS- DEM

*

EIS- DEM

*

EIS- DEM

EIS- DEM

*

EIS- DEM

*

EIS- DEM

*

* También puede aparecer iisdem.

Pensum: Hodie tibi dico eadem quae heri dixi. Hic liber idem est ac heri lexi. Omnes consules eandem sententiam exponent.

EEN NFFÁ ÁTTIICCO O  Desinencias pronominales.  Función enfática. Marca la identidad personal frente a los demás. Ej. Ipse in Italiam magnis itineribus contendit 

Pronombre tomado de is, pero pero se declina la partícula final.

 Traducción : ... mismo / en persona. PRONOMBRE ENFÁTICO SINGULAR PLURAL MASCULINO FEMENINO NEUTRO MASCULINO FEMENINO NEUTRO NOMINATIVO IPS- E IPS- A IPS- UM IPS- I IPS- AE IPS- A CASOS

ACUSATIVO

IPS- UM

GENITIVO

IPS- UM

IPS- IUS

DATIVO ABLATIVO

IPS- AM

IPS- I IPS- O

IPS- A

IPS- O

IPS- OS

IPS- AS

IPS- A

IPS- ORUM

IPS- ARUM

IPS- ORUM

IPS- IS

IPS- IS

IPS- IS

IPS- IS

IPS- IS

IPS- IS

Pensum: Hodie tibi dico eadem quae heri dixi. Hic liber idem est ac heri lexi. Omnes consules eandem sententiam exponent.

ego ipse paulum in foro vidi In foro vidi ipsum Caesarem Catilina ipse ab Antonio consule proelio interficitur Ipse rex venit in Romanorum potestatem. Postea samnitas vicit et multa ipsorum oppida cepit. Ipse Scipio contra carthaginem mittitur. Is eam cepit

PENSUM Dux milites suos amat, sed eorum vitia odit. Eius exercitus vos fortiter defendit. Non idem labor iisdem semper iucundus fuerat. In te ipso fons divitiarum fuerat sed avaritia te corrupit. Bello Troiano dei ipsi pugnaverunt; eidem dei semper eidem populo favebant; venus ipsa Hectorem ipsum in proelio adiuvit. Amphitruo de Plauto: Sosia: vera dico, domine. Omnem imaginem meam alter habet et similis est mei. Amphitruo: quid narras? Iisdem pedibus incedit; iidem oculi, idem nasus, eadem frons in capite eodem; color idem eiusdem barbae. Easdem aures habet, os idem . eadem facit quam ego Insane! Vero dico. Nunc ego sum domi. Non es domi; hic mecum ades. Homo idem duobus locis simul esse non potest. At ego sum profecto hic et illic: res ita est! Ubi bibisti, homo turpissime! Nusquam equidem bibi.

Relativo QUI, QUAE, QUOD Masculino Femenino Neutro Caso Singular Plural Singular Plural Singular Plural Nom. QUI QUI QUAE QUAE QUOD QUAE Ac. QUEM QUOS QUAM QUAS G. CUIUS QUORUM CUIUS QUARUM CUIUS QUORUM D. CUI CUI CUI QUIBUS QUIBUS QUIBUS Ab. QUO QUA QUO Indefinido-interrogativo QUIS, (QUA), QUID (pronombre) · QUI, QUAE, QUOD (adjetivo) Masculino Femenino Neutro Caso Singular Plural Singular Plural Singular Plural Nom. QUIS/QUI QUI QUA/QUAE QUAE QUID/QUOD QUAE Ac. QUEM QUOS QUAM QUAS G. CUIUS QUORUM CUIUS QUARUM CUIUS QUORUM D. CUI CUI CUI QUIBUS QUIBUS QUIBUS Ab. QUO QUA QUO Otros indefinidos 1. Hay numerosos indefinidos que tienen como base quis. Se trata de compuestos mediante diversas partículas indeclinables pospuestas (solo se declina la base quis): QUI-DAM ("uno, un cierto") QUIS-PIAM ("alguien, alguno"), QUIS-QUE ("cada uno"), QUIVIS, QUILIBET ("cualquiera"). También hay indefinidos compuestos con adición de otro tema pronominal, como ALIQUIS ("alguno", de ALIUS+QUIS). 2. Algunos indefinidos neutros se declinan como adjetivos de tres terminaciones de la 1ª y 2ª declinación. Presentan la peculiaridad de los genitivos y dativos típicos de los pronombres, en IUS (genitivo singular) y en -I (dativo singular): UNUS, UNA, UNUM; ALIUS, ALIA, ALIUD; ULLUS, ULLA, ULLUM; NULLUS, NULLA, NULLUM. 1. NEMO, NEMINIS ("nadie") sigue la 3ª declinación. MMM PRONOMBRES INDEFINIDOS QUIS – QUAE (QUA) – QUID (QUOD) Alguien, algo QUIDAM – QUAEDAM – QUIDDAM (QUODDAM) Cierto hombre QUISQUE – QUAEQUE – QUIDQUE (QUODQUE) Cada uno, cada cual ALIQUIS (ALIQUI) – ALIQUA – ALIQUID (ALIQUOD) Alguien, algún, algo

Todos los pronombres anteriores se declinan como los relativos e interrogativos. UNUS – UNA – UNUM Solo, único (solamente, únicamente) SOLUS – SOLA – SOLUM Solo TOTUS – TOTA – TOTUM Todo, toda, todo ALTER – ALTERA – ALTERUM El uno, el otro (de dos) ALIUS – ALIA – ALIUD El otro, otro (de más de dos) Los pronombres anteriores se declinan como el adjetivo bonus – a – um. NULLUS – NULLA – NULLUM Ninguno, ningún Sólo se declina en:  

Genitivo singularnullius Dativo singularnulli NEMO Nadie (masc. y fem.) NIHIL Nada (neutro)

El uso de estos tres últimos indefinidos es particular, puesto que sólo se utilizan en los siguientes casos: Casos

Masculino y Femenino

Traducción

Neutro

Traducción

N.

Nemo

Nadie

Nihil

Nada

Ac.

Neminem

A nadie

Nihil

A nada

G.

Neminis

De nadie

D.

Nemini

Para nadie

Ab.

Nullo (nullus – nulla – nullum)

Con ninguno

Dos términos negativos en latín producen una afirmación: Non nullus venit = No nadie viene = Aliquis venit = Alguien viene

Get in touch

Social

© Copyright 2013 - 2024 MYDOKUMENT.COM - All rights reserved.